ဇာတ်မဟောဟ်သဓ (၅)
သွက်သောတုဇန်တံညးဂမၠိုၚ် သ္ဂောံဒှ်ဗဟုသုတ ဂၠိုၚ်မိၚ်ဂၠိုၚ်ညာတ်အာ ပ္ဍဲပရေၚ်ဗောဓိသတ်ပိုဲ နူဘဝကၠာကၠာတေံညိ လဝ်စိုတ်တုဲ ပြကိုဟ် ( ဇာတ်မဟောဟ်သဓ )ဝွံ ကျာ်ဇၞော်အ္စာစွောံ (ဝေါဆရာတော်) စဳရေၚ်ခၞံဗဒှ်လဝ်ရောၚ်။
နိဒါန်
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
ကျာ်တြဲမစိုန်ဒှ်တဴ အစာမၞိဟ်ဒေဝတဴတံညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မစိုန်ဒှ်တဴဒၟံၚ်ကျာ်ဂမျိုၚ် ဇမၞးဗတဳဂၚ် ဒ္ဂေတ်နန္ဒြိယာပိုတ်တုဲ ပဟိုတ်ကဵုပညာပါရမဳဂှ်ဒှ်တုဲ ဇာတ်မဟာဥမၚ်္ဂက္တဵုဒဒှ်သီုဖအိုတ်ဂှ် စိုန်ကျာ်တြဲတွံလဝ်ရ။
နွံပယာံမွဲတ္ၚဲ ခမဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်ကၠုၚ်ကောံမွဲဟာန် ပ္ဍဲဇြပ်သဘၚ်ဓဝ်တုဲ ပရိုၚ်ဂုန်ဓယှ် သဗ္ဗုညုမပတၠပညာဂှ် ခမဳတံမဟီုထိုၚ်သးတဴရ၊ ပသာ်သၟိက်ဂးရော၊ မဟာပုည တထာဂတော တဝုသော၊ “ ယွံတၠတံ − သဗ္ဗညု မပတၠညာန် မဇၞော်သန် တၟံသိန္နရာတ် ဟဂံၚ်ဒုၚ်ပြိုၚ်ပ္ကာန် သဗ္ဗုညု မပတၠပညာသ္ဇိုဟ်လောန် ညံၚ်မှာသၟိတ် ဟွံဂံၚ်ဒုၚ်ဖဝှက် သဗ္ဗုညု မပတၠပညာသတီုလောန်သန် သတီုတိသတီုဍာ် သတီုကျာ ဟွံဂံၚ်ဒုၚ်ဖဝှက် သဗ္ဗညုမပတၠပညာ ပြာကတ်ကဵုပိုဲလောန်သန်သွံ ညံၚ်ဂိတုတ္ၚဲမဗဂေါဝ်ကဵုမုက်သွာဒကှ်ကီု ညံၚ်မၞိက်အိန် မဗဂေါဝ်ကဵုမုက်ကုသကီု ပညာသဗ္ဗညုပြဲလောန်သန် ညံၚ်လအာစက်ဂိတုတ္ၚဲ ပရှ်အိုဿီု ရဴညးပ္ကောံၜတ်ဟွံမာန်ကီုသွံ၊ သဗ္ဗညု မပတၠပညာ သကေက်လောန်သန် ညံၚ်သၞာ်ရတ်တုန် ၊ သဗ္ဗုညုမပတၠပညာ ပၠောဟ်ကၠေံဝါဒညး ပြာကတ်ကဵုညး ညံၚ်သၟာယန်သေဝ်ဒယှ် မပၠောဟ်ထောဝ်တုတ်ဗွဲတၟေၚ်ကီု၊ ယွံတၠတံ သဗ္ဗညု မပတၠပညာ မလနိန်ဗပန်ကၠေံဝါဒညး ညံၚ်ချောဲဒဇိပ်ဇိုၚ်စိၚ်ဇၟူကီု ဝါတ်ညးဗျိုၚ် သမူကၠုၚ်စိုပ်စရိုၚ် ညာန်သဗ္ဗညု ညံၚ်လပှ်မစိုပ်စရၚ်ကီု ဂကူဗၞး ဂကူအိန် ဂကူတၠပိုန်ဇၞော် လေပ်ဗိုတ်ပိဗေဒၚ်ပန် လမဳဒိဋ္ဌိတမာ တၟံသိန္နရာတ် ပုရိသာတ် မပ္တံကဵု ဆဗ္ဗဂ္ဂိကမၠတ် မပ္တံကဵုအၚ်္ဂုလိမာ ကလော် မပ္တံအဠာဝက၊ ဒေဝတဴမပ္တံကဵုအိန်ဗြီု ဝေတ်ကၠေံနပညာဟေၚ် ညံၚ်တ္ၚဲမဖအိုတ်ကၠေံလျး စၟကလဵုလိၚ်ကီု” သာ်ဝွံ ခမဳတံဂမၠိုၚ် ဟီုထိုၚ်သးတဴ သဗ္ဗညုရ၊ ဒးကာလဂှ် ကျာ်ပြာပ်အာ ဇြပ်သဘၚ်ဓဝ်ရ၊ ကျာ်တိုန်အာလတူပဒၞၚ်ရတ်တုဲ ရဴဝွံ ကျာ်တြဲသ္ဂးရ။
“ ယွံခမဳတံ မၞးတံကၠုၚ်ကောံမွဲဟာန် မူဂလာန်မၞးတံက္တဵုဗဒှ်ရော၊ မၞးတံက္တဵုဗဒှ်ဂလာန်စောရဂါထာ ရာဇဂါထာ ” ကျာ်တြဲဂး − ခမဳဂမၠိုၚ်မိၚ်တုဲသ္ဂးရ၊ “ ယွံသဗ္ဗညု စောရဂါထာ၊ ရာဇဂါထာ၊ ပိုဲဍိုက်ဟွံဟီုရအဴ၊ ပိုဲဍိက်ဟီုထိုၚ်သး သဗ္ဗုညုရောၚ်အဴ၊ သဗ္ဗညုဝွံ ကလော်အဠာဝက မဒှ်သတြု သဗ္ဗညုမဂွံဇၞး ပိုဲဍိက်ဟီုထိုၚ်သးရောၚ်အဴ”။
“ ယွံခမဳတံ အဲဇၞးဒှ်ကျာ် ဇၞးမာ ဒလာဲဇြဲဗောဓိတုဲရ မၞးတံထိုၚ်သးအဲ မူအသဝ်သၞုံရော၊ ကာလအဲမဒှ်သတ် ပတူဇန် မဂၚေၚ်ဘဴသံၚ်သာ ၜိုန်ဒှ်ထပှ်သၞာံ မပတၠပညာ မဂွံဇၞးညးသ္အာၚ်သတြုတံ မ္ဒးဖျဝ်မာန မ္ဒးဒုၚ်ကယျ ပ္ဍဲကာလဂှ် မၞးတံ ဂပ်ဝ်ဟီုထိုၚ်သးထေက်ရောၚ်” ကျာ်ဂးတုဲ ကၞပ်သ္ၚံဒၟံၚ်ရ ၊ ပ္ဍဲချိန်ခဏဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဟိုတ်နူအာတ်ပၚ်မှိၚ်ဇာတ်အတိက်တုဲ ကျာ်တွံကဵုရ။
၁။ ခဏ်သၠးဂဝ် မဟောဟ်သဓ
ယွံခမဳတံ − ဍုၚ်မွဲမဟိမုမိတ္ထဵု သၟိၚ်ဝိဒေဟရး မပ္ကၚ်ရၚ် အ္စာသၟိၚ်နွံပန် ညးအ္စာပန်တံဂှ်ရော၊ အ္စာသိုန်မွဲ အ္စာပက္ကာမွဲ အ္စာကၟိမွဲ ကေုာံ အမာတ် ဒကိုပ်ပၞာန်ဂမၠိုၚ် ဒၟံၚ်တဴရ၊ ပၞာၚ်တိုၚ်လေဝ် ညးဗဂဵုပ္ဍေန်လဝ် သၟိၚ်လုပ်အာပ္ဍဲဂၠံသ္တိက်တုဲ သ္တိတ်လှိၚ်တဴရ၊ စိုပ်သ္ဂာတ္ၚဲ သၟိၚ်ဂွံသွပ်လ္ပံ ပၟတ်ပန်ဒိုဟ် ဍုၚ်မိတ္ထဵုဂဵုတိုန် သၠုၚ်ပြာသာဒ် ကြဴကြဴဝွံ ပၟတ်ဍောတ်မွဲ မဂဵုတိုန်အာ ဒဵုအာကနိဋ္ဌာအလဵုမာဲ ပၟတ်ပန်ဒိုဟ်ဍုၚ်ဂှ်ပၠိုတ်အာ မၞိဟ်ဒေဝတဴ ပပူဇဴ ပၟတ်ဍောတ်ဂှ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ရ၊ အကြာပၟတ်ဍောတ်ဂှ် မၞိဟ်ဒေဝတဴတံ ဒြေပ်ကၠုၚ်ဒြေပ်အာ ဟွံတူပၟတ်ဟေၚ် သၟိၚ်ဂွံသွပ်လ္ပံတုဲ ယးဂှ် သၟိၚ်ကော်အ္စာသိုန်ရ။
“ ယွံအ္စာသိုန် − ဗ္တံဝွံ အဲဂွံသွပ်လ္ပံသာ်ဝွံ ” ၊ တိုၚ်သွပ်လ္ပံဂှ် သၟိၚ်ဟီုကဵုအ္စာသိုန်ရ၊ အ္စာသိုန်မိၚ်ကေတ်တုဲ သာ်ဝွံကလေၚ်သ္ဂးကဵုသၟိၚ်ရ။
“ ယွံမရာတ် − သွပ်လ္ပဝွံ မၚ်္ဂလရောၚ်၊ ပၟတ်ပန်ဒိုဟ်ဍုၚ်ဝွံ ညံၚ်ပိုဲညးပန်ဝွံရ၊ ပၟတ်ဍောတ်မွဲမက္တဵုဒှ် မလျးတၟးအာဘဝက်မ္ဂးဂှ် တၠပညာဍောတ်မွဲ မကသဳက္တဵုဒှ်ရ၊ မဒှသၠဲတၜေါ် သတ္တံဂမၠိုၚ်ရ၊ မဇိုန်ကဵုဒတုဲမြမောဝ် မၞိဟ်ဒေဝတဴဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံသေၚ် ဗိုတ်ပဋိသန္ဓိတုဲရ၊ တၠပညာဍောတ်ဂှ် ကသဳလျး နူပိုဲညးပန်သတ္ကုဗျဟ်ဒှ်အာရ၊ ညံၚ်စၟလကဵုလိၚ်မအပ်လျးကဵုတ္ၚဲရ၊ ပိုဲညးပန်မစဴဒှ်ရမရာတ် ” ၊ “ ယွံအ္စာမူကာလပိုဲ မသ္ဂောံတၠပါရမဳ မနွံကဵုပညာဂှ်ရော” “ ယွံမရာတ် − နူဝွံ ရိုဟ်အာ ဟသေၚ်ထပှ်သၞာံ ဟသေၚ်ထပှ်ဂိတု မရာတ်သ္ဂောံရ”၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ မိပ်စိုတ်ဗွဲမလောန်သန်ဟေၚ်၊ သၟိၚ်ကဵုစုတ်လဝ်သက္ကရာဇ် ဂိတုတ္ၚဲတုဲ သၟိၚ်ဝိဒေဟရးဒၟံၚ်တဴရ။
ဗွဲဒိုဟ်ဗၟံက်ဍုၚ်မိတ္ထဵု ကွာန်မွဲဂှ် မပါစဳနယာဝမစ္ဆေဂါံ ဂးယၟု ၊ အပ္ဍဲကွာန်ဂှ် သမ္ၚေဟ်လ္ၚီသ္ၚိမၞုံ သိရိဝဍ္ဎန မဒှ်ဇမၞော် သေဋ္ဌဳဗြဴသုမနဒေဝဳ ဂးယၟု၊ နူဍုၚ်သွဝ်တာဝတိံ ဗောဓိသတ်ပိုဲ ကေုာံဒေဝတဴလ္ၚီ စုတိစှ်ေကၠုၚ်နူဍုၚ်သွဝ် စှ်ေဗိုတ်ပဋိသိန္ဓိ ပ္ဍဲဂၠံဂဝ်ဂၞဴ သုမနဒေဝဳ ကောန်ဒေဝတဴလ္ၚီ တန်ပဋိသိန္ဓိပ္ဍဲဂဝ်ဂၞဴ ဂဟပတိတုဲ ပေၚ်စှ်ဂိတု ဗောဓိသတ်ဒှ်မၞိဟ် သ္ကေံပ္တိတ်နၚ်ဂဥုဲမွဲဒကုတ် ဗၠးနူဂဝ်မိ ၊ ဂဥုဲဒိပ်ဂှ် ဗဒုၚ်ကဵုမိ မိဂွံဂဥုဲဒိပ်ဂှ် ချူစုတ်ပ္ဍဲက္ဍိုပ် ဒၞာဲညးမယဲ က္ဍိုပ်ဂိဒၟံၚ် ပိသၞာံကဵုဒှ်ကီု ဂွံဗၠးအာဟေၚ်၊ အလုံဂတာဇမ္မုဒိပ်ဝွံ ဂွံဂဥုဲဗောဓိသတ်တုဲ ယဲဂွံဗၠးအာအိုတ်ဟေၚ် သၟတ်လ္ၚီ မဒှ်မၞိဟ်မွဲတ္ၚဲ ဂကောံဗောဓိသတ်အိုတ်ရောၚ်၊ ဗောဓိသတ်ဝွံ ဟိုတ်သ္ကေံပ္တိတ်ဂဥုဲဂှ်ရ '''“ မဟောဟ်သဓ”''' ခုတ်လဝ်ယၟုရောၚ် ဗောဓိသတ်ဇၞော်အာဗဗွဲလွေၚ် ကေုာံသၟတ်လ္ၚီ ဝေၚ်ဓနေံ တရောဲ ဒးတ္ၚဲဒးဗြဴ ဒြေပ်စဴဒဵုသ္ၚိဟေၚ်။
၂။ ခဏ်ခၞံဇြပ်
ပ္ဍဲကာဂှ် ဗောဓိသတ်သ္ဂးရ၊ “ ယွံမၞးတံညးဂမၠိုၚ် အဲခၞံဇြပ်မွဲ ဟွံကဵုမၞးတံဍောၚ်စိုတ်ရ” ဣၚုဟ် ဗောဓိသတ်ဂးကဵုညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ် ဗက်ကဵုသၟတ်လ္ၚီ ဂွံထဝ်လ္ၚီကသာပ် ဝေၚ်နူဂှ် ဗောဓိသတ်ဂိုၚ်ပ္တိတ်ကသာပ် နူသ္ၚိမိမဇကု ဗွဲမဂၠိုၚ်တုဲ ခၞံဇြပ်မွဲရ၊ ဗောဓိသတ် ကဵုအာကော်နၚ်အ္စာဝဍ္ဎတုဲ သၞတ်ဗောဓိသတ် ညံၚ်သၞတ် ဝိသကမ္မကီု ကဵုအ္စာဝဍ္ဎကဳခၞံရ။
ဒၟံၚ်ပူဂဵု မဒှ်အာထဂှ် ပြေၚ်လဝ် ဒၟံၚ်ညးဗမၞးမကၠုၚ်နူဇမ္ၚောဲ၊ ပြေၚ်လဝ်ဒၟံၚ်သာမဏဳဗြဴ ဗြဟ္မဏ၊ ပြေၚ်လဝ်ဒၟံၚ်ဗြဴ မသၠးပဋိသိန္ဓိ သီုဖဴ သီုအှော်၊ ပြေၚ်လဝ်ဒၟံၚ်အာဂန္တုက မကၠုၚ်နူဇမ္ၚောဲ၊ ပြေၚ်လဝ်ဒၟံၚ်ဇြပ် ဓဝ်ကဵုပြေၚ်လဝ် ဒၟံၚ်ဗောဓိသတ်ကီု၊ သီုသၟတ်မဝေၚ်ဂှ် ကဵုပြေၚ်လဝ် အလုံဇြပ်ဂှ် ချူလဝ်ရုပ်မကမွဲပြကာ သွဝ်တရဴဘုံ၊ စတုမရာတ်မန်ဘုံ၊ ဂြိုပ်ဟေမဝန်တၟံထပှ် လစအနုတတ်လေဝ်ခၞံတုဲ ရဴဇြပ်သုဓမ္မာကီု၊ ပ္ဍဲပိတ္ၚဲ ဇြပ်ဂှ်တုဲအာ ဗောဓိသတ် ခၞံလဝ်ကၟာလစ ဥဒျာန်မွဲ မတုပ်တဴရဴဥဒျာန် သ္ဍိုက်မၠိုက်ကီု၊ ဗောဓိသတ် ကဵုမၚ်လဝ်ပၟၚ်ဇြပ် ညးၜါတုဲ ဗောဓိသတ် တန်တဴရ။
၃။ ခဏ်အတိုၚ်သွပ်လ္ပံဂှ် ဂၠာဲသ္ၚဳတၠပညာ
အဏံတုန်လေဝ် သၟိၚ်ဝိဒေဟရး ဗှ်သၞာသွပ်လ္ပံအစာသိုန် မသှ်ဂှ်တုဲ သၟိၚ်ကဵုကော်အစာသိုန်တုဲ သၟိၚ်သၟာန်ရ၊ “ ယွံအစာသိုန် − သွပ်လ္ပံအဲဂှ် ဒးကာလရသေၚ်ဟာ” “ ဒးကာလရအဴ”အစာသိုန်ဂး၊ တုဲအမာတ်ပန် သၟိၚ်စကာကဵုဂၠာဲဝုတ်ဒိုဟ်ဍုၚ်ရ၊ အမာတ်မအာဒိုဟ်ဗၟံက်မွဲ အာညာတ်ဇြပ်မဟောသ်သဓ အမာတ်လုပ်အာပ္ဍဲဇြပ်ဂှ်တုဲ အမာတ်သၟာန်ပၟၚ်ဇြပ်ဂှ်ရ။
“ ယွံမ တၠဇြပ်ဝွံရော” “ ယွံတၠအဲ ဟွံတီဟာအဴ၊ ဇြပ်ဝွံ ဇြပ်မဟောဟ်သဓတၠပညာနူဒှ်မၞိဟ်ဗက် မသ္ကေံပ္တိတ်ဂဥုဲဒိပ် က္ဍိုပ်မကိတ်ပိသၞာံဗၠးအာ ညးယဲဂတာဇမ္မုဒိပ် ဂွံဂဥုဲဂှ် ဂွံဗၠးဟေၚ်၊ လၟုဟ်အယုက်ထပှ်သၞာံကီု မခၞံဇြပ်ဝွံ ပညာသ္ကာဇၞော်က်ဍၚ်သန်” ပၟၚ်ဇြပ်မဟီုကဵုအမာတ်ရ။
မသက္ကုသၟိဟ် အမာတ်မိၚ်တုဲ အမာတ်စကဵုတိုန်ပ္တီသၟိၚ်ဝိဒေဟရးရ၊ သၟိၚ်မိၚ်ဂလာန်ဍိက်ဂှ်တုဲ တိုၚ်ဒဒှ်မခၞံဇြပ် မခၞံလစ မခၞံဥဒျာန် သၟိၚ်သ္ဍိုက်မၠိုက်မဟောဟ်သဓဗွဲမလောန်ဟေၚ်၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ဟီုကဵုအစာသိုန်ရ၊ “ ယွံအစာ သၟတ်ပိုဲမဟီုဂှ် ဂွံထပှ်သၞာံတုဲရ၊ ပိုဲသီပ္တိုန်ရဟာ ဟွံပ္တိုန်ဏီဟာ” အစာသိုန်တုန် ဟိုတ်မဂမ္တက်ပ္ဍဲလောဘတုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ၊ “ ယွံမရာတ် လဇညိကၠာ လ္ပပ္တိုန်ဏီ၊ ပိုဲစံၜတ်ညိကၠာ ပွမွဲပြဟ်ပြေဟ်လ္ပပဏီ၊ ပိုဲဍိက်မဂွံတီ ပညာသကာနွံတုဲ ပိုဲဍိက်ဂွံပ္တိုန်ရအဴ၊ လၟုဟ်အမာတ်ဂှ် မရာတ်ကဵုဒိုအ်ဒၟံၚ်ညိကၠာ” သၟိၚ်မိၚ်အစာသိုန်မဟီု ဍိက်အမာတ်ကဵုပ္တီသၟိၚ်ဂှ် သၟိၚ်ကဵုစှ်ေပ္တီအမာတ်ရ။
၄။ ခဏ်သ္ပဖျုန်ကၟဝ် သွက်ဂွံဒတုံစှ်ေ
ပ္ဍဲကာလဂှ် ကုသဵုဗောဓိသတ်အတိက်တေံ ကြိုက်သၟိက်ကဵုဒှ် တ္ၚဲဂှ်ဟေၚ် ဗြဴမွဲယဵုဏာနတိတ်သွံဖျာ ဖျုန်ကၟဝ်မွဲကလောံ စုတ်ဏာပ္ဍဲန အသီဗိုတ်ဂွံဏာ “ ကေတ်ညိကေတ်ညိ” ဗြဴဂှ်ဂး၊ ညးဂမၠိုၚ်ဒြေပ်ကမၠေဝ်အာ အသီဂှ်ဟွံဗလးဖျုန်ဂှ်ဟေၚ် ဗောဓိသတ် ဓလိုက်က္တဵုဒြေပ်အာ ဗက်ဇိုၚ်အလိုန်သမၞိၚ်အသီ တက်တဲကဵုရမျာၚ် ညံၚ်သၟိၚ်ဇာဒိသိုၚ် မဂအာတ်ရမျာၚ်ကီု ဗောဓိသတ်မဂအတ်ရမျာၚ် ဖျုန်ပ္ဍဲဇိုၚ်အသီဂှ် ဒတုံစှ်ေကၠုၚ် ကၠာဟွံစိုပ်တိ ဗောဓိသတ်ခံဂွံ အိုတ်ပုရိသာတ်ဂမၠိုၚ် ညာတ်ဗောဓိသတ်တုဲ ထိုၚ်သးတဴဗောဓိသတ်ဗွဲမလောန်အိုတ်ရ။
အမာတ်ဇၞော် ညာတ်ဟိုတ်ဂှ်တုဲ စကာဍိက်ကဵုတိုန်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ကဵုကော်အစာသိုန် ဟိုတ်ဂမ်တက်ပ္ဍဲလောဘ၊ “ မရာတ်အေၚ်ညိကၠာ အမာတ်ဇၞော်ဂှ် မရာတ်ကဵုဒိုအ်ဒၟံၚ်ကၠာညိအဴ”ဂးတုဲ အမာတ်ဇၞော်ဒးဒိုအ်ဒၟံၚ်ရ။
၅။ ခဏ်မပတုဲဂဗုတ်ဂၠဴ
နွံကာလမွဲတ္ၚဲ ကြိုက်သၟိက်ကဵုဒှ် မၚ်ဗၠာဲမွဲ ဇိက်ဗ္ၚ တ္ၚဲကတဴဂၠဴတလှ် ပတိတ်နူတၟး မၚ်ဗၠာဲဗွဲကၠတ်ဏာဂၠဴ တၠဂၠဴညာတ် ဒြေပ်ဗက် “ဂၠဴအဲမကၠတ်ဏာရောၚ်”တၠဂၠဴဂး ၊ ကမၠတ်ကလေၚ်ဂး“ဂၠဴအဲရောၚ်”ဂးတုဲ ညးၜါဒှ်ကယာန်တံၚ်ဓဇက်ဇရိုဟ် တုပ်ရၚ်သ္ကံ စိုပ်ဇြပ်မဟောဟ်သဓ ကော်ပၠောပ်ပ္ဍဲဇြပ် “ ပမတံ − တံၚ်ဓဇက်ရၚ်သ္ကံရော”မဟောဟ်သဓသၟာန်၊ တၠဂၠဴဂး“ဂၠဴအဲဍိက်တွံ မတေံကၠတ်ဏာ” ကမၠတ်ဂး၊ “ဂၠဴအဲဍိက်ရောၚ်” ညးၜါတၠ ဒှ်ကယျာန်ဓဝါတ်ရၚ်သ္ကံရ။
“ပ္ဍဲအဲသ္ဂုတ်သွာတ်သၞောဝ် မၞးတံ သ္ဒုၚ်ရဟာ”မဟောဟ်သဓသၟာန်ရ၊ “ပိုဲဍိက်ဒုၚ်ရအဴ”ညးၜါဂး၊ ဗောဓိသတ်ညာတ်ဗက် တီကေတ်ဒဒှ်ကမၠတ်ရ၊ “ဂၠဴဗှ်ေ မူဗှ်ေဗ္စရော” ဗောဓိသတ်သၟာန်ကမၠတ်ကၠာ၊ “ဆကၞတ်လ္ၚဴ မပ္တံကဵုၜဲ အဲမကဵုစ”ရ၊ သၟာန်တၠဂၠဴတၞဟ် “ဂၠဴဗှ်ေ မူဗှ်ေကဵုစရော” “ချောဲ အဲဍိက်ကဵုစရအဴ”တၠဂၠဴဂး ၊ ဗောဓိသတ် ကဵုကေတ်နၚ်သလဗဳယၚ် ကဵုထၞက်ဝတ်ကေတ် ဍာ်ဍေံ ဍာ်ဗဳယၚ်ဂှ် စုတ်ကဵုထး ပၚာ်စုတ်ကံဂၠဴဂှ် ကဵုဂၠဴသုၚ်ဂှ် စအအ်ပ္တိတ်ကၟတ်ကွေံတုဲ ဗောဓိသတ် သၟာန်ကမၠတ် “ ကၞာတ်လ္ၚဴဟာ ကၟတ်ဟာ” “ကၟတ်ရောၚ်အဴ” ကမၠတ်ဂး ။
“ ဂလာန်ဗှ်ေ ဟွံဍာံစၟတ်သွံ၊ ဗှ်ေကမၠတ်ရောၚ်” “အဲဍိက်ဒှ်ကမၠတ်ကွေံရအဴ” ဒဏ်လ္ၚီဗောဓိသတ် ပကီုကဵုကမၠတ်၊ ဗောဓိသတ် ကဵုဒဂိုန်သဳမသုန် ကမၠတ်ဂှ် လ္ၚောဝ်ဇိုၚ်ဗောဓိသတ်တုဲ က္တဵုစဴအာရ၊ တၠဂၠဴဂှ်မိပ်စိုတ်ပူမှ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ၊ “ညံၚ်အရာဓနာတၠအဲ ကဵုစိုပ်တၠအဲညိ”တၠဂၠဴဂး က္တဵုစဴအာရ။
အမာတ်ဇၞော် မိၚ်သ္ဂုတ်သွာတ် တၠပညာတံရောၚ်သၟိက်ဂးတုဲ စကာဍိက်ကဵုတိုန်ပ္တီရ၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ သ္ဍိုက်မၠိုက်ဗောဓိသတ်ဗွဲမလောန်ရ၊ သၟိၚ်ဟီုကဵုအစာသိုန်ရ၊ “ ယွံအစာသိုန် ပိုဲပတိုန်နၚ်ရဟာ၊ လ္ပပတိုန်ဏီဟာ” အစာသိုန် မဂမ္တက်ပ္ဍဲလောဘတုဲ မရာတ်အေၚ်ညိကၠာ၊ “ဓမ္မတာညးဗ္ၚတံ အမှုဂၠဴပြေၚ် ဆိုက်ဗ္ဒက်က္ဍၚ်သန် ၊ ပ္ဍဲမပ္တုဲဂဗုတ်ဂၠဴဝွံ မကဵုဒှ်တၠပညာ ညံၚ်ပိုဲကီုဟာမရာတ်” အစာသိုန်ဂး၊ “ယွံတၠညး အမာတ်ဇၞော်ကဵုဒိုအ်ဒၟံၚ်ညိကၠာ”။
၆။ ခဏ်သ္ဂုတ်သွာတ်သၞောဝ် ဂွါကၟက်ကအ်
နွံကာလမွဲတ္ၚဲ ဗြဴမွဲရပ်ဏာဂွါကၟက်ကအ် စှ်ေသုၚ်ဍာ်ကၟာဗောဓိသတ် ဂွါကၟက်ကအ်ဂှ် စွံလဝ်ပ္ဍဲစရၚ်ကၟာ ဗြဴသ္အာမွဲကၠတ်ဂွံဏာရ၊ ဗြဴတၠဒြပ်ညာတ်ဒြေပ်ဆံၚ်ဗက် တံၚ်ဓဇက်ရၚ်သ္ကံ စိုပ်ဇြပ်ဗောဓိသတ် ဗောဓိသတ်စၟဳစၟတ်သၟာန်ရ၊ “သ္ဂုတ်သွာတ်အဲ မၞးတံဒုၚ်စဳရေၚ်ရဟာ” “ပိုဲဍိက်သ္ဒုၚ်ရအဴ”ဗြဴၜါဂှ်ဂး ၊ ဗြဴကမၠတ်ဂှ် ဗောဓိသတ်သၟာန်ကၠာရ၊ “ဂွါကၟက်ကအ်ဗှ်ေ မူဂှ်ဗှ်ေထီုလဝ်ရော” “မြမောဝ်အိုဿီု အဲဍိက်ထီုလဝ်ရောၚ်အဴ”ဗြဴကမၠတ်ဂး ၊ တုဲပၠန် ဗောဓိသတ်ဆက်သၟာန်ဗြဴတၠဒြပ်ဂှ်မွဲအဆက်ပၠန်ရ၊ “ဂွါကၟက်ကအ်ဗှ်ေဂှ် မူဂှ်ဗှ်ေထီုလဝ်ရော” “ပ္ကဴဗဳအဲထီုလဝ်ရအဴ”ဗြဴတၠဒြေပ်ဂှ်ဂး ။
ဗောဓိသတ် ကဵုအာကေတ်နၚ် ဍာ်မွဲသၠိုၚ်တုဲ ဂွါကၟက်ကအ်ဂှ် ကဵုထောံစုတ်ပ္ဍဲဍာ်သၠိုၚ်ဂှ်တုဲ ဗောဓိသတ် ကဵုအာကော်နၚ်သၟာမြမောဝ် ကဵုဆုၚ်ရဴၚ်ဍာ်ဂှ် “ဍာ်ဝွံ မြမောဝ်သ္အာၚ်အဲဍိက်ဟွံဂွံ မြမောဝ်ပ္ကဴဗဳယၚ်ရောၚ်အဲဍိက်ဂွံ”မၞိဟ်ဂှ်ဂးရ၊ “ဗှ်ေဣတ္ထဳစောရရောၚ်”ဗောဓိသတ်ဂးရ၊ ဗောဓိသတ်ဒၠောံဗ္တောန်ဗြဴကမၠတ်ဂှ်တုဲ ကဵုဒဂိုန်ကေတ်သဳမသုန်တုဲ ကမၠတ်ဂှ်စဴအာရ။
တၠဂွါကမက်ကအ်ဂှ် ဂွံဂွါဇကုတုဲ မိပ်စိုတ်ပူမှ်ဗွဲမလောန်သန်ဟေၚ် “ယွံတြုံတၠပညာ ညံၚ်ရာဒၞာတၠပညာကဵုဍိုက်ပေၚ်ညိအဴ”ဂးတုဲ လ္ၚောဝ်ဇိုၚ်ဗောဓိသတ်တုဲက္တဵစဴအာရ၊ အမာတ်ဇၞော်မိၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်မဟောသ်သဓဂှ်တုဲ ဟီုပ္တီသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ သ္ဍိုက်မၠိုက်ဗောဓိသတ်ဗွဲမလောန်သန်ဟေၚ် တုဲသၟိၚ်ဟီုကဵုအစာသိုန်ပၠန်ရ၊ “ပိုဲပ္တိုန်ရဟာ လ္ပပ္တိုန်ဏီဟာ” တၠညးဂး “ဒိုအ်ညိကၠာမရာတ်”အစာသိုန်ဂးတုဲ အမာတ်ဂှ် မရာတ်မ္ဒးကဵုဒိုအ်ဒၟံၚ်ကၠာရောၚ်။
၇။ ခဏ်သ္ဂုတ်သွာတ်ဂဗုတ်ကောန်ၚာ်
နွံကာလမွဲတ္ၚဲ ဗြဴမွဲလေၚ်ဏာကောန်ၚာ် သီုနုၚ်မွဲ သၟိက်ဂွံတုက်ဍာ် စွံလဝ်ကောန်ၚာ်ပ္ဍဲသြၚ်ကၠာ ကလော်ဗြဴမွဲကၠတ်ဏာ တၠကောန်ညာတ်ဒြေပ်ဗက် တံၚ်ဓဇက်ရၚ်သ္ကံ ညးဂးကောန်ညး အဲဂးကောန်အဲ သီုညးၜါ စိုပ်အာပ္ဍဲဗောဓိသတ်ရ၊ ကောန်ၚာ်ဂှ် ကဵုစွံလဝ်ဒေါဝ်ညးၜါဂှ်တုဲ “သသိုၚ်ကေတ်ရ၊ ဒၞာဲညးဂွံဒှ်ကောန်ညးရ”ဗောဓိသတ်ဂး၊ သီုညးၜါလုပ်ပၠံၚ်ကောန်ၚာ်ဂှ်ဟေၚ် ဗြဴကလော်ပၠံၚ်ဍေံညိဟွံဂွံညှာ၊ ဗြဴတၠကောန် ဖေက်ကောန်ဇိုန်တဲကဝ်အာ ညှာဒၟံၚ်တုဲ ကလော်ဗြဴဂှ်ပၠံၚ်ဂွံဏာရ၊ တုဲ တၠကောန်သ္ဂးရ၊ “လတုန်ဝါဝွံအဲလေၚ်တုဲရ” ဗြဴတၠကောန် တက်သြိုဟ်ဂတေဝ်ယာံတဴရ။
ဗောဓိသတ်တီဒဒှ်ကလော်ဗြဴဂှ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ၊ “ ဟာဲဗြဴကလော် သမၞိၚ်ဗှ်ေလေဝ်ဟွံမွဲ သော်ဗှ်ေလေဝ်တရန် မတ်ဗှ်ေလေဝ်ဒလန် မတ်ဗှ်ေလေဝ်ဟွံလၜဲ ဗှ်ေဗြဴကလော်ရောၚ်သွံ၊ ဗှ်ေဟွံတီ အဲတြုံတၠပညာဟာ” ဗောဓိသတ်ဂး ၊ ဗြဴကလော်ဂှ်ဍေံဖေက်တိုန်တုဲ “အဲကလော်ဗြဴကွေံရအဴ” ဒဏ်လ္ၚီ ဗောဓိသတ်ကဵု သဳမသုန်ကဵုဒဂိုန် ဍေံလ္ၚောဝ်ဗောဓိသတ်တုဲ က္တဵုစဴအာရ၊ ဗြဴတၠကောန်ဂွံကောန်တုဲ မိပ်စိုတ်ပူမှ်ဗွဲမလောန်ဟေၚ် ရဴဝွံ ဗြဴတၠကောန်သ္ဂးရ၊ “လမျီုကောန်အဲဍိက်ဒှ်တၠအဲ မကဵုအဲဍိက်ရ၊ ကၞတ်တဲ သတ္တံဂမၠိုၚ်ကဵုတဴပ္ဍဲသ္ကေံတဲ တၠအဲညိ၊ သတြုမတွံဂး ဗျာဓိမာရဏဂှ် ကဵုတၠအဲပြိုက်ဗလးညိ၊ အယုက်တၠအဲကဵုဂၠိၚ်ညိ၊ ဒယှ်တှ်သီုပိုန်ဟာန်ကဵုဇၞော်မောတ်အာညိ” ဗြဴတၠကောန်ရာဒၞာ လ္ၚောဝ်ဗောဓိသတ်တုဲ က္တဵုစဴအာရ။
သာ်ဝွံ ဂလာန်သၟာန်နွံတုန် “ကလော်ဗြဴဝွံ ဂွံဏာကောန်ၚာ်တုဲဟွံသေၚ် သဳဗ္ဒန်ကၠေံဇကု သဳကလာၚ်အာဟွံဂွံဟာ၊ ဟိုတ်ကုသဵု ကောန်ၚာ်ဂှ် မဇၞော် ကလော်ပဟွံမာန်ရောၚ်၊ မွဲသာ်ပၠန်တုန် အစောံပါရမဳဗောဓိသတ် မဇၞော်ကဵုဒြဟတ် မသၟိက်ပြာကတ်ကဵုသတ္တံဂမၠိုၚ် ဍေံပဟွံမာန်ရောၚ်” အမာတ်ဇၞော် မိၚ်သ္ဂုတ်သွာတ် ဗောဓိသတ်တုဲ “တြုံဝွံ လၟောဝ်ကျာ်ရောၚ်၊ ဒလာဲဗောဓိသတ်အနာဂတ်ဂတရောၚ်” သၟိၚ်ဟီုကဵုအစာသိုန်ရ၊ “ယွံအစာသိုန် ပိုဲသီပ္တိုန်ရဟာ” “မရာတ်အေၚ်ညိကၠာ အမာတ်ဇၞော်ဍိက်မရာတ်ဂှ် ကဵုဒိုအ်ဒၟံၚ်ညိကၠာ”ဂးတုဲ အမာတ်ဇၞော်မ္ဒးဒိုအ်ဒၟံၚ်ရ။
၈။ ခဏ်သ္ဂုတ်သွာတ်ဂဗုတ်တောဝ်
နွံကာလမွဲတ္ၚဲ ဗြဴမွဲကွာ်တရဴ ကလေၚ်စဴသ္ၚိ တောဝ်မွဲခိုၚ်ရပ်ဏာ သၟိက်သုၚ်ဍာ် စှ်ေအာပ္ဍဲကၟာ စွံလဝ်တောဝ်လ္တူသြၚ်ကၟာ ဗြဴမွဲကွာ်ကၠုၚ်ကၠတ်ကေတ်ဏာကၠေံရ၊ တၠဒြပ်ဗက်ကၠုၚ်ရပ်ဂွံဍေံတုဲ ညးၜါတံၚ်ဓဇက်ရၚ်သ္ကံ သီုညးၜါ ကၠုၚ်စိုပ်ဗောဓိသတ်၊ ဗောဓိသတ် သၟာန်ကမၠတ်ကၠာရ၊ “ တောဝ်ဝွံဗှ်ေကွဝ်ရဟာ“
“ နတဲအဲ အဲဍိက်ကွဝ်ရအဴ”ဗြဴကမၠတ်ဂး၊ ဗောဓိသတ်သၟာန်ဗြဴတၠတောဝ်ပၠန်ရ၊ “ ဟာဲသၟတ်ဗြဴ တောဝ်ဝွံဗှ်ေကၟဝ်ရဟာ” “ အဲဍိက်ကွဝ်ရအဴ”သၟတ်ဗြဴတၠတောဝ်ဂှ်ဂး၊ “ဒှ်ရသာ်ဂှ် ဗှ်ေတံအာကေတ်နၚ် ကညာဗှ်ေတံတုဲ အဲဂွံစဳရေၚ်ဒး” ဗောဓိသတ်ဂးရ။
ဗြဴကမၠတ်မိၚ်တုဲ မုက်မတ်ဇွောဝ်တဴရ၊ ဗြဴတၠတောဝ်ကွာ်စဴအာသ္ၚိဇကုတုဲ ဂွံကညာကွာ်တိတ်ကၠုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ် ကဵုစုတ်ရံၚ်တောဝ်တုဲ ဒးညံၚ်ကိတ်ဟေၚ် ဗြဴကမၠတ်တောဝ်ဂှ် ကညာဟွံမွဲတုဲ ဗန်တဲကၞပ်ဇွောဝ်ဒၟံၚ်ရ၊ တုဲဗောဓိသတ်သ္ဂးရ၊ “ဟာဲဗြဴပါပ ဗေဟ်ဗြဴကမၠတ်ထောဝ်ညးရောၚ်သွံ” “ အဲဍိက်ကမၠတ်ကွေံရအဴ”ဗြဴဂှ်ဂး၊ ဒဏ်လ္ၚဳဗောဓိသတ်ပြာပ်ကဵု ဗောဓိသတ်ဒၠောံဗ္တောန်တုဲ ဍေံလ္ၚောဝ်ဗောဓိသတ်တုဲ က္တဵုစဴအာရ၊ တၠတောဝ်ပတ္တဏာကဵု “ ယွံတြုံတၠပါရမဳ အနာဂတ်ဂတဒဒှ်ကျာ်မွဲ ကဵုကလိဂွံညိ” ဂးတုဲ လ္ၚောဝ်ဗောဓိသတ်တုဲ က္တဵုစဴအာရ၊ အမာတ်ဇၞော်မိၚ်တုဲ ကဵုအာပ္တီသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ကဵုအာကော်အစာသိုန် “ယွံအစာသိုန် ပ္တိုန်နၚ်ဟွံဂွံဟာ” “ အေၚ်ဒုၚ်ညိကၠာမရာတ်”ဂးတုဲ အမာတ်ဍိက်ဇကုဂှ် ကဵုဒိုအ်ဒၟံၚ်ကၠာရောၚ်။
၉။ ခဏ်သ္ဂုတ်သွာတ် ဂဗုတ်ကမၠတ်ဗြဴတၠသ္ၚိညး
နွံကာလမွဲတ္ၚဲ မၚ်ဗၠာဲဂေါတကာဠ အာကတ်ဍုၚ်တက္ကသဵု ကၠောန်ၜိုတ်ကဵုအစာလံပိသၞာံ ကောန်ဗြဴအစာ အစာဇိုန်ကဵု လ္ၚောဝ်ဇိုန်အစာတုဲ စဴကၠုၚ်သ္ၚိမိမဇကုရ၊ တုဲမအာစိုပ်ကြုၚ်မွဲရ၊ ညာတ်မၚ်ဗၠာဲမွဲ ဒဳဃပိဋ္ဌဂးယၟုရ၊ မၚ်ဗၠာဲဂေါတကာဠသၟာန်ရ၊ “ယွံမိတ်သဟာဲ ဍာ်ကြုၚ်ဝွံ သ္ဇိုဟ်ဟာ က္ဍာဟာ” “ယွံသၚ်ဃာတ် မဟွံတီဟာ၊ ပ္ဍဲကြုၚ်ဝွံ ဂၠိုၚ်ကဵုပရိုက်က္ဍၚ်သန် မပ္တံကျာံဒြဟ် ဝဲသပါနွံဂၠိုၚ်သန် သ္ဇိုဟ်လေဝ်သ္ဇိုဟ်က္ဍၚ်သန်” “ ပပိုဲဂွံကၠောံရောသၚ်ဃာတ်”ဂေါတကာဠဂးရ၊ “အဲစၠောံမတံ မတံ သ္ဂောံကၠောံရ” တုဲဂေါတကာဠသၟာန်ပၠန်ရ၊ “ကျာံဒြဟ်ဟွံစမဟာ” “ ပိုဲဒဒှ်ေဒယှ်ဒၟံၚ် အဓါန်မလံတုဲ ဍေံဟွံစပိုဲရောၚ်” တုဲဂေါတကာဠသ္ဂးကဵုဒဳဃပိဋ္ဌရ၊ “ယွံသၚ်ဃာတ် မစၠောံပိုဲဟွံဂွံဟာ” “ဂွံရောၚ်”ဍေံဂး ၊ “ညးဂှ် မကဵုစၠောံကၠာရော” “ပြောဲ မစၠောကၠာရ” မၚ်ဗၠာဲဒဳဃပိဋ္ဌ ယိုက်ကေတ်သၟတ်ဗြဴစၠောံဏာရ။
စိုပ်ဒေါဝ်ကြုၚ် မၚ်ဗၠာဲဒိဃပိဋ္ဌချပ်ရ၊ သၟတ်ဗြဴဏံဝွံ စိုတ်ဍေံညံၚ် သၠဆုကီု စိုတ်ညံၚ်လံက်မိတ်ကီု စိုတ်ညံၚ်ဂၠံမတ်ဗြဴကီု စိုတ်ညံၚ်တၟိုန်ဗ္တဳကီု စိုတ်ညံၚ်ဍာ်တိုန်ဟွံဗိုန်ကဵုသြၚ်ကီု၊ အဲကသဳစံစိုတ်ဍေံညိ ဒဳဃပိဋ္ဌဂး ၊ “ ယွံသၟတ်ဗြဴ မူပကဵုတြုံဒမျိုၚ်ကွဝွံရော၊ ရုပ်သာ်ဍေံဟွံမွဲ ပဒေံဗြဴဒၟံၚ်ဖဴဍေံဂှ်ရော၊ ဒေံဗြဴဟွံဂွကဵုညးညိဟာ၊ ယဝ်ဒေံဗြဴဒၟံၚ်ဂကောံအဲ ပိုန်ဟာန်အဲ မၞုံမွဲဗၞတ်အယုက်ပိုဲညးၜါ ဟွံဒးဍောၚ်စိုတ်ရ၊ အဲလေဝ်နွံကဵုစလဳစလး ဒးကာလသဘၚ်နက်သတ်ဂှ် အာပေါဲသဘၚ်တုဲ ဒေံဗြဴဟွံဂွကဵုညးညိဟာ၊ မွဲလကာဒေံဗြဴဟွံဆာန်အဲ ဒေါဝ်ကြုၚ်ဝွံ အဲဇွောဝ်ကၠေံရ”။
သၟတ်ဗြဴမိၚ်ဒဳဃပိဋ္ဌဟီုတုဲ စိုတ်လေဝ်ဒေါမ်အာညံၚ်တၞံဓိတာန်ကၟိုၚ်အာ ဟိုတ်မ္ဒးကျာဝေရံၚ်ကီု၊ ညံၚ်ဂြိုပ်ဗြာတ်မဒွံကျာကီု၊ စိုတ်သၟတ်ဗြဴမဒေါံအာတုဲ သၟတ်ဗြဴသ္ဂးရ၊ “ လဟီုတၠအဲဝွံ လဟီုသ္ဍိုက်အဲရောၚ်၊ ပပၠေၚ်အဲဟွံသေၚ် တြုံဝွံအဲကြိုက်စိုတ်ကဵုဍေံဟွံသေၚ်၊ မိမ − မထပ်တဲစရိုဟ်ဍာ်ဇိုန်ကဵုအဲ အဲမ္ဒးမံၚ်ဂကောံဍေံဝွံရောၚ်၊ စိုတ်အဲဟွံမွဲကဵုဍေံသက်က်”၊ သၟတ်ဗြဴညဳအာစိုတ်မၚ်ဗၠာဲဒဳဃပိဋ္ဌရ။
စိုပ်သြၚ်ကြုၚ်တုဲ ညးၜါကေတ်နၚ်စၞဖါပ် ပံက်ပုၚ်ဂွဳ ဓရီုစဟာပ်တုဲ မၚ်ဗၠာဲဒဳဃပိဋ္ဌ လလဴဏာသၟတ်ဗြဴဂှ်ရ၊ အဏံမၚ်ဗၠာဲဂေါတကာဠတုန် ညာတ်ဗြဴဇကု ညးမလဴဏာဂှ် သြိုဟ်ရဴမသ္ပာ်အာၜါလွးကီုမဒှ် ဇကုဇတဝ် ဇမြပ်ဒၟံၚ်ဖျုန်ဂြိုဟ်ရဴမသ္ပာ်အာကီု မၚ်ဗၠာဲဒြေပ်အာဒြေပ်ကၠုၚ် သကဲသြၚ်ကြုၚ် လုကဴပိသၞာံ အဲမကၠောန်ၜိုတ်ဝဳပရာ အဲမဂွံဗြဴဝွံရောၚ်၊ “ လၟုဟ်ကဵုဒှ် ဗြဴညးတၞဟ်ရောၚ်” မၚ်ဗၠာဲဂးတုဲ ချိုတ်ကီုဂျိုန်ကီု အဲဆၚ်စှ်ေပ္ဍဲဍာ်ဂၚ်ဝွံရ။
ပ္ဍဲဂှ် မၚ်ဗၠာဲဆၚ်စှ်ေ ဍာ်ဆတၚ်က္ၜံၚ်ကီု မၚ်ဗၠာဲဒြေပ်ဗက်ဂွံဒဳဃပိဋ္ဌသီုကဵုဗြဴဇကုရ၊ ညးၜါဂရိုဟ်တုဟ်ရၚ်သ္ကံရ၊ မၚ်ဗၠာဲတံဒဇက်တုဲ သီုညးပိ စိုပ်အာဇြပ်ဗောဓိသတ်တုဲ ဗောဓိသတ်သၟာန်ရ၊ “မူပညးၜါ တံၚ်ဓဇက်ရၚ်သ္ကံရော” တၠဗြဴဂှ်ဂး “ ဗြဴအဲဍိက်ၝတေံကၠတ်လလဴဏာ ဗြဴၝတေံဟွံသေၚ် ဗြဴအဲဍိုက်ရောၚ်” ညးၜါကယာန်ဒဝါတ်ရၚ်သ္ကံရ၊ “ မၞးတံညးၜါ သ္ဂုတ်သွာတ်အဲ မၞးတံသ္ဒုၚ်ရဟာ” သ္ဒုၚ်ရအဴညးၜါသ္ဂးတုဲ ဗောဓိသတ်ဂတ်လဝ်ပါၚ်ညးတြုံၜါ ညးပိ ကဵုမံၚ်လဝ်ပိစွံ မၚ်ဗၠာဲကမၠတ် ဗောဓိသတ်သၟာန်ကၠာ၇၊ “ မူယၟုဗှ်ေရော − အဲဍိက်ဒဳဃပိဋ္ဌရအဴ၊ ဗြဴဗှ်ေမူယၟုရော−ဂှ်ဍေံတီ၊ မူယၟုခါံသဳတြုံခါံသဳဗြဴဗှ်ေဂှ်ရော၊ ဍေံဟွံတီတုဲ ယၟုကြာန်န်ဍေံဟီုအာပေၚ်ပြးရ”။
မဟောဟ်သဓသၟာန်တၠသမ္ဘာတုန် “မူယၟုဗှ်ေရော−အဲဍိက်ဂေါတကာဠအဴ ဗြဴအဲဍိက်ဒဳဃတာလာအဴ၊ ခါံသဳတြုံခါံသဳဗြဴမူယၟုရော− အတိုၚ်ယၟုမဍာံစၟတ်ဂှ် ဍေံဟီုကဵုတုဲ မဟောသ်သဓ ဖရှာ်ကၠေံညးၜါတုဲ သၟတ်သၟတ်ဗြဴတုန်၊ ပ္ဍဲကဵုတြုံၜါဝွံဂှ် ညးဂှ်မဒှ်တြုံဗှ်ေရော− တြုံဒမျိုၚ်ကွ မဒှ်တြုံအဲရ၊ မူယၟုတြုံဗှ်ေဂှ်ရော− ဂေါတကာဠအဴ၊ မိမဗှ်ေမူယၟုရော− အတိုၚ်ဍာံစၟတ် ဍေံဟီုကဵုရ၊ ပါၚ်သၟတ်ဗြဴ ကဵုဂေါတကာဠဂှ်ဒှ်မွဲ မဟောသ်သဓဂး”၊ “ ဟာဲမၚ်ဗၠာဲဒဳဃပိဋ္ဌ ပဗှ်ေမကၠတ်ဏာ သမ္ဘာညးရော− အဲဍိက်ကမၠတ်ကွေံရအဴ”၊ ဒန်လ္ၚီပြာပ်ကဵုတုဲ ဒလောံဗ္တောန်ကဵုဒဂိုန်သဳမသုန် ဍေံလ္ၚောဝ်ဗောဓိသတ်တုဲ ဍေံစဴအာရ။
ဂေါတကာဠသ္ဂးရ၊ “တၠအဲမကဵုလမျီု ကဵုအဲဍိက်ရ၊ သမ္ဘာအဲတၠအဲမကဵုအဲဍိက်ရ၊ ကၞတ်တဲကဵုတၠအဲဒှ်ကျာ်ညိ၊ က္ဍိုၚ်အရဟတ္ထဖဵု ကဵုတၠအဲ ဂွံဒလဝ်ညိ၊ ပိုန်သိုဒယှ်တှ် ကဵုတၠအဲကလိဂွံညိ” မၚ်ဗၠာဲလ္ၚောဝ်ဗောဓိသတ်တုဲ ကကဵုစဴအာရ။
အမာတ်ညာတ်သ္ဂုတ်သွာတ်ဗောဓိသတ်တုဲ “ အသဝ်တြုံဝွံ သတိပညာသကာဇၞော်သန်” ကဵုမၚ်ဗၠာဲ အမာတ်ဇၞော်တိုန်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ထိုၚ်သးဗောဓိသတ်ဗွဲမလောန်သန်ဟေၚ် သၟိၚ်သၟာန်အစာသိုန်ရ၊ “ မဟောသ်သဓဝွံ တြုံအသဝ်ရောၚ် ပိုဲပတိုန်နၚ်ရဟွံဂွံဟာ” “ အေၚ်ကၠာမရာတ်” ဂးတုဲ အမာတ်ဇၞော်ဍိက် မရာတ်မ္ဒးဒိုအ်မံၚ်ကၠာရောၚ်။
၁၀။ ခဏ်သ္ဂုတ်သွာတ် ဂဗုတ်ကွဳ
နွံကာလမွဲတ္ၚဲ မၚ်ဗၠာဲမွဲစဝ်ကၠုၚ်ကွဳ သၞာအိန်ချဳအာဒၟံၚ် “ မဟောဟ်သဓဝွံ အၚ်ကုရရောၚ်၊ တြုံလၟောဝ်ကျာ်ရောၚ် ဒဒှ်ပညာမဟောသ်သဓ မဇၞော်အဲပပြာကတ်ညိ” အိန်ချပ်တုဲ အိန်ပလွေဟ်လထဴမွဲ စှ်ေအာဍိုက်ကွဳ မၚ်ဗၠာဲတၠကွဳ စှ်ေကၠောန်ၜိုတ်ကဵုဇကုတုဲ စှ်ေအာတိ လံတၠကွဳ စှ်ေကၠောန်ၜိုန်ကဵုကွဳဇကုဂှ် အိန်ဇက်ကွဳဒဴအာရ၊ တၠကွဳဒြေပ်ဗက်ကွဳဇကု “ ကွဳအဲ မကၠတ်လလဴဏာရော” “ ကွဳအဲရောၚ်”အိန်ဂး ။
ညးၜါ ကယာန်ဒဝါတ်ရၚ်သ္ကံတုဲ စိုပ်ဇြပ်ဗောဓိသတ် ဗောဓိသတ်သၟာန်ရ၊ “ မၞးတံညးၜါ မူပကယာန်ဒဝါတ်ရၚ်သ္ကံဂှ်ရော”၊ “ ကွဳအဲကမၠတ်ကလဴဏာ”တၠကွဳဂှ်ဂး ၊ “ ကွဳအဲရောၚ်” အိန်ဂးပၠန်ရ၊ “ မၞးတံညးၜါ ဒုၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်အဲရဟာ”၊ “ ပိုဲဍိက်ဒုၚ်ရအဴ”တၠကွဳကဵုအိန်သ္ဂးရ၊ “ ဒၞာဲညးဗက်ဂွံကၠာဂှ် ဒှ်တၠကွဳရ”ဗောဓိသတ်ဂး ၊ သ္ကံဗောဓိသတ်ကဵုဗ္ဒဴဏာကွဳ တၠကွဳ ပဟိုတ်မဒှ်မၞိဟ်ပက္ကတိ ဒြေပ်ဗက်တ္ၚဲလေးဝ် ကတဴက္ဍၚ် ဒှ်တရဴဇမ္ၚောဲ ဍောၚ်ဗက်ဟွံဂွံ အိန်ဟိုတ်ဒှ်နာဲညးဒေဝတဴသ္ကံဗောဓိသတ် မဗက်ဗ္ဒဴကွဳဂှ် အိန်ဗက်ဂွံကၠာ ခမသစိုပ်ကၠုၚ်ဗောဓိသတ်သ္ဂးရ။
“ မရာတ် လက်ကၠိုက်ခနှိက်တိ ဟွံဒးဇကုမရာတ်သွံ သမၞိဟ်ဇကုလေဝ်ဟွံမွဲသွံ မတ်လေဝ်ဟွံလၜဲတုဲ တၠအဲအိန်ရောၚ်သွံ မရာတ်ကၠတ်ကွဳညးရောၚ်သွံ၊ ပွဂှ်ဟွံကြိုက်သွံမရာတ်” “ အဲအိန်ကွေံရအဴ”အိန်ဂး ၊ ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ သ္ဂးရ၊ “ ဟာဲမၞးတံညးဂမၠိုၚ် ဒဒှ်အိန်မၞုံတံတီဟာ” သၟိၚ်အိန်ကလာၚ်တိုန်လတူအကာသတုဲ ဒက်ထဝါဲဇမၞးတုဲ ကော်ဟီုကဵုဗောဓိသတ်ရ၊ “ အဲဒိုက်တုဲ အဲမကၠတ်ဟွံသေၚ် အဲပပြာကတ်ကဵုသတ္တံဂမၠိုၚ် ဒဒှ်ပညာတၠအဲ မဇၞော်ကဵုညးဇမ္ဗုဒိတ်တံဂမၠိုၚ်ညာတ်ရောၚ်” အိန်ကော်ဟီုကဵုဗောဓိသတ်တုဲ ပူရိသာတ်တံညးဂမၠိုၚ် ကၞုက်ကၞာဲဗွဲမလောန်က္တဵုဒှ်ရ။
“ မဟောဟ်သဓဝွံ တြုံတၠပညာရောၚ် ဒဵုအိန်ထောံကၠေံပြာသာဒ်ပိ ထောံကၠေံသုဇာတာ ကၠုၚ်ပပြာကတ်ပညာ တြုံအသဝ်ကွေံသွံ” ၊ ညးဂမၠိုၚ်ထိုၚ်သးဗောဓိသတ်ဗွဲမလောန်သန်ဟေၚ်၊ အိန်တုန်လေဝ် ထိုၚ်သးဗောဓိသတ်ရ၊ တြုံဝွံလၟောဝ်ကျာ်ရောၚ်၊ ဖျိုက်သတ် ဂြၚ်ဓဝ်သတ္တံတဏီဒၟံၚ် ပ္ဍဲသြဃဘဝသံသာ သံယောဇိုန် အပ္ပဘပန် ဟံၚ်ဖျဴဏာသတ္တံဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲမြုကၟိန်နိဗ္ဗာန်မဆောတ်ဟွံမွဲရ။
အိန်ထိုၚ်သး ဗြဴတြုံလေဝ်ဒှ်ကျာ်၊ ပွသမ္ဘာဝွံ ကျာ်ဆေဝ်ဒဝ်ရောၚ်၊ “ ပွသာ်ဝွံ မၞးလ္ပပကြဴ” ဗောဓိသတ်မ္ဒးဆေဝ်ဒဝ်ရောၚ်၊ “ ဟွံဒးဆေဝ်ဒဝ်ဟာ ဗောဓိသတ် မပတၠပညာအလုံဂတာဇမ္ဗုဒိပ် ညးမပ္ကာန်ရၚ်ဟွံမွဲရ၊ ဒဒှ်တၠပညာ ဗောဓိသတ် ခိုၚ်သးကေတ်ဇကု ညးဂမၠိုၚ်သ္ဂးမဟောဟ်သဓဝွံ မဓယှ် ပညာဇကုဟွံသေၚ်” အိန်မကဵုရောၚ် မဓယှ်တှ်ကေတ် သမၠီုတံသ္ဂး ဟိုတ်ဂှ်ရ ဗောဓိသတ်ဆေဝ်ဒဝ်ရောၚ်။
ပ္ဍဲဇာတ် ကုသတေံ ဗောဓိသတ် တောံကၠေံ ကမိန်က္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်ဒဴ ပ္ၚောံဗက်အာပြဘဝေတဳ တၠသမ္ၚေဟ်ရုပ် ပတၠလျး ပန်ဟတ် ထပှ်ဂိတု ဂၠေၚ်ပုၚ် တပ်ပ္ကဴဒုၚ်တဴ ဒဒိုက်ချိန်ခဏဂှ် ပၞာန်ထပှ်မုက် ကၠုၚ်ဗိုၚ်ဍုၚ်ရ၊ ကၠုၚ်မိက်ပြဘဝတဳ ကာလဂှ် အဲသၟိၚ်ကုသသၞုံ သ္ဇက်ကျာညးသၞုံဟာ မၞိက်ရတ်အနဂ္ဃရတ်ကၟက်ကအ်မွဲ အိန်ထလိုက်စုတ်ပ္ဍဲကအ်ဗောဓိသတ် စၠးစရာဲဗောဓိသတ် ညံၚ်အိန်ဗၠာဲကာလဂှ် ဗောဓိသတ်ကဵုရမျာၚ် ဇမၞးပၞာန်ထပှ်မုက် ဗြုပေက်အာရ၊ ဒယှ်ဗောဓိသတ်ဂှ် အိန်မရီုညးမ္ဂး ဟိုတ်ဂှ် ဗောဓိသတ် မဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံရောၚ်၊ “ မရာတ်ပွဝွံလ္ပပကြဴ” အိန်မိၚ်တုဲ တိန်အာသွဝ်တာဝတိံရ။
အမာတ်ဇၞော် ဆမညာတ်ကၠံၚ်ဒၟံၚ် ဓယှ်တှ်ဂှ် ဇကုအမာတ် သမုဒမြဴဒၟံၚ် အမာတ်တိုန်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ဟီုကဵုအစဟာပန်ရ၊ ဗောဓိသတ်မပ္တုဲဂဗုတ်အိန်ဂှ် သၟိၚ်မိၚ်တုဲ သၟိၚ်အိုဟ်တၟိုဟ်တဴစိုတ်ဗွဲမလောန်ရ၊ “ မဟောဟ်သဓ တၠပညာ သကာဇၞော်က္ဍၚ်သန် ပိုဲဒုၚ်ပ္တိုန်နၚ်ရဟွံဂွံဟာ”တၠညးဂး ၊ အစာသိုန်ဟိုတ်မဂမ္တက်ပ္ဍဲလာဘတုဲ “ အေၚ်ဒုၚ်ညိကၠာမရာတ် လ္ပပြဟ်စိုတ်ဏီ အမာတ်ဇၞော် ကဵုဒိုအ်ညိကၠာ” ဂးတုဲ အမာတ်ဇၞော်မ္ဒးဒိုအ်ဒၟံၚ်ရ။
၁၁။ ခဏ်သှ်ထ္ၜးကဵုပုစ္ဆာလေံဗဝုတ်ကြက်လကမ်
“ ယွံမရာတ် ပိုဲစံၜတ်ညိကၠာ ပညာဍေံသၞုံပိုဲသတီရ၊ လေံဗဝုတ်ကြက်လကံဂှ် ဗုတ်ပ္ညဳကၠေံတံကၞောတ်တုဲ စကာသၞာဲဒဴ ကဵုဖျေံဏာကဵုသေဋ္ဌဳလ္ၚီ” သာ်ဝွံသၞာဲဒဴဂး “ မၞးတံမၞုံပညာမဂၠိုၚ်သန်လေံဝွံ တံလေဝ်ကဵုဂွံတီ ကၞောတ်လေတ်ကဵုဂွံတီ ယဝ်ရဟွံတီ ဒဏ်လ္ၚီပြာပ်ကဵု” ညးဂမၠိုၚ်ဟွံတီဖေက်က္ဍၚ်သန် မိကဵုမကော်ဗောဓိသတ် ဗောဓိသတ်စိုပ်တုဲ သေဋ္ဌဳဂမၠိုၚ် ဟီုကဵုဗောဓိသတ်းရ။
“ ယွံတၠပညာလေံဝွ သၟိၚ်ကဵုသၞာဲဒဴ ဖျေံနၚ်ကဵု ဂွံတီတံကၞောတ် ဣၚုဟ်မ္ဂး” ဗောဓိသတ် ဒဒှ်မဒှ်တံကၞောတ်ဂှ် ဗောဓိသတ်တီမိက်ဖ္အိုတ်စိုတ်ညးဂမၠိုၚ်တုဲ ဒေါဝ်လေံဂှ် ဒက်လဝ်တောဝ်ဍာ်မွဲ ထး ကဵုကေတ်နၚ်တုဲ တလီုဖျေံပ္ဍဲဍာ်ထးဂှ်ရ၊ ဒၞာဲဍေံမတဏီကၠာဂှ် ဒှ်တံရ၊ ဒၞာဲမတဏီကြဴဂှ်ဒှ်ကၞောတ်ရ၊ ဗောဓိသတ် ဗဗဵုညးဂမၠိုၚ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ၊ “ မၞးတံညာတ်ရဟာ” “ ပိုဲဍိက်ညာတ်ရအဴ”ညးဂမၠိုၚ်ဂး၊ အမာတ်ဂှ်ညာတ်တုဲ တိုန်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ဟီုထိုၚ်သးဗောဓိသတ်ဗွဲမလောန်ဟေၚ် တုဲသၟိၚ်ဟီုကဵုအ္စာသိုန်ရ၊ “ ယွံအ္စာသိုန် ပိုဲပ္တိုန်နၚ်ရဟွံဂွံဟာ”သၟိၚ်ဂး၊ “ အေၚ်ဒုၚ်ညိကၠာမရာတ်” အ္စာသိုန်ဂးတုဲ ဒိုအ်မံၚ်ကၠာရောၚ်။
၁၂။ ခဏ်သှ်ထ္ၜးကဵုပုစ္ဆာဗြံက်က္ဍိုပ်
“ ပိုဲစံၜတ်ညိကၠာမရာတ်” အစာသိုန်ဂး၊ “ မူဒှ်အ္စာသိုန်မစံရော”သၟိၚ်ဂး၊ “ ဗြံက်က္ဍိုပ်တြုံဗြဴ ပိုဲဍိက်မစံ” အ္စာသိုန်ပ္တီသၟိၚ်တုဲ စကာသနာဲဒဴ ကဵုဖျေံဏာ ဗြံက်က္ဍိုပ် မၞိဟ်ၜါ “ ဗြံက်က္ဍိုပ်တြုံကဵုဂွံတီ ဗြံက်က္ဍိုပ်ဗြဴကဵုဂွံတီပြဟ်တုဲ ယဝ်ရဟွံတီ ဒဏ်လ္ၚီပြာပ်ကဵုရောၚ်”ဂးတုဲ ညးဂမၠိုၚ်ဟွံတီ ဖေက်က္ဍၚ်သန် ကဵုအာကော်ဗောဓိသတ် ဗြံက်က္ဍိုပ်ၜါ ထ္ၜးကဵုဗောဓိသတ်ရတုဲ ဗောဓိသတ်သ္ဂးရ၊ “ ဣဝွံ ဗြံက်က္ဍိုပ်တြုံသ်ၚတဲဒေါဝ် ဣဝွံ ဗြံက်က္ဍိုပ်ဗြဴ သဝ်ဗၠေၚ်ဒၟံၚ်ညိ၊ မွဲသာ်တုန် က္ဍိုပ်တြုံကြဳ က္ဍိုပ်ဗြဴဇုတ်သတီု” ဗောဓိသတ်ထ္ၜးကဵုညးဂမၠိုၚ် သီုကဵုသနာဲဒဴရ၊ သနာဲဒဴတိုန်ပ္တီသၟိၚ် သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ထိုၚ်သးဗောဓိသတ်ဗွဲမလောန် သၟိၚ်ဟီုကဵုအစာသိုန်ရ၊ “ ပိုဲပတိုန်နၚ်ရဟွံဂွံဟာ”သၟိၚ်ဂး “ လ္ပပတိုန်ဏီမရာတ်”အစာသိုန်ဂးတုဲ ဒိုအ်မံၚ်ကၠာရောၚ်။
၁၃။ ခဏ်သှ်ထ္ၜးကဵုပုစ္ဆာၝောံကၟက်
“ ယွံမရာတ် ပိုဲစံၜတ်ညိကၠာ” အစာသိုန်ဂး ၊ “ မူဂှ်အစာသိုန်မစံၜတ်ရော”သၟိၚ်ဂး ၊ “ က္ဍိုပ်ဇြုံကၟက် က္ဍိုပ်ဇြုံၝောံပိုဲစံၜတ်ရ”၊ စကာသနာဲဒဴ ကဵုဖျေံဏာဂး ကဵုညးကွာန်ပါစိနယာဝမစ္ဆောတဂါံ၊ “ က္ဍိုပ်ဇြုံကၟကဵုဂွံတီ က္ဍိုပ်ဇြုံၝောံကဵုဂွံတီ ယဝ်ရဟွံတီ ဒဏ်လ္ၚီပြာပ်ကဵု”၊ ညးကွာန်ဟွံတီ ဖေက်က္ဍၚ်သန် ကဵုကော်မဟောဟ်သဓရ၊ မဟောဟ်သဓညာတ်တုဲ “ ဣဝွံ က္ဍိုပ်ဇြုံကၟက် ဣဝွံက္ဍိုပ်ဇြုံၝောံ” ထ္ၜးကဵုညးဂမၠိုၚ်ရ၊ “ သဘဴက္ဍိုပ်ဇြုံက် ဟဗာပ်ဒၟံၚ် သၞော်ကြဳ ဗတဍေံတ္ၚံက် က္ဍိုပ်ဇြုံၝောံသွဝ် ဗ္တသဏောတ်သၞော်သတီု သာ်ဝွံ တၟေၚ်ဇြုံၝောံကၟက်ရ”။
သနာဲဒဴညာတ်တုဲ တိုန်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ “ သၟတ်ထပှ်သၞာံဝွံ နွံကဵုပညာက္ဍၚ်သန်” သၟိၚ်ထိုၚ်သးဗွဲမလောန်ဟေၚ် တုဲသၟိၚ်သ္ဂးရ၊ “ ယွံအစာသိုန် ပိုဲပ္တိုန်နၚ်ရဟွံဂွံဟာ” “ ပိုဲစံၜတ်ညိကၠာအဴ” အစာသိုန်ဂးတုဲ သၟိၚ်အမာတ်ကဵုဒိုအ်ဒၟံၚ်ကၠာရောၚ်။
၁၄။ ခဏ်သဟ်ထ္ၜးကဵုပုစ္ဆာစာၚ်
တုဲအစာပန် စကာသၞာဲဒဴ ကဵုစှ်ေကွာန်ပါစိနာယဝမစ္ဆေတဂါံအသံသၟိၚ်နွံ “ ဂၠဴဥသဘဗတာၚ် ဒြၚ်တဴပ္ဍဲဇိုၚ်ဗအ်တဴပ္ဍဲက္ဍိုပ် မွဲဗ္တံပိဝါကဵုဒြဟ်ဂှ် ဥသဘဂှ် ကဵုပလံၚ်ပတိုန်နၚ်ဗွဲပြဟ်” ညးကွာန်တံဟွံတီဂၠဴဥသဘတုဲ က္တဵုဒှ်ဖေက်က္ဍၚ်သန်၊ “ မစိလှ်ေတဴဥသဘ ဒြၚ်တဴပ္ဍဲဇိုၚ် ဗအ်တဴပ္ဍဲက္ဍိုပ် ဗွဲဗ္တံပိဝါဒြဟ်မ္ဂးဝွံ ဟွံမိၚ်မွဲလှ်ေသွံ သၟိၚ်ဝွံ ပဒဒိုက်ကဵုပိုဲရောၚ်” ညးကွာန်ဂမၠိုၚ် ဖေက်က္ဍၚ်သန် ကဵုကော်ဗောဓိသတ်ရ။
ဗောဓိသတ် မိၚ်ဂလာန်တုဲ ဗောဓိသတ်သ္ဂးရ၊ “ မၞးတံညးဂမၠိုၚ် လ္ပဒိုက်စိုတ်ရ သၟိၚ်စံအဲရောၚ်၊ ယွံမၞးတံ စာၚ်ကၟက်ဗ္တာၚ်မွဲကေတ်နၚ်ညိ၊ မၞိဟ်တြုံမွဲ ဍေံတီခၠေဝ်သှ်ဂှ် ဗောဓိသတ်ကဵုကော်နၚ်တုဲ စာၚ်ကၟက်ဗ္တာၚ်တွံ စကာကဵုတိုန်ကွာဲသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်ညာတ်တုဲ တက်တဲဂြိုၚ်တိုန်ရ၊ “ ယွံမစာၚ်ဝွံပမတိုန်ကွာဲအဲရော” သၟိၚ်ဂး၊ မဟောဟ်သဓတၠပညာ စကာကဵုတိုန်ကွာ်သၟိၚ်ရောၚ်အဴ” မၞိဟ်ဂှ်ဂး ၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ထိုၚ်သးမဟောဟ်သဓ ဗွဲမလောန်ဟေၚ်၊ တုဲသၟိၚ်ဟီုကဵုအစာသိုန်ရ၊ “ ယွံအစာသိုန် ပိုဲပ္တိုန်နၚ်ရဟွံဂွံဟာ” “ အေၚ်ညိကၠာမရာတ်” အစာသိုန်ဂးတုဲ ဒိုအ်မံၚ်ပၠန်ရောၚ်။
၁၅။ ခဏ်သှ်ထ္ၜးကဵုပုစ္ဆာမၞိက်
သၟိၚ်စကာသၞာဲဒဴအာပတီသေဋ္ဌဳ “ မၞိဟ်ထပှ်ပၚံက်ဝွံ ဇုက်တရေံဂှ် ဒကုတ်အာ ဇုက်တၟိစၚ်နၚ်ပြဟ် ယဝ်ရစၚ်ဟွံဒး ဒဏ်လ္ၚီပြာပ်ကဵု” ညးဂမၠိုၚ်မိၚ်တုဲ ဖေက်က္ဍၚ်သန် ကော်မဟောဟ်သဓရ၊ မဟောဟ်သဓညာတ်တုဲ တောသုတ်တၟိၜန်ရ၊ မုဟ်သုတ်ဂှ် ကဵုဖဍုက်လဝ်ဍာ်သာဲမုဟ်သုတ် စၚ်လဝ်တောဂှ် စွံလဝ်ပ္ဍဲသြိုၚ်ခမောတ် ခမောတ်ဂွံမသူဍာ်သာဲတုဲ တောဝ်တရေံဂှ် ခမောတ်ဂိုၚ်ပတိတ်နၚ်တောဝ်သုတ်တၟိဂှ် ဂိုၚ်ပၠောပ်ဏာဒၞာဲစၚ်တရေံဂှ်ရ၊ သၞာဲဒဴညာတ်ပွ ဗောဓိသတ်သာ်ဂှ်တုဲ တိုန်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ အိုဟ်တၟိဟ်တဴစိုတ်ဗွဲမလောန်သန်ဟေၚ် တုဲသၟိၚ်သ္ဂးရ၊ “ ယွံအစာသိုန် ပိုဲပတိုန်နၚ်ရဟာ” “ လ္ပပတိုန်ဏီအဴ” အစာသိုန်ဂးတုဲ ဒိုအ်မံၚ်ကၠာပၠန်ရောၚ်။
၁၆။ ခဏ်ခၠေဝ်သှ်ထ္ၜးကဵုပုစ္ဆာသၠးဂဝ်
တုဲသၟိၚ်စကာသၞာဲဒဴ ကဵုစှ်ေဟီုကဵုသေဋ္ဌဳဗ္ၚ ဂၠဴကၟက်မွဲ စကၟတ်ဖဲတုဲ ဂၞဴဍံၚ်ဒၟံၚ်ညံၚ်ကောန်မၞုံပ္ဍဲကီု စကာသၞာဲဒဴကဵုပလံၚ်ဖျေံဏာကဵုသေဋ္ဌဳဂမၠိုၚ်ရ၊ “ ဂၠဴဝွံ ပဋိသန္ဓိဍေံ ဆိုက်သန် မၞးတံသၠးကဵုဂွံကောန်ဍေံ ကောန်ဍေံပလံၚ်ပတိုန်ဗွဲမပြဟ် မၞးတံသၠးဟဒှ် ဒဏ်လ္ၚီပြာပ်ကဵု” သေဋ္ဌဳဂမၠိုၚ်မိၚ်တုဲ ဟီုကဵုဗောဓိသတ်ရ၊ မိဗောဓိသတ်အာကော်ဗောဓိသတ်ရ။
ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ တြုံမွဲ ဍေံမခၠေဝ်သှ်လေပ်ဂှ် ဗောဓိသတ် ကဵုကော်နၚ်ရ၊ တုဲဗောဓိသတ်ဗ္တောန်ကဵုတြုံဂှတုဲ ကဵုတိုန်ပ္တီသၟိၚ် “ ယွံမရာတ် မအဲဍိက်မွဲ ဒှ်သီုပဋိသိန္ဓိ ဒှ်အာဗၞတ်စှ်ဂိတု ကောန်ဟွံသၠးနူဇကုဏီ မအဲဍိက် သဳချိုတ်လေဝ်ဟွံတီ တၠအဲ မဒှ်ဨကရာတ် သှ်ဗလးဒဒိုက်မအဲဍိက်ညိ” သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ပဏတ်က္တဵုဒှ်တုဲ ရဴဝွံသၟိၚ်သ္ဂးရ၊ “ မူစိလံတြုံသၠးဂဝ်နွံမွဲလှ်ေဟ” သၟိၚ်ဂး ၊ “ တြုံသၠးကောန်ဟွံမွဲ မရာတ်မ္ဂးဂှ် ပဂၠဴကၟက် မရာတ် ပလံၚ်ဖျေံကဵုညးကွာန် ပါစိနယဝမစ္ဆေတဂါံ မကဵုသၠးကောန်ဂှ်ရော” ဍေံဂး၊ “ ဟာဲမၚ်ဗၠာဲညးဂှ် ကဵုခၠေဝ်ရဴဝွံရော”သၟိၚ်ဂး၊ “ မဟောဟ်သဓ တၠပညာမကဵုအဲဍိက် မခၠေဝ်ရောၚ်အဴ” ဍေံဟီု၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ တက်တဲဂြိုၚ်တိုန်ရ။
မဟောဟ်သဓဝွံ တြုံလၟောဝ်ကျာ်ရောၚ်၊ ၜိုန်ဒှ်ကောန်ၚာ် အယုက်ထပှ်သၞာံကီု ပညာပြဲကွေံသွံ သၟိၚ်ဂးတုဲ သၟိၚ်ကော်အစာသိုန်ရ၊ “ ယွံအစာသိုန် ပိုဲပတိုန်နၚ်ရဟွံဂွံဟာ” “ လ္ပပ္တိုန်ဏီ အေၚ်ဒုၚ်ညိကၠာမရာတ် ပိုဲစံၜတ်ညိကၠာ” ဂးတုဲ စကာသၞာဲဒဴ ကဵုစှ်ေဟီုကဵုသေဋ္ဌဳ အရေဝ်တၞဟ်ပၠန်ရောၚ်။
၁၇။ ခဏ်သှ်ထ္ၜးကဵုပုစ္ဆာပုၚ်
“ ယွံသေဋ္ဌဳတံ အသံသၟိၚ်နွံ ကဵုတောမ်ပ္တိုန်ပုၚ်ပြဟ် ထၟာဲဟသေၚ်ကဵုထၟာဲ၊ ဍာ်ဟသေၚ်ကဵုဍာ်၊ က္ဍိုပ်ဖဴဟသေၚ်ကဵုက္ဍိုပ်ဖဴ၊ ပၟတ်ဟသေၚ်ကဵုပၟတ်၊ အောဟ်ဟသေၚ်ကဵုအောဟ်၊ သ္ၚုဟသေၚ်ကဵုသ္ၚု၊ တြုံဗြဴလ္ပကဵုတောမ်ပုၚ် ၊ နူတရၚ်ဇၞော်လေဝ် လ္ပကဵုပတိုန်” သေဋ္ဌဳဂမၠိုၚ်မိၚ်တုဲ ကဵုအာကော်ဗောဓိသတ် ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ ကေတ်ထၟာဲသွ ပထၟာဲပုၚ် ၊ ကၞန်သ္ၚု ပသ္ၚု ဍာ်လမၠာၚ်ပဍာ်က္ဍိုပ်ဖဴ ကၠောန်လဝ်နကဵုတိုၚ်ဆု ဍုက်က်ပိတၞုၚ်ပက္ဍိုပ်ဖဴ သၠဆုပအှော် ဒ္ၚေါဝ်ထံၚ်ပပၟတ် မၞိဟ်နပုံသ္ကပဏ္ဍုက် မၞိဟ်တြုံဟွံသေၚ် မၞိဟ်ဗြဴဟွံသေၚ် မကဵုတောမ်တြဴသြော်မကဵုပ္တိုန် တြၚ်အလဲမကဵုလုပ် မဟောသ်သဓ ဗ္တောန်ကဵုမၞိဟ်ဂှ် ကဵုပ္တိုန်ကဵုသၟိၚ်တုဲ ကဵုကွာဲသၟိၚ်ရ။
သၟိၚ်ညာတ်တုဲ သၟိၚ်သၟာန်၊ “ ညးဂှ်မကဵုပ္တိုန်ပုၚ်ဝွံရော ” “ မဟောဟ်သဓ တၠပညာမကဵုပ္တိုန်” မၞိဟ်ဂှ်ဂး၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ သၟိၚ်သ္ဍိုက်မၠိက်ဗောဓိသတ်ဗွဲမလောန်ဟေၚ်၊ ပ္ဍဲဂှ် အ္စာသိုန် သၟိက်ပၠီုတြုံတၠပါရမဳတုဲ ကဵုစှ်ေဟီုကဵုသေဋ္ဌဳဂမၠိုၚ် အရေဝ်တၞဟ်ပၠန်ရောၚ်။
၁၈။ ခဏ်သဟ်ထ္ၜးကဵုပုစ္ဆာဇုက်ဗတဳ
“ ယွံသၞာဲဒဴ ရဴဝွံဗှ်ေစှ်ေဟီု” “ ဇုက်သရေၚ်ထဝ် တၠညးဇုက်ဗ္တဳဂှ် ဒကုတ်အာ ကဵုၜန်ပ္တိုန်နၚ်ပြဟ် မၞးတံၜန်ဟွံဒှ် ဒဏ်လ္ၚီပြာပ်ကဵု” သေဋ္ဌဳဂမၠိုၚ် မိၚ်ဖေက်က္ဍၚ်သန် မစိလှ်ေဇုက်ဗ္တဳ ညးၜန်မိၚ်ကီုဟာ တၠညးဂစိုတ်ပိုဲရောၚ် သေဋ္ဌဳဂမၠိုၚ်ဂးတုဲ ကဵုအာကော်ဗောဓိသတ်ရ။
“ တိုၚ်ဥပ္ပတိဂလာန်ဂှ် ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ ဂးကဵုညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ယွံမၞးတံညးဂမၠိုၚ် လ္ပဖေက်ရသၟိၚ်စံအဲရောၚ်၊ ပညာအဲနွံဟာဟွံမွဲဟာ သမိၚ်သၟိက်တီရောၚ်” တုဲမၚ်ဗၠာဲမွဲ ဗောဓိသတ်ကဵုကော်နၚ် စကာတိုန်ဟီုကဵုသၟိၚ် “ ယွံမရာတ် မရာတ်ကဵုၜန်ဇုက်ဗ္တဳမ္ဂးဂှ် ဇၞော်သွတ် ပိုဲဍိက်ဟွံဂွံတီရအဴ၊ ဇုက်ဗ္တဳမရာတ်တရေံဂှ် ဆသှ်ေမွဲသ္ၚမွဲလပုဟ်ကီုမွဲ တာကီု ဂွံဇၞော်သွတ်ဂှ် ဂွံညာတ်တုဲ ပိုဲဍိက်သၜန်ဒးရောၚ်အဴ” မၞိဟ်ဗောဓိသတ် စကာပ္တိုန်ဂှ် ဂးကဵုသၟိၚ်ရောၚ်။
သၟိၚ်မိၚ်ဂလာန်ဂှ်တုဲ “ ညးဂှ်မကဵုခၠေဝ် ရဴဝွံရောၚ်” သၟိၚ်သၟာန်တိုန်၊ “ ယွံမရာတ် မဟောသ်သဓ တၠပညာမကဵုခၠေဝ်ရောၚ်အဴ” သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ထိုၚ်သးဗောဓိသတ်ရ၊ “ မဟောသ်သဓဝွံ မဟာပုညော၊ ပညာဇၞော်က္ဍၚ်သန်သွံ” သၟိၚ်ဟီုထိုၚ်သးတဴရ၊ တုဲသၟိၚ်ကော်နၚ်အစာသိုန်တုဲ မဟောဟ်သဓဝွံ ပ္တိုန်နၚ်ဂွံရဟာ” “ ယွံမရာတ် အေၚ်ဒုၚ်ညိကၠာ၊ လ္ပပြဟ်စိုတ်ဏီ စံၜတ်ရံၚ်ပရောသ္အာၚ်ညိကၠာ” အစာသိုန်ဂးတုဲ ဒိုအ်မံၚ်ပၠန်ရောၚ်။
၁၉။ ခဏ်ခၠေဝ်သှ်ထ္ၜးကဵုပုစ္ဆာကၟာ
တုဲဟေၚ် သၟိၚ်စကာသၞာဲဒဴ ကဵုစှ်ေဟီုကဵုသေဋ္ဌဳဂမၠိုၚ်ပၠန်ရ၊ “ ယွံသေဋ္ဌဳတံ လၟုဟ်ဝွံ ကၟာပ္ဍဲဝၚ်သၟိၚ်လီုအာ ကၟာပ္ဍဲကွာန်ပါစိနယဝစ္ဆေတဂါံ ကဵုဇက်ပ္တိုန်နၚ်ပြဟ် ဒဂးမုက်သမှုက်သၟိၚ် ကဵုဇက်ပ္တိုန်လဝ် ဟွံဇက်ပ္တိုန်ရယဝ်သ္ဒဟ် ဒဏ်လ္ၚီပြာပ်ကဵု” သေဋ္ဌဳဂမၠိုၚ်မိၚ်တုဲ ဖေက်က္ဍၚ်သန်တုဲ ရဴဝွံသေဋ္ဌဳဂမၠိုၚ်သ္ဂးရ၊ “ ယွံမၞးတံ မစိလှ်ေကၟာလစ မကဵုဇက်ပ္တိုန်ဝွံမိၚ်မွဲၜါဝါရော၊ သၟိၚ်ပၠေၚ်ပိုဲရောၚ်” သေဋ္ဌဳလ္ၚီ ဖေက်က္ဍၚ်သန်တုဲ ကဵုအာကော်မဟောဟ်သဓ အတိုၚ်ဒဒှ်ဂှ် သေဋ္ဌဳဟီုကဵုမဟောဟ်သဓရ၊ တုဲတှ်ေမဟောဟ်သဓသ္ဂးရ။
“ ယွံမၞးတံ လ္ပဒိုက်စိုတ်ရ၊ သၟိၚ်ဝွံညးစံအဲရောၚ်” ဗောဓိသတ်သ္ဂးတုဲ မၚ်ဗၠာဲၜါပိ ဗောဓိသတ်ကဵုကော်နၚ် ကဵုရပ်တိကလောံ ကဵုရပ်ဇုက်ကဵုဂေတ်ပ္တိုန်ပ္ကဴဒကှ် သီုကဵုလေံတဏှ်ဇကု သီုထရီုသီုကဵုယာတ် မတ္ၚေက် ဗောဓိသတ်ဗ္တောန်ဖျောန်မၞိဟ်တံဂှ်တုဲ ကဵုတိုန်ပ္တီသၟိၚ်ရ။
“ ယွံမရာတ် ပိုဲဍိက်မဇက်ပ္တိုန်ကၟာနူဗ္ၚတေံ ကၟာပိုဲဍိက်စိုပ်ုဒဵုဇိုၚ်ဍုၚ်မရာတ်ရ၊ ကၟာပိုဲဍိက်ဟိုတ်ဒှ်ကၟာဗ္ၚ ဍေံညာတ်ကၟာဍုၚ်မြုပြလက်ရာန်တုဲ ကၟာပိုဲဍိက်လကိုတ်ရုန်ဒဴ ၜိုန်ပိုဲဍိက်တံဒဇက်တက်ၜုၚ် ဇုက်ဒကုတ်အာတုဲ ဍေံဒြေပ်ကလေၚ်စှ်ေအာဒဵုဒၞာဲဍေံပၠန်ရ၊ ကၟာဍုၚ်မရာတ်ဝွံ ကဵုဍေံစှ်ေဒုၚ်ကၟာဗ္ၚပိုဲဍိက်တံညိ တုဲဟေၚ် ဍေံဂံၚ်တိုန်ရောၚ်မရာတ်” မၞိဟ်တံဂှ်လ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်ရ။
သၟိၚ်မိၚ်တုဲ သၟိၚ်သ္ဂးရ၊ “ ညးဂှ်မကဵုခၠေဝ်ရဴဝွံရော” တၠညးသၟာန်၊ “ မဟောဟ်သဓကဵုခၠေဝ်ရောၚ်အဴ” မၞိဟ်တံဂှ်ဂး ၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ထိုၚ်သးဗောဓိသတ်ဗွဲမလောန်သန်ဟေၚ်၊ မွဲသာ်တုန် ဗတ်ရသၟိၚ်ဂး ညံၚ်မသ္ဂောံပ္တိုန်ကဵု ပ္တိုန်နၚ်ကၟာလစဂှ် ဗတ်ရသၟိၚ်ဟီုကွေံမ္ဂးလေဝ် ကြဳဇှ်ကုသဵုပညာဗောဓိသတ်ပ္တိုန်မာန်ရောၚ် မူဟိုတ်ရော။
၂၀။ ခဏ်ကျာ်တြဲတွံထ္ၜး အတိက်ကြဳဇှ်ကုသဵု ပညာဗောဓိသတ်
အတိက်တေံ ဗောဓိသတ်ပိုဲ မဂၚေၚ်ဘဴ သံသာကာလဒှ် ဓမ္မဇာတ်တေံ ဒှ်အမာတ်သမိၚ်ဍုၚ်ဗရာန္နသဳ သၟိၚ်မသ္ဂောံပၠေၚ်ကၠေံ အမာတ်တုဲ သၟိၚ်ဟီုကဵုအမာတ်ရ၊ “ ယွံအမာတ် မွဲဗ္တံဏံဥဒျာန်လေဝ်မွဲ ပြာသာဒ်ထပှ်ဘုံ ဒကှ်မသုန်သွာၜါညံၚ်ဂွံက္တဵုဒှ်” သၟိၚ်ဂး အမာတ်ဂွံမိၚ်တုဲ စံၚ်တူတဴရ၊ သၟိၚ်ပၠေၚ်ကၠေံအဲကွေံကွေံရောၚ်သွံ တသိုဟ်ထဟးမဒၟံၚ် ပ္ဍဲဂၠံသ္တိက် ကုသဵုအတိက်ကၠုၚ်ဟီုကဵုအမာတ် “ ယွံတၠကုသဵု လ္ပစံၚ်တူရ၊ ကုသဵုနွံအိန်ဒးချဳဒၟံၚ်စှ်ေခၞံကဵုရ”။
ပ္ဍဲချိုန်ဗ္တံဂှ်ဟေၚ် ပြသာဒ်သီုလျးရတ်ထပှ်ဘုံ ဥဒျာန်သီုကၟာလစ ဒကှ်မသုန် သွာၜါ ဒှ်ပဝေၚ် ၜိုပ်မာဂမၠိုၚ်က္တဵုဒှ်ရ၊ ယးဂှ် အမာတ်ဇၞော်တိုန်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ တုဲသၟိၚ်ဂွံဝေၚ်ကၟာလစဥဒျာန် သၟိၚ်အိုဟ်တၟိုဟ်စိုတ်ဗွဲမလောန် ဟိုတ်ဂှ်ရ သတ်တၠကုသဵုညးပၠေၚ်ဟွံမာန်ဟေၚ်၊ ညံၚ်ကၠေၚ်မတဴလတူဍာ်ကီု အဏံဗောဓိသတ် သၟိၚ်မကဵုပ္တိုန်ကၟာဥဒျာန် ဟွံဒှ်မ္ဂးလ္ပသၠေဟ်ရ။
၂၁။ ခဏ်သၟိၚ်ဝိဒေဟရး တိတ်အာပ္ဍဲကွာန်
သၟိၚ်ဝိဒေဟရး မိၚ်သ္ကံဗောဓိသတ် မဟီုကဵုတိုန်ခၠေဝ်တုဲ သၟိၚ်အိုဟ်တၟိုဟ်စိုတ် သၟိၚ်သ္ဍိုက်ဆာန်ဗောဓိသတ်ဗွဲမလောန်သန် ညံၚ်ကောန်မက္တဵုဒှ်နူသြိုဟ်ကီုတုဲ သၟိၚ်ဂးရ၊ “ အစာသိုန်ဝွံ ဇလိၚ်ဂလာန်ကဵုအဲရောၚ်၊ မဟောဟ်သဓ တၠပညာမပြာကတ်ဒၟံၚ်အလုံဂတာဇမ္ဗုဒိပ်ဝွံ ၜိုန်ဒှ်ထပှ်သၞာံကီု ပ္တုဲဂဗုတ်သှ်သၟာန်ညး ညးမ္ဂးအိုဟ်တၟိုဟ်စိုတ် တြုံဝွံလၟောဝ်ကျာ်ရောၚ်” သၟိၚ်ချပ်ဗစာရဏာ သၟိၚ်သ္တိက်ဟွံလှိၚ်မံၚ်ဟွံသိုက် စံၚ်တူတဴ လံမသ္ဂောံဗောဓိသတ် စိုတ်ကၞုက်ကၞာဲတဴဒၟံၚ်တုဲ သ္ဂးကဵုအစာပန်ရ၊ “ ယွံအစာပန် မဟောသ်သဓတၠပညာဂှ် စှ်ေဒုၚ်ပ္တိုန်နၚ်ပြဟ်” သၟိၚ်ဂးကဵုအစာပန်ရ၊ အစာပန် မိၚ်အသံသၟိၚ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ။
“ ယွံမရာတ် လ္ပပြဟ်စိုတ်ဏီ အေၚ်ဒုၚ်ညိကၠာ” အစာပန်ဂး ၊ ယးဂှ် သၟိၚ်ဍိုက်ချေံဗ္တာၚ်မ္ၚဵု သၟိၚ်စှ်ေဒုၚ်မဟောဟ်သဓရ၊ စိုပ်ဒေါဝ်တရဴ ဇိုၚ်ချေံသၟိၚ်ဒတုံစှ်ေဒြၚ်ဗအက် သၟိၚ်ကလေၚ်စဴကၠုၚ် ယးဂှ် အစာပန်သၟာန်သၟိၚ်ရ၊ “ ယွံမရာတ် တဏေံဂယး မရာတ်စှ်ေဒုၚ်မဟောဟ်သဓ စိုပ်ဒေါဝ်တရဴ ဇိုၚ်ချေံမၚ်္ဂလမရာတ် လီုအာညးမ္ဂး အဲဍိၚ်မိၚ် ဒှ်ကွေံဟာမရာတ်” “ ဒှ်ကွေံရအစာပန်” သၟိၚ်ဂး ၊ “ ယွံမရာတ် ပွမပြဟ်ပြေဟ် ဟိုတ်မရာတ် မ္ဒးပ မ္ဒးဒှ်ဟွံသေၚ်ဟာ၊ ဟိုတ်မရာတ်ဟွံပ္တေဟ်ဂလာန်အစာသိုန်ရ ပိုဲတၠပညာနွံတဴ မရာတ်ဟွံစၚ်ခြၚ်ကဵုပိုဲ မရာတ်စးကၠေံဂလာန်ပိုဲမ္ဒးဒှ်ရောၚ်၊ မဟောဟ်သဓမရာတ်ပမ္ၚဵု မ္ၚဵုမရာတ်လီုအာတုဲရ”အစာပန်တံဂးရောၚ်။
၂၂။ ခဏ်ခၠေဝ်သှ်ထ္ၜးကဵုပုစ္ဆာ ဂဒြဘ
တုဲသၟိၚ်ဂးကဵုအစာပန်ရ၊ “ ယွံအစာပန် ပသာ်မဟောဟ်သဓ ပိုဲမသ္ဂောံရော” “ သဇိုၚ်အဲဍိက်ရအဴ”အစာသိုန်ဂးတုဲ အစာသိုန်စကာသၞာဲဒဴမွဲ ကဵုအာစှ်ေဟီုကဵုသေဋ္ဌဳလ္ၚီရ၊ “ ယွံမၞးသေဋ္ဌဳတံ တဏေံသၟိၚ်စှ်ေအာကွာန်မဟောဟ်သဓ စိုပ်ဘာ်တရဴဂှ် ဇိုၚ်ချေဴတၠညးကဝ်အာ ချေံအဿတဵုမွဲ ဟဵုကဵုသေဋ္ဌဳ ပ္တိုန်နၚ်ပြဟ် ယဝ်ရဟွံဂွံ ဒဏ်လ္ၚီပြာပ်ကဵု” သၞာဲဒဴဂး အတိုၚ်အစာသိုန်စကာရောၚ်။
သေဋ္ဌဳဂမၠိုၚ် နူမိၚ်လဟီုဂှ်တုဲ ဒိုဟ်တလိၚ်အာဒွိၚ်စံၚ်တူသောကဗွဲမလောန်၊ ကဵုအာကော်မဟောဟ်သဓရ၊ မဟောဟ်သဓစိုပ်တုဲ ဂကန်အစာသိုန်ဂှ် ဟီုကဵုမဟောဟ်သဓရ၊ မဟောဟ်သဓတုန် ဒဒှ်ကသပ်ညးမဟီုဂှ် ဗွဲပြဟ်တီကေတ်တုဲ ဟီုကဵုမိမရ၊ “ ယွံမိကဵုမသီုညးဂမၠိုၚ် သွက်ဂွံကွာဲသၟိၚ်ဂှ် ပ္ကဴထဝ်ပ္ကဴသြန် ယာတ်သမိၚ်ဖေၚ် တၟာဲလဗာဲစဳရေၚ်ဗွဲပြဟ် အဲသ္ဒးတိုန်ရ၊ သီုကောန်ၚာ်လ္ၚီ ကဵုကျိုၚ်ကျဝ်ဗွဲမ္ဒးရးတုဲ ကဵုကၠုၚ်ကောံမွဲဟာန်ညိ။ သွက်ဂွံခၠေဝ်ကဵုညးဂှ် ချေံၝောံမွဲ ဒးပယာံတ္ၚဲသဝ်မုက်ဍေံဂြောပ်လဝ်ကဵု သကဝ်ကောန်ဍေံဂှ် ကဵုယၟုအဿတဵု” သွက်ဂွံခၠေဝ်သှ်ဂှ် ဗောဓိသတ်ဂၠာဲချပ်စဳရေၚ် ဗောဓိသတ်ချပ်စဳရောၚ်တုဲဒှ်အိုတ်တုဲ သီုသေဋ္ဌဳလ္ၚီ ကွဳကဵုကွဳ ဓလိၚ်ကဵုဓလိၚ် အလာံကေုာံဗဵုဂမၠိုၚ် မတုပ်တဴရဴဗဵုပၞာန်အသူကီု ဇက်ဂၠောဲတသဵုအာဍုၚ်မိတ္ထဵုရ။
စိုပ်ဍုၚ်မိတ္ထဵုတုဲ ညးဍုၚ်ဂမၠိၚ် တိတ်ဗဵုဗောဓိသတ်ဟွံတီဝုတ်ဗၠာဲ ဗျုထဴသဘၚ်ညံၚ်ရဴသွဝ်ကီု သီုကဵုသရေၚ်ထဝ် တိုက်ကွဳ ဗဵုအခေါဘဏီ ကေုာံသေထဳလ္ၚီ ကောန်လ္ၚီဇက်သ္အဳတိုန်ကဵုသၟိၚ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗောဓိသတ်ဂကန်လဝ်ကဵုမအံက်ဇကုရ၊ “ ယွံမအံက် ပိုဲတိုန်စိုပ်သၟိၚ်တုဲ သနာအဲဂှ်ဂတ ကဵုညးလးလဝ်ညိ၊ သနာမအံက်ဂှ် လက်ကရဴကဵုညးလးလဝ်ညိ၊ မအံက်တိုန်အာကၠာတုဲ ဒဂူသနာအဲဂှ် မအံက်တိုန်ဂ္ဇံမံၚ်ကၠာ အဲစိုပ်တုဲ မအံက်ဆုဲစေဟ်ကၠုၚ် သနာမအံက်ဂှ်ရ၊ တုဲသနာဂတဂှ် အဲသတိုန်ဂ္ဇံရ၊ ” ဗောဓိသတ်ဂကန်လဝ်ကဵုမအံက်ဗိုန်တုဲ မအံက်ဇကုဂှ် တိုန်အာရ။
သေထဳဇၞော်စိုပ်တၠညးတုဲ ညံၚ်ဂကန်ဗောဓိသတ်မဟီုဂှ် တိုန်ဂ္ဇံဒၟံၚ်ရ၊ တုဲဗောဓိသတ်ဒးဂါံကာလတုဲ ဗောဓိသတ်တိုန်အာကဵုသၟိၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်စိုပ်တုဲ မဗောဓိသတ်ဆုဲစှ်ေကၠုၚ်သနာလက်ကရဴဂှ်ရ၊ သနာဂတဂှ် ဗောဓိသတ်တိုန်ဂ္ဇံဒၟံၚ် အစာသိုန်ညာတ်တုဲ ဂြိုၚ်တိုန် သၟိၚ်ညာတ်အစာသိုန်ဂြိုၚ်ဂှ်တုဲ မက္ခဝါသၟိၚ်သ္ၚိတ်ဇြတဴရ၊ တုဲအစာသိုန်ပ္တီတိုန်သၟိၚ်ရ။
“ ယွံတၠညး သဘဴညးတၠပညာ ညးယိုက်ဒိုက်လဝ်မိမအစာရောၚ်၊ လၟုဟ်ဝွံ တၟေၚ်သန်သွံအဴ ၊ မဟောဟ်သဓတၠပညာမ္ဂးဂှ် မစွံလဝ်လက္ကရဴတုဲ ဇကုမတိုန်ဂ္ဇံဒၟံၚ်ဂတ ၊ ပညာညးဗ္ၚဂှ်တၟေၚ်သန်သွံအဴ” ရဴဝွံအစာသိုန်ဂး ၊ မဟောဟ်သဓမိၚ်အစာသိုန်မဟီုတုဲ ရဴဝွံသ္ဂးကဵုတၠညးရ။
“ ယွံတၠညး အဲဍိက်မလုပ်လၟိဟ်တၟာဲရောၚ်၊ သဘဴတၟာဲ မကွာဲတၠဂှ် တၟာဲဂှ်ဟေၚ် ညးမစွံလဝ်ဂတရ၊ လၟုဟ်ဝွံဇကု မိကဵုမ ဆက်ကွာ်တၠညးဂှ် တၟာဲညးမ္ဒးစွံလဝ်ဂတရောၚ်၊ ယွံတၠညး တၟာဲညးမစွံလဝ်လက္ကရဴ နွံသဘဴညိကီုဟာ” ဗောဓိသတ်ဂး၊ ၜိုန်မဟောဟ်သဓဟီုခၠေဝ်သာ်ဂှ် အစာသိုန် စိုတ်ဟွံဍိုန် ရဴဝွံသ္ဂးရ၊ “ ယွံတၠညး သဘဴပညာညးဗ္ၚဟွံမွဲကဵု အံက်ကထက်ဟွံညဳကဵုရာဇာဝတ် လောကဝတ် မိကဵုမပြဲလောန်ရောၚ်ကျာ်တွံလဝ် ပါၚ်ကျာ်ဟွံဒှ်ၜါသွံ” သာ်ဝွံ အစာသိုန်ဟီုဗျိဗောဓိသတ် ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ တက်သက်သဳကဵု ဒကိုပ်ပၞာန်ဒဴဗညာ ညးဂၟံၚ်တံဂမၠိုၚ်ရ။
“ ယွံညးဂမၠိုၚ် သတီလဝ်ညိ ဂလာန်အစာသိုန်ဂှ် မဂှ်ပြဲနူကောန်မ္ဂး ယွံအစာကျာ်တြဲက္တဵုဒှ်ဂှ် ပတၠဣဓိဗလအနုဘဴလောန် ကျာ်ဒးလ္ၚောဝ်မဟာ မဒးလ္ၚောဝ်ကောန်ဟာ အစာသိုန်ဟီုမွဲညိ”မဟောဟ်သဓဂး၊ အစာသိုန်မိၚ်တုဲသ္ဂးရ၊ “ ယွံတၠပညာ မကျာ်ဂှ်မ္ဒးလ္ၚောဝ်ကောန်ရ”အစာသိုန်ဂး၊ မဟောဟ်သဓမိၚ်တုဲ ဂးကဵုအစာသိုန်ရ၊ “ ယွံအ္စာသိုန် နူကၠၚ်မူပအ္စာဟီုဗျိအဲရော” မဟောဟ်သဓဂးတုဲ မဟောဟ်သဓကော်ဟီုကဵုမၞိဟ်ပ္ဍဲတိရ။
“ ယွံမၞးတံ ဂဒြတဳကေတ်နၚ်ပြညိညိ” ဗောဓိသတ်ဂးကဵုမၞိဟ်ပ္ဍဲတိတုဲ ပ္တီတိုန်ဨကရာတ်ရ၊ “ ယွံတၠညးဂဒြတဳမွဲ ဂၞိၚ်ဍေံကဝ်အာ ဒၟံၚ်ဂကောံဟတ်ဇနဲ ဂွံကောန်တြုံမွဲဇၞော်ကဵုတၚ်ဃဵုသန်တဴချေံဂတဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲတိအဴ ချေံဂှ်ဒုၚ်ယၟုအဿတဵု ၚုဟ်ချေံၜါဂှ် မူစိသတန်ညိရောအဴ၊ ၚုဟ်ဂဒြတဳဂှ် မူစိသတန်သဟီုကဵုအစာပန် ဟီုစံညိ” ဗောဓိသတ်ဂး။
အစာသိုန်မိၚ်တုဲ သ္ဂုတ်ၚုဟ်ရ၊ “ ယွံမဟောဟ်သဓ ဂဒြတဳဂှ် စှ်ကသာပ်သတန် အဿတဵုမွဲလ္ၚီဆသတန်” သာ်ဝွံ အစာသိုန်သ္ဂး၊ “ ဂဒြတဳဂှ် စှ်ကသာပ်သတန် ချေံအဿတဵုမွဲဂှ် ၚုဟ်လ္ၚီဆသတန်ပါၚ်အစာသိုန်မဟီုဂှ် တၟေၚ်တၟဟ်သန်သွံအဴ” “ ခါရဂဒြတဳပြဲဂှ် ဂိုၚ်လဝ်မအဲရ၊ ယဝ်ရချေံအဿတဵုပြဲမ္ဂးဂှ် ဂိုၚ်လဝ် အဲဍိက်ရ၊” မဟောဟ်သဓဂး။
တၠညး မိၚ်ပါၚ်ဗောဓိသတ်တုဲ မိပ်စိုတ် အိုဟ်တၟိုဟ်တဴဗွဲမလောန်သန်ဟေၚ် တုဲသၟိၚ်ဂးကဵုအစာသိုန်ရ၊ “ယွံအစာသိုန် မူပကၞပ်မံၚ်ရော ဟီုခၠေဝ်တိုန်ရ”၊ အစာသိုန်မိၚ်တုဲ ဟီုခၠေဝ်ဟွံဒးဂွကဵုညးဂမၠိုၚ်တုဲ ကၞပ်သ္ၚိတ်ဇြဒၟံၚ်ရ၊ ပ္ဍဲကာဂှ် ဗောဓိသတ် ဟီုတိုန်ကဵုအစာသိုန်ရ။
“ ယွံအစာသိုန် ညံၚ်ကဵုလျးစၟကလဵုလိၚ်ရ၊ ကာလပါဒးတ္ၚဲလျးကလဵုလိၚ်ဂှ် ရဴမပၠိုတ်အာကီု၊အစာသိုန် ညံၚ်တိဂအုန်ရ၊ ကာလဗ္ဒာဲကဵုတိသမ္တး တဏံဂှ် သၠုၚ်ကွေံရ၊ ခါဗ္ဒာဲကဵုသိန္နရာတ်တဏံဂှ်သဝ်သန်၊ အ္စာသိုန် ညံၚ်ကဵုကၠိက်ရ၊ ခါဗ္ဒာဲကဵုစိၚ်ဆဒ္ဒန် ကၠိက်ဂှ်သဝ်သန်၊ အစာသိုန်ညံၚ်ကဵုကၠဵုရ၊ အံညံၚ်ကဵုဇာဒိသိုၚ်၊ အစာသန်ညံၚ်တၟံအပြောံရ၊ အဲညံၚ်မၞိက်ရၚ်တၠုၚ်ကဵုပၟိက်သီုဖ္အိုတ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ဂး၊ တၠညးမိၚ်တုဲ အိုဟ်တၟိုဟ်စိုတ် ထိုၚ်သးတဴဗောဓိသတ်ဗွဲမလောန်ရ။
“ ယွံသိရိဝဍ္ဎနသေထဳ မဟောဟ်သဓဝွံ ကဵုအဲပစကောန်ရ၊ လ္ပကဵုစဴ ကဵုဒၟံၚ်ဖဴအဲအဏံရ” သေထဳကဵုအခေါၚ်ကဵုတၠညးရ၊ သေထဳဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲမက္တဵုစဴဂှ် ယာံကဵုဗောဓိသတ်တုဲ က္တဵုစဴအာရ။
၂၃။ ခဏ်သၟိၚ်ဇိုန်ကဵုပိုန်ဟာန်ဒြပ်ရတ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ
အဏံတုန် တၠညးသၟာန်ဗောဓိသတ်ရ၊ “ ယွံကောန်မဟောဟ်သဓ ကောန်အဲဒၟံၚ်ပ္ဍဲသ္ၚိဝွံဟာ စှ်ေဒၟံၚ်မ္ၚးသ္ၚိဝွံဟာ” တၠညးသၟာန်မဟောဟ်သဓရ၊ မဟောဟ်သဓမိၚ်တုဲသ္ဂးရ၊ “ ယွံမအံက် ဂကောံအဲဍိက်မၞိဟ်ဂၠိုၚ်က္ဍၚ်သန် မ္ၚးသ္ၚိအဲဍိက်သၟိက်ဂွံဒၟံၚ်ရအဴ” ဗောဓိသတ်ဂး၊ သၟိၚ်ကဵုခၞံသ္ၚိမွဲ ဗွဲမပြဟ်သ္ၚိတုဲအာတုဲ သၟိၚ်ဇိုန်ကဵုပိုန်ဟာန်ဒြပ်ရတ်ဗွဲမဂၠိုၚ် ဂကောံသၟတ်လ္ၚီဇိုန်ကဵုဗောဓိသတ် သ္ၚိဂှ်ရ ပွသွအမာဲအဟာရဘောဇိုန် နူကဵုသၟိၚ်ပလံၚ်ကဵုလၟိုန်ရ။
၂၄။ ခဏ်ဟီုထ္ၜးကဵုဒၞာဲမၞိဟ်မတဴပ္ဍဲထပေါဲခဍာ်
နွံကာလမွဲတ္ၚဲ ကြိုက်သၟိက်ကဵုဒှ် သၟိက်ဂွံဒယှ်ဂုန်ပညာဗောဓိသတ်တုဲ ညးဆဵုဒးမၞိက်မွဲ လျးဂဵုဒၟံၚ်ပ္ဍဲကၟာ ညးပတိုန်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ တုဲသၟိၚ်စကာအစာသိုန်ကဵုအာကေတ်မၞိက်ဂှ်ရ၊ “ အစာသိုန်အစိုပ်ကၟာ ညားလျးမၞိက်မဂဵုဖလာ်လမၠာ်တဴဂှ် မၞိက်နွံတဴကွေံရ၊” အစာသိုန်ဂးတုဲ ကဵုသာတ်ဗဇတ်ဍာ်ကၟာဂှ် ဍာ်ဇတ်တုဲ ကဵုခါဲဂွးပ္တိုန်တိပ္ဍဲကၟာဂှ် မၞိက်လေဝ်ကေတ်ဟွံဂွံ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်အာဇိုၚ်တဲတုဲ အစာသိုန်တိုန်ပ္တီသၟိၚ်ရ။
“ညးတၠညး သာတ်ဍာ်ခါဲတိ အိုတ်ဇိုၚ်အိုတ်တဲမၞိက်ဂှ်ကေတ်ဟွံဂွံ” အစာသိုန်ဂး၊ တၠညးမိၚ်တုဲ ကဵုကော်မဟောဟ်သဓရ၊ မဟောဟ်သဓစိုပ်တုဲ ရဴဝွံတၠညးသ္ဂးရ။
“ယွံကောန်အဲမဟောဟ်သဓ အဲစကာအ္စာသိုန်ကဵုကေတ်မၞိက်လေဝ်ဟွံဂွံ ကော်အြမဟောဟ်သဓ အာကေတ်မၞိက်ညိ”သၟိၚ်ဂး၊ မဟောဟ်သဓယဵုလဝ်အသံတုဲ ကေုာံမာတ်ဒဴဗညာ စှ်ေအာစိုပ်သြၚ်ကၟာရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗောဓိသတ်ချပ်ဗ္စာရဏာ ဒဒှ်မၞိက်နွံပ္ဍဲတၞံတာတီကေတ်တုဲ ဗောဓိသတ်သၟိက်ပြာကတ်ကဵုညးဂမၠိုၚ်ကေတ်နၚ်ထးမွဲ စုတ်ဗပေၚ်လဝ်ဍာ် ညာတ်လျးမၞိဂဵုဖလာ်တဴပ္ဍဲထးတုဲ ဗောဓိသတ်ထ္ၜးကဵုညးဂမၠိုၚ်ရ။
“ ယွံမၞးတံညာတ်ရဟာ၊ မၞိက်ဝွံ တဴလတူတၞံတာရောၚ်၊ ဂဍာ်မဂိုၚ်နၚ်စွံလဝ်”ဗောဓိသတ်ဂးတုဲ ကဵုအာကော်နၚ်သၟာတာ သၟာတာတိုန်ရံၚ် ဂွံဖျေဴနၚ်မၞိက်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ညးဂမၠိုၚ်ဗိုၚ်လက်အစာသိုန်ရ။
“ပိုဲပ္တေဟ်ဂလာန်အစာသိုန် သာတ်ဍာ်ယိုက်ပ္တိုန်တိ အိုတ်ဇိုၚ်တဲ မၞိက်လေဝ်ဟွံဂွံ ဟိုတ်ညးမၞုံကဵုပညာဗွဲသွာဟေၚ် ညးမဂွံမၞိက်လတူတာဂှ်ရောၚ်၊ အစာသိုန်သဒိုဟ်ဂှ် ဟွံတီအခၚ်မၞိက်တဴလတူအကာသ မဟောဟ်သဓကီု တီကေတ်ဗွဲသွာ ညံၚ်ဂမြၚ်ကျာ်ကီုသွံ၊ ပညာမဟောဟ်သဓဝွံ အလုံဂတာဇမ္ဗုဒိပ်ဝွံ ပြာကတ်လောန်”ဂးတုဲ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်မ္ဒးသာတ်ထကှ်ဍာ်ကၟာတံဂှ် ဗိုၚ်လက်ဗျိပၠိုတ်အစာသိုန်ရ။
ဗောဓိသတ်တုန်ဂွံမၞိက်တုဲ တိုန်ဆက်ကွာ်သၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်ဂွံမၞိက်တုဲ မိပ်စိုတ်စရိုတ် ဟီုထိုၚ်သးဗောဓိသတ်ဗွဲမလောန်ရ၊ “ကောန်သ္ဍိုက်အဲမဟောဟ်သဓတုန် မၞိက်တဴလတူအကာသကီု တီကေတ်ဗွဲသွာ ညံၚ်ဂမြၚ်ကျာ်ကီု ညံၚ်ပညာကောန်အဲ မဟောဟ်သဓဝွံ အလုံဂတာဇမ္ဗုဒိပ်ဝွံ သ္ဇိုၚ်ဂၠာဲဂွံသန်”သၟိၚ်ဂးတုဲ သၟိၚ်ကဵုလာပ်သကာ လစိန်သီုလကံက် သုတ်တတ္တဳပါ ထဝ်ဇမ္မုနတ် ညံၚ်ရဴဗြာတ်သာ်တ္ၚဲ သီုကဵုညးလ္ၚီ သၟိၚ်ဇိုန်ကဵုညးဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဟေၚ်။
၂၅။ ခဏ်သှ်ပုစ္ဆာသဳရိကာလကဏ္ဏိ
ဗောဓိသတ်တန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲပိုန်တသိုက်တုဲ ထေက်သၟိက်ကဵုဒှ် သၟိက်ဒယှ်ဂုန်ပညာ၊ နွံကာလမွဲတ္ၚဲ မၚ်ဗၠာဲပိၚ်ဂုတ္တရဂးယၟု အာကတ်ကဵုအစာလအ်ပိသၞာံ ကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ်တံဇိုၚ်အစာသ္ဍိုက်ညံၚ်ကောန်ဂၞဴ ကောန်ဗြဴအစာမွဲ ရုပ်ညံၚ်ထဝ်ဏှာ နွံကဵုကျာ်သြဳ လအာအစာဇိုန်ကဵုမၚ်ဗၠာဲရ၊ မၚ်ဗၠာဲတုန် ဟိုတ်နူဒါန်အတိက်တေံ ဟွံဂွံပ္တုဲလဝ်ဂကောံသၟတ်ဗြဴ ဟွံဂွံဂၠိန်နှဴဟေၚ် မၚ်ဗၠာဲတုန် ဗှ်သၞာမိမတုဲ ပ္တီအစာ ကလေၚ်ဍုၚ်မိတ္ထဵု ကောန်ဗြဴအ္စာဂှ် ဗက်စဴကၠုၚ်ဂကောံမၚ်ဗၠာဲရ။
သၟတ်ဗြဴတုန်လေဝ် နူမိကဵုမ−မဇိုန်ကဵုမၚ်ဗၠာဲတုဲ ဂကောံမၚ်ဗၠာဲဟွံမိက်သာဲရ၊ ဗိုန်ဒၟံၚ်ဓဝ်သစ္စရ၊ ဗက်စဴဂကောံမၚ်ဗၠာဲရ၊ စိုပ်ဒေါဝ်တရဴ ဆဵုဒးတၞံဝိသကဝ်မွဲတၞံ သတ်ဍေံဍုဟ်ယောပ်ဒၟံၚ်တဴ မၚ်ဗၠာဲတိုန်စဝိသကဝ်ဂှ်ရ၊ သၟတ်ဗြဴဂှ် ဟီုတိုန်ကဵုမၚ်ဗၠာဲရ၊ “ ယွံတၠသ္ၚိ သတ်ဝိသကဝ်ဂှ် ထောံဖျေံကဵုအဲစမွဲၜါမညိ” သာ်ဝွံသၟတ်ဗြဴဟီုတိုန်ကဵုတၠသ္ၚိဇကုရ၊ တြုံဂှ်မိၚ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ။
“ ဟာဲသၟတ်ဗြဴ ဇိုၚ်တဲဗှ်ေဟွံမွဲဟာ ဗှ်ေတိုန်မမူဒှ်ရော၊ ဗှ်ေတိုန်ဟွံဒှ် ဂၞဴဗှ်ေသကှ်ရ”၊ ဗြဴဂှ်မိၚ်ပါၚ်တြုံဒဇန် သဟာသဳမဟီုတုဲ ဒက်စိုတ်ဗိုန်န်တိုန်အာတၞံဝိရ၊ ပိၚ်ဂုတြ ဒြေပ်စှ်ေနူဆုတုဲ အာဂၠာဲနၚ်ဓလဂြာံ သၠောံတၞံဝိတုဲ စဴကၠုၚ်သ္ၚိဇကုရ၊ အတေံကောန်ဗြဴအစာယာံတဴသြောန်န်လ္တူတၞံဝိရ၊ သာ်ဝွံ သၟတ်ဗြဴချပ်ဗ္စာရဏာ “ အဲမၞုံကဵုသစ္စ အဲပ္တေဟ်ဂလာန် မိကဵုမညံၚ်ကွးမပ္တေဟ်ဂလာန် အစာဍိက်ပ္တေဟ်ဂလာန်တၠ သမ္ဘာပ္တေဟ်ဂလာန်တၠသ္ၚိ သကဵုဒိုက်အာ ကျာ်ဟွံတွံလဝ်သွံ” သၟတ်ဗြဴချပ်ဗ္စာရဏာတုဲ ဂတေဝ်ယာံတဴရ။
ခဏဂှ် သၟိၚ်ဝိဒေဟရး သီုကဵုဗဵုပၞာန်ဝေၚ်ဥဒျာန်တုဲ သၟိၚ်ညာတ်မိၚ်ယဝါံသၟတ်ဗြဴမယာံတိုန်လ္တူတၞံဝိဂှ်တုဲ သၟိၚ်စကာအမာတ် အမာတ်မိၚ်ဂလာန်သၟတ်ဗြဴတုဲ ကၠုၚ်ဟီုပ္တီသၟိၚ်ရ၊ ယွံမရာတ် သၟတ်ဗြဴမွဲ မယာံဒၟံၚ်လ္တူတၞံဝိဂှ် ဟမွဲကဵုပၟၚ်မွဲ မသက်ကုတၠသ္ၚိအဴ” အမာတ်ဂှ်ဂး၊ တၠညးမိၚ်တုဲ အာဒုၚ်ဖျေံနၚ်နူတၞံဝိတုဲ ကဵုပ္ဍိုက်ပ္ဍဲဝဝ်ပသေက်ကဵုပဂၞကျာ် ဒုၚ်ဖျဴနၚ်ရ။
ဂၞကျာ်တုန်လေဝ် ဒေဝတဴကျာ်သြဳ မ္ဒးကၠုၚ်မၚ်မွဲတဴရောၚ်၊ ဂးရုပ်ဂၞကျာ် ညံၚ်အဆေဝ်သွဝ်ကီု ဂးသော်ညံၚ်သၞေၚ်ထိုၚ်ဘိမ္မရာ၊ ဂးဂဍောၚ်မတ် ညံၚ်သၞံၚ်ရောဟိဏဳ၊ မုက္ခဝါ ညံၚ်ဂိတုပဏ္ဏမဳ၊ သၟန်ပါညံၚ်သတ်ဇြဲသုံလၟုဟ်၊ ဂးၚေက်ညံၚ်မြဗိုက်မြမောဝ်၊ ပါၚ်ညံၚ်ပ္ကဴဥပဵု၊ တဝ်ကံညံၚ်နုၚ်အဗၠူ၊ ကမၠံက်တှ်ညံၚ်ထဍေဝ်ထဝ်၊ မုဟ်ညံၚ်ခဝ်ဇဝ်၊ သြိုဟ်ညံၚ်ဂတေဝ်ပးထဝ်၊ သပါတုံဇွိညံၚ်လပှ်ဨရာဝိုန်၊ လပုဟ်တဲညံၚ်ပၞာၚ်ဗ္ၜန်၊ ဂတာဇိုၚ်ညံၚ်ဂတာဇိုၚ်ဖရာပ်၊ နူဂၠးဂတာဇိုၚ်စိုပ်လ္အိတ်မုဟ်သော်ဟီုထိုၚ်သးအာဟွံမာန်ဟေၚ် ဂၞကျာ်ဟိုတ်မဂွံပ္ဍဲတၞံဝိဂှ်ရ၊ ဥဒုမ္မရဒေဝဳ မပ္ညပ်ယၟုရောၚ်။
သၟိၚ်ကဵုဂၞကျာ်တန်ဒၟံၚ်မွဲသၞာံတုဲ ကြဴဝွံသၟိၚ်ကဵုဂၞကျာ် တိတ်ဝေၚ်ဥဒျာန်ပၠန်တုန် သၟိၚ်ကဵုညးဇၞးပိုတ်ဂမၠိုၚ် တးၚးဍာန်သဗာန်ရ၊ သၟိၚ်ကဵုဂၞကျာ် သီုညးဂမၠိုၚ်ဇက်တိတ်အာရ၊ ပ္ဍဲဒေါဝ်ညးဂမၠိုၚ် ၚးဒၟံၚ်သဗာန် ဂၞကျာ်ထောံမတ်ညာတ်ပိၚ်ဂုတ္တရ၊ မၚးဒၟံၚ်တရဴဂှ် ဂၞကျာ်ကအဳတိုန် သၟိၚ်ဣသာစိုတ်က္တဵုဒှ် သၟိၚ်သၟာန်ဂၞကျာ်ရ၊ “ မူဟိုတ်ဂၞကျာ်မကအဳရော” သၟိၚ်ဂး။
“ယွံတၠညး အဲဍိက်မကအဳသ္အာၚ်ဟွံသေၚ်ရ၊ တြုံမ္ၚးဒၟံၚ်သဗာန်ဂှ် မိကဵုမထပ်တဲစရိုဟ်ဍာ်ဂြိုပ်ပိသၞာံ” အတိုၚ်ဂလာန်ဂှ် ဂၞကျာ်ဟီုကဵုသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်ဟွံဟဲစိုတ် ကော်အစာသိုန်ကဵုစၟတ်မွဲရ၊ ရဴဝွံ အစာသိုန်ဂး၊ “ ယွံတၠညး ယြဴဗြဴမွဲနွံကဵုပဋိပတ် တြုံဒဴထောံနွံကီုဟာ ၊ တြုံဒှ်ညးဒိုက်ဗြဴရတ် မဒဴထောံကၠေံမဟွံကြိုတုန်သွံတၠညး” သၟိၚ်မိၚ်ဂလာန်အစာသိုန်တုဲ ပၞတ်ဂၠိုၚ်က္ဍၚ်အာ သၟိၚ်ပၚ်ပ္တိုန်သၞာ်ရ၊ ဂၞကျာ်ဖေက်က္ဍၚ်သန်တုဲ ဂၞကျာ်သ္ဂးရ၊ “ ယွံတၠညးမဟောဟ်သဓ တၠညးကဵုစၟတ်ညိ၊ ဂလာန်မဟောဟ်သဓ မဒှ်ညံၚ်အစာပိုန်ကီု ယဝ်သဒှ် တၠအဲဂစိုတ်ကၠေံအဲညိရ”။
သၟိၚ်မိၚ်ဂၞကျာ်ဟီုတုဲ ကဵုအာကော်မဟောဟ်သဓရ၊ “ ယွံမဟောဟ်သဓ ဗြဴမွဲနွံကဵုရုပ်သာ်ပဋိပတ် တြုံတံဒဴထောံကၠေံနွံကီုဟာ” သၟိၚ်သၟာန်မဟောဟ်သဓတုဲ ရဴဝွံ မဟောဟ်သဓသ္ဂးရ၊ “ ယွံမအံက် ဗြဴတၠကျာ်သြဳတြုံခါခဏဳ ဟုဲဟွံဂွဴအဴ၊ မရာတ်တၠကျာ်သြဳ ဂၞကျာ်တၠကျာ်သြဳ မထေက်ရောၚ်အဴ၊ ခါခဏဳကဵုခါခဏဳမဟုဲဂွံရောၚ်၊ ကျာ်သြဳကဵုခါခဏဳဟွံကြိုက်အဴ၊ မၚ်ဗၠာဲလေဝ်ခါခဏဳရောၚ် ဂၞကျာ်လေဝ်တၠကျာ်သြဳရောၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဟုဲဟွံဂွံရောၚ်” မဟောဟ်သဓဂး။
သၟိၚ်မိၚ်ဂလာ်မဟောဟ်သဓတုဲ ကဵုကော်မၚ်ဗၠာဲပိၚ်ဂုတ္တရတုဲသၟိၚ်သၟာန်ရ၊ အတိုၚ်လဟီုမဟောဟ်သဓကဵုလဟီု မၚ်ဗၠာဲဂှ်ဒှ်မွဲရ၊ တုဲသၟိၚ်မိပ်စိုတ်ဗွဲမလောန် ရဴဝွံ သၟိၚ်ဂး၊ “ မဟောဟ်သဓပညာ မရဴပၞာၚ်ထဝ်ကီု ယဝ်ရဟွံဟီုပြဟ် အဲသတတ်ထောံကၞိပ်ဂၞကျာ်ဟေၚ်” သၟိၚ်ဂးတုဲ ထဝ်လ္ၚီ သၟိၚ်ပပူဇဴဗောဓိသတ်ရ၊ ပတွဵုနူဂှ်တုဲ ဂၞကျာ်ဟီုလဝ်ကဵုသၟိၚ်ရ၊ “ယွံတၠညး နူဝွံမသ္အာဂတ မဟောဟ်သဓဝွံ ညံၚ်ဒေံအဲ အဲမလဝ်စိုတ် ယဲဒိုက်က္တဵုဒှ်လေဝ်ကီု စၞပိပ်မဂွံစလေဝ်ကီု ဗ္တံတ္ၚဲကိစ္စမွဲမွဲဍေံက္တဵုဒှ်ဂှ် ကဵုအဲဂွံကၠုၚ်အာကဵုဒေံအဲ ကဵုဂွံတိတ်လုပ် စၞမိပ်ကဵုအဲဂွံကဵုဒေံအဲညိ” သာ်ဝွံ ဂၞကျာ်ဂး ၊ အတိုၚ်လဝဵုဂၞကျာ်ဂှ် သၟိၚ်ဇိုန်ကဵုရ၊ ပတွဵုနူဂှ်တုဲ ညံၚ်ဒေံဂၞဴဂၞကျာ်လဝ်စိုတ်ဟေၚ်။
၂၆။ ခဏ်သှ်ပုစ္ဆာကၠဵုကဵုဗ္ၜေံ မဒှ်မိတ်သဟာဲ
သၟိၚ်ကလေၚ်စဴစိုပ်နန်တုဲ ပ္ဍဲကဵုသ္ၚိဇမၠိၚ် သၟိၚ်စၚ်ကြံကၠုၚ်အာ သၟိၚ်ညာတ်ကေတ်တိရစ္ဆာန်ၜါ ရဴဝွံသၟာန်အစာပန်ရ၊ “ ယွံအစာပန် ပူဂဵုၜါဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်သတြုနူကဝ် ၜိုန်ဒှ်သတြုသာ်ဂှ် ဍေံဒှ်အာမိတ်ကီု၊ ဟိုတ်ဖဵုပူဂဵုၜါဂှ် ယဝ်ရလီုဒးလာပ်မပြဲ အဲသ္ဇိုန်ကဵု ယဝ်ရအစာတံဟီုတွံဒး လ္ပမံၚ်ရးအဲ” သၟိၚ်ဂးကဵုအစာပန်ရ၊ အစာပန်မိၚ်အသံတၠညးသာ်ဂှ်တုဲ အစာသိုန်သ္ဂးရ၊ “ ယွံတၠညး ဆယးဂတ ပိုဲသဳသှ်ဂွံရ၊ သီုညးမသုန်စှ်ေအာရ၊ မဟောဟ်သဓမွဲ ကွာ်အာသၟာန်ဂၞကျာ်ရ။
“ယွံၝဲဂၞကျာ် တနေံဏံ ကာလသၟဝ်တ္ၚဲ တၠညးမူဒၞာဲမကၠုၚ်အာကီုရောၝဲ”မဟောဟ်သဓသၟာန်ဂၞကျာ် “ယွံဒေံသ္ဍိုက်အြ တနေဴဏံ တၠညးစၚ်ကြံကၠာအာတုဲ ၚဳမွဲပ္ဍဲတိဂှ်အဲမညာတ်” သာ်ဝွံဂၞကျာ်ဂးကဵုမဟောဟ်သဓရ၊ မဟောဟ်သဓမိၚ်လဟီုဂၞကျာ်တုဲ အာရံၚ်ညာတ်ကၠဵုကဵုဗ္ၜေံညးၜါဒၟံၚ်မွဲစွံ ဗ္ၜေံဂိုၚ်နၚ်ဖျုန် ကၠုၚ်ကဵုကၠဵု ကၠဵုဂိုၚ်နၚ်ကၟတ်ကၠဵုကဵုဗ္ၜေံ ၊ မဟောဟ်သဓညာတ်သတ်ၜါ ခၠေဝ်ရော်ဂုန်ကေုာံရေၚ်သ္ကံတုဲ ဗောဓိသတ်တီကေတ်နညာန်ရ၊ ဗောဓိသတ်ချပ် “ တၠညးညာတ်သတ်ၜါဝွံတုဲ သၟာန်ပိုဲရ၊” ဗောဓိသတ်ချပ်တုဲ စှ်ေကၠုၚ်သ္ၚိဇကုရ၊ အစာပန်တုန် ချပ်ဟွံဒးတုဲ စံၚ်တူတဴရ၊ တုဲအစာပန်တိုန်အာကဵုမဟောဟ်သဓရ။
“ယွံတၠပညာ သၟာန်တၠညးဂှ်သှ်ဒးရဟာ” အစာသိုန်ဂး၊ ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ သ္ဂးကဵုအစာသိုန်ပၠန်ရ၊ “ ယွံအစာပန် အဲမဟောဟ်သဓဟွံတီတုဲ ညးတြုံမွဲတီ သ္တီမာန်ဝွံရော” သာ်ဝွံ မဟောဟ်သဓဂး၊ အစာပန်မိၚ်ဂလာန်တၠပညာတုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ၊ “ ယွံတၠပညာ သၟာန်သၟိၚ်မသၟာန်ပိုဲဂှ် လွေၚ်အာနူနာဲတုဲ ညးသှ်ကဵုမာန်ဟွံမွဲရ၊ သှ်ကဵုပိုဲဂွံမိၚ်ညိ၊”အ္စာပန်ဂး။
ဗောဓိသတ်မိၚ်ပါၚ်အစာပန်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ၊ “သၟာန်ဝွံ ခါရအ္စာတံလ္ၚောဝ်အဲတုဲ အဲသှ်ကဵုရ”ဗောဓိသတ်ဂး၊ အ္စာပန်ဖေက်အသံသၟိၚ်တုဲ “ပိုဲလ္ၚောဝ်ရ”အ္စာပန်ဂးတုဲ ပၚ်ပ္တိုန်တဲလ္ၚောဝ်ဗောဓိသတ်ရ၊ မဟောဟ်သဓ ၜိုန်ကောန်ၚာ်ကီု သၟာန်ပန်ဂၠံၚ် သှ်ကဵုအစာပန်ရ။
ဨကသတ္တာ ထိန္နံဟာဒ၊ ဨကသတ္တာ ခါဒေမံသ၊ မိတ္တသတြု အဇောသုနက္ခ၊ ကၠဵုကဵုဗ္ၜေံ သတြုဒှ်မိတ် ဗောဓိသတ်ဗ္တောန်ကဵုအစာသိုန်ရ။
တစောသေနံမၚ်္ဂလံ၊ ဨကောတစော သေနာဟိန္နံ၊ မိတ္တသတြု အဇောသုနက္ခ၊ ဗောဓိသတ် ဗ္တောန်ကဵုအစာပက္ကသရ။
ဨကသိဂါံပိတ္တာဝတ္ထ၊ ဨကောသိံဂိနတ္ထိဨဝ၊ မိတ္တသတြု ဨလကသုနက္ခ၊ ဗောဓိသတ်ဗ္တောန်ကဵုအစာကာမိန္ဒ၊ ဨကသတ္တာ မယံခါဒ၊ ဨကောမံသေနခါဒေယျ၊ မိတ္တသတြု အဇောသနက္ခ၊ ဗ္တောန်ကဵုအစာဒေဝိန္ဒ၊ နဲသာ်ဝွံ ဗောဓိသတ်ဗ္တောန်ကဵုတုဲ အစာပန်က္တဵုစဴအာရ။
ယးဂတ သီုကဵုညးမသုန် တိုန်အာကဵုသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်ညာတ်တုဲသ္ဂးရ၊ “ယွံအစာသိုန် သၟာန်အဲဂှ် သှ်အဲကလၚ်ညိ” အစာသိုန်မိၚ်လဟီုတၠညးတုဲ သှ်ကဵုရ၊ “ ယွံတၠညး မွဲဂှ်စဖျုန် ညးမွဲဂှ်စက မတ်သတြုဒှ်မိတ်ဗ္ၜေံကဵုကၠဵု”အစာသိုန်ဂး၊ အစာပုက္ကသမွဲ ဟီုတိုန်တုန် “ ယွံတၠညး မွဲဂှ် စၞာံဍေံညးပဇတာဒှ်မ္ၚဵု ညးမွဲဂှ် စၞာံဍေံယုတ်မာမ္ၚဵုဟွံဒှ် ညးၜါဂှ်သတြုဒှ်မိတ် ဂးဗ္ၜေံကဵုကၠဵုရ၊” အစာပက္ကသသ္ဂး၊ အစာကၟိန်ဟီုတိုန်တုန် “ ယွံတၠညး ညးမွဲဂှ် ဂြၚ်ပၠန်စဴ ဖာဲစးဒြၚ်မွဲသ္အး ၜိုန်ဒှ်တဴသတြုမ္ဂး ဒှ်အာမိတ်ဆာန် သၟိန်ရၚ်သ္ကံရ၊ ဂးဗ္ၜေံကဵုကၠဵုရတၠညး” အစာကၟိန်ဂး၊ အစာဒေဝိန် ရဴဝွံသ္ဂးရ၊ “ ညးမွဲဂှ်ဖျုန်ဍေံယုတ်မာညးဟွံစ၊ မွဲဂှ်ဖျုန်ဍေံညးစတဴ ဒှ်သတြုနူမူလ ဂတးဒှ်အာမိတ်ပၠန် ဂးဗ္ၜေံကဵုကၠဵုရတၠညး”အစာဒေဝိန်ဂး၊ တုဲဗွဲကြဴ မဟောဟ်သဓဂးတိုန်ရ၊ “ယွံမအံက် ညးၜါဂှ်ဒှ် သဏေံနွံသီုညးၜါ ဨကာသတ္တဝိနခါ၊ ဨကာသတ္တအတ္တနခါ၊ ညးမွဲဂှ်သဏေံၜါစှော် ညးမွဲဂှ်သဏေံဒစာံ ဒှ်လတြုလအိတ် ဂတးဒှ်မိတ် သ္ဍိုက်မၠိုက်ရၚ်သ္ကံက္ဍၚ် ဂးကၠဵုကဵုဗ္ၜေံရမအံက်” ဗောဓိသတ်ဂး၊ သီုညးမသုန်ဂှ် မသုန်နဲ သှ်အာ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ မိပ်စိုတ်ပူမှ်ဒှ်တဴရ၊ တုဲသၟိၚ်ဇိုန်ကဵုဥပ်တဴပၠးပၠး သြန်ထဝ်စိုၚ်ဒြၚ်မွဲမွဲ သၟိၚ်ဇိုန်ကဵုသီုညးမသုန် ဂွံလာပ်ကျိုၚ်ကျဝ်တဴရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်ထိုၚ်သးညးမသုန်ရ၊ အစာအဲဝွံ သီုညးမသုန်ပညာတုပ်ရ သၟိၚ်ဟီုထိုၚ်သးအစာရ။
၂၇။ ခဏ်သှ်ထ္ၜးကဵုပုစ္ဆာပိုန်ဒြပ်ကဵုပညာ
ပ္ဍဲကာလဂှ် ဂၞကျာ်မိၚ်သၟိၚ်ဟီုထိုၚ်သးအစာတုဲ ရဴဝွံ ဂၞကျာ်သ္ဂးကဵုသၟိၚ်ရ၊ “ယွံကျာ်ဂမျိုၚ် တၠအဲထိုၚ်သးအစာပန်ဂှ်တုန် တုပ်ဒေံအဲမဟောဟ်သဓမာန်ကီုဟာ၊ ဂဍာ်အပြောံဂှ် ပ္တောံကဵုၜိုပ်ထဝ် တုပ်ၜိုပ်ထဝ်ဟာ၊ ကၠဵုယုတ်မာအပြောံ ပ္တောံကဵုဇာဒိသိုၚ် တုပ်ဇာဒိသိုၚ်မာန်ဟာ၊ ယွံတၠညး ကၠဵုလိၚ် ပ္တောံကဵုသၟိၚ်တ္ၚဲ သတုပ်သၟိၚ်တ္ၚဲမာန်ဟာ၊ အစာပညာအန်တုဲ ပတောံၜတ်ကဵုဒေံအဲမဟောဟ်သဓ သတုပ်ဒေံအဲမာန်ဟာ ဘုမ္မိပါလ၊ ယွံတၠညး သၟာန်တၠအဲတ္ၚဲဂှ် တၠညးသၟာန်အစာသီုပန်ဂှ် အစာပန်ဟီုဟွံဒးတုဲ ကၠုၚ်လ္ၚောဝ်ဒေံအဲတုဲ ဒေံအဲဟီုကဵုဂွံတီ ဟိုတ်ဖဵုကၠဵုကဵုဗ္ၜေံတုဲ မဂွံဒုၚ်စလာပ်မပြဲပြဲရောၚ်ဟွံသေၚ်ဟာ၊ မူဂုန်အစာပန်နွံရော ပတောံၜတ်ကဵုဒေံအဲမဟောဟ်သဓ သတုပ်ဒေံအဲမာန်ကီုဟာတၠညး” ဂၞကျာ်ဂး၊ “ယွံဂၞကျာ် ယဝ်ရဒှ်သာ်ဂှ်လဝ် ကဵုဒှ်ကၠာရ၊ ဗွဲကြဴတုဲသ္ဂောံတီအစာပန်ရ”တၠညးဂးတုဲ ဗွဲကြဴသၟာန်တုန် ညးမသုန်ပၠန်ရ။
“ယွံအ္စာဒြပ်ကဵုပညာ ညးၜါဝွံ ညးဂှ်မပြဲရောအ္စာ” သၟိၚ်သၟာန်ညးမသုန်ရ။ အစာသိုန်ဂးဒြပ်ပြဲရ၊ တၠညးမိၚ်တုဲ တၠညးသၟာန်တိုန်မဟောဟ်သဓဂး“ယွံမအံက်ပညာပြဲရ”ဗောဓိသတ်သ္ဂး၊ တၠညးမိၚ်တုဲ သၟာနိတိုန်အ္စာသိုန်ပၠန်ရ၊ “ယွံအ္စာ မူဟိုတ်ဒြပ်မပြဲမ္ဂးဂှ်ရော” “ ယွံတၠညး ယြဴညးမွဲနွံကဵုပိုန်ဟာန်တုဲ ညးမွဲဂှ်နွံကဵုပညာရုပ်သာ်ဂကူကျာ်သြဳ ဂကူပြဲ ၜိုန်ဂှ်မ္ဒးလ္ၚောဝ်တၠပိုန်ဟေၚ် ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒြပ်ပြဲအဲသ္ဂးရောၚ်”တၠညး အစာသိုန်ဂး၊ မဟောဟ်သဓမိၚ်တုဲ သ္ဂးရ၊ “ယွံမအံက် ပိုန်နွံကဵုဒှ်ကီုရလေဝ် ပညာဟွံမွဲတုဲ ဂဗုတ်မွဲဍေံက္တဵုဒှ်ကၠုၚ်တုဲ သ္ဇက်ခၠေဝ်ပလန်ဟွံမွဲ ယြဴညးမွဲပညာဟွံမွဲတုဲ ပ္ဍဲရတ်ပိ မိမ ဟွံပသၠဲတုဲ ချိုတ်ဒးနရက်ရ၊ ဟိုတ်ပညာဟွံမွဲတုဲ သရာံပါပ်ဒးဒုၚ် ဝဳပက်ဒးစှ်ေစိန်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲနရက်တေံဟေၚ် ပညာနွံတုဲ ရတ်ပိ ဂွံပတလဲတ္ၜော် ကျာ်ဓဝ်သၚ် ဂွံအဲပရဲတုဲ ဍုၚ်သွဝ်ဂွံအာစိုပ်လတြဴတဲရ”မဟောဟ်သဓဂး။
အစာစိုန်မိၚ်ပါၚ်မဟောဟ်သဓ ဟီုတိုန်သာ်ဂှ်တုဲ အစာသိုန်ကြီုတိုန်ရ၊ “မဟောဟ်သဓဝွံ ကောန်ၚာ်ဍာ်တှ် ဟွံဇတ်နူပါၚ်ဏီ ကၠုၚ်ဟီုသၟာန်အဲပၠန်ရော” အစာသိုန်ဟီုတိုန်သီုဒေါသဟေၚ် တုဲမဟောဟ်သဓဟီုတိုန်သီုပညာရ၊ “ယွံနာဲနန်မြ ဒြပ်ရောၚ်ပြဲ အစာသိုန်ဂးဂှ် သၟာန်ဗ္ၜေံကဵုကၠဵုကၠာတေံ ကျာ်သၟာန်ဂှ် သီုအစာပန်ကၠုၚ်ကဵုအဲတုဲ ကၠုၚ်လ္ၚောဝ်အဲသီုညးပန်တုဲ အဲပကတ်ကဵုညးပန် သီုပန်နဲရောၚ်၊ ယးဂှ်တိုန်သှ်ကျာ်ဂမျိုၚ် ဂွံမိၚ်ဒုၚ်စလာပ် အုပ်တဴသြန်ထဝ် စိၚ်ဒြၚ်မွဲမွဲ တၠတိဇၞော်ဇိုန်ကဵုဂွံဒုၚ်စလာပ်ညံၚ်အဲကီုဂှ် အစာပန် ဟီုပျုတ်ပညာ မၞိဟ်ယုတ်မာရောၚ်” ဗောဓိသတ်ဟီုတိုန်ဂတၠညးရ၊ တၠညးမိၚ်တုဲ သ္ဂးရ၊ “ယွံမဟောဟ်သဓ သွဟ်ကၠာတေံဂှ် နာဲဗ္တောန်ကဵုအစာပန်ရောၚ်ဟာ”။
“ယွံတၠတိဇၞော် သီုအစာပန်အာတ်အခေါၚ်ဝေါန်စဝ် ကၠုၚ်လ္ၚောဝ်အဲတုဲ အဲဗတောန်ကဵု ဂွံတိုန်သှ်သၟာန်ဂှ်ရောၚ်အဴ”မဟောဟ်သဓဂး၊ အစာပန်မိၚ်လဟီုမဟောဟ်သဓတုဲ ဂွဒစိုၚ်ကၞပ်သ္ၚိတ်ဇြဒၟံၚ်ရ၊ ညးဂမၠိုၚ် ဗိုၚ်ဂြိုၚ်ကဵုအစာပန်ရ၊ ပ္ဍဲကဵုအစာပန်ကဵုမဟောဟ်သဓ မဒှ်ကယျာန်ဂုန်ဒြပ် ဂုန်ပညာပြဲမ္ဂးဂှ် တၠညးသၟိက်ကဵုပျးဂတမန်ညိ တၠညးချပ်တုဲ ကဵုစဳရေၚ် ဥမ္မၚ်မွဲ ကဵုခၞံလဝ် ဒၟံၚ်ညးမသုန်တုဲ ဒၞာဲဒၟံၚ်အစာပန်ဂှ် လးလဝ်သကဝ်နှာ မပ္တံထဝ်သြန် ကဵုဗဝ်လဝ်အသၟဝ်တိုပ်လဝ်ကွာၚ်ၜဲ ဒၞာဲမဟောဟ်သဓမဒၟံၚ်ဂှ် ထဝ်သြန်ဟွံလဝ်သက်က် ကွာၚ်ၜဲယိုဟ်တ္ၜန် စိုက်ဂွဳဗိုန်တုဲ ခါဲတိုပ်လဝ် လတူဂှ်လးလဝ်သ္ကဝ် မပ္တံဖုန်သဍဳ ဂၞဳဂဇံခေါဇဴကဵုလးလဝ်သီုညးမသုန် ပၠောပ်လဝ်ပ္ဍဲဥမ္မၚ် ဒဝ်လဝ်တရၚ်တုဲ သီုညးမသုန်သတိက်တဴရ၊ တ္ၚဲယးတုဲ က္တဵုဒိုၚ်လှၚ်တဴရ၊ မဟောဟ်သဒညာတ်ထၟတ်ဗၟာကၠုၚ်အာဂှ်ညာတ်တုဲ ချပ်ဗ္စာရဏာတဴရ၊ “ သြောံဝွံ မၞုံကဵုတၚ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်သွံ”ချပ်တုဲ ဂွးရံၚ်ဆဵုဒးကွာန်သီုစိုက် ဂွးပ္တိုန်ဂွံပပြဘိုက်အိုတ်ရ၊ အစာပန်ပ္တေဟ်ထဝ်သြန်တုဲ ဗျဵုပုၚ်ဂၞဴစံၚ် မံၚ်ဟွံတေဝ် အာစိုပ်မဟောဟ်သဓရ၊ တုဲအစာပန်ပၠောတ်က္ဍိုပ်ဖျေံတဲတုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ၊ “ ယွံတြုံတၠပါရမဳ ဒြပ်ပိုဲဍိက်သ္ပပူဇဴတၠအဲရ၊ ကွာၚ်နာဍူကဵုစမွဲဂၞဴညိ”အစာပန်ဂး ။
မဟောဟ်သဓမိၚ်တုဲ သ္ဂးရ၊ “ ယွံအစာပန် မူပဟွံကၠောန်နၚ်ကွာၚ်နာဍူရော”ဗောဓိသတ်ဂး၊ အစာပန်မိၚ်တုဲသ္ဂးရ၊ “ ယွံမဟောဟ်သဓတၠပညာ သိက်ပပိုဲသတီညးမပၠောပ်ပ္ဍဲဥမ္မၚ်ဝွံတုဲ သ္ဂောံကၠောန်နၚ်သ္ဒးရောၚ်အဴ” ဒှ်ရသာ်ဂှ် ထဝ်သြန်သီုဖ္အိုတ်ဂှ် ပပူဇဴအဲတုဲ အဲသကဵုစကွာၚ်ၜဲကီုရ”မဟောဟ်သဓဂး၊ အစာပန်တုန်လေဝ် ထဝ်သြန်သီုဖ္အိုတ်ဂှ် ဇိုန်ကဵုဗောဓိသတ်ရ၊ တုဲဗောဓိသတ်ကဵုစကွာၚ်နာဍူရ၊ တုဲမဟောဟ်သဓသ္ဂးကဵုအစာပန်ရ၊ “ ယွံအစာပန် မာတ်အဲကဵုအစာပန်စရိုဟ်တ္ၚဲဝွံ အစာပန်ဟွံတီညံၚ်အဲဏံမဒေပ်ဝၚ်ကအစာတံသ္ဂးရ၊ ဒၟံၚ်အဲဏံအစာပန်ကၠုၚ်သတိက် ဒၟံၚ်အစာပန်အဲသ္အာသ္တိက်”ဗောဓိသတ်ဂးတုဲ ဒၟံၚ်မဟောဟ်သဓဂှ် ကဵုအစာပန်ကၠုၚ်သ္တိက်တုဲ ဒၟံၚ်အစာပန်ဂှ်မဟောဟ်သဓသ္တိက်ရ။
စိုပ်သဂါတ္ၚဲ မဟောဟ်သဓဂွးပ္တိုန်ကွာၚ်ၜဲနာဍူတုဲ က္တဵုစဴအာရ၊ တ္ၚဲယးတုဲ ပရံကဵုအစာပန်စညိညိဆဗၠးချိုတ် ကဵုအစာပန်စရ၊ ပေၚ်ထပှ်တ္ၚဲ တၠညးပံက်ဥမ္မၚ်ရ၊ သီုညးမသုန်ကွာ်တိုန်ကၠုၚ်ရ၊ တုဲသၟိၚ်မၠာ်မွဲ မဟောဟ်သဓမုက္ခဝါသ္ဇုၚ်ဂေါဝ်တဴ ညံၚ်ဗီုပ္ကဴသွာကီု၊ ထဝ်သြန်ပေၚ်ဒၞာဲယိုက်ပ္တိုန်နၚ်၊ သၟိၚ်ရံၚ်မုက္ခဝါအစာပန် မုက္ခဝါဖျိုဟ်ဂတးတဲသၟးတိုန်ကၠုၚ်တုဲ တၠညးချပ်ပ္ဍဲစိုတ်ရ၊ “ ဗတ်ရဒြပ်ဟွံရီုအစာပန်လမျီုအိုတ်ရ၊ ဒြပ်ဝွံ ချပ်မွဲသာ်ပြဲမံၚ်ကီုရ၊ တိုပ်လဝ်ဗီုန်ဇၟံဇၟံ မဟောဟ်သဓနွံပညာတုဲ ဗွဲသွာမကေတ်ဂွံထဝ်သြန်လေဝ် အစာပန်မ္ဒးကဵု အစာပန်ပဟိုတ်ပညာဇကုဟွံမွဲတုဲ ဒၟံၚ်ဇကုၜိုန်ညးမတိုပ်လဝ်ကွာၚ်ၜဲကေတ်ဟွံဂွံ ထဝ်သြန်ဒးကဵုညးအိုတ်သ္အး ဒြပ်နွံကျညး ဓဝ်ပညာစဴဇၞးရောၚ်။
ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်ဟီုထိုၚ်သး ဂုန်ပညာဂတမတ်ဟေၚ် ဗန်ရအစာပန်ဒြပန်နွံဂွံယးအာ ဟိုတ်မဟောဟ်သဓဝွံ မဇၞးပညာမဂွံယးအာဟေၚ် ဟိုတ်ဂှ်ရ ကျာ်ဂမျိုၚ် မတွံလဝ်လျးပၟတ်၊ လျးသၞံၚ်စမ္ပာ၊ လျးသၟိၚ်ဂိတု လျးသၟိၚ်တ္ၚဲ လျးပန်ဂှ်ပ္ဍဲစက္ကဝါဝွံ ညးမတွံဂးပြဲ ပၞောဝ်လျးပန်သာ်ဂှ် ကျအာလျးပညာပါၚ်ကျာ် အစာဗြီုမတွံလဝ် ဟွံဂွံဆောတ်မှာဟေၚ်။
မူဟိုတ်ရော ပူဂဵုသမၠီုပညာဟွံမွဲ ဂွံပတၠဒြပ်ထဝ်သြန်တုဲ ဒါန်ဟွံဂွံကဵု ကုသဵုဟွံဂွံပ္တုဲ ကျာ်ဓဝ်သၚ်ရတ်ပိဟွံဂွံပသလဲ၊ ပူဂဵုသမၠီုဒးစှ်ေစိန်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲနရက်တွဵုကဝ်ဟေၚ် ဗၠးနရက်တုဲ အာက္တဵုဒှ်ပြိုတ် ဍာ်ဟွံဂွံသုၚ် ပုၚ်ဟွံဂွံစ ဟိုတ်ပညာဟွံမွဲတုဲ ပတၠဒြပ်ထဝ်သြ်တုဲ မ္ဒးဒုၚ်နရက် ဝဳပက်ဟေၚ် ဟိုတ်ဂှ်ရ ကျာ်ဂမျိုၚ်မဟီုထိုၚ်သးပညာရောၚ်၊ သၟိၚ်ဇၞော်ဟီုထိုၚ်သးပညာမဟောဟ်သဓတုဲ သၟိၚ်ဇၞော်ဇိုန်ကဵုကွာန်ဍောတ်စှ်တြဴမွဲ စိၚ်ဒြၚ်လ္ၚီ ဂၠဴၝောံဍာ်တှ်လ္ၚီ သၟိၚ်ဒးဇိုန်ကဵုတုဲ ဂၞကျာ်ဇၞော် သီလဝ်သွက်ဒေံဇကုမဟောဟ်သဓရ။
၂၈။ ခဏ်ဂၠာဲနာဲအမရာဒေဝဳ
သၟိသ္ဍိုက်မၠိုက်မဟောသ်သဓဗွဲမလော်သန်ဟေၚ် တုဲသၟိၚ်ဟီုကဵုဂၞကျာ်ဥဒုမ္မရဒေဝဳရ၊ “ ယွံဂၞကျာ် မဟောဟ်သဓပေၚ်အယုက်စှ်တြဴသၞာံတုဲရ၊ ဂၞကျာ်သၟာန်မဟောဟ်သဓညိ၊ အရာဒၞာဲကောန်အမာတ်ဒကိုပ်ပၞာန် မ္ဒးစိုတ်မ္ဒးဂၞပ်မဟောဟ်သဓဂှ် ပိုဲသီပြုပြေၚ်ကဵုရ၊ ဂၞကျာ်သၟာန်ညိ” တၠညးဟီုကဵုဂၞကျာ်ရ၊ ဂၞကျာ်မိၚ်ပါၚ်သၟိၚ်တုဲ ကဵုအာကော်မဟောဟ်သဓရ၊ “ ယွံဒေံသ္ဍိုက်အဲ ကောန်အမာတ်ဒကိုပ်ပၞာန်ဒၞာဲဒေံအဲမ္ဒးစိုတ်ဂှ် အဲသ္အာသၟာန်ကဵုဒေံအဲဟီုရ” ဂၞကျာ်ဟီုကဵုမဟောဟ်သဓရ၊ မဟောဟ်သဓမိၚ်ဂလာန်ဂၞကျာ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ၊ “ ယွံၝဲဂၞကျာ် မိတ်အဲဍိက်ဝွံ အပ္ဍဲဍုၚ်မိတ္ထဵုဟွံမွံအဴ မဟောဟ်သဓဂး၊ ယွံၝဲဂၞကျာ် ဆထပှ်တ္ၚဲ အဲသ္အာဂၠာဲမိတ်ညိ”။
“ အာဂွံရ”ဂၞကျာ်ဟီုတုဲ မဟောဟ်သဓပလွေဟ်ဇမိၚ်ယိုက်ကေတ်ထိုၚ်ကၞိၚ်ဂၞပ်က္ဍိုၚ်စၚိန်ကေတ်တုဲ ဗွဲဒိုဟ်သၟဝ်ကျာဍုၚ်မိတ္ထဵု ဗောဓိသတ်စ္ဍးအာရ၊ ဇၞတ်မအာဟိုတ်ဒါန်တမၠာမပ္ညုၚ်ဏာတုဲ အာဆဵုဒးဗြဴမွဲ ပလံၚ်ပုၚ်ကဵုမဇကု ဟိုတ်ဒှ်မိတ်ဒါန်တမၠာတုဲ ဗောဓိသတ်သ္ကေံတဲ သၟာန်နကာပညာ နွံဟာဟွံမွဲဟာ၊ ဗောဓိသတ်ချပ်သၟတ်ဗြဴ ပၠးဂတာတဲ တၠသ္ၚိနွံဟာဟွံမွဲဟာ မဟောဟ်သဓမိက်ဂးသၟတ်ဗြဴပၠးဂတာတဲ တၠသ္ၚိဟွံမွဲဏီသၟိက်ဂး သၟာန်နကာယ၊ ညးၜါဒှ်မွဲစိတ္တာတုဲ မဟောဟ်သဓသၟာန်၊ “ မူယၟုဒေံဗြဴရော” “ ယၟုအဲဗၠးကာယပိ” “ နာဲအမရာသ္ဂးဟာဒေံဗြဴ ဒှ်စၟတ်ရအဴ” သၟတ်ဗြဴဂး။
“ လၟုဟ်ဝွံ မဌာန်ဒေံဗြဴမအာရော”မဟောဟ်သဓသၟာန်၊ “ ဌာန်ညးအာတုဲ ညးဟွံကလေၚ်ပၠန်”အမရာဂး၊ “ ဌာန်သုသာန်ဟာ” “ဒှ်ဍာံစၟတ်ရအဴ”အမရာဂး၊ “ မူဒၞာဲဏာပုၚ်ရောဒေံဗြဴ”မဟောဟ်သဓသၟာန်၊ “ အဲပလံၚ်ကဵုဒေဝတဴ”အမရာဂး၊ “ ဏာပုၚ်ကဵုမအံက်တန်ဒှ်ရ” “ ဒှ်စၟတ်ရအဴ”အမရာဂး၊ “ယွံဒေံဗြဴ မအံက်ဒေံဗြဴမူကေၚ်ကာမကၠောန်ရော” ညးၜါဂှ်ဒဴ ညးတရဴဂှ်ဗက် ညးမွဲဂှ် ဟီုဗမ်စက်ကၠောန်ဂှ် ကြက်ကၠုၚ်နူတမၠာရအဴ” “ ဇိက်ဗ္ၚသ္ဂးဟာဒေံဗြဴ”မဟောဟ်သဓဂး၊ “ ဂလာန်ကောဂၞဴဒှ်စၟတ်ရအဴ” အမရာဂး။
“ လၟုဟ်ဒေံဗြဴမသ္အာတုဲ မူကာလဒေံဗြဴမသစဴရော” “ ခါဆဵုဒးကလောအဲ လံညိဟွံဒး လၟုဟ်အဲသစဴ”အမရာဂး၊ “ ဍာ်ကၟိန်တိုန်သ္ဂးဟာ” “ ဂလာန်ကောဂၞဴဒှ်စၟတ်ရ”အမရာဂး၊ “ ယွံဒေံဗြဴ မူဒၞာဲဌာန်ဒေသသ္ၚိဒေံဗြဴတရဴ ဂၠံၚ်ဍာန်မသ္အာ ပ္ညုၚ်ထ္ၜးကဵု “ ကောလုပ်ပြာသာဒ်ရ၊ အာဂတဂှ် ညာတ်တၞံဍာ်သံ ဇရေၚ်တၞံဆုဂှ် မဒှ်သ္ၚိအဲရ ဒေဝတဴဗြဴမံၚ်တဴပ္ဍဲသ္ၚိဂှ်ရ”အမရာပ္ညုၚ်ထ္ၜးရ၊ မဟောဟ်သဓချပ်တီကေတ်ဒေသဂှ်ရ၊ မဟောဟ်သဓကွာ်အာစိုပ်ကွာန်တုဲ လုပ်အာပ္ဍဲကွာန်ဂှ် ညာတ်အိက်ကၠိက်တုဲ “ ဣဝွံ မဒှ်ဖျာနာဍူရ”မဟောဟ်သဓဂး၊ နူဂှ်အာဂတ ညာတ်ညးစဲဇၞိက် “ ဣဝွံ မဒှ်ပြာသာဒ်ရ” နူဂှ် ကွာ်အာဂတပၠန် ညာတ်တၞံမၚ်ဂၠန် “ ဣဝွံဒှ်တၞံဍာ်သံရ”မဟောဟ်သဓတီကေတ်ပ္ဍဲစိုတ်တုဲ ကွာန်တိုန်အာသ္ၚိ ညာတ်ကေတ်မိအမရာပ္ဍဲသ္ၚိဂှ်ရ၊ မဟောဟ်သဓဇူမွဲခဏ သၟိက်ဂွံစံၜတ်တုဲ ဒြပ်စိၚ်ညံၚ်သ္ၚုဂှ် မဟောဟ်သဓဗ္ဒုၚ်ကဵုမိအမရာတောံပုၚ် မိအမရာ ပထောံပုၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုဍာ်ပုၚ်ဂှ် ဟွံဂွံပါ်ညိ၊ အမရာကဵုပုၚ်ကဵုမတုဲ ဂၠာဲသၞေဝ်ကဵုအော် စဴကၠုၚ်ရ၊ မဟောဟ်သဓစၟဳညာတ်ဗြဴမစဴကၠုၚ်တုဲ ချပ်ဗ္စာရဏာပညာဂှ်နွံကွေံရ၊ ဒေါသဂှ်ဍိုန်ဟာကြံၚ်ဟာ သၟိက်ဂွံတီစံၜတ်အမရာစိုပ်သ္ၚိတုဲ ညာတ်မိမတောံမံၚ်ပုၚ်ဂှ် လုပ်ပဝတ်တုဲ သၟာန်တိုန်မိရ။
“ ယွံမိ မူစိတောံရော” ဗြဴမမရာသၟာန်၊ “ ယွံတြုံဝွံ ကဵုတောံပုၚ်ရောၚ်၊ အဲတောံဂၠိုၚ်ကဵုဍာ်ရ၊ ပုၚ်ဂှ်ဟွံဂွံပါ်စံညိ” မိဂှ်ဂးရ၊ ဗြဴအမရာတုက်ရံၚ်တုဲ တီကေတ်ဒဒှ်ဒြၚ်စိၚ်တုဲ အမရာသ္ဂးကဵုမိရ၊ “ ယွံမိ ဒြၚ်စိၚ်ပသ္ၚုဂှ် စိန်မွဲလှ်ေဟာ” အမရာဂး၊ “ အဲသမှာအာရောၚ်သဒှ်”မဟောဟ်သဓဂးတုဲ ထိုၚ်သ္ၚုဂှ်ဗ္ဒုၚ်ကဵုအမရာ၊ ဗြဴမအရာဂွံထိုၚ်သ္ၚုဂှ်တုဲ ဆၝောံသ္ၚုသက်က်ဂြိုက်ကေတ်တုဲ တောံပုၚ်ရ၊ ဒေါဝ်သ္ၚုဂှ် တောံယာဂု ဂဏန်သ္ၚုပကွာၚ် ဗစိန်တုဲ အမရာ စိရေၚ်ကဵုမဟောဟ်သဓ ညံၚ်တြုံတၠသ္ၚိဟေၚ် အမရာစုတ်ပုၚ် ဗ္ဒုၚ်ကဵုဍာ်ကဵုမဟောသ်သဓ ရဴဍိက်ကမၠောန်ကီု မိအမရာဟွံဂွံဒေါန်ကဵုကောန် ဗဵုဒ္ဂေတ်ပွကောန် ကၞပ်သ္ၚဳတဴရ၊ ပုၚ်သွစိန်ဝုန်တုဲ အမရာစုတ်ဗ္ဒုၚ်ကဵုမဟောဟ်သဓညံၚ်တြုံတၠသ္ၚိကီုတုဲ မဟောဟ်သဓၜိုတ်စံရ၊ ၜိုန်အမရာစဳရေၚ်ခိုဟ်တဴကီု မဟောဟ်သဓဗျိပၠုတ် ညံၚ်ဗှ်ေဂွံဒ္ဂေတ်ဂတဂှ် အဲဝေတ်ဗှ်ေညိဂးတုဲ ဟီုတဴကြံကြ ညံၚ်မၞုံကဵုဒေါသဂှ် သ္ပတုဲ ဂွံယာဂု သကိုဟ်စုတ်က္ဍိုပ်အမရာရ။
ဗြဴအမရာ ၜိုန်ညးပသာ်ဂှ်တုဲ ဆမုက်ညိကီုဟွံဂွံလီုကအဳတဴ သီုကျာ်သြဳပြောဲလၚံ အမရာကၠုၚ်ညာတ်ဟီုတဴရ၊ “ တြုံဝွံ ကၠာဟွံဂွံမံၚ်စ သ္ကာတ်တြံကြံကြက္ဍၚ်သၠန် သဂွံမံၚ်စတုဲ ပညံၚ်ဍိက်ပၠက် ဂတးညးဂဗးဂနှိက် ပညံၚ်ဍိက်ပၠက်ရောၚ်သွံ” ပြောဲလၚံတံဂှ်ဂး၊ အမရာမိၚ် ဂးကဵုပြောဲဂမၠိုၚ်ရ၊ “ ယွံမၞးတံ ရံၚ်ပွညးကၠာရ၊ ထေဲပြဟ်အာမ္ဂး ဗြဴဝွံ မၞုံကဵုဒေါသရောၚ်ညးသ္ဂးရ၊” မဟောဟ်သဓမိၚ်လဟီုအမရာတုဲ “ သၟတ်ဗြဴဝွံ အန်ကဵုဒေါသသန် မဒှ်ထမှိက်မၚ်္ဂလရောၚ်၊ အဲပဒိပ်ပဒါဲဂွံရ”ဂးတုဲ အပေါတ်ဂၞိန်ယာတ်လစိန်လကံက်ဒြၚ်ဗံက် သၞေက်ထဝ်ပ္ကဴထဝ် သၞာဲခနှံၚ်မတ်ဂဵုဖမၠာ်တဴ ဂတပြောဲလၚံ မဟောဟ်သဓပ္တိတ်ကဵုနူထိုၚ် ကဵုဗြဴအမရာကျိုၚ်ကျဝ်ရ၊ ပြောဲဂမၠိုၚ်ညာတ်ပိုန် လောဘစိုတ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ပၞတ်ဟဲအာခဏဂှ်ရ၊ ပြောဲဂမၠိုၚ်သ္ဂးကဵုရၚ်သ္ကံရ၊ “ လၟုဟ်ညးၜါ မဒှ်ပြဝါသၟဟ်န်တုဲ မစံထဍဟ်ရောၚ်တန်ဒှ်ရ”ဂးတုဲ မုက်သ္ဇုၚ်ဂေါတ်တဴအိုတ်ရ၊ အမရာတုန် သီုပြောဲလၚံဂမၠိုၚ် ပသကံတုဲ ကွာ်စှ်ေအာသြၚ်ၜဳကြဴကြာတ်က္ဍိုပ် ဗလိုပ်ပတိုန်ကျာ်သြဳ ဂၞိန်ယာတ်မပြဲပြဲ သဏေတ်ထဝ်ပ္ကဴထဝ် သၞာဲခနှံၚ်ထဝ် ဂွါလကံက်ဒြၚ်ဗံက် မဗစဳတဴရ။
ဂိုၚ်ကျိုၚ်ကျဝ်ကေတ်တုဲ လျးရတ်ပြီုရတ် သီုတွိုန်ကျာ်သြဳဂဵုတမဳတဴနူကဵုသြၚ်ဍာ် ဂကောံပြောဲဂမၠိုၚ် တွာ်တိုန်မွဲမွဲ အဒေါဝ်ပြောဲဂမၠိုၚ်ဂှ် တိုန်ဂ္ဇံမွဲသၞာဖဴမဟောဟ်သဓ၊ မအမရာ ညာတ်ကောန်ကဵုဂမာန် ရၚ်ကာန်ဂှ်ဒှ်တုဲ ၚဳတဴကောန်ကဵုဂမာန် အိုဟ်တၟိုဟ်တဴစိုတ်ဗွဲမလောန်ရ၊ မဟောဟ်သဓသၟာန်အမရာ “ ယွံဒေံဗြဴ မာတ်ဒးဒဒိုက် ပ္ဍဲဌာန်က္ဍိုက်ဂွ သ္အန်စိုတ်ကဵုအသဒဟ်ရ” အမရာမိၚ်တုဲသ္ဂးရ၊ “ ယွံကောမဟောဟ်သဓ ကောဝေတ်ဗ္တောန် အဲကဵုလောန်ပြဝကဵုဒှ်ကီု ဥပ္ပာဲ နသၟိက်ညာတ်တုဲ ကောအဲမဝေတ်ရောၚ်၊ ယွံကောမဟောဟ်သဓ တေံၜိုန်ထဝ်ဂမှိဟ်အရံၚ်ဂဵုဖမၠာ်တဴ ဟွံဒုၚ်တဲသၟာဒါတ်ထဝ်ဂှ် ကွေံသ္ဂောံဒှ်လ္ပဝိုၚ် ဨကရာတ်ဟာလတေံ ချေံအဇ္ဇနဲ လတူအမှဲကျာဂှ် ဟွံဒုၚ်လၟေတ် ဇၟာပ်ကွေတ်ဝေါဟာတုဲ ကွေံသဂွံသ္ဒုၚ်ဖ္ဍိုက် သၟိၚ်မန္ဓာတ်ဟာ၊ လတေံစိၚ်ဇၟူဒၟံၚ်တဴ ပ္ဍဲဂြိုပ်ဗြာတ် ဟွံဒုၚ်လၟေတ် ဗဝ်သၟဝ်တုဲ ကွေံသဂွံဒုၚ်ဖ္ဍိုက် သၟိၚ်မန္ဓာတ်စက္ကဝဝ်ဟာ၊ ဥပ္ပမာတုပ်တဴရဴသာ်ဂှ်ကီုရ၊ အဲဍိက်ဗြဴမတုပ်တဴရဴစိၚ်ဂြိုပ်ရ၊ ကၠာဟွံဒးပနေတ် ကောပ်မှေတ်ကြံကြတဴဇၞတ်ဗဝ်သၟဝ် မပ္ကတ်ပ္ကေၚ် သ္ဍိုဟ်သ္ကေက်အာတုဲ ပ္ဍဲရုၚ်ထဝ်တာန်ဆံၚ် အၚ်ထဝ်အၚ်သြန် စၞဗြာတ်တ္ၜဴ စၞတသိုက်ဗွဲကြဴသေၚ်ဟာ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပိုဲဗြဴတုပ်တဴရဴဂှ်ကီု ကောအဲနွံမေတ္တာ နပညာဝေတ်လဝ်အဲတုဲ အဲဟွံအောန်စိုတ်ရ”အမရာဂး။
မဟောဟ်သဓမိၚ်တုဲ ကအဳတွာဲတဴကဵုအမရာရ၊ ညးၜါသၟဟ်န် ဒက်လဝ်မိတ် သမ္ဗမ္ဓတုဲ ဥပ္ပကာဒၟံၚ်မိကဵုမရ၊ မဟောဟ်သဓချပ်ဗ္စာရဏာတဴ “ ပသ္ဂောံဒြပ်ညိရော သ္ဂောံပူဇဴမိကဵုမညိ” မဟောဟ်သဓဂးတုဲ ဟီုကဵုဗြဴမအရာရ၊ “ ယွံမိဒေံဗြဴနွံတဴကဵုပညာ သမ္ၚေဟ်သေဋ္ဌဳ ဒၞာဲညးနွံကဵုပိုန်ဟာန်ဂှ် ယာတ်တမှိက်ညး ဒၞာဲဍေံကၠိုဟ်ထောၚ်အာတံဂှ် ယဝ်သၞုံမ္ဂး အာကေတ်နၚ်အဲဗၠံရ”မဟောဟ်သဓဂး၊ အမရာအာကေတ်နၚ်တုဲ မဟောဟ်သဓဗၠံတုဲ ဟွံညာတ်ဒၞာဲရ၊ ဒၟံၚ်ပန်တ္ၚဲဂှ် ဂွံလာပ်လ္ၚီကသာပ် ဇိုန်ကဵုခါံသဳတုဲ လ္ၚောဝ်ဇိုၚ်ခါံသဳတုဲ ညးၜါတိုန်အာဍုၚ်မိတ္တဵုရ။
ကာလမအာဂှ် က္ဍိုပ်ဒၞပ်ကဵုအမရာရ၊ ကာလကၠောံဍာ်ဂှ် အမရာသၠိုက်ဒၞပ် မဟောဟ်သဓညာတ်တုဲ သၟာန်တိုန်ရ၊ “ ကာလမကွာ်တရဴ ဖေက်ဇိုၚ်ကတဴဒးသၠိုက်ဒၞပ်ရ၊ ပ္ဍဲဍာ်မူပသၠိုက်ဒၞပ်ရော” “ယွံတၠသ္ၚိ ပ္ဍဲလတူတိဂှ် ဂွံညာတ်ဒၟံၚ်သြိုၚ်ဇလ အာပ္ဍဲဍာ် ဟွံညာတ်သြိုၚ်ဇလ လိုန်ဒးဇိုၚ်အဲဗြဴသရအာတုဲ တရဴလီုအာတုန် ဟိုတ်ဂှ်ကၠောံဍာ်အဲသၠိုက်ဒၞပ်ရောၚ်”အမရာဂး၊ မိၚ်ဗြဴဟီုတိုန်တုဲ “ ဒှ်နွံပညာကွေံရ”မဟောဟ်သဓချပ် အာဒတဂှ် လုပ်ဂြိုပ်တုဲ အမရာလဝ်က္ဍိုၚ် “ယွံၝောံ ဒးကတဴတ္ၚဲ ဖေက်အဝဲဖဍီုသြေၚ်အာတုဲ ကဵုလဝ်က္ဍိုၚ် လုပ်အာဂြိုပ်သမၞိၚ်ဆု မူပဒးလဝ်က္ဍိုၚ်ရော” မဟောဟ်သဓဂး။
“ ယွံတၠသ္ၚိ ရုပ်သာ်ဖဍီုသြေၚ်အာဂှ် ဗၠိုပ်ဖုံ ကျိုၚ်ကျဝ်တုဲ စရာဲကျာ်သြဳ ဆာဲကနှံတိုန်ပၠန်ရ၊ လုပ်သၟဝ်တၞံဆုဝွံဂှ် ကၞာၚ်ဆုဇမ္ကဟ်ကဝ်ဒကုတ် ဒတုံဒး မတ်ကၠက်ကၞေၚ်သရဒှ်အာပၞေတ် အဝဲမွဲမွဲလီုအာမ္ဂး ကာလဒးသဘၚ်ပေါဲတၠအဲကဵုအဲ ရၚ်ကာန်အာဂှ် ညးညာတ်အဝဲအဲလီုအာဂှ် ညးဗျိကရောဲတၠအဲ သ္ဒးဂွတဴကဵုညးရ၊ ဟိုတ်ဂှ်အဲညာတ်တုဲ ပ္ဍဲသၟဝ်တၞံဆု အဲဒးလဝ်က္ဍိုၚ်ရောၚ်အဴ”အမရာဂး၊ “အမရာဝွံ နွံကဵုပညာကွေံရ”မဟောဟ်သဓချပ်၊ အဂတဂှ် ဆဵုဗ္ဒဝ်မွဲတၞံသီုသတ် “ တၠသ္ၚိတိုန်စဗ္ဒဝ်ညိ”အမရာဂး၊ “ၝောံတိုန်ရအဲလပှ်စ”မဟောဟ်သဓဂး၊ “ အဲဟွံစဂလာန်ရ”အမရာဂးတုဲ ဒက်စရိုတ်ဗိုန် အမရာတိုန်ရ၊ “ တၠစသတ်ဗ္ဒဝ်လၟုဟ်ဟာစဂမ္တဴဟာ”အဲထောံဖျေံ၊ “အဲစဂမ္တဴ” မဟောဟ်သဓဂး၊ ပ္ဍဲလမၠိုက်ဗ္တဳ အမရာထောံဖျေံဗဂိုဟ်တုဲဂွံစ “လၟုဟ်”မဟောဟ်သဓဂး၊ ပ္ဍဲချောဲကၟဝ် အမရာထောံဖျေံဟွံဒးဗဂိုဟ် မဂွံစ “ ပညာၝောံဝွံဇၞော်သန်” မဟောဟ်သဓဂး။
ထိုၚ်သးတုဲ အာဂတဂှ် သ္ဒးကၠောံဍာ်ရ၊ “ဍာ်သ္ဇိုဟ်ဟာ ဍာ်က္ဍာဟာ” မဟောဂ်သဓသၟာန်သၟိက်တီ၊ “ သ္ဇိုဟ်ဍာ စကာညးဂတရ”အမရာဂး၊ မဟောဟ်သဓ ဒစုန်တုဲ မစန်ကၠောံအာရ၊ တုဲစိုပ်အာဍုၚ်မိတ္ထဵုတုဲ အလုပ်အာဍုၚ်ရ၊ တုဲမဟောဟ်သဓချပ်ဗ္စာရဏာတုဲ ဖျေံလဝ်အမရာကဵုမၞိဟ်ပၟၚ်တြၚ်ဂှ်တုဲ “ အဲစဴရံၚ်သ္ၚိညိကၠာ”ဂးတုဲ မဟောဟ်သဓစဴအာသ္ၚိဇကုရ၊ ဗောဓိသတ်စိုပ်သ္ၚိဇကုတုဲ ထောံကၠေံတယိုၚ်သၟာဇမိၚ်ဂှ်တုဲ ဗၠိုပ်ဟုံကျိုၚ်ကျဝ်ဗဒှ်အယောၚ်အလာသၟိၚ်ပၠန်တုဲ စကာမၞိဟ်ဝေၚ်ဂြိုၚ်သုၚ်စ ဒယှ်အာစံၜတ်အမရာပၠန်ရ၊ “ မၞးအာတုဲ ပလီုညံၚ်လီု”မဟောဟ်သဓဂး၊ လဗၚ်ဂှ်အာစိုပ်အမရာတုဲ အမရာသၟာန်ရ၊ “ မူကိစ္စမၞးတံကၠုၚ်ရော” “ ယွံမိအဲကၠုၚ်ဂှ် ကိစ္စသ္အာၚ်ဟွံမွဲရ၊ အဲသၟာန်မိမွဲပါၚ်ညိ၊ ညးဂှ်မဒှ်တၠသ္ၚိမိရော” “ အဲသမ္ဘာသၟာဇမိၚ်ရောၚ်”အမရာဂး၊ “ မူပကဵုသၟာဇမိၚ်မဂၚေၚ်ဒၟံၚ် အကြာသရော်ဂှ်ရော၊ မိဒၟံၚ်ဂကောံအဲရ၊ ထဝ်လ္ၚီကသာပ်ဝွံ မိဂိုၚ်လဝ်ကေတ်ရ၊ ဆထဝ်လ္ၚီကသာပ်ဝွံဟသေၚ် ပိုန်ဟာန် မိမအဲဂၠိုၚ်သန် ဆမွဲဗၞတ်အယုက်မိဂှ် မိဂွံစတဴနတသိုက် ဟွံဒဂွိၚ်စံၚ်တူရမိ” မၚ်ဗၠာဲဂး၊ အမရာမိၚ်တုဲ သ္ဂးရ၊ “ ထဝ်သြန်ကီု ဇကုမကီု ဆဗၞတ်ထၞိက်ဇိုၚ်တြုံအဲဟွံဒှ် မူအဲသ္ပကဵုထဝ်သြန်မရော၊ အဲဟွံဒးဂၞပ်လ္ပကၠုၚ်ဟီု အဲဟွံကလၚ်အရေဝ်မ”အမရာဂး၊ ညးဂှ်ကလေၚ်ကၠုၚ် စကာညးတၟေၚ်ကဵုကၠုၚ်ပၠန် နနဲသာ်ဝွံကီု ထဝ်လ္ၚီလ္ၚီ ကဵုဏာဟီုဂး စေံဏေံလှေံလှန်ဗွဲမလောန် ၜိုန်ဒှ်ကီု စိုတ်ဗြဴညံၚ်ကၞက် ညံၚ်တၟံဨကြက်ဂန်ကီု ကသဳဟွံမာန်ဟေၚ်၊ တုဲဗောဓိသတ် စကာဏာမၞိဟ် ဂၠိုၚ်ကဵုပညံၚ်ဆောဖွက်တုဲ ကဵုအာရပ်နၚ်ပၠန်ရ။
ပ္ဍဲမၞိဟ်ရောံရောၚ် “ ဗြဴဝွံမွဲကီု တြုံတၠသ္ၚိ ဟၟဲဇကုမွဲကီု ဗြဴဗၟိက်ကမၠတ် မကၠတ်စရောၚ် ရပ်ဏာကဵုသၟိၚ်”ဍေံဂးတုဲ လဟီုကြံကြ ဍေံကေတ်ပ္တိုန်ဏာကဵုဗောဓိသတ်ရ၊ ဗောဓိသတ် ကျိုၚ်ကျဝ်ဒၟံၚ်နူဇမ္ၚောဲ ကော်သၟာန်ရ၊ “ ယွံမၞးတံ မူဗြဴဂှ်မွဲ မၞးတံရပ်နၚ်ဂှ်ရော” “ ယွံကောန်တၠ ဗြဴဝွံ မွဲတြုံတၠသ္ၚိဟွံမွဲဒၟံၚ် မွဲဇကုကီု နွံတဴကဵုရုပ်ထဝ်ကျာ်သြဳ ပိုဲဍိက် ရပ်နၚ်ကွာ်တၠဂုန်ရောၚ်၊ ဂွံလးဒကဝ်ဂၞဳ ကၠောန်ၜိုတ်ပတ်ဇိုၚ်တဲတၠဂုန်ဂှ် ထေက်ကြိုက်ဒၟံၚ်အဴ” မၞိဟ်တံဂှ်ဂး၊ “ ဒ်ှရသာ်ဂှ် ခိုဟ်သန်ရ” ဗောဓိသတ်ဂး၊ အမရာမိၚ်လဟီုဂှ်တုဲ ချပ်တိုန်ပ္ဍဲစိုတ်ဇကုတုဲ ဂြိုၚ်တိုန်ကၠာတုဲ ယာံတိုန်ပၠန်ရ၊ တုဲဗောဓိသတ်သၟာန်တိုန်ပၠန်ရ၊ “ မူပဂြိုၚ်ကၠာတုဲ ယာံပၠန်ဂှ်ရော” “ ယွံကောန်တၠ အဲဍိက်ညာတ်ပိုန်ဟာန်ဘိုက်ဘက်တၠအဲ အဲဍိက်ဗြဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒေန်ထဝ် သၞာထဝ်ပ္ဍဲဒေါဝ်ဗွဝ်ပိုန် ပ္တိုန်လဝ်အဲဍိက်ဗြဴဂှ် အဲဍိက်ဗြဴသ္ဂောံပ္တုဲဓဝ်ကုသဵု ကဵုဒါန်သဳလ ပၟဝ်ဘာဝနာ ဂွံတန်တဴနတသိုက်ရ၊ ချပ်တိုန်တုဲ မိပ်စိုတ်တုဲ အဲဍိက်ဂြိုၚ်တိုန်ရအဴ” “ ဂြိုၚ်တုဲမူပယာံပၠန်ရော” “ အဲသမ္ဘာ သမာဇမိၚ်ရောၚ်၊ တၠအဲပတူဖျာ်ကၠေံတုဲ မ္ဒးဒတုံဒၟံၚ် မွဲသၞာဖဴအဲဂှ် ၜးအဏဘဴတုဲ တၠအဲ သီုအဲ မ္ဒးစှ်ေစိန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲနရက်အဝိက် မ္ဒးဒွါန်ဇလကြိက်ပန်အၚ်္ဂလဳရသွံ၊ အဲချပ်ဂွိၚ်စံၚ်တူတုဲ အဲမယာံရောၚ်အဴ”။
“ ဒှ်ရသာ်ဂှ် ဗှ်ေတံကေတ်ဏာကၠေံ ဒၞာဲညးပၠေဲပတူဖျာ်ညးရ” ဂးတုဲ၊ မၞိဟ်တံဂှ်ကေတ်ဏာကၠေံ ဒၞာဲတေံပၠန်ရ၊ တုဲဗောဓိသတ်ၜးကယျိုၚ်သၟာဇမိၚ်တုဲ စေဟ်အာသတိက်ဒၟံၚ် ဂကောံအမရာပၠန်ရ၊ တ္ၚဲယးတုဲ ဗောဓိသတ် တိုန်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ မိပ်စိုတ်စရိုတ်ဗွဲမလောန်တုဲ သီုဗဵုလဗး အမာတ် ဒကိုပ်ပၞာန်ဒဴ ဗညာသေနာပတိ သမ္ၚေဟ် သေဋ္ဌဳ စှ်ေဒုၚ်ပ္တိုန်နၚ် မေဟာဟ်သဓသီုအမရာရ။
၂၉။ ခဏ်အမာတ်ပန်ကၠတ်ဒြပ်သၟိၚ်
တုဲဝေၚ်သဘၚ်ဝိဝါဟထပ်တဲ၊ ထပ်တဲသရိုဟ်ဍာ် မဟောဟ်သဓကဵုအမရာရ၊ ဒဒှ်မၞုံကဵုပညာ ဒဒှ်မဂွံသၟဟ်န်တဴ မွဲသနာတသိုက်ဂှ်ဒှ်တုဲ သာ်ဝွံ အစဟာပန်သ္ဂးရ၊ “ မတုဲကၠာတေံ မဟောဟ်သဓမွဲကီု မပတၠပညာ လၟုဟ်ဝွံ ဂၞကျာ်အမရာလေဝ် ပတၠပညာကီု ဂတဝွံ ပိုဲညးပန် ညံၚ်ဇြုံဇာတ်ဟွံမွဲကဵုဂၞေဟ်ရ၊”ဂးတုဲ အစာပန် စောန်စိုတ်ချပ်တဴရ၊ သာ်ဝွံ အစာပန်ဂး၊ “ မူရဴဥပ္ပာဲမွဲ မဂွံပၠေၚ်ကၠေံကောန်ဂဟပတိဝွံရောအဴ” သာ်ဝွံအစာပန်ဂး၊ “ ပိုဲညးပန် တိုန်သဳကၠဳသၟိၚ်တုဲ အဲမွဲကၠတ်သၞေက်မၞိက် အစာပုတ္ကသ ကၠတ်ပ္ကဴထဝ် အစာကမိန္ဒကၠတ်ကၟဝ် အစာဒေဝိန်ကၠတ်ဂၞပ်ရ”ချပ်တုဲ ညံၚ်ကသပ်ဂှ် ကၠတ်ဂွံကွေံရ။
ကၠတ်ဂွံတုဲ စှ်ေအာသ္ၚိဇကုရ၊ သၞေက်ဂှ် စုတ်ပ္ဍဲဍာ်နုၚ်ဍာ်သံတုဲ ကဵုဍိက်အာသွံကဵုအမရာရ၊ အမရာညာတ် “ ပွဂှ်လုတ်သန်သွံ”ချပ်တုဲ ကဵုဍိက်ဂၠံက်ရံၚ်ပ္ဍဲနုၚ်ဂှ် ညာတ်မၞိက်သၞာဲကနှံၚ်ရ၊ “ ဗှ်ေဍိက်ညးဂှ်ရော” “ အဲဍိက်အစာသိုန်အဴ အစာသိုန်ဗ္တောန်အဲကဵုသွံ” ယၟုဍေံသီုသက္ကရာတ် ဂိတုတ္ၚဲ ချူလဝ်တုဲ ရာန်ဂိုၚ်လဝ်ရ၊ အစာပုတ္ကသ ပ္ကဴထဝ်စုတ်ပ္ဍဲစၞာံတုဲ ကဵုဍိက်အာသွံ၊ အစာကၟိန် ကဵုသွံကၟဝ်စွံလဝ် ပ္ဍဲထၞေဝ်အစာဒေဝိန် ကဵုသွံဂၞပ် စွံလဝ်ပ္ဍဲသြောံ အမရာ စုတ်လဝ်လိက်လဗိုန်တုဲ ရာန်ဂိုၚ်လဝ်ရ၊ ဂွံသွံတုဲ သီုအ္စာပန် မိပ်စိုတ်စရိုတ်ဗွဲမလောန်ရ၊ “ ဂတဝွံ ကောန်ဂဟပတိ ဒှ်လေၚ်မွဲတဲရ” ဂးတုဲ ညးပန်တိုန်သဳကၠဳသၟိၚ်ရ၊ “ ယွံမရာတ် မတုဲတေံ မရာတ်ဝေက်သၞေက်မၞိက်စရှ်ပ္ကဴထဝ် လ္တက်ယာတ်သော် သၠိုက်ဂၞပ်ထဝ် ကျိုၚ်ကျဝ်တုဲ ညံၚ်ကဵုသၟိၚ်အိန်နာဲသွဝ်ကီု ပိုဲဍိက်ဂွံဗဵုဒ္ၚဝ်တဴရ၊ လၟုဟ်ဝွံ မရာတ်ဟွံကျိုၚ်ကျဝ် ပိုဲဍိက်သၟိက်ဂွံဗဵုဒ္ၚဝ် ဟွံဂွံညိသွံအဴ” အစာသိုန်ဂး။
မိၚ်ပါၚ်အစာသိုန်တုဲ သၟိၚ်ကော်ပၟၚ်ဒြပ် ကဵုကေတ်နၚ်သၞေက်သၞာဲကနှံၚ်ပ္ကဴထဝ် ကၟဝ်ဓနပ် ပၟၚ်ဒြပ်ဂၠာဲဟွံဂွံ ကၠေံအာအိုတ်၊ သၟိၚ်ထေဲ ဒေါသညံၚ်နာဲ အ္စာသိုန်ညာတ်သၟိၚ်ထေဲတုဲ ဟီုတိုန်ရ၊ “မဟောဟ်သဓ ဍေံသၟိက်ပဨကရာတ်တုဲ ဍေံကၠတ်ရ၊ ဍိက်အဲဍိက် အလိုက်ဍေံမအာဒး ဍေံအာညာတ်အပေါတ်တံဂှ်ရအဴ” သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ထေဲကဵုမဟောဟ်သဓဗွဲမလောန်ရ၊ တီသၟိၚ်ထေဲကဵုမဟောဟ်သဓ ဂၞကျာ် ဥဒုမ္မရဒေဝဳ စကာဍိက်မွဲ ကဵုစေဟ်ဟီုကဵုမဟောဟ်သဓ၊ မဟောဟ်သဓမိၚ် ဖေက်သၟိၚ်တုဲ ဒဴအာခစလၟာန်ရ၊ သၟိၚ်မိၚ်မဟောဟ်သဓဒဴအာတုဲ သၟိၚ်ပနတ်ဟဲအာရ၊ အစာပန်မိပ်စိုတ်တုဲဂးရ၊ “ ကောန်ဂဟပတိတွံ ပညာဍေံဟွံမွဲ”ဂးတုဲ စကာသ္ကံ ကဵုအာဟီုကဵုအမရာဝွံရ၊ ယွံအမရာ အမှုမဟောဟ်သဓဝွံ ဗပုန်ရောၚ်၊ ညးခၠေဝ်သှ်မိဟွံမွဲတုဲ ဝါတ်ဒၟံၚ်ကဵုနာဲရ၊ အမရာသ္ဂောံဒၟံၚ်မွဲသၞာ ကရောံအစာအဲဂှ် ထေက်ကြိုက်ဒၟံၚ်ရ၊ အမှုဝွံ အစာအဲခၠေဝ်သှ်ရ လ္ပဂွိၚ်ရ၊” သ္ကံအ္စာသိုန်ဂး၊ “ အစာသ္ဍိုက်အဲ အစာကဵုတသိုက်ကဵုအဲဂှ် ဒးရးသန်ရ၊ တိက်မွဲဗ္တံ ကဵုအစာကၠုၚ်ရ”အမရာဂး၊ သ္ကံအစာသိုန်မိၚ်တုဲ စဴဟီုကဵုအစာသိုန်ရ၊ အစာပုတ္ကသ သာ်ဂှ်ကီု တက်မွဲတုဲ ကၠုၚ်ရ။
အစာကၟိန် တက်ၜါကၠုၚ်၊ အစာဒေဝိန် တက်ပိကၠုၚ်ရ၊ သီုညးပန်မိၚ်တုဲ မိပ်စိုတ်ဗွဲမလောန်ရ၊ အဏံတုန် အမရာခၞံကတိုၚ်သ္ၚိဍာ်တုဲ အသုဘသီုဍာ်ရ၊ ဂတဵုဇၞော်မွဲ ကၠောန်ပကဲလဝ်ပ္ဍဲပါၚ်ကတိုၚ်ဂှ်ရ၊ ဒးတက်မွဲ အစာသိုန်ကၠုၚ်ရ၊ အမရာဝေၚ်ဒုၚ်တၠုၚ်နသိနလထဒၟတဴတုဲ “ ယွံအစာ ၜးကွေံကြိယာဗာတုဲ လုပ်ဗၠိုပ်ဟုံဍာ်မြမောဝ်ကၠာတုဲ တိတ်ကၠုၚ် ကျိုၚ်ကျဝ် ဟုံမြမောဝ်တုဲ သ္ဂောံလှိၚ်မွဲသၞာ ကရောံအဲရောၚ်၊ အစာလုပ်တုဲ အဲဗက်လုပ်စရိုဟ်ဍာ်”အမရာဂး၊ အစာမိၚ်တုဲ မိပ်စိုတ် ကွာ်လုပ်အာ အမရာဗက်အာ လိုန်ဂတဵုပ္ကဲလဝ်ဂှ် အစာသိုန်ဒတုံစှ်ေအာပ္ဍဲကတိုၚ်အသုဘ မဗပေၚ်လဝ်သီုဍာ်ဂှ်ရ။
အစာပုတ္ကသ ညံၚ်နဲဂှ် ဒတုံစှ်ေပၠန်ရ၊ “ ညးဂှ်ရော” “အဲအစာပုတ္ကသ” “သြပိုဲလေၚ်ကွေံရ”အစာသိုန်ဂး၊ အစာကၟိန် အစာဒေဝိန် ညံၚ်နဲဂှ်ဒတုံစှ်ေရ၊ “ညးဂှ်ရော” “ အဲအစာကၟိန်” “အဲအစာဒေဝိန်ရ” “ သြပိုဲညးပန်ဝွံလေၚ်ကွေံရ”အစာပန်ဂး၊ သီုညးပန်ဂှ် မွဲဗ္တံဂၠက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲကတိုၚ်အသုဘဂှ်ရ၊ အစာပန် ချပ်ပၠေၚ်မဟောဟ်သဓတ တုဲဂှ်ဇကုစဴဒှ်လေၚ် ဒးစှ်ေဒတုံဂၠက် ဒးနရက်ဂျိုၚ်ဂျိုၚ် ပ္ဍဲကတိုၚ်အသုဘဂှ်ရ၊ တ္ၚဲယးတုဲ အမရာဖျေံဇုက် ကဵုဒနက်ပ္တိုန်အစာပန် ကူသော် ကဵုစရောဟ်စုတ်ဍာ်ကဝ် ပ္ဍဲက္ဍိုပ်တုဲ ကြုဲစုတ်စၞကြိက်အလုံဇုကတုဲ ဂွဳကဵုဒကဝ်သၜအ် ဒလိၚ်ပ္တိုန်ထ္ၜးကဵုသၟိၚ်ရ၊ အမရာ လးသၞာဂ္ဇံ လ္ၚောဝ်တုဲ ပ္တီတိုန်သၟိၚ်ရ။
“ယွံတၠညး ကၞုဲဗတာၚ်ပန်ဝွံ ကၠတ်သၞေက်မၞိက်သၞာဲကနှံၚ် ကၠတ်ပ္ကဴထဝ်၊ ကၠတ်ကၟဝ်၊ ကၠတ်ဓနပ်ထတ်တုဲ အာသွံကဵုအဲဍိက်ဗြဴ သီုယၟုယၟာ သက္ကရာတ် ဂိတုတ္ၚဲ အဲဍိက်စုတ်လဝ်ရ”ဂးတုဲ ဗှ်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်ဂွံမိၚ်ညာတ်တုဲ တက်တဲဂြိုၚ်တဴရ၊ ကြဴပၠန် မုက်သၟိၚ်ချိုတ်တိုန် သၟိၚ်ထေဲကဵုအစာပန်ရ၊ အာစပန်ဟီုကဵုအဲ “ကောန်အဲမဟောဟ်သဓကၠတ်သၞေက်မၞိက်ပ္ကဴထဝ် ကၟဝ် ဓနပ်ထဝ်ရောၚ်ဍေံဂး၊ လၟုဟ်ဍေံမကၠတ်ဖျေဴဏာ စကာဍိက်ဍေံ ကဵုအာသွံကဵုအမရာရောၚ်၊ ယဝ်ရ အမရာ ဟွံဂွဳပ္တိုန်ကွာဲ အာဲအဲဂှ် အဲသလှ်ေကောန်အဲမဟောဟ်သဓကွေံရ”သၟိၚ်ဂး၊ အမရာပ္တီသၟိၚ် ဂွံတီညာတ်သၟိၚ်အိုတ်သလှ်ေပၟာတုဲ လ္ၚောဝ်သၟိၚ် အမရာက္တဵုစဴအာရ၊ သၟိၚ်ကဵုသှ်ကၠေံ ဇုက်တၞေၚ်ဒကဝ်သၜအ်တံဂှ်တုဲ ပ္ဍဲလဒေါဝ်ဗၞဳ အမာတ်ဒကိုပ်ပၞာန်ဒဴဗညာတံညးဂမၠိုၚ်ဂှ် အစာပန် သီုဂွဇၞော် ဒလိုက်က္တဵုဂလီုယာတ် ကွာတရဴ သြော်စဴအာသ္ၚိရ၊ အစာပန်ဂှ် ချိုတ်မိပ်ဂွသ္ဇိုၚ် ပလီုညးလေၚ်စိုတ်ဇကုရ။
၃၀။ ခဏ်ဘူရိပဥာ
မဟောဟ်သဓ နူမဒဴအာတုဲဂှ် စိုတ်ဟွံတန်ကြန် တသိုက်ဟွံမွဲ ဒေဝတဴပၟၚ်က္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်ဟွံညာတ်မဟောဟ်သဓတုဲ သာ်ဝွံချပ်ရ၊ “ ကၠာတေံ ပိုဲဂွံမိၚ်ဒၟံၚ် ဒၠောံဗ္တောန်တၠပညာ လၟုဟ်ဝွံ မူဒၞာဲတၠပညာအမာကၠေံသ္ဂးရော” ဗ္စာရဏာရံၚ်တုဲ ဒဒှ်တၠပညာ မအာလစလၟာန် သီုဒဒိုက်ဂှ် တီညာတ်ကေတ်တုဲ ဒေဝတဴသၟိက်ကဵုမဟောဟ်သဓကလေၚ်စဴရ။
ပ္ဍဲကာလဗ္တံ ဒေဝတဴပၠဇကုရပ်လေံပသဲတၟာတၞံတာတုဲ သာ်ဝွံ သၟာန်ကဵုသၟိၚ်ရ၊ “ ယွံမရာတ် သၟာန်ပန်သာ် အဲသၟာန်မရာတ်ညိ၊ သှ်ဒးဂွံလမျီု သှ်ဟွံဒးက္ဍိုပ်မရာတ်အဲသတတ်ဗပိုတ်ကၠေံရ”။
(၁) ပူဂဵုမွဲဂှ် သြိုဟ်ညးဍေံထၞိက် မုက်ညးဍေံဂဗး သော်ညးလေဝ်ဍေံဂေက် ညးဆာန်ဍေံက္ဍၚ်အာတုန် ညးပူဂဵုဂှ်ရော။
(၂) ပူဂဵုမွဲဂှ် ညးစကာဍေံ ဍေံအာတုဲ ဂွံပဝေၚ်တုဲ ဝေၚ်တဴ မာတ်လံအာစၟတ် ညးထေဲပၞတ်ထဍေၚ်ဗက်ဍေံဟီုထ္ၜေဟ်လက်ဖါပကဵုညာတ် မုက်ဗှ်ေ ၜါဝါဂးတုြ ကလေၚ်စဴအာရ၊ ပ္ဍဲပယာံတ္ၚဲမပၠိုတ်ဂှ် မာတ်ဍေံဟွံစဴ ဂၠာဲဂပိုတ်ပ္ဍဲစိုတ်ဒွိၚ်စံၚ်တူကဵုဍေံ ညးပူဂဵုဂှ်ရော။
(၃) ပူဂဵုမွဲစွံတုန် ဆာန်သၟိန်သၟဟ်န်တဴရၚ်သ္ကံရ၊ နွံကာလမွဲတ္ၚဲ ဒစဵုဒစးကဵုရၚ်သ္ကံ ညးစုတ်ဒုဟ်အဲ အဲစုတ်ဒုဟ်ညး ကဵုဒုၚ်သွာတုဲ ညးၜါဟဲအာရ ညးပူဂဵုဂှ်ရော။
(၄) ပူဂဵုမွဲပၠန် ဒြပ်ညးလေဝ်ဍေံကေတ်ဏာစ ညးလေဝ်သ္ဍိုက်မၠိုက် ညးလ္ၚောဝ်ပၠန် ညးဂှ်ပူဂဵုဂှ်ရော။
“ သၟာန်ပန်သာ်ဝွံ သှ်ဒးဂွံလမျီုရ၊ သှ်ဟွံဒးနကဵုလေံပသဲဝွံ အဲသ္တက်ပရောပ်ကၠေံက္ဍိုပ်မရာတ်”ရဒေဝတဴဂး၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ဖေက်ဒဇပ်ဇတဝ်တဴရ၊ “ ယးဂတတုဲ အဲကဵုအ္စာပန်သှ်ညိရ”သၟိၚ်ဂး၊ “ဂွံရ”ဒေဝတဴဂးတုဲ ဒေဝတဴဗ္ဒန်အာရ၊ တ္ၚဲယးတုဲ သၟိၚ်ကော်အစာပန်တုဲ သၟာန်ဒေဝတဴဂှ် သၟိၚ်ဟီုကဵုအစာပန်ရ၊ အစာပန်သှ်ဟွံဒးတုဲ အစာပန်စှ်ေအာရ၊ သၟိၚ်ဖေက်ဒညတဴဗွဲမလောန်သန်ရ၊ စိုပ်ကာဗ္တံတုဲ ဒေဝတဴတိတ်သၟာန်ပၠန်ရ၊ “ သၟာန်အဲပန်ဂှ် မရာတ်သှ်ဒးရဟာ” “ ယွံဒေဝတဴ အဲလေဝ်သှ်ဟွံဒးအဴ”သၟိၚ်ဂး၊ “ ယွံမရာတ် ပူဂဵုမယဲ သၟိက်ဂွံဂျိုၚ်ဂှ် စၟကလဵုလိၚ် စုတ်ချောဲ ဗဂဵုဒှ်ပၟတ်ကီုဟာ၊ ပၟတ်စုတ်ချောဲမရာတ်ဗဂဵုဂှ်ရောဍေံဂဵု၊ အစာပန်ဂှ် ညံၚ်စၟလကဵုလိၚ်ရ၊ မရာတ်ညံၚ်တၠယဲရ၊ ဂွံမဟောဟ်သဓတုဲ မဂွံဗၠးကဵုယဲစံၚ်တူမရာတ်ရောၚ်၊ ပူဂဵုမွဲအၚပ်သၟိက်ဂွံဍာ်တှ်ဂၠဴဂှ် ပတ်ဒြၚ်ဂၠဴဂှ် ဂွံဍာ်တှ်ကီုဟာ၊ ပတ်ကမၠံတှ်ဂၠဴတုဲ မဂွံစဍာ်တှ်ဂၠဴရောၚ်၊ အစာပန် ညံၚ်ဒြၚ်ဂၠဴရ၊ မဟောဟ်သဓ ညံၚ်ကမၠံတှ်ဂၠဴဂှ်ရ၊ မဟောဟ်သဓဂှ်မသှ်ကဵုဒးရောၚ်”ဒေဝတဴဂး၊ “ ယးဂတတုဲ ကဵုအာဂၠာဲမဟောဟ်သဓရ”သၟိၚ်ဂး၊ တုဲ ဒေဝတဴဗ္ဒန်အာရ၊ တ္ၚဲယးတုဲ သၟိၚ်ကဵုဂၠာဲမဟောဟ်သဓရ၊ အမာတ်မွဲ အာဒိုဟ်သၠုၚ်ကျာရ၊ အာညာတ်မဟောဟ်သဓ ကၠောန်တိ လမာန်ဗောတ်ဂဍံဂဍံဒၟံၚ်အကြာတိဂှ် ညာတ်တုဲ ရဴဝွံအမာတ်သ္ဂးရ၊ “ဂလာန်အစာပန် တၠပညာ ဒိုက်ဟွံပြဲ သမၠီုပတၠပိုန်ပြဲမ္ဂးဂှ် ဒှ်စၟတ်ကွေံရ” ဍေံဂး၊ “ ယွံအမာတ်ဗဒိုက်ဇကုကၠာတုဲ ကြဴတွံတသိုက်ရောၚ် ဂတဗှ်ေဗဵုတသိုက်အဲရ”၊ မဟောဟ်သဓဂး “ယွံမဟောဟ်သဓ သၟိၚ်ကဵုကၠုၚ်ဂၠာဲကော်တၠအဲကဵုသှ်သၟာန်ဒေဝတဴ က္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်ရောၚ်”အမာတ်ဂး၊ “ ယွံအမာတ် နူကၠုၚ်ဗှ်ေဟီု တၠပညာဒိုက်ဟွံပြဲ သမၠီုပတၠဒြပ်မပြဲဂှ် ကဵုသှ်သၟာန်ဒေဝတဴရအမာတ်”မဟောဟ်သဓဂး၊ “ယွံမဟောဟ်သဓ ယာဲတၠအဲ ဟွံတိုန်သှ်သၟာန်ဒေဝတဴဂှ်တုဲမ္ဂး သၟိၚ်ဟွံဂွံလမျီုရ၊ ဒေဝတဴက္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ် တက်ပရောပ်ကၠေံက္ဍိုပ်သၟိၚ်ရအဴ”အမာတ်ဂး။
ဗောဓိသတ် က္တဵုဗဒှ် မေတ္တာဂရုဏာပ္ဍဲသၟိၚ်တုဲ “ အဲသ္တိုန်သှ်ရအမာတ်” ရဴဝွံဗောဓိသတ်ဂး၊ ထဝ်လ္ၚီသၟိၚ်မကဵုဏာဂှ် အမာတ်ကဵုကၠေံကုမဟေဟ်သဓရ၊ ထဝ်လ္ၚီဂှ် ဗောဓိသတ် ရော်ဂုန်လၟာန်ညိ လဝ်စိုတ်တုဲ ကဵုကၠေံကုလၟာန်ဂှ်ရ၊ လၟာန်တံတီဒဒှ် မဟောဟ်သဓတုဲ ဖေက်တဴအိုတ်ရ၊ တုဲဗောဓိသတ် ဟီုပၠာံဗဇး “ မၞးတံလ္ပဖေက်ရ၊ ဂတဝွံ မၞးတံသဒှ်ဒဒိုက်ဂှ် သဇိုၚ်အဲရ၊”ဂးတုဲ က္ဍိုက်ကွဳတိုန်အာကဵုသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်ညာတ်ဗောဓိသတ် သီုမဗိုဟ်ညံၚ်ရဴဗောတ်ဂဍံဂဍံဒၟံၚ် ကေုာံခၞိက်တိဂှ် ဒိုက်စိုတ်တုဲ သၟိၚ်ဂးရ၊ “ယွံကောန်အဲမဟောဟ်သဓ ဒ္ဂေတ်ကောန်အဲ မဗ္ဒေက်ဇကုသာ်ဝွံဂှ် ပသပုန်ကဵုအဲဟွံမွဲရ၊ ဟိုတ်အဲမပ္တေဟ်ကေတ်ဂလာန်သမၠီုပန်ဝွံတုဲ အဲမ္ဒးပၞတ်ကဵုကောန်ရောၚ်၊ လ္ပအောန်စိုတ်ကဵုအဲညိရကောန်၊ မစှ်ေဗလိုပ်ဟုံတုဲ တိုန်ကၠုၚ်ကဵုအဲ ပြဟ်ညိကောန်” ရဴဝွံသၟိၚ်ဂး။
ဗောဓိသတ်မိၚ်ဂလာန်သၟိၚ်တုဲ စှ်ေအာဗလိုပ်ဟုံ ကျိုၚ်ကျဝ်တုဲ တိုန်ကၠုၚ်ကဵုသၟိၚ်ရ၊ ပ္ဍဲသနာမပြဲ မဂ္ဇံဒၟံၚ်တုဲ ရဴဝွံမဟီုတိုန်ရ။
နအလဿဂိဟိသာဓ၊
ဘိက္ခုသာဓုစသညိနော၊
ရာဇာသဓုကမ္မကာရဳ၊
အကောဓောပဏ္ဍိတောသာဓု။
မဟာရာဇ၊ ယွံသၟိၚ်မပြဲ − နအလဿဂိဟိ၊ ၚ်တြုံမွဲ မဟွံလၞုဟ်ပ္ဍဲကေၚ်ကာသ္ၚိကၟိန်ဂှ်၊ သာဓု−ခရှ်ဂှ် ဆာဲဒးရးသန်ရ၊ ဘိက္ခုသညိနော၊ ၚ်ခမဳမလလံဒွါပိဂှ် ၊ သာဓု၊ ခမဳဂှ်ဆာဲဒးရးသန်ရ၊ ရာဇာ၊ ၚ်သၟိၚ်မွဲဂှ်၊ ကမ္မကာရဳ၊ ၚ်မစဳစတ်ဗ္စာရဏာတုဲ မပ္တုဲကိစ္စမွဲမွဲမ္ဂး သၟိၚ်ဂှ်ဆာဲဒးရးသန်ရ၊ အကောဓေါပဏ္ဍိတော၊ ၚ်တၠပညာမွဲ မဟွံမွဲထေဲကဵုညးဂှ်၊ သာဓု၊ တၠပညာဂှ်မဆာဲဒးရးသန်ရ။
“ယွံမအံက် သမၞိၚ်ပိုန်ဟာန် မအံက်အဲကလိဂွံတုဲ မူဂှ်အဲမဒြိုဟ်ကဵုမအံက် သၟဟ်ရထသၞုံတုန်ရော၊ မအံက်ပတှ်ေကေတ် ဂလာန်ညးသ္အာၚ်တုဲ မအံက်ထေဲပၞတ်ကဵုအဲဍိက်ရောၚ်အဴ”အဟောဟ်သဓဂး။
ပ္ဍဲကာဂှ် ရဴဝွံ သၟိၚ်မဟီုတိုန်ရ၊ “ ယွံကောန်အဲမဟောဟ်သဓ၊ သၟာန်ဒေဝတဴဂှ် မသှ်ကဵုညိကောန်” “ ဂွံရအဴ”မဟောဟ်သဓဂးတုဲ၊ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်ဒၟံၚ်သၠုၚ်သၟိၚ်ဂှ် ကဵုဒၟံၚ်ရ၊ “ပသာ်သၟာန်ဒေဝတဴဂှ်ရောအဴ” မဟောဟ်သဓဂး၊ “ ပူဂဵုမွဲသြိုဟ်ညးဍေံထၞိက် မုက်ညးဍေံဂေး သော်ညးဍေံဂေက် ညးဒးဆာန်ဍေံက္ဍၚ်အာတုန် ညးပူဂဵုဂှ်ရော၊ ရဴသာ်ဝွံ မဒှ်သၟာန်ဒေဝတဴရ” “ ယွံမအံက် ကောန်ၚာ်ထပှ်ဂိတု ဒ္စာံဂိတုတံဂှ်ရ မိမပၚ်ယိုက်ကေတ်ဍေံတုဲ သော်မိဂှ်လေဝ်ဍေံဂေက် သြိုဟ်မိလေဝ်ဍေံထၞိက် မုက်မိဂှ်လေဝ်ဍေံဂဗးစုတ်ထၞိက်စုတ် ၜိုန်ဂှ်လေဝ် မိဒးသ္ဍိုက်ဆာန်ဍေံက္ဍၚ်အာတုန်”ရဴဝွံ မဟောဟ်သဓဂး၊ ဒေဝတဴက္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်မိၚ်တုဲ ကဵုတဴသာဓုကာရ၊ ပ္ကဴဒိပ်နာနာသာ် ဒြာတ်ပူဇဴမဟောဟ်သဓဟေၚ်ရ၊ “သၟာန်ဂတဂှ်တုန် ပူဂဵုမွဲဂှ် ညးစကာဏာဍေံတုဲ ဍေံပဝေၚ်ဒၟံၚ် ညးသ္ဍံၚ်ဗက်အာ ထဍေၚ်တက်ဍေံ ဍေံဒြေပ်ဒဴအာတုဲ ညးက္ၜေံလက်ဍေဴ လ္ပကဵုဒးညာတ်မုက်ဗှ်ေ ၜါဝါညိ ညးဂးတုဲ ကလေၚ်စဴအာသ္ၚိရ၊ စိုပ်ပယာံတ္ၚဲပၠိုတ် မာတ်ဍေံဟွံစဴစိုပ်သ္ၚိဂှ် မ္ဒးဒွိၚ်ဒွာဲတဴ ဟွံပိုတ်ပ္ဍဲစိုတ်မ္ဒးစံၚ်တူ တဴကဵုဍေံပၠန်ဂှ် ညးပူဂဵုဂှ်ရော”။
“ ယွံမအံက် ကောန်ၚာ်ထပှ်သၞာံ ဒ္စာံသၞာံဂှ်ရအဴ မိစကာဏာဍေံ ကဵုဍေံအာ ဍေံအာတုဲ ဂွံဓနေအ်ကရောဲတံဂှ်တုဲ ဍေံဝေၚ်တဴရ၊ မာတ်မိသ္ဍံၚ်ဗက်အာဍေံ ညာတ်စုတ်ဍေံတုဲ ထဍေၚ်တက်ၜုၚ်ဍေံ ဍေံဒြေပ်ဒဴ ကလေၚ်စဴအာစိုပ် ပယာံသၟဝ်တ္ၚဲပၠိုတ် မာတ်ဍေံဟွံကၠုၚ်စိုပ်သ္ၚိ မိသ္ဒးစံၚ်တူတဴကဵုကောန်ဂှ်ပၠန်ရအဴ” ဒေဝတဴမိၚ်တုဲ ကဵုတဴသာဓုကာ ဒြာတ်ပပူဇဴ ပ္ကံဒိပ်တံဂှ်ပၠန်ရ၊ “ သၟာန်ဂတဂှ်တုန် ပူဂဵုမွဲဂှ် ညးၜါဒၟံၚ်ပ္ဍဲဋ္ဌာန်လ္ၚု ဟီုဗျံက်ဒုဟ် ကေုာံရၚ်သ္ကံတုဲ ဒုၚ်သွာပသစာတုဲ ဗွဲကြဴသ္ဍိုက်မၠိုက်အာပၠန်ဂှ်ညးပူဂဵုရော” “ ယွံမအံက်တြုံကဵုဗြဴရအဴ” ဒေဝတဴမိၚ်တုဲ ကဵုတဴသာဓုကာ ဒြာတ်ပပူဇဴပ္ကဴဒိပ်မပြဲပၠန်ရ၊ “ သၟာန်ဂတဂှ် ပူဂဵုမွဲဂှ်တုန် ဒြပ်ညးလေဝ်ကေတ်ဏာစတုဲ ဒေါန်ဗြုလက်ချဴညးတုဲ ညးမ္ဒးလ္ၚောဝ်ညးပၠန်လေဝ် သ္ဍိုက်လောန်က္ဍၚ်အာဂှ် ညးပူဂဵုဂှ်ရော”။
“ ယွံမအံက် ညးဂှ်မဒှ်သၚ်အရဳမပြဲရအဴ၊ ရိုဟ်ဟ်ညးမဒုၚ်ဒၟံၚ်ဒါန်ဂှ်ရ” ဗောဓိသတ်ဂး၊ ဒေဝတဴမိၚ်တုဲ ကဵုတဴသာဓုကာ ဒြာတ်ပပူဇဴ ပ္ကဴဒိပ်မပြဲပၠန်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် မိၚ်သွဟ်ဗောဓိသတ်တုဲ သၟိၚ်သီုဂၞကျာ် ကေုာံအမာတ်ဒဴဗညာ သေဏာပတိတံညးဂမၠိုၚ် ကဵုတဴသာဓုကာ ပပူဇဴသကာ ဗောဓိသတ်ညံၚ်ဗီုဗြဲရတ် မဗဂူဖျေံဂှ်ကီုမဒှ်ရ၊ သၟိၚ်သ္ဍိုက်မၠိုၚ်ထိုၚ်သးဗောဓိသတ်တုဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ဟေၚ် သၟိၚ်ပ္တန်လဝ်ဗောဓိသတ် ဒဒှ်သေဏာပတိရ။
၃၁။ ခဏ်ပဥ္စပဏ္ဍိတပဥဝ
ကာလဂှ် အစာပန်ချပ်ပ္ဍဲစိုတ် ညံၚ်ဗီုဂျိနာ်ကီုရ၊ သီုအ္စာပန်စှ်ေအာတုဲ တိုန်အာသ္ၚိအ္စာသိုန်ရ၊ သာ်ဝွံ ညးပိဂး၊ “ယွံအ္စာဇၞော် လၟုဟ်ဝွံ သၟိၚ်ယိုက်ဒိုက်ထ္ၜၚ်ပ္တိုန်မဟောဟ်သဓတုဲရ၊ ပိုဲညးပန်သီုဖ္အိုတ် ညံၚ်ဇြုံမဟၟဲကဵုဂျိကီု မ္ဒးဒှ်တဴရအဴ” အ္စာပိဂှ်ဂး၊ “ အဲအ္စာသိုန်နွံတဴဏီ မၞးတံလ္ပဒိုက်စိုတ်ရ၊ ဥပ္ပာဲမွဲနဲ မဂွံပၠေၚ်ကၠေံဍေံဂှ်နွံတဴရ၊ လမျီုဍေံကီု သီုပိုန်ဟာန်ဍေံ ညံၚ်သ္ဂောံအိုတ်အာဂှ် လယိုၚ်အဲရ၊” အ္စာသိုန်ဂးတုဲ သီုညးပန်အာစိုပ်သ္ၚိမဟောဟ်သဓတုဲ ညာတ်အ္စာပန် မဟောဟ်သဓကော်တဴ ကဵုဒၟံၚ်ဂ္ဇံဒၟံၚ်တုဲ သာ်ဝွံ အ္စာသိုန်မဟီုရ။
“ယွံတၠပညာ ပိုဲမၞိဟ်တံဝွံဂှ် အရေဝ်ပၞုက်ဇကုဂှ်ဂပ်ဝ်လဴဗ္စကဵုညးဂှ်ရော၊ တၠပညာဟီုပိုဲသမိၚ်ညိ” “ ယွံအ္စာပန် ကသပ်မွဲ ပွမွဲလံမဂွံစိုပ်ဒတုဲဂှ် ဟွံဂပ်ဝ်ဟီုဗ္စကဵုညးရအ္စာ” “ ယွံမဟောဟ်သဓ တၠအဲတြုံလၟောဝ်ကျာ်ရောၚ်ဟီုတုဲ ဟွံဂတးပါၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဒေါဝ်သၟိၚ်အမာတ်တံဂှ် တၠအဲဂံၚ်ဟီုဂလာန်ဝွံညိဟာ” အ္စာသိုန်ဂး၊ “ အဲဂံၚ်ဟီု”မဟောဟ်သဓဂးတုဲ အ္စာပန်စှ်ေအာရ၊ တ္ၚဲယးဂတဂှ် အစာပန်တိုၚ်စိုပ်သၟိၚ်တုဲ ရဴဝွံဟီုတိုန်ပၠန်ရ၊ “ ယွံမရာတ် လၟုဟ်မဟောဟ်သဓဝွံ ဍေံချပ်ပုန်ကဵုမရာတ်ဗိုန်ရ၊ မရာတ်သိုက်ဂှ် ပိုဲသ္ဂောံတသိုက်ရ၊ မရာတ်ဒိုက်ဂှ် ပိုဲသ္ဒးဒိုက်စိုတ်ကီုရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပိုဲမ္ဒးလ္ၚောဝ်ပ္တီမရာတ်ရောၚ်အဴ၊ ဥပ္ပာဲကသပ်ဍေံမဟွံစိုပ်ဒတုဲဏီဂှ် ဍေံဒိုအ်ဒၟံၚ်ဏီရောၚ်အဴ” အစာသိုန်ဂး ။
သၟိၚ်မိၚ်တုဲသ္ဂး “ အဲဟွံပ္တေဟ်ဂလာန်မၞးတံရ၊ ဟိုတ်ညးဒယှ်တှ် မၞးတံမစောန်စိုတ်ရောၚ်၊ ကၠာတေံမွဲဝါဟီုပျုတ်မဟောဟ်သဓဂှ်လေဝ် မသတ္ကုဒုဟ်ဒဴ အာကၠေံတုဲ ဒေဝတဴတိတ်သၟာန်ဂှ်လေဝ် မၞးတံသှ်ဟွံဒး ယဝ်ရမဟောဟ်သဓဟွံသှ်ဂှ်လေဝ် အဲသ္ဒးအိုတ်လမျီုရ၊ မဟောဟ်သဓသဟ်ကဵုတုဲ အဲမဂွံလမျီုရောၚ်၊ မၞးတံလ္ပကၠုၚ်ကြာန် လ္ပကတဴဝေၚ်စိုတ်အဲညိ” ရဴဝွံသၟိၚ်ဂး “ ယွံတၠညးမဟောဟ်သဓ တိုန်တုဲဟုဲဟဟ်ဇကုဂှ် မူရဴညးမွဲဂပ်ဝ်ဖျိုန်လဝ်ရော တၠညးသၟာန်စံရ”၊ အစာသိုန်ဂး ဒးကာလတုဲ မဟောဟ်သဓတိုန်ကၠုၚ်ရ၊ သၟိၚ်သၟာန်တိုန် မဟောဟ်သဓရ၊ “ ယွံမဟောဟ်သဓ ဟုဲဟဟ်ဇကုဂှ် မူဒၞာဲမဂပ်ဝ်ဖျိုန်ရော” သၟိၚ်သၟာန်တဴရ၊ တုဲမဟောဟ်သဓ “ ယွံမရာတ် အစာပန်ဂှ် ကဵုဟီုကၠာညိအဴ” မဟောဟ်သဓတုဲ သၟိၚ်သၟာန်အစာသိုန်ပၠန်ရ။
အစာသိုန်မိၚ်တုဲ “ ယွံတၠညး မိတ်သဟာဲ ဂပ်ဝ်ဖျိုန်ကၠာရ” အစာသိုန်ဂး၊ အစာပုတ္ကသဂှ် “ကောန်ဂပ်ဝ်ဖျိုန်ကၠာရ”၊ အစာကာမိန္ဒဂး “ ဒေံဂပ်ဝ်ဖျိုန်ကၠာရ”၊ အစာဒေဝိန်ဂး “ မိဂပ်ဝ်ဖျိုန်ကၠာရ”၊ မဟောဟ်သဓသ္ဂးတဴဂှ် “ ဟုဲဟဟ်ဇကုဂှ် ဟုဲဟဟ်ဂှ် ဂပ်ဝ်တိုပ်ဒေပ်လဝ်ရ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ဟီုလဴဗ္စကဵုညးရောၚ်” သၟိၚ်မိၚ်ဂလာန်မဟောဟ်သဓတုဲ မုက်သၟိၚ်လီုအာ အစာသိုန်ကဵုမတ်ကဵုသၟိၚ်ရ၊ မဟောဟ်သဓမိၚ်ညာတ်တုဲ ချပ်တဴပ္ဍဲစိုတ်ရ၊ “ ကသပ်အစာသိုန်ဝွံ ရပ်လက်ကၠိုက်ကဵုအဲရောၚ်သွံ”ဂးတုဲ က္တဵုစှ်ေအာကၠာညးရ၊ မဟောဟ်သဓချပ် “ဂလာန်ဝွံ ဟိုတ်သၞုံရ၊ ရိုဟ်တ္ၚဲပ္ဍဲသၞေဟ်ဗွဝ်ဝွံ ဍေံတံညးပန် ဒရီုဒၟံၚ်ကေုာံရၚ်သ္ကံ လ္တူသၞေဟ်ဂှ် လၟိုန်ရောၚ်” ချပ်တုဲ “ ပ္ဍဲသၞေဟ်ဗွဝ်ဝွံ အဲလုပ်ဒၟံၚ်ကၠာရ”ဂးတုဲ မဟောဟ်သဓ လုပ်မံၚ်ပ္ဍြအသၟဝ်ဗွဝ်သၞေဟ်ဂှ်တုဲ တိုပ်လဝ်ဇကုရ၊ မဟောဟ်သဓက္တဵုစှ်ေတုဲ အစာပန်ဟီုကဵုသၟိၚ်ရ၊ “ ဂလာန်ပိုဲဍိက်ဂှ် ဒှ်စၟတ် ဟွံဒှ်စၟတ်ဟာအဴ” သၟိၚ်ဂး“မဟောဟ်သဓဝွံ ဍေံပုန်ကဵုပိုဲရောၚ် ပိုဲဂစိုတ်ကၠေံဍေံရ”။
“ညးဂှ်ဂွံဂစိုတ်ဍေံ သၟဟ်ရထရော” “ အဲဂစိုတ်”အစာသိုန်ဂးတုဲ သၟိၚ်ဗ္ဒုၚ်သၞာ်ကုအစာသိုန်ရ၊ အစာသိုန်ဂွံသၞာ်တုဲ ကြီုဇာတဴရ၊ “ပ္ဍဲတ္ၚဲယးဂတဂှ် ကောန်ဂဟပတိဝွံ သ္ဒးချိုတ်ကွေံရ၊ ဝါဝွံကသပ်ပိုဲစိုပ်ဒတုဲကွေံရ”ဂးတုဲ မိပ်စိုတ်ဗွဲမလောန်သန်ရ၊ သီုညးပန်ဂှ် စှ်ေကၠုၚ်နူသ္ၚိသၟိၚ်တုဲ သီုညးပန်ဂှ် အာဂ္ဇံဒၟံၚ်လ္တူဗွဝ်သၞေဟ်ဂှ်ရ၊ တုဲအစာသိုန်ဟွံတိုန်ရ၊ “ မဟောဟ်သဓ တဴအပ္ဍဲသၟဝ်ဗွဝ်သၞေဟ်ဝွံဟွံတီ”ဂးတုဲ၊ ထဍဟ်သၞေဟ်ဗွဝ်ဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သာ်ဝွံ ညးပိမဟီုတိုန်ရ၊ “ မဟောဟ်သဓဂှ် ဒၟံၚ်ဒၞာဲဝွံကီုဟာ ဂကောံကွိၚ်ကွိုက်ဒယှ်ေလှ်ေစဴ လဟိၚ်တဴစိုတ်တုဲရ၊ သ္ဇက်သၠေဟ်ပၟာဟွံဟွံမွဲရ”ဂးတုဲ အ္စာသိုန်မဟီုတိုန်ကၠာရ။
“ ယွံမၞးတံ ကၠာတေံဗြဴသရာဲဍုၚ်မွဲ သီုကပေါတ်ကယိုၚ်အဲလှေံပ္တိတ်ဏာဥဒျန်တုဲ အဲပ္တုဲကိစ္စတုဲ အဲဂစိုတ်ကၠေံဍေံ လစိန်သီုလကံက်ဒွါဂြၚ်ဗံက်ကြိယာ ဂ္ညိကယိုၚ်ဍေံသီုဖ္အိုတ်ဂှ် အဲဂိုၚ်ကေတ်ဖျဴနၚ်တုဲ ဟုဲဟဟ်တုဲ အဲဖျိုန်လဝ်ကဵုသၚ်ဃာတ်အဲ ညးဟွံတီမွဲရ” တုဲ အ္စာပုက္ကသ မဟီုတိုန်ပၠန် “ အဲယဲဇတုက်ကၠိက်နွံ ဒးပ္ဍဲကာ တ္ၚဲသဳဂိတုအိုတ်ဂှ် ကလောဲဝဲကၠုၚ်ရပ်အဲ ဒရီုဓဝဴဒၟံၚ် ကဵုညးဒဝ်ကၠေံတြၚ်တုဲ ကောန်ဗြဴအဲမွဲ ကဵုတက်ဒၟံၚ်တဲတုဲ ညးဟွံတီမွဲ ဟုဲဟဟ်ဂှ်အဲဖျိုန်လဝ်ကုကောန်ဗြဴအဲရ”၊ အ္စာကမိန္ဒသ္ဂးပၠန်တုန် “ ပ္ဍဲဒဳအဲဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ယဲကုဋ္ဌနဍာ်ဗစိုတ်ဂှ် ကြဴကြာတ်တုဲ နယာတ်သၟာက် အဲဂွဳပူဒက်လဝ်အဲတိုန်သ္ၚိသၟိၚ်တုဲ ပ္ဍဲလ္တူဒဳအဲ သၟိၚ်သတိက်တဴရ၊ ဟုဲဟဟ်ဂှ် အဲဖျိုန်လဝ်ကုဒေံအဲရောၚ်”၊ အစာဒေဝိန်တုန် “ မၞိက်မွဲမကၠေံအာမ္ဂးဂှ် မၞိက်ဂှ် အဲမကၠတ်ဖျေံဏာရောၚ်၊ ဒေါဝ်မၞိဟ်ဂှ်တုဲ တိုန်သဳကၠဳသၟိၚ်ဂှ် ထဝ်စှ်တြဴကသာပ်သၟိၚ်သ္ဒးပပူဇဴ အဲမၞိက်ဂှ် ဖျိုန်လဝ်ပ္ဍဲမိအဲ ဟုဲဟဟ်ဂှ် ညးတၞဟ်သ္အာၚ်ဟွံတီမွဲရ” ရဴဝွံ သီုညးပန်ဂှ် ဟီုဇီုကေုာံရၚ်သ္ကံတုဲ က္တဵုစဴအာရ။
မဟောဟ်သဓကလၚ်ဒၟံၚ်ဂွံမိၚ်အိုတ်တုဲ က္တဵုစဴအာရ၊ ဍာ်မ္ၚဵုစုတ်ကၞုသၚ်ဂှ် ဂပဝ်သတုံဗလိုပ်ဟုံတုဲဒၟံၚ်တဴရ၊ သၟိၚ်ပၠန်တုန်လေဝ် စိုပ်ကာလဗ္တံ ပ္ဍဲဒေန်ကျာ်သြဳသ္ၚဳ သတိက်ဟွံလှိၚ်ဒွိၚ်စံၚ်တူတဴတုဲ ဂၞကျာ်သၟာန်တိုန်သၟိၚ်ပ္ဍဲကာလဂှ်ရ၊ “ ယွံတၠသ္ၚိ မူဟိုတ်ဒှ်တၠအဲသတိက်ဟွံလှိၚ် မူဂှ်မ္ဒးဒွိၚ်စံၚ်တူတဴ မူဒုဟ်အဲဍိက်ဗြဴမၞုံတဴဂှ်ရောအဴ” “ ဒုဟ်ဂၞကျာ်ဂှ်ဟွံမွဲရ၊ အစာပန်ဂၠာဲနၚ်ဒုဟ်တၚ်ပ္ဍဲမဟောဟ်သဓတုဲ အမှုသွတ်ဇၞော် အဲဟွံဂွံသၟာန်သၟုက်စဳစတ် ပ္ဍဲကဵုမဟောဟ်သဓညိညတုဲ အဲမဒုၚ်ကဵုသၞာ် ကုအစာပန်တုဲရ၊ မဟောဟ်သဓဟွံတီတုဲ ယးဂတ ယဝ်သတိုန်ကၠုၚ်မ္ဂး အစာသိုန်ဗ္ဒဒၟံၚ်ပ္ဍဲပါၚ်တြၚ်ဂှ်တုဲ သ္တတ်ကၠေံကၞိပ်မဟောဟ်သဓ ဗိုန်ရဂးတုဲ အဲမ္ဒးစံၚ်တူတသိုက်တဟးတဴရောၚ်ဂၞကျာ်” ရဴဝွံသၟိၚ်ဂး၊ ဂၞကျာ်မိၚ်တုဲ တနဟ်နသကဵုစိုတ်တၜိုဟ်လလံညိ ချပ်ပ္ဍဲစိုတ်တုဲ ဂၞကျာ်ဟီုပၠာံဗဇးကၠေံစိုတ် သၟိၚ်သ္ဂောံတိက်လှိၚ်ညိဂးတုဲ သာ်ဝွံ မဟီုကဵုသၟိၚ်ရ၊ “ သတြုနွံဂှ် မ္ဒးဒွိၚ်ဂၠိုၚ် သတြုချိုတ်အာတုဲ တၜိုဟ်တဴစိုတ်ရအဴ” ဂၞကျာ်ဂး သၟိၚ်မိၚ်တုဲ သတိက်လှိၚ်အာရ၊ ဂၞကျာ်ချူလိက် ကေတ်ဂမဳကဒဵုစုတ်ကဵုထၟာဲတၟိတုဲ ယးပြဟ် စကာမၞိဟ်ကဵုဖျေံဏာကဵုမဟောဟ်သဓ “ သၟိၚ်မပၞောတ်ဒၟံၚ်ကဵုဒေံအဲဇၞော်က္ဍၚ်သန် ဆဂှ်ဟွံသေၚ်တုန် သၞာ်လေဝ်ကဵုလဝ်အစာသိုန်တုဲရ၊ ဒးကာလအခိၚ်ရိုဟ်တ္ၚဲဂှ် ဒေံလ္ပတိုန်ကၠုၚ်ကဵုသၟိၚ်ညိ၊ ဍုၚ်မိတ္ထဵု ညံၚ်သ္ဂောံဒှ်သ္ကေံတဲဒေံအဲဂှ် ဒေံအဲချပ်ရ” သာ်ဝွံ ဂၞကျာ်စုတ်ဏာလိက် ဗောဓိသတ်ဂွံတီတုဲ ဒၟံၚ်တဴရ။
ယးဂတဂှ် အစာသိုန်တံညးပန် ပြဟ်တိုန် မၚ်ရံၚ်ဒၟံၚ်တဴရ၊ ဒးကာလဂှ် မဟောဟ်သဓဟွံတိုန် ကာလတ္ၚဲသၠုၚ်အာတုဲ သာ်ဝွံ အစာပန်ဂး “ မဟောဟ်သဓဝွံ ဍေံတီအာကသပ်ပိုဲတုဲရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ဒးကာလဍေံမတိုန်ဒၟံၚ်ဂှ် ဍေံဟွံတိုန်ရောၚ်” သၟိၚ်လေဝ်စၟဳဒၟံၚ်မဟောဟ်သဓရ၊ “မဟောဟ်သဓဝွံ ဒးကာလမတိုန်စိုပ်အဲဂှ် ဟွံတိုန်တုဲ ကောန်အဲ မဟောဟ်သဓဝွံ ချိုတ်အာရအဒှ်” သၟိၚ်မချပ်တဴရ။
မာတ်တ္ၚဲသၠုၚ်လောန်ကာလ မဟောဟ်သဓဟွံတိုန် အစာသိုန်တိုန်အာကဵုသၟိၚ်ရ၊ “ ယွံမရာတ် မဟောဟ်သဓဝွံ ဍေံတီအာရသဒှ် ဟိုတ်ဂှ်ဍေံဟွံတိုန်ရောၚ်အဴ”ဂးတုဲ အစာသိုန်သဳကၠဳဒၟံၚ်သၟိၚ်ရ၊ ဒးလောန်အခိၚ်ကာလတုဲ မဟောဟ်သဓသီုကဵုဗဵုလ္ၚီဇက်တိုန်ကၠုၚ်ရ၊ သၟိၚ်ညာတ်ဗဟေက်က္တဵုဒှ်တုဲ သၟိၚ်ချပ်တဴရ၊ “မဟောဟ်သဓလ္ၚောဝ်အဲဂှ် ဒှ်ဟွံပုန်ကဵုအဲရ၊ ယာံရဟွံလ္ၚောဝ်အဲဂှ် ဒှ်မဟောဟ်သဓပုန်ကဵုအဲရ၊ အဲဒးဗလးဇကုအဲရ”သၟိၚ်ဂး ၊ မဟောဟ်သဓစိုပ်တုဲ လးသၞာပဝတ် လ္ၚောဝ်ရှ်ေသှ်ေတဴသၟိၚ် ကာလဂှ် သၟိၚ်ကအီတိုန်ရ၊ “ယွံကောန်အဲမဟောဟ်သဓ ပ္ဍဲတဏေံဂှ် ပမစှ်ေအာကၠာ ညးတ္ၚဲဝွံ တ္ၚဲသၠုၚ်လောန်ကာလတုဲ မတိုန်ကၠုၚ်ဂှ် မူဟိုတ်ရောကောန်”သၟိၚ်သၟာန်တဴရ၊ “ယွံမအံက် ဗတ်အဲမတိုန်ကၠုၚ်ပြဟ်ဂှ် အစာသိုန် ဝေၚ်ကဵုတဲဒၟံၚ်သၞာ် ဂစိုတ်ကၠေံအဲတုဲရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ဒးကာလအဲဍိက်မဟွံတိုန်ကၠုၚ်ရောၚ်အဴ” မဟောဟ်သဓဂးတုဲ အစာသိုန်ကဵုမတ်ကုတၠညးရ။
တၠညးမၠာ်ကလေၚ်ရံၚ် မုက်ဂၞကျာ်တုဲ မုက်ချိုတ်တိုန် “ယွံမရာတ် ဂၞကျာ်မဟီုကဵုအဲ မရာတ်လဝ်စိုတ်ဟာ အဲဂှ်ဒှ်ညးမတီကေတ်အတိက် အနာဂတ်ပစ္စုပ္ပန်ရောၚ်၊ ဟုဲဟဟ်အစာပန်တံ သီုညးဖအိုတ်ဂှ်လေဝ် အဲဍိက်မတီရောၚ်အဴ ဟုဲဟဟ်အစာပန်တံဂှ် ဂၞကျာ်ကၠုၚ်ဟီုလဴဗ္စကအဲကီုဟာ ” မဟောဟ်သဓဂးတုဲ “ ပသာ်ဟုဲဟဟ်အ္စာပန်ဂှ်ရောကောန်”ရဴဝွံသၟိၚ်ဂး၊ “ ယွံမအံက် ဟုဲဟဟ်အစာသိုန်ဂှ် ဂစိုတ်ကၠေံဗြဴသရာဲဍုၚ်မွဲပ္ဍဲဥဒျာန်တုဲ လစိန်စရံက်ဂြၚ်ဗံက်ဒွါကၟက်ကံဂှ် ကေတ်ဏာကွက်စွံလဝ် ပ္ဍဲဒၟံၚ်သတိက်ဂှ် ညးဟွံတီညာတ် ဆဟဟာဲသၚ်ဃာတ်မွဲကီု ဍေံကဵုတီတဴရောၚ်၊ ဟုဲဟဟ်ဂှ် ဂၞကျာ်ကၠုၚ်ဟီုကဵုအဲကီုဟာအဴ”မဟောဟ်သဓဂး၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ သၟာန်အစာသိုန် “ ဒှ်ကွေံဟာ” “ဒှ်ကွေံရ”အစာသိုန်ဂး၊ “ဟုဲဟဟ်အစာပုက္ကသဂှ် ညးဂှ်ဒှ်ဒၟံၚ်ယဲဇတုက်ကၠိက် ဒးကာလပ္ဍဲသဳ အာံမပှ် ကလော်ဝဲဂှ် ကၠုၚ်ရပ်တုဲ လရိုအ်ဇွဟ်ဇတဝ်တဴ ဖအိက်ဖအိက် ဍာ်ပါၚ်ဇွောဝ်ဒၟံၚ်တုဲ ဆကောန်ဗြဴမွဲကီု မဂွံတီတဴ” “ ဟုဲဟဟ်ဂှ် အဴဒှ်ကွေံဟာ အစာပုက္ကသ” ရဴဝွံသၟိၚ်သၟာန်၊ “ဒှ်ကွေံရ”အစာပုက္ကသဂး၊ “ဟုဲဟဟ်အစာဒေဝိန္ဒတုန် မၞိက်မရာတ်ဂှ် ဍေံကၠတ်ဖျေံဏာ ဒေါဝ်မၞိဟ်ဂှ်တုဲ တိုန်သဳကၠဳမရာတ် ၚုဟ်မစှ်တြဴကသာပ် မရာတ်သ္ဒးပပူဇဴ၊ ဟုဲဟဟ်ဂှ် ဍေံမဖျိုန်လဝ်ကဵုမိဍေံရောၚ်အဴ”မဟောဟ်သဓဂး၊ “ဒှ်ကွေံဟာအစာဒေဝိန္ဒ” ရဴဝွံ သၟိၚ်သၟာန်၊ “ဒှ်ကွေံရအဴ” အစာဒေဝိန္ဒဂး။
“ဟုဲဟဟ်အစာကာမိန္ဒဂှ်တုန် ဒှ်ဒၟံၚ်ယဲကုဋ္ဌပ္ဍဲဒဳရောၚ် စုတ်ဍာ်ဂမ္တဴကြဴကြာတ်ကဵုဍာ်ဗစိုတ် ဗ္စးထုပ်ဂွဳလဝ်တုဲ တိုန်သဳကၠဳမရာတ် ဟုဲဟဟ်ဂှ် ဖျိုန်လဝ်ကဵုဒေံရောၚ်အဴ” မဟောဟ်သဓဂး၊ “ဒှ်ကွေံဟာ အစာကာမိန္ဒ” ရဴဝွံသၟိၚ်သၟာန်၊ “ ဒှ်ကွေံရအဴ”အစာကာမိန္ဒဂး၊ “ယွံမရာတ် ဟုဲဟဟ်သီုဖအိုတ်တံဂှ် ဂၞကျာ်ကၠုၚ်ဟီုကုအဲဍိက်ကီုဟာအဴ” မဟောဟ်သဓဂး၊ သၟိၚ်ဂွံမိၚ်ဂလာန်ဗောဓိသတ် ပၞတ်တိုန်တုဲ ကဵုညးဒဇက်ဖျေံဏာသီုအစာပန်တံဂှ်ရ၊ တုဲပအပ်တဲဗာဇ္ဇခါတ် “ ကဵုဂစိုတ်ထောံကၠေံရ”သၟိၚ်ဂး၊ မဟောဟ်သဓ ဂွံတီကေတ်ဒဒှ်သၟိၚ်မပၞတ်တိုန်ဂှ်တုဲ ပ္တီတိုန်သၟိၚ်ပၠန်ရ၊ “ယွံမရာတ် အစာပန်ဂှ် စိုပ်အဲဍိက်တုဲ ဟုဲဟဟ်ဂှ် ညးဂှ် ဂပ်ဝ်ဖျိုန်လဝ်ရော အစာပန်သၟာန်အဲ ဟုဲဟဟ်မ္ဂးဂှ် လံမဂွံစိုပ်ဒတုဲဂှ် ဂပ်ဝ်တိုပ်ဒေပ်လဝ် ဟဂပ်ဝ်ဟီုကဵုညးအဲဍိက်ဂး၊ မာတ်အဲမဟီုသာ်ဂှ် အဲဍိက်မပုန်ကဵုမရာတ်ရောၚ်၊ အစာသိုန်လ္ၚောဝ်ပ္တီမရာတ်တုဲ မရာတ်ဗ္ဒုၚ်ကဵုသၞာ် မကဵုဂစိုတ်ကၠေံအဲရောၚ် ဟသေၚ်ဟာအဴ” “ဒှ်ကွေံရမဟောဟ်သဓကောန်”သၟိၚ်ဂး။
“ယွံမရာတ် သၟိၚ်မ္ဂးဂှ် ဟွံစဳစောတ် ဗ္စာရဏာဏီမ္ဂး ပွပြဟ်ပြေဟ် လ္ပပ္တုဲညိအဴ၊ ပသၟိၚ်မ္ဂးဂှ် ကဵုသ္ဍိုက်ဆာန်သတ်ကဵုမၚ်မွဲသတ္တံရောၚ်၊ ပွပြဟ်ပြေဟ်ဂှ် လ္ပပ္တုဲညိ၊ ဟုဲဟဟ်ဇကုဂှ် လ္ပပ္တုဲညိ ဟုဲဟဟ်ဇကုဂှ် လ္ပကဵုဗ္စကဵုညးညိ၊ ယာံမ္ဒးဟီုဗ္စကဵုညးမ္ဂး မ္ဒးဒှ်လေၚ်ဇၞော် ဂပ်ဝ်သမ္တီရ” မဟောဟ်သဓက္တဵုဗဒှ်ကရုဏာတုဲသ္ဂးရ၊ “သမၠီုပန်ဝွံ ဝေၚ်ကၠေံနူအဲတုဲ စ္ၜုဲစ္ၜော်ဍေံတံဟွံမွဲရ”ဂးတုဲ ဟီုပ္တီတိုန်တၠညးပၠန်ရ၊ “ ယွံမရာတ် အစာပန်တံဝွံ မဇၞော်ကၠုၚ် တံဇိုၚ်မရာတ်ရောၚ် လ္ပဆက်ဝဳဝဲရ၊ လမျီုညးပန်ဝွံဂှ် ကဵုကၠေံဒါန်ကုအဲဍိက်ညိရအဴ” “အဲကဵုအခေါၚ်ရကောန်”ရဴဝွံသၟိၚ်ဂး၊ “ကောန်အဲဒုဟ်ဟွံမွဲ ဍေံတံမၚ်ဒုဟ်ကုကောန်အဲရောၚ် ကောန်အဲမဟောဟ်သဓဝွံ ၜိုန်ညးမချပ်ဂစိုတ်ကၠေံဇကုကီုလေဝ် ဟွံကလေၚ်ဒြိုဟ်ကဵုညး အသဝ်သုစရိုတ်ကွေံရ၊ ဂတနူဝွံတုဲ ဍုၚ်ရးအိုဿီု အဲအပ်ကဵုကုအောန်အဲ ကဵုဂွံပိုၚ်ကဵုဂွံစဳရေၚ်သီုဖ္အိုတ်ရ” သၟိၚ်ဖျေံသ္ဇိုၚ်ကုမဟောဟ်သဓဖ္အိုတ်ရ။
၃၂။ ခဏ်မဟောဟ်သဓ စဳရေၚ်ဂဟဵုဍုၚ်ရးမိတ္ထဵု
မဟောဟ်သဓဂွံပိုၚ်ဍုၚ်တုဲ သာ်ဝွံ မဟောဟ်သဓချပ်ရ၊ “ဂတနူဝွံ အမှုနူဇမ္ၚောဲ တ္ၚဲပၞာန်ဒမၠကၠုၚ်စိုပ်တုဲ ဒှ်ဒဒိုက်စိုတ် သၟိၚ်အမာတ်ညးဒိုက်ညးလွေဟ် သမ္ၚေဟ်သေဋ္ဌဳ ခမဳဗမၞးတံရသွံ” ရဴသာ်ဝွံ ဗောဓိသတ်ဗ္စာရဏာတဴတုဲ ကဵုစဳရေၚ်ဂဟဵုဍုၚ်ရ၊ ထ္ၜိုၚ်ဍုၚ်မသုန်စှော် ဇရိုက်ဥဿဘ ပ္ဍဲထၜိုၚ်ဍာ်ဂှ် ဗလးလဝ်ကျာံကဵုပေၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ပ္ဍဲထၜိုၚ်ဍာ်ဇမ္ကဟ်ဂှ် ဖျေံလဝ်ခရိုၚ်ပသဲ ထၜိုၚ်လှိုက်ဂှ် ကဵုဂၞက်စှ်ေ ဒဵုမၞိဟ်မတၞီဗၠိုက်အာသတီုကၟာၚ်ဍုၚ် မွဲဇရိုက်ဇဿဘသမၠုၚ်ကၟာၚ်ဍုၚ် မွဲဇရိုက်ဥဿဘ ပ္ဍဲအပ္ဍဲဍုၚ် ကမၠိုၚ်ကၟာဗွဲမဂၠိုၚ်ကဵုခါဲလဝ်၊ ဇရာံသြောံလေဝ်ဗွဲမဂၠိုၚ် ကဵုစုတ်ဗပေၚ်လဝ် ညးဒိုက်တံဂှ် ဗက်ပ္တိတ်မ္ၚးဍုၚ် သမ္ၚေဟ် သေဋ္ဌဳဂှ် ပၠောပ်လဝ်အပ္ဍဲဍုၚ် ပြလက်ရာန်ထပှ်ဟတ် သၠုၚ်ဍုၚ်ခိုၚ်ညံၚ်ပသဲ၊ ဇၞော်ဍုဂှ် ထပှ်ယောဇနာ ကဵုလဝ်ဗိုန်လဝ် ဇၟာပ်ပ်အတာဂ္ညိ လဝ်လဒေါဝ်အလာံရာဲတံၚ်ခေါန် ညံၚ်ရဴဍုၚ်သွဝ်ကီုသာ်ဂှ် မဟောဟ်သဓ ကဵုစဳရေၚ်ပြုပြေၚ်ဍုၚ်ရ။
၃၃။ ခဏ်မဟောဟ်သဓ စကာတ္ၚေက်သုဝ
သၟိၚ်စူဠဏဳ ဗြဟ္မဒတ္တတုန် ဗဗၞးကေဝဋ် မဒှ်အ္စာသၟိၚ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲပြာသာဒ်နန်ထဝ် သၟိၚ်သီုလျးပၞာၚ်တိုၚ် မဂဵုဖလာၚ်တဴဂှ် မၠာဲမွဲဂၠံကျာ်သြဳဇကုတုဲ တန်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂၠံကျာ်သြဳဇကုဂှ်ရ၊ ဗမၞးကေဝဋ်ပၠန်တုန်လေဝ် “ ၜိုန်ဟာန်ယဿပတ် အဲတံဝွံဂှ် မိမဇိုန်ကဵုအဲဟွံသေၚ် သမိၚ်စူဠဏဳဝွံ မဇိုန်ကဵုအဲရောၚ်၊ သၟိၚ်ဝွံယဝ်ရဂွံပိုၚ်တဴ အလုံဂတာဇမ္မုဒိပ်ကွေံ ပိုန်ဟာန်အဲ ညံၚ်တသိုက်ဨကရာတ်ကီုမဂွံဒှ်ရ” နဓဝ်လောဘဂှ် ချပ်တုဲ တိုန်လ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ “ယွံမရာတ် အဲသၟိက်ဟီုကဵုမရာတ်ညိ” “ဟီုရ” သၟိၚ်ဂး၊ “ ဒၞာဲဏံဟီုဟွံဂွံ ဟီုပ္ဍဲဋ္ဌာန်လ္ၚုရောၚ်”ဗမၞးဂး၊ “ပိုဲတိတ်ဟီုပ္ဍဲဥဒျာန်တေံညိ” “ဂွံရ”ဂးတုဲ သီုအခေၚ်ဗဵုပၞာန် ဇက်တိတ်အာဥဒျာန်ရ၊ ကာလဂှ် မဟောဟ်သဓ စကာဏာတ္ၚေက်သုဝ ကဵုအာပဝ်ကလၚ် အမှုအရာအိုဿီုရ၊ တ္ၚေက်သုဝ ပဝ်ပ္ၚောံအာဂၠိုၚ်ကဵုဍုၚ် ဟွံဂွံမိၚ်ညာတ်ညိညတုဲ ပဝ်ကလေၚ်စဴ ဋ္ဌာန်တြဴဍုၚ် သၟိၚ်စူဠဏဳ လုပ်အာပ္ဍဲဥဒျာန် က္ဍုန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲကၞာၚ်ဓိတာန်ရ၊ ဗဵုပၞာန်သၟိၚ်ဂှ် စွံလဝ်မ္ၚးတုဲ သၟိၚ်ကဵုဗမၞးကေဝဋ် လုပ်အာပ္ဍဲဥဒျာန်ရ၊ ညးၜါဂ္ဇံဒၟံၚ်တုဲ “ဟီုရ”သၟိၚ်ဂး ပ္ဍဲကာလဂှ် သာ်ဝွံဗမၞးဂး၊ “ယွံမရာတ် ကၟိန်ဍုၚ်ဟွံပ္ၚောဲညန် ဆပိုဲမကၠာအာစိုပ်ဂှ် ပိုဲစဳရေၚ်ပၞာန် ဇက်အာပသ္ကေံတဲပိုဲရ ဟဂွံဟာ” “ ခိုဟ်သန်ရ”သၟိၚ်ဂး၊ “ဒှ်ရသာ်ဂှ် ဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ် ပိုဲမဂွံဗွဲသွာရ၊ ဍုၚ်မိတ္ထဵုမွဲဂှ် ပိုဲသ္ဂောံသ္ဇိုၚ်သန် မဟောဟ်သဓမ္ဂးဂှ် နွံကဵုပညာသ္ကာလောန်သန် စဳရေၚ်ဍုၚ်ဒိုဟ်ဗိုန်က္ညန်ဇၟံဇၟန်က္ဍၚ်သန် ဍုၚ်မိတ္ထဵုမွဲဂှ် စွံလဝ်ကၠာရ ဍုၚ်တၟေၚ်သ္အာၚ်တံဂှ် ပ္ဍဲသ္အာကၠာရ”ဗမၞးဂး။
“ပိုဲကလိဂွံသၟိၚ်ကၠံမွဲပိုဲပ္ကောံနၚ်၊ ဖျုၚ်အရက်ဂျိ ချိုတ်အာတုဲ အမာတ်ဒကိုပ်ပၞာန် ဒၞာဲမဒှ်ပ္တေဟ်မရာတ်ဂှ် ကဵုစဳရေၚ်ဍုၚ်ဂှ်ရ၊ ဒးကာလတုဲအခါၚ်ဖလှာမ္ဒးကၠုၚ်စိုပ်တံဇိုၚ် မရာတ်အိုတ်ရအဴ” ရဴဝွံ ဗမၞးဂး “ဒးရးသန်ရ”သၟိၚ်ဂးတုဲ “လဟီုပိုဲဝွံဆကတောဝ်ပန်ကဵုဂွံမိၚ် ညးသ္အာၚ်လ္ပကဵုမိၚ်ညိ”ဗမၞးဂး၊ ကာလဂှ် တ္ၚေက်သုဝ ကလၚ်ဒၟံၚ်မိၚ်တုဲ ရဴဝွံတ္ၚေက်သုဝသ္ဂးတိုန်ရ၊ “နူကတောဝ်ပန်ဂှ် ဒှ်အာကတောဝ်တြဴတုဲရ၊ နူမတ်ပန်ဂှ် ဒဟ်အာမတ်တြဴ နူပါၚ်ၜါ ဒှ်အာပါၚ်ပိတုဲရ” တ္ၚေက်သုဝ ဗောဓိသတ် ကော်ဟီုတုဲ ဗမၞးကေဝဋ် ရံၚ်လ္ၚာ်တိုန်ကၠုၚ် ပ္ဍဲကာလဂှ် တ္ၚေက်သုဝ တဓနံဖျေံအသုဘ ဒတုံစှ်ေဒးပ္ဍဲပါၚ် ဗမၞးကေဝဋ်တုဲ တက်သၞေၚ် ပဝ်ကလေၚ်စဴအာဋ္ဌာန်ဇရေၚ် ဗောဓိသတ်ရ။
ဒဒှ်ပရိုၚ်ကသပ်ဗမၞးကဵုသၟိၚ်အိုဿီဂှ် တ္ၚေက်သုဝ ဟီုလဴဗ္စ ကုဗောဓိသတ်အိုတ်ရ၊ မဟောဟ်သဓမိၚ်တုဲ “အဲတၠပညာနွံတဴ မူပသၟိက်ကၠံမွဲ သကဵုဒးဒဒိုက်ဂှ်ရော၊ အဲပြာ်ဗလးဒဒိုက်သၟိၚ်ကၠံမွဲညိ” ချပ်တုဲ ကၞပ်သ္ၚံဒၟံၚ်တဴရ။
၃၄။ ခဏ်သၟိၚ်စုဠဏဳဗြဟ္မဒတ် သီဂိုၚ်ဖတိုက်ကေတ် သၟိၚ်ကၠံမွဲက္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်
ဒးကာလတုဲ ဗမၞးကေဝဋ် ဟီုကဵုသၟိၚ်စူဠဏဳပၠန်ရ။ “ယွံမရာတ် ဒးကာလရအဴ” ဂးတုဲ သမိၚ်စူဠဏဳ သီုဒြဟတ် ဗဵုပၞာန်ဇက်အာရ၊ တုဲမအာစိုပ် ဍုၚ်သၟတ်တ်တံဂှ်ကၠာရ၊ ဗိုၚ်လဝ်ဍုၚ်တုဲ ဗမၞးကေဝဋ်လုပ်အာအပ္ဍဲဍုၚ်တုဲ တိုၚ်ဂလာန်မ္ဒးရး ဗမၞးမဟီုတုဲ သၟိၚ်ဨကရာတ်တံဂှ် ပြေၚ်တၟာဲဇမိန်တုဲ တိတ်ကၠုၚ်ရ၊ စိုပ်သၟိၚ်စူဠဏဳတုဲ သၟိၚ်ဟီုပၠာံဗဇးကဵုလာပ်သကာတုဲ သၟိၚ်တံဂှ် ဇက်အာကရောံ သၟိၚ်စူဠဏဳပၠန်ရ၊ သၟိၚ်ဍုၚ်တၟေၚ်ၚ်တံဂှ် ညံၚ်နဲဂှ်ကီုရ၊ ညာတ်ဗဵုလဗးညးဂၠိုၚ်တုဲ ပြေၚ်တၟာဲဇမိန် တိတ်ကၠုၚ်စ ဂကောံသၟိၚ်စူဠဏဳပၠန်ရ၊ အလုံသၟိၚ်ကၠံမွဲ က္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်တံဂှ် ကြဳဇှ်ကေဝဋ်ဟွံဒးစၞေဟ်ကေတ်ဂွံအိုတ်တုဲ သၟိၚ်စူဠဏဳ မိပ်စိုတ်ကြီုတဴရ၊ ဂွံဗဵုလဗးဂၠိုၚ်တုဲ ချပ်မွဲၜါပၠန် “ အဲဗိုၚ်ဍုၚ်မိတ္ထဵုပၠန်ရ”ဂးတုဲ ဗမၞးကေဝဋ်ပ္တီသၟိၚ်စူဠဏဳပၠန်ရ၊ “ယွံတၠညး ကောန်သၟိၚ်ကၠံဝွံ ပိုဲပ္ကီုကၠေံလမျီုဍေံတံကၠာတုဲ ဗွဲကြဴပိုဲသဇက်အာဍုၚ်မိတ္ထဵုတေံရအဴ” “ဒးရးသန်ရ” သၟိၚ်ဂးတုဲ ဇက်စဴကၠုၚ်ဍုၚ်ဥတ္တရ ပဥ္စာလနဂဵုရ။
၃၅။ ခဏ်သၟိၚ်စုဠဏဳ ကဵုစဳရေၚ်သွက်ဂွံသုၚ်ဍာ်ဇၞး
သၟိၚ်စူဠဏဳ စိုပ်ကၠုၚ်ဍုၚ်ဥတ္တရ ပဥ္စာလနာဂဵုတုဲ ကဵုစဳရေၚ်အရက်ဂျိ စုတ်ကဵုဇရဳ “ကဵုသၟိၚ်ကၠံမွဲ က္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်သုၚ်ညိ” သာ်ဝွံချပ်တုဲ သၟိၚ်စူဠဏဳ တိုၚ်သုၚ်ဍာ်ဇၞး ပ္ဍဲဥဒျာန်သာ်ဂှ်ဂး၊ ဂလာန်ဂှ် ဍိက်သၟုတ်မဟောဟ်သဓဂှ် စဴလ္ၚောဝ်ပ္တီမဟောဟ်သဓရ၊ ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ စကာဏာညးဂၟံၚ်လ္ၚဳကဵုကၠောံအာပ္ဍဲဥဒျာန်သၟိၚ်စူဠဏဳရ၊ ညးဂၟံၚ်လ္ၚီ စိုပ်ဥဒျာန်တုဲ သၟာန်ပၟၚ်ဇရဳတံဂှ်ရ၊ “လၟုဟ်ဝွံ နာဲပိုဲသၟိၚ်ဝိဒေဟရး ကၠုၚ်သုၚ်သစာကရောံဖဴဏံကီု မူဒၞာဲဒၟံၚ်အရာ မကဵုကုနာဲပိုဲ မဂွံဒုၚ်ညိရော” ရဴဝွံ ညးဂမံၚ်တံဂှ် သၟၚ်ပၟၚ်ဇရဳတံဂှ်ရ၊ “ မၞးတံကၠၚ်ကၠောန်ဒၟံၚ်ကြဴညးရောၚ် ညးဂွံကၠေံဒၞာဲဒၟံၚ်အိုတ်ရ” ပၟၚ်အရက်ဇရဳတံဂှ်ဂးတုဲ ပ္ဍဲမုဟ်လ္အိတ်ညးအိုတ်ဂှ် ပၟၚ်အရက်ဇရဳတံဂှ်ထ္ၜးကဵုရ “ဨကရာတ်နာဲညးမပြဲရောၚ် မူပမုဟ်လ္အိတ်ညး ဗှ်ေတံဂွံထ္ၜးကဵုဂှ်ရော ဗှ်ေတံပမွဲသွက်သွာကဵုနာပိုဲရောၚ်ဟာ”ဂးတုဲ ဍေံက္တဵုဗဒှ်သေက်ဇဵုပအၚဝ်မထေဲဂှ်တုဲ တက်ဗပါ်ကၠေံ ဇရဳအရက်တံဂှ်တုဲ “ပိုဲသ္ကံသၟိၚ်ဝိဒေဟရးရ၊ မူဗှ်ေသ္ဇက်ပကဵုပိုဲရော”ဂးတုဲ ဒြေပ်အာကြာဗဵုဂမၠိၚ်ဂှ်တုဲ ညးဂမံၚ်လ္ၚီတံဂှ် စဴကၠုၚ်ဍုၚ်မိတ္ထဵုရ။
၃၆။ ခဏ်သၟိၚ်စူဠဏဳ ကေုာံဗဵုလဗးတံဇက်ပၚောံအာ ဍုၚ်မိတ္ထဵု
အတိုၚ်ဒဒှ်ဂှ်စဴ လ္ၚောဝ်ပ္တီဗောဓိသတ် ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ သ္ဂးရ၊ “ယွံမၞးတံ အရက်ရောၚ်ဖျုၚ်ဂစိုတ်ကၠေံသၟိၚ်ကၠံမွဲက္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်ဂှ်ရောၚ်၊ မၞးတံဂွံတက်ဗပါ်ကၠေံ လၟုဟ်ဝွံဂှ် ဒှ်မၞးတံ ဂွံဇိုန်ကဵုလမျီုကုသၟိၚ်ကၠံမွဲတံဂှ်ရ၊ မၞးတံဂွံဒုၚ်စဖဵုဇၞော်ကၠးသန်ရ” ရဴဝွံထိုၚ်သးတဴ ညးဂမံၚ်တံဂှ်တုဲ ဗောဓိသတ် ကဵုလာပ်ကုညးလ္ၚီတံဂှ် ပ္ဍဲကာလဂှ်ရ၊ အဏံသၟိၚ်စူဠဏဳ သီုသၟိၚ်ကၠံမွဲဘပလက္ၜေံလက်ဗောဓိသတ် ကေုာံသၟိၚ်ဝေဒေဟရး “ ဗှ်ေတံဒၟံၚ်ကၠာရ”ဂးတုဲ ၊ သၟိၚ်စူဠဏဳ သီုသၟိၚ်ကၠံမွဲက္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ် ကေုာံဗဵုလဗးစှ်ဒစာံအခေါဘဏဳတံဂှ် ဇက်ပ္ၚောံအာဍုၚ်မိတ္ထဵုရ၊ စိုပ်တုဲ ဗိုၚ်လဝ်ဍုၚ်ထပှ်ထပ် တြၚ်မွဲမွဲစိၚ်ဒြၚ်ၜါလ္ၚီ သရာဲသလိုက်ခြပ်ပသဲ ပေၚ်က္ဍဟ်ဒၟံၚ် ဇၟာပ်ပ်တြၚ် လွဟ်ဗၞုဟ်သ္ဇၚ် ကောန်ဒပ်ပၞာန်အမၠံက် ပေၚ်သရပ်ဒၟံၚ် သရာစိၚ်ချေံတိုက်ကွဳတံဂှ်လေဝ် ပေၚ်သရပ်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ဆသရာဲတံဂှ် ရိုဟ်ဟ်မဗတိုဟ်ကၠုၚ်ကဵုသရာဲဍုၚ်ညးမိတ္ထဵုဂှ်မ္ဂး ဗြုဗြုသရာဲသၟိၚ်စူဠဏဳ မ္ဒးဒြေပ်ပေက်အာရ။
ကာလဂှ် သၟိၚ်စူဠဏဳ ဟီုကဵုဗမၞးကေဝဋ်ရ၊ “ယွံအ္စာပိုဲ အာဗိုၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ်တေံ ဟွံဒးဝါတ်ဂါတ် သရိုဟ်သပါဗွဲမသွာ ပိုဲမကေတ်ဂွံကၠုၚ်သွံ၊ လၟုဟ်ပိုဲကၠုၚ်ဗိုၚ်ဍုၚ်မိတ္ထဵုဝါဝွံ ဝါတ်ဂါတ်သရိုဟ်သ္ပါက္ဍၚ်သန်သွံ” “ယွံမရာတ် အဲပြောဟိတ်အစာမၞုံတဴ မရာတ်လ္ပဒိုက်စိုတ်ညိ နွံသ္ဇိုၚ်အဲရအဴ” “ ပသာ်အမာတ်မစဳရေၚ်ရော” “ ပိုဲဒဝ်ကၟာတ်ကၠေံ ဇွောံဟွံကဵုတိတ်ဂၠာဲစတုဲ ဍေံတံကၠောဝ်ဇွောံ ဍေံဟွံတိတ်တုဲ ဒးလုပ်စကဵုပိုဲရ” ကေဝဋ်ဂး၊ သ္ကံဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ လုပ်ပ္တီဗောဓိသတ်ရ “ညးဗိုၚ်ကၞောဝ်ဇွောံ” ဣၚုဟ်ညးဂး။
ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ သြောံဂှ် ကဵုယိုက်ပ္တိုန် ပ္တိတ်ဗဝ်လတူကၟာၚ်ဍုၚ် ကဵုပေၚ်ဒၟံၚ်ဂှ် သၟိၚ်စူဠဏဳညာတ်တုဲ ဟီုကဵုကေဝဋ်ရ၊ “ ယွံအစာပိုဲ ကၞောဝ်ဇွောံမကဵုညးရောၚ်”ဂး၊ သြောံညးနွံပေၚ်သူဒၟံၚ် လတူကၟာၚ်ဍုၚ်သွံ” ကာလဂှ် သ္ကံသၟတ်ဗောဓိသတ် တိုန်ပတီ တ္ၚဲဂှ်တၞဟ်န ပိုဲပၠံလုပ်အာဍုၚ်တုဲ ဟီုကဵုကေဝဋ်ရ၊ သြောံညးတံ ဟွံအိုတ်ဇရာံတုဲ ဆပိုဲဍိက်ညာတ်အဴ” ဍေံတံဂး ဒှ်ရသာ်ဂှ်တုဲ “ ဂတာဝွံ မသာ်စဳရေၚ်ဒးပၠန်ရောအ္စာ” “ယွံတၠညး ဒှ်ရသာ်ဂှ် ပိုဲဗိုၚ်ကၠောဝ်ဍာ်ကဵုဍေံတံရအဴ” ကေဝဋ်ဂး၊ ဂလာန်ဂှ် သ္ကံဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ လ္ၚောဝ်ပ္တီဗောဓိသတ်ပၠန်ရ၊ ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ မသွာ၊ ရသိမကဵုလဝ်ဂှ် ကေတ်ဒုန်ဇမၠိၚ် တြဴစှော်ဟတ် ကဵုတလိုဟ်ကၠေံတၚ်ဍေံတုဲ ကဵုစုတ်လဝ်မသွာ ပ္ဍဒုန်ဂှ်တုဲ ဒုန်ဂှ် ကဵုစရံက်လဝ် ပ္ဍဲဍာ်လစမွဲဗ္တံ ကၠုတ်တိုန်တြဴစှော်ဟတ် သီုမကဴတဴဂှ်တုဲ ဗောဓိသတ် ကဵုအာကေတ်နၚ် သ္ကံဗောဓိသတ် ကဵုဏာဆက်ကွာ်သၟိၚ်စူဠဏဳရ။
သၟိၚ်ဂှ်ညာတ်တုဲ “ မူဒၞာဲမွဲ ဗှ်ေတံ မအာကေတ်နၚ်ပ္ကဴသွာ တၞံသွာတံဝွံရော” “ပိုဲဍိက်ကွာ်အာ သ္ကံဇိုၚ်ဍုၚ်ဂှ် ဍေံညးဍုၚ်တံဂှ် စရှ်ဝေၚ်ပ္ကဴတုဲ ဍေံတံတက်ကၞက်အေန်ကြီုဇာတဴကဵုပိုဲဍိက်တံတုဲ ဍေံတံကော်ဟီုကဵုပိုဲဍိက် ဗှ်ေတံကၞောဝ်ဍာ်ကဵုပိုဲဟာ တၞံပ္ကဴသွာဝွံ ဗှ်ေတံကေတ်ဏာ စရှ်ဝေက်ရဍေံဂးတုဲ ဍေံဗိုၚ်ပ္တိတ်ကဵုပိုဲရောၚ်အဴ၊ တ္ၚဲဂှ် ပိုဲဍိက်ပၠံလုပ်အာပ္ဍုၚ်ဂှ် ပိုဲညာတ်ကၟာလစမွဲဇၞော်သန် သ္ဇိုဟ်လေဝ်သ္ဇိုဟ်လောန် ညးဍုၚ်ဂမၠိုၚ်တုက်သုၚ်ဗလိုပ်ဟုံတဴဒၟံၚ် ညံၚ်သဘၚ်ပေါဲကီုရအဴ၊ ပ္ကဴသွာတြဴစှော်ဟတ်ဝွံ တဴဆဇိုၚ်သြၚ်ကၟာလစဂှ်ကီုရောၚ်၊ ပ္ဍဲဒေါဝ်လစဂှ် သ္ဇိုဟ်လောန်က္ဍၚ်ဏီအဴ”ဍေံဂး၊ သၟိၚ်စူဠဏဳမိၚ်တုဲ သ္ဂးရ၊ “ပိုဲကၞောဝ်းဍာ်မ္ဂးဂှ် မူဂှ် ဍေံသ္ဇက်ကၠောဝ်ဍာ်နွံဂှ်ရော”ဂးတုဲ ဟီုကဵုအ္စာဗမၞးကေဝဋ်ဂှ်ပၠန်ရ၊ ကေဝဋ်မိၚ်တုဲ ဒှ်ရသာ်ဂှ် ပိုဲကၞောဝ်အှော်ကဵုဍေံပလန်ရသ္ဂးတုဲ ခဏဂှ် သ္ကံဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ ပၠံလုပ်အာပ္ဍဲဍုၚ် လ္ၚောဝ်ပ္တီဗောဓိသတ်ပၠန်ရ၊ တုဲအှော်တံဂှ် ဗောဓိသတ်ကဵုတိတ်ဗဝ်လဝ် လ္တူကၟာၚ်ဍုၚ် ဗၞတ်သၠုၚ်စိၚ်ဟေၚ် သၟတ်ဗောဓိသတ် မဟီုတိုန်ပၠန်ရ၊ “တ္ၚဲဂှ် ပိုဲဍိက်ပၠံလုပ်အာရုၚ်သုၚ်အရက်တုဲ ညာတ်အှော်ဗွဝ်ဍေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ်လေဝ်ဟွံအိုတ်တုဲ ဍေံတိတ်ဗဝ်လဝ်လ္တူကၟာၚ်ဍုၚ်ရောၚ်အဴ”ဍေံဂး၊ သၟိၚ်စူဠဏဳမိၚ်တုဲ ကော်ကေတ်ကေဝဋ်သ္ဂးပၠန်ရ၊ “ယွံအ္စာ ဍုၚ်ဝွံ ဗိုန်က္ညန်သန်သွံ ဇွောံဍေံလေဝ်ဂၠိုၚ် ဍာ်ဂၠိုၚ် အှော်ဂၠိုၚ် ပိုဲဗိုၚ်တဴဍေံလၟုဟ်ဝွံဍေံဟွံကၠောဝ် ပိုဲရောၚ်ကၠောဝ်အာသွံ ပိုဲဗိုၚ်တဴဍေံတံဂှ် မသက္ကုဖဵုရ၊ ပိုဲပိုက်ဒပ်တုဲ စဴအာခိုဟ်ရအ္စာ”ရဴဝွံသၟိၚ်ဂး၊ “ယွံတၠညးမရာတ်လ္ပစဴဏီ ယာံမရာတ်စဴအာမ္ဂး ကြဳဇှ်ဒယှ်တှ်မရာတ် သ္ဒးဍိုန်အာရ၊ အဲကဵုမဟောဟ်သဓ မွဲကဵုမွဲ ဇၞးတုဲပိုဲသစဴရအဴ”ကေဝဋ်ဂး။
၃၇။ ခဏ်မဟောဟ်သဓ ကဵုကေတ်ဝဋ်စၞေဟ်ဓမ္မယုဒ္ဓ
ကာလဂှ် စကာပၠောဟ်ကလုတ် ကဵုလုပ်ဟီုကဵုသၟိၚ်ဝိဒေဟရးရ၊ “ယွံတၠညး ဗမၞးကေဝဋ်ကဵုမဟောဟ်သဓ ကဵုတဝ်စၞေဟ် မွဲကဵုမွဲရအဴ” သၟိၚ်စူဠဏဳကဵုလုပ်ဟီု သၟိၚ်ဝိဒေဟရးမိၚ်တုဲ ကဵုကော်သၟာန်မဟောဟ်သဓရ၊ “ယွံကောန်အဲမဟောဟ်သဓ သၟိၚ်စူဠဏဳ စကာပၠောပ်နၚ် ကလုတ်ကဵုလုပ်ကီု မဟောဟ်သဓကဵုဗမၞးကေဝဋ်ကဵုတဝ်စၞေဟ် ဓမ္မယုဒ္ဓ မွဲကဵုမွဲ ဣၚုဟ်ဂး၊ ပသာ်စိုတ်ကောန်အဲရော” “ဂွံရ” ဗောဓိသတ်ဂး၊ “ယးဂတတုဲ ဗွဲဒိုဟ်ပလိုတ်ဍုၚ် ပိုဲတဝ်စၞေဟ်ရ” ဗောဓိသတ်ဂး ကလုတ်ဂှ် တိတ်ကလေၚ်စဴ တ္ၚဲယးဂတဂှ် သၟိၚ်စူဠဏဳ သီုအခေၚ်ဗဵုပၞာန် က္ဍိုက်ကွဳ ပြာသာဒ်ထဝ်ကျိုၚ်ကျဝ်သီုမ္ဒးရးတုဲ ဇက်အာဗွဲဒိုဟ်ပလိုတ်ဍုၚ်ဂှ်ရ၊ မဟောဟ်သဓ သ္ကေံကေတ်မၞိက်ရတ် သီုအရံၚ်လျး မဂဵုလဟဵုဒၟံၚ်ဂှ်တုဲ ညံၚ်သၟိၚ်အိန်မာဃ သီုဂၠံၚ်ကျာ်သြဳညံၚ်သၟိၚ်သဳဟ မတိတ်နူဂိုဟ်တၟံထဝ်ဂှ်ကီု သီုညးဂၟံၚ်လ္ၚီ ဗဗွက်ကရဴတုဲ ဇက်တိတ်အာဒိုဟ်ပလိုတ်ဍုၚ်ဂှ်ရ။
ဗမၞးကေဝဋ်ဒၟံၚ်သၠုၚ် မဟောဟ်သဓဒၟံၚ်သဝ် ဗမၞးကေဝဋ်ညာတ်ဗောဓိသတ်တုဲ ကွာ်သရဲကၠုၚ် “ယွံတၠပညာ ပိုဲမစိုပ်ကၠုၚ်ဋ္ဌာန်တၠပညာတံ အဏံဗွဲမလံရ၊ မမိက်ကုဝတ္ထုညိညလေဝ် ဟွံကဵုပိုဲဟာပ်စသုၚ်ညိညသွံ” ကေဝဋ်ဂး၊ “ယွံအ္စာ ဣဏံမၞိက်သီုလျးမဂဵုဒၟံၚ်ဝွံဂှ် အဲတွာဲအ္စာရ”ဗောဓိသတ်ဂး ကေဝဋ် မိၚ်ပါၚ်ဗောဓိသတ် ညာတ်မၞိက်မဂဵုဒၟံၚ်သီုလျးဂှ် ဗမၞးကေဝဋ်မိပ်စိုတ်တုဲ “ ယွံတၠပညာခါရသကဵုမ္ဂး ကဵုညိရ”ဗမၞးဂး၊ “ အစာပၠးဂတာတဲရ” ဗောဓိသတ်ဂးတုဲ ဗမၞးပၠးဂတာတဲ ဗောဓိသတ်ထောံစုတ်ပ္ဍဲမုဟ်လ္ပုဟ်တဲတုဲ မၞိက်ဒတုံစှ်ေလောကၠုၚ် ပ္ဍဲတံဇိုၚ်ဗောဓိသတ်ရ၊ တုဲဗမၞးဒစိုၚ်ၜိုတ်ကေတ်မၞိက်ဂှ်မ္ဂး ကာလဂှ် ဗောဓိသတ်တံၚ်ကေတ်တၞုၚ်ချတ်ဂၠိက်ဂှ် တဲမွဲ ပ္ဍဵုလ္တက်တုဲဂဇိုတ်ကၞေၚ်ကဵုဂၠးတိ “အစာဇၞော်ရောၚ် လ္ပလ္ၚောဝ်အဲ လ္ပလ္ၚောဝ်အဲညိ”ရဴဝွံဗောဓိသတ်ကော်ဟီုကုဗဵုဂမၠိၚ် ဗဵုဂမၠိုၚ်မိၚ်ညာတ်အိုတ်တုဲ “ဗမၞးကေဝဋ်ကျအာလ္ၚောဝ်တံဇိုၚ်မဟောဟ်သဓတုဲရ” သၟိၚ်စူဠဏဳဂးတုဲ ပိုက်ဒပ်ကလေၚ်စဴ ကာလဂှ် ဗဵုဂမၠိၚ်ဗြုဒှ်ပေက်အာအိုတ် ဗောဓိသတ်သီုကဵုဒြဟတ်ဂရိတ်ကၞေၚ်ကဵုတိ သရဲအာတုဲ ရပ်ဒဗိုတ်ဏာဗၞတ်မွဲဇရိုတ်ဥဿဘတုဲ ဒတုံစှ်ေဒၟံၚ်မွဲခဏကာလဂှ် ဆီဇွောဝ်ပေၚ်မုက် သမ္ၚုဟ်တိုန်တုဲ ဒလိုက်က္တဵုဒြေပ်ဗက်သၟိၚ်စူဠဏဳရ၊ “ ယွံတၠညးဒိုအ်ညိကၠာ၊ အဲဟွံကျဍေံ ဍေံပဥပ္ပာဲစၞာဲရောၚ်” ဟီုပၠောပ်စိုတ်သၟိၚ်တုဲ သၟိၚ်စူဠဏဳသီုကဵုဗဵုဂမၠိုၚ် ဇက်ကလေၚ်ဗိုၚ်လဝ်ဍုၚ်မိတ္ထဵုပၠန်ရ။
၃၈။ ခဏ်ဗောဓိသတ်အံၚ်ဇၞးသၟိၚ်စူဠဏဳအလန်ဒုတိယ
ကာလဂှ် သၟိၚ်စူဠဏဳသၟာန်ဗမၞးပၠန်ရ၊ “ယွံအ္စာ ပသာ်ပိုဲသ္ဂောံစဳရေၚ်ညိပၠန်ရော” “ ယွံတၠညး ပိုဲကၟာတ်လဗိုန်တြၚ်အလောဲရအဴ”ဂးတုဲ ကၟာတ်လဗိုန်ကၠေံတြၚ်အလောဲဟွံကဵုညးတိတ်လုပ်သက်က်ရ၊ ကာလဂှ် ဗောဓိသတ်ကော်ဗမၞးအနုကေဝဋ်တုဲ သ္ဂးရ၊ “ယွံအနုကေဝဋ် မၞးကေတ်စဂလာန်အဲညိဟာ၊ ယာံမၞးသသကေတ်ဂလာန်အဲဂှ် သတ္တံဂမၠိုၚ်ဂွံၜိုဟ်စိုတ်ရ” ဗောဓိသတ်ဂး “အဲတက်စးမပိလစုတ် ကဵုဗၞောဝ်ဒၟံၚ်တုဲ လံက်မိတ်ဂပဵုမတိုန်ဒၟံၚ်လ္တူကၟာၚ်ဍုၚ်တုဲ ကွာၚ်စၞဗြာတ်က္ၜဴမဗိုတ်ဖျေံကဵုဗဵုပၞာန်စူဠဏဳတုဲ သာ်ဝွံ မၞးကော်ဟီုကဵုဗဵုပၞာန်တံဂှ် ဒၟံၚ် ပိပန်တ္ၚဲတုဲ ဍုၚ်မိတ္ထဵုဝွံသွေက်အာရ၊ ညးဍုၚ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ကၠောဝ်ဗျဵုက္ဍၚ်သန်ရ၊ ယိုက်တၟာဲဇမိန်တုဲ သ္ဒးတိတ်ကၠုၚ်ကဵုသၟိၚ်မၞးတံရ၊ သာ်ဝွံမကော်ဟီုတုဲ မၞိက်သ္ကံအဲသ်ဂးကဵုမရ၊ ဟာဲဗမၞးဒွိုက် ဗှ်ေဒၟံၚ်ဖဴပိုဲရောၚ်၊ မူပဗှ်ေမလုပ်စလ္ပာ်ညးဟာ သ္ကံအဲတံဂှ်ဂးတုဲ ဍေံရပ်နၚ်ကဵုအဲတုဲ ကဵုကးကၠေံသော်ယံၚ် ကရေဲဂေတ်ဍုၚ်ကဵုဒွဵုကဵုဒုန်စရေက်ကဵုဆီတိတ်တုဲ ကဵုဇွောဝ်ဖျေံနူကၟာၚ်ဍုၚ်တုဲ ပ္တိတ်ဏာကၠေံမ္ၚးဍုၚ်ရ၊ တုဲညံၚ်သၟိၚ်စူဠဏဳမဂွံပတှ်ေမဂှ် မချပ်ဟီုရ ကာလအရေဝ်မစိုပ်ဒတုဲဂှ် ပိုန်ဟာန်အလဵုအသဳ စိၚ်ဂၠုၚ်ချေံခွါတံဂှ်အဲသဇိုၚ်ကဵုမရ၊ မလ္ပဒွိၚ်ရ” ဗောဓိသတ်ဂး
“ခိုဟ်ရအဴ”အနုကေဝဋ်ဂးတုဲ ညံၚ်မဟောဟ်သဓမဗ္တောန်ဟီုကဵုဂှ် ဗမၞးပဗက်တုဲ ကးသော်ဂၠောန်ပၠေဝ်ဍုၚ် တက်စးဗၞောဝ်တုဲ ဇွောဝ်ပ္တိတ်ဏာရ၊ ညးပၞာန်မ္ၚးတံဂှ် ညးကးသော်တက်ဗၞောဝ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဍေံကေတ်ဏာကဵုသၟိၚ်စူဠဏဳရ၊ ကာလသၟိၚ်စူဠဏဳသၟာန်ဂှ် “ အဲဍိက်ဗမၞးအနုကေဝဋ်ရအဴ၊ သၟိၚ်ဝိဒေဟရးကဵု ဂဟပတိ ကဵုကော်ပ္တိုန်အဲဍိက်ဒၟါနူမလံတိုန်ဂှ်ရ၊ သၟိၚ်ဝိဒေဟရးပၞတ်ကဵုအဲဍိက်တုဲ သီဒက်ပၠံၚ်ၜးကေတ်ဒြပ်အဲဍိက်အိုတ်တုဲ ကောန်သမ္ဘာအဲဍိက် ရပ်ဂိုၚ်လဝ် အဲဍိက်တိတ်ဒၟံၚ်လတူကၟာၚ်ဍုၚ်၊ ကွာၚ်ၜဲစၞဗြာတ်က္ၜဴအဲဍိက် ထောဖျေံဒဗိုတ်ဖျေံဏာကဵု ညးဗဵုပၞာန်တၠအဲတံဂှ် စဒၟံၚ်ၜါပိတ္ၚဲ ဂတဍုၚ်မိတ္ထဵုဝွံ သ္ဒးပေက်အာရ၊ ညးဍုၚ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ကၠောဝ်ဗျဵုဂၠိုၚ်က္ဍၚ်သန်ရ၊ မာတ်အဲဍိက်မကော်ဟီုသာ်ဂှ် ဗှ်ေလေဝ်သ္ကံအဲရောၚ်၊ ဗှ်ေတန်ဂွံလုပ်စဖဴညးဟာ ဂးတုဲ ကးကၠေံသော်ဂၠောန်အဲဍိက်တုဲ ကဵုဒွဵုဒွိုက်ပၠေၚ်ဍုၚ်ကဵုအဲဍိက်တုဲ ဇွေတ်ပ္တိတ်နၚ်မ္ၚးဍုၚ်ရောၚ်အဴ” သၟိၚ်စူဠဏဳ သၟာန်သၟုက်သ္ကံသွးညးပၞာန်တံဂှ်တုဲ “ ဗမၞးအနုကေဝဋ်မဟီုဂှ် ဒှ်ကွေံရအဴ” သ္ကံသၟိၚ်တံဂှ်ဂး၊ သၟိၚ်စူဠဏဳပ္တေဟ်အာတုဲ “ ယွံတၠညး သၟိၚ်ဝိဒေဟရး ကဵုကောန်ဂဟပတိဂှ် ဒှ်အာသတြု အဲဍိက်ရအဴ၊ ကၟာၚ်ဍုၚ်ဒၞာဲဟွံခိုၚ်ထ္ၜိုၚ်ဒၞာဲမတဍာတံဂှ် အဲသတီတဴဖအိုတ် ဒှ်သဇိုၚ်အဲဍိက်ရအဴ”။
သၟိၚ်စူဠဏဳမိၚ်တုဲ မိပ်စိုတ်စရိုတ်က္ဍၚ်သန်ရ၊ သၟိၚ်ကၠံမွဲသီုဗဵုပၞာန်ဂမၠိုၚ် စှ်ဒစာံအခေါဘဏဳဂှ် ဇိုန်ကဵုအနုကေဝဋ်ဖအိုတ်ရ၊ အနုကေဝဋဂွံတုဲ ကဵုဒွါန်ရ၊ ဒၞာဲကၟာၚ်ဍုၚ်မခိုၚ်ဒၞာဲထ္ၜိုၚ်မသ္ဇိုဟ်ဒၞာဲကျာံမဂံၚ်တံဂှ် အနုကေဝဋ်မကဵုကၠာံထ္ၜိုၚ်တံဂှ်ရ၊ ဆမၞိဟ်မစှ်ေစံဍာ်မွဲၜါဗက် ကျာံစကၠေံရ၊ ဍေံဟဂံၚ်စှ်ေထ္ၜိုၚ်ရ၊ တုဲ အနုကေဝဋ် ချပ်ပ္တိတ်ဥပ္ပာဲပၠန်ရ၊ တုဲအနုကေဝဋ် စကာပၠောပ်မၞိဟ်ညံၚ်ညးဟွံတီကဵုလုပ်ဟီု ကဵုမဟောဟ်သဓရ၊ ကဵုပ္တိတ်လာပ် သီုအခဝ်တဆိပ် ကဵုစုတ်လဝ် အနုကေဝဋ်ဂွံလာပ်တုဲ ဇိုန်ကဵုသၟိၚ်ကၠံမွဲရ။
ကာလမကဵုလာပ်ဝွံ “ သၟိၚ်စူဠဏဳမကဵုရောၚ်၊ ကာလမအာသဳကၠဳသၟိၚ်တုဲ လာပ်ကယိုၚ်ဝွံ မၞးတံကျိုၚ်ကျဝ်အာညိ” အနုကေဝဋ်မဟီုလဝ် “ဂွံရ” သၟိၚ်ဂးတုဲ အနုကေဝဋ် ဍေံကၠုၚ်ပ္တီသၟိၚ်စူဠဏဳရ၊ “ယွံမရာတ် သၟိၚ်ကၠံမွဲက္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်တံဂှ် ဍေံမလုပ်ကဵုမဟောဟ်သဓသီုဖအိုတ်ရောၚ်အဴ၊ တုဲဍေံဒုၚ်စလာပ်ဂၠံၚ်မဟောဟ်သဓ အပေါတ်ကယိုၚ်တံဂှ် စုတ်လဝ်အခဝ်တဆိပ်သတီသီုဖအိုတ်ရ၊ ဇကုမရာတ် ဍေံရပ်ကဵုမဟောဟ်သဓရအဴ၊ မရာတ်သိုက်ဂှ် အဲဍိက်သိုက်ကီုရ မရာတ်ဒိုက်ဂှ်လေဝ် အဲဍိက်ဒးဒိုက်ကီုရအဴ၊ ယာံရညးချပ်ဂွံတုဲ အဲဍိက် အနုကေဝဋ်မ္ဒးချိုတ်ကၠာညးရအဴ၊ မရာတ် ခါရဟွံပ္တေဟ်အဲမ္ဂး မရာတ်ကော်နၚ် သၟိၚ်ကၠံမွဲတုဲ အခဝ်ကပေါတ်ကယိုၚ်တံဂှ် မရာတ်သ္ဂောံညာတ်တဴရအဴ” အနုကေဝဋ်ဂး။
သၟိၚ်စူဠဏဳ ကဵုကော်နၚ်သၟိၚ်ကၠံမွဲရ၊ ပ္ဍဲဂှ် အပေါတ်ကယိုၚ်မဟောဟ်သဓမကဵုဂှ် သၟိၚ်စူဠဏဳ ညာတ်ကေတ်အခဝ်တဆိပ်မတၟေၚ်တၟဟ်တံဂှ်တုဲ ဖေက်လကိုတ်တဴပ္ဍဲစိုတ်ရ၊ သၟိၚ်ဟီုပၠန် ဂတညိညတုဲ “မၞးတံစဴအာရ”သၟိၚ်ဂး၊ သၟိၚ်ဂမၠိၚ်စဴအာတုဲ အနုကေဝဋ် ဟီုကဵုသၟိၚ်စူဠဏဳရ၊ “ယွံမရာတ် မရာတ်ညာတ်ရဟာအဴ” “အဲညာတ်ရ” သၟိၚ်ဂး “ယွံအနုကေဝဋ်က္ဍိုက်ချေံဗက်အာသၟိၚ်ညိတုဲ ကလေၚ်ကၠုၚ်ကော်သၟိၚ်ကၠံမွဲရ၊ “ယွံမၞးတံ မူပမၞးတံသ္တိက်လှိၚ်ဒၟံၚ်ဏီရော၊ တေံသၟိၚ်စူဠဏဳ ပေၚ်ဒဴစဴအာတုဲရသွံ” အနုကေဝဋ်ဂးတုဲ သၟိၚ်ဂမၠိုၚ် အာရံၚ်ဟွံညာတ်သၟိၚ်စူဠဏဳတုဲ ရုရုဒှ်ဖေက်လကိုတ်တဴသီုဗဵုဂမၠိုၚ် ဆယာတ်ဒက်ဂၞဴကေတ်ဟွံဂွံ ပေက်ဒဴစဴအာအိုတ်ရ၊ တုဲအနုကေဝဋ်ကလေၚ်လုပ်ဍုၚ် ဟီုပ္တီဗောဓိသတ်ရ၊ တ္ၚဲယးတုဲ ဗောဓိသတ် ကဵုတိတ်ယိုက်ဒြပ်ညးပၞာန် စူဠဏဳရ၊ ကြောတ်ထဝ် ဂဍအ်ထဝ် ဖေဝ်ယာတ် ဗၞုဟ်သ္ဇၚ်ကောန်ဒပ်ပၞာန် အမၠံက်ထောံလဝ် ဗဝ်သ္ဇဝ် တၞၚ်လရၚ်တဴအိုတ်ရ၊ လုကဴပန်ဂိတု ဒယိုန်ဖျဴဍုၚ်အိုတ်ရ၊ အနုကေဝဋ်ဂှ် ထဝ်သၠုၚ်ဇကုဗဝ်ကဵုရ၊ ဒြပ်သၟိၚ်စူဠဏဳဂှ် ကဵုသၟိၚ်ဝိဒေဟရး ဒြပ်သၟိၚ်ကၠံမွဲ က္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ် ဗောဓိသတ်သီုဂိုၚ်လဝ် ဒြပ်ဗမၞးကေဝဋ်ဂှ် ကဵုကုအနုကေဝဋ်ရ၊ ဒြပ်အမာတ်တံဂမၠိုၚ်ဂှ် ကဵုအမာတ်ဍုၚ်မိတ္ထဵုရ၊ ဒြပ်ညးပၞာန်စှ် ဒ္စာံအခေါဘဏဳဂှ် ကဵုညးဍုၚ်တံဂမၠိုၚ်ရ။
၃၉။ ခဏ်မဟောဟ်သဓ ဗလးဏာတ္ၚေက်သုဝ
သၟိၚ်စူဠဏဳ စဴစိုပ်သ္ၚိနန်ဇကုတုဲ အိုတ်အာကသပ်ရ၊ အ္စာကေဝဋ်တန် ရိုဟ်ဟ် မထံၚ်ဒ္ၚောဝ်ဂှ် ညာတ်ပၞေတ်ကၞေၚ်ဂှ်တုဲ ဒှ်ဗီုစိုတ်ညံၚ်ပၟတ်လေၚ်ကဝ်ကီု၊ စိုတ်သၟိက်ခၠေဝ်ပၞေတ်ကဵုဗောဓိသတ်ဂှ် ချပ်တဴလၟိုန် ရိုဟ်ဒဒှ်တ္ၚဲရ၊ တုဲအ္စာကေဝဋ် တိုန်အာကဵုသၟိၚ်ရ၊ “ယွံမရာတ် ကောန်ဂဟပတိဝွံ ဍေံအထေၚ်ဍောတ်ကဵုပိုဲ လောန်အာ နဥပ္ပာဲမွဲ ပိုဲချပ်ပၠေၚ်ကၠေံဍေံညိအဴ” ကေဝဋ်ဂး “ ပသာ်ဥပ္ပာဲမွဲ ပိုဲသ္ဂောံညိရောအ္စာ”သၟိၚ်ဂး၊ ဗက်ဗ္ဒဴ ကၠေံညးဖအိုတ်တုဲ သာရိကာဗြဴ မၞုံကာလဂှ် အ္စာကေဝဋ်မဟီုရ၊ “ကောန်ဗြဴမရာတ်ပဥ္စာလစန္ဒဳဝွံ ပိုဲသကဵုသၟိၚ်ဝိဒေဟရး ပိုဲသ္ပပြာကတ်တုဲ ပိုဲလှေံနၚ်တုဲ ပိုဲရပ်ကေတ်ရအဴ” ကေဝဋ်ဂး ။
“ဒးရးသန်ရအစာ”သၟိၚ်ဂး၊ ကာလဂှ် ကော်ကဝိတံတုဲ ဒဒှ်ပဥ္စာလစန္ဒဳဝွံ မပတၠစရာဲရုပ်သာ်မဂေါဝ်လောန်ဂှ် ကဵုကဝိတံစဳဇန်ဒွက်တုဲ ဒၞာဲရမျာၚ်မခိုဟ်ဂှ် ကဵုဒယှ်ေကၠောံအာ ဒဵုဍုၚ်မိတ္ထဵုရ၊ ပရိုၚ်ဒယှ်ရုပ်ဂှ် သၟိၚ်ဝိဒေဟရးမိၚ်တုဲ ကော်နၚ်ကဵု ကၠုၚ်ဒယှ်ေပ္ဍဲသ္ၚိသၟိၚ်ရ၊ အကြီု ပဥ္စာလစန္ဒဳ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်စူဠဏဳ မပတၠရုပ်ဂှ် အလုံဇမ္မုဒိပ် ဆဗြဴမၞုံကဵုပ္တောံၜတ် သ္ဇိုၚ်သ္ဂောံသန်ရ၊ အိုတ်သၟိၚ်ကၠံမွဲက္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်ဝွံဂှ် ညးသ္ကောံပ္ကၚ်ရၚ်ထေက်ကြိုက်ကဵုကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဇမ္မုဒိပ်ဝွံ ဝေၚ်အာနူနာဲညးဍုၚ်မိတ္ထဵုတုဲ ဟွံမွဲရ၊ ဆနာဲညးဍုၚ်မိတ္ထဵုမွဲထေက်ကြိုက်က္ဍၚ်သန်ရ၊ ဨကရာတ်ၜါဝွံ သ္ဂောံဒှ်သဗာန်ထဝ်တုဲ အလုံဂတာဇမ္မုဒိပ်ဝွံဂှ် ညးဂှ်သတုပ်မာန်ရော၊ သာ်ဝွံ သၟာဒွက်ဂှ်မဒယှ်ေတဴ သၟိၚ်ဝိဒေဟရးမိၚ်တုဲ အလုံဟဒယဖျုန်ဒြိုဟ်ညံၚ်ခၞိက်မြမောဝ် လာဲအာကီုမဒှ် တုဲကဵုလာပ်သကာကုသၟာဒွက်ဂှ် ဗွဲမဂၠိုၚ်က္ဍၚ်သန်ရ။
သၟာဒွက်ဂှ်ဂွံလာပ်တုဲ ကလေၚ်စဴအာဍုၚ်သၟိၚ်စူဠဏဳရ၊ ဒဒှ်သၟိၚ်ဝိဒေဟရးမသ္ဍိုက်မၠိုက်ပဥ္စာလစန္ဒဳဗွဲမလောန်ဂှ် ဍေံဟီုပ္တီသၟိၚ်စူဠဏဳရ၊ သၟိၚ်စူဠဏဳမိၚ်တုဲ ကဵုဗမၞးကေဝဋ်ကၠောံအာဍုၚ်မိတ္ထဵုရ၊ ကေဝဋ်အာစိုပ်ဍုၚ်မိတ္ထဵုတုဲ သၟိၚ်ဝဒေဟရး ကဵုစဳရေၚ်ကၞာထးတုဲ ကဵုဝေၚ်ဒုၚ်တၠုၚ်ဗစဖါပ်ကဵုဒၟံၚ်အရာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲ သၟိၚ်ဝိဒေဟရးသၟာန်ရ၊ “ ယွံအ္စာမူဟိုတ်ကိစ္စမၞုံတုဲ အ္စာမကၠုၚ်စိုပ်ပိုဲရော” သၟိၚ်သၟာန်၊ “ယွံတၠညး အဲမကၠုၚ်ဂှ် ကိစ္စတၞဟ်သ္အာၚ်ဟွံသေၚ်ရ၊ ကောန်ဗြဴနာဲပိုဲသၟိၚ်စူဠဏဳပဥ္စာလစန္ဒဳမ္ဂးဂှ် အယုက်စှ်တြဴသၞာံ ပမတၠစရာဲရုပ် ဒးရးလောန်သန်ရ၊ အလုံသၟိၚ်ကၠံမွဲက္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်တုန်လေဝ် မဒှ်ဍိက်သၟဝ်တဲဖ္အိုတ်ရောၚ်၊ သ္ဂောံထေက်ကြိုက်ဟွံသေၚ် ဨကရာတ်နာဲဍုၚ်မိတ္ထဵုမွဲဂှ် ပိုန်ဟာန်ဂကူလေဝ်တုပ် ဨကရာတ်ၜါဝွံ သ္ဂောံဒှ်မိတ်သဗာန်ထဝ်တုဲ အလုံဂတာဇမ္မုဒိပ်ဝွံဂှ် ညးသ္ဇက်ပ္ကောံဟွံမွဲရ၊ နာဲညးမိတ္ထဵုမွဲဂှ် ထေက်ကြိုက်ကဵုကောန်ဗြဴ သၟိၚ်နာဲပိုဲရဂးတုဲ အဲဍိက်ဗမၞးကေဝဋ် မ္ဒးကၠုၚ်စိုပ်ဇရေၚ်တၠနန်ထဝ်ရောၚ်အဴ” ကေဝဋ်ဂး။
သၟိၚ်ဝိဒေဟရး သီုအစာပန်မိၚ်တုဲ မိပ်စိုတ်စရိုတ်ဗွဲမလောန်သန်ရ၊ တုဲသၟိၚ်ဝိဒေဟရးသၟာန်အစာပန်တံရ၊ အစာပန်မိၚ်တုဲ “ခိုဟ်သန်ရမရာတ် ဒှ်ဂလာန်မ္ၚဵုရအဴ”အစာပန်ဂးတုဲ သၟိၚ်သၟာန်မဟောဟ်သဓပၠန်ရ၊ “ယွံကောန်အဲမဟောဟ်သဓ အပ္ဍဲညးမကၠုၚ်ပမဟာမိတ်ဆက်ကွာ်ပဥ္စာလစန္ဒဳဂှ် အဲသီုအစာပန် စိုတ်သၟဟ်ဒှ်မွဲတုဲရ စိုတ်မဟောဟ်သဓဂှ် ပသာ်ဒှ်ညိရောကောန်” “ ယွံမရာတ် ဍေံကၠုၚ်လှန်ဏာဒက်စၞာဲဥပ္ပာဲ ညံၚ်သ္ဂောံစိုပ်ဋ္ဌာန်ဍေံတုဲ ဍေံရပ်ဂစိုတ်မရာတ်ရအဴ၊ ကကၠုသမၠီုညာတ်ပရန် ပတှ်ေဓဝ်လောဘ ဟွံချပ်ဗ္စာရဏာမွဲ ကြဴဂတတုဲ ရပ်ပရန်ထၞောန် ခက်အာပ္ဍဲပါၚ်ကၠာတ်ပ္တိတ်ဟွံတိတ် ၚိတ်ဗိုန်က္ဍၚ်အာ သေဋ္ဌဳတၠထၞောန်ဂှ် တံၚ်ပ္တိုန်ဂွံတုဲ ကဝးစုတ်ပ္ဍဲထၟာဲသွရ၊ ကာလဂှ် ကကၠုသမၠီုဂှ် မစဴဒှ်လလေၚ်ရောၚ်ဟွံသေၚ်ဟာ၊ ညံၚ်နဲသာ်ဂှ်ကီုရ သၟိၚ်စူဠဏဳမတုပ်ပမာသေဋ္ဌဳ ပဥ္စာလစန္ဒဳတုပ်ပမာရဴပရန် မရာတ်သၟိၚ်မပြဲတုပ်နဲဥပမာကကၠုဂှ်ကီုရ၊ ယဝ်သ္ဒးၚိတ်ပရန်တုဲမ္ဂး မရာတ်လေဝ် သ္ဒးအိုတ်အာသ္ကန်ကီုရအဴ၊ ဟိုတ်ဂှ်အဲဍိက်မ္ဒးလ္ၚောဝ်ပ္တီမရာတ်ရောၚ်အဴ” “ယွံမရာတ် ပူဂဵုမွဲဂှ် ကၠဵုဗက်ကိတ်ဍေံ ပၞတ်ကဵုကၠဵုဂှ်တုဲ ဍေံမသၠေဟ်ကၠဵုဂှ်ပၠန် တဲမွဲဂှ် မရပ်ပုၚ်ကလောံထ္ၜးဗ္ဒုၚ်ကဵု တဲမွဲရပ်လဝ်လေံဒန် ပ္ဍဵုပၞုက်လဝ်လက်ကရဴ ကၠဵုဂှ်ဟွံတီဒဒွဵုတုဲ ညာတ်ပုၚ်ကလောံထဒၟကၠုၚ်ဒၚ်လေံ ဒးဒူစးတုဲမ္ဂး ဏှာတ်အာဏှာတ်ကၠုၚ်ရ၊ မရာတ်ဂှ်လေဝ် ဖေက်ဒှ်တဴနဲဂှ်ကီုပၠန်ရ ဒှ်ပ္ဍဲစိုတ်အဲဍိက်” ။
“မွဲနဲပၠန်တုန် လၟမွဲဂှ် ဍေံသၟိက်စဖျုန်ဒြာဲတုဲ ဍေံခါဲလဝ်ဂၠံ လတူဂှ် ဍေံကဵုလဝ်ကၟတ်ဇြလာဲ ဂ္ညိဂ္ညာတ်က္ဍိုပ်က္ဍဴတဴရ၊ ညာတ်ကၟတ်မဂေါဝ်ဆာဲ ဒြာဲသမၠီုလုပ်စတုဲ ဒတုံစှ်ေပ္ဍဲဂၠံ သ္ဒးပကာဂစိုတ်၊ ဒြာဲသမၠီုဟွံတီတၚ်ကညးတုဲ မ္ဒးအိုတ်အာလမျီုနဲပၟာသာ်ဂှ် ဖေက်ဒှ်ပ္ဍဲစိုတ်အဲဒိုက်ရအဴ” သၟိၚ်မိၚ်မဟောဟ်သဓမဟီုတုဲ ပ္ဍဲစိုတ်တၠညးထေဲပၞတ်တဴ ညံၚ်ပၟဝ်လေၚ်ကဝ်ကီုမဒှ်တုဲ သၟိၚ်ဟီုတိုန်ရ၊ “ဗြဴရတ်မ္ၚဵု ညးကၠုၚ်ဇိုန်ကဵုအဲ ပ္ဍဲဂှ်ဗှ်ေကၠုၚ်ဆေဝ်တာဒနာပလီုကၠေံ ဍေံဏံကောန်သြော်ဗ္ၚရောၚ်၊ မူမတီအရေဝ်အခြာရော၊ ဟာဲမဟောဟ်သဓကောန်ဂဟပတိ ဗှ်ေမဟီုလၟုဟ် ဟွံၚဳမုက်အဲဨကရာတ်ညိဟာ၊ ဗှ်ေတံပတ်ကံတုဲ ဒလူဖျေံဏာကၠေံဍေံရ”သၟိၚ်ဂး။
မဟောဟ်သဓ တီဒဒှ်သၟိၚ်မထေဲပၞတ်တုဲ ဒလိုက်က္တဵုဂါံတိတ်အာသိုက်က်တုဲ စှ်ေအာသ္ၚိဇကုရ၊ တုဲဗောဓိသတ်ဗ္စာရဏာ “အဲလေဝ် ညးမခစညးရောၚ် ဒမခၠေဝ်ဂုန်ညးရ”ဂးတုဲ မဟောဟ်သဓ စကာဏာတ္ၚေက်သုဝရ၊ “ယွံသုဝ မကၠောံအာဍုၚ်သၟိၚ်စူဠဏဳတေံတဒဲ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်စူဠဏဳမဇိုန်ကဵုသၟိၚ်ဝိဒေဟရးမ္ဂးဂှ် ဒှ်ကီု ဟွံဒှ်ကီု ညံၚ်သ္ဂောံတီအဆက် စၟတ် ဨကန္တဂှ် အမာဂၠာဲကလၚ်စံညိကောန်” မဟောဟ်သဓဂး၊ တ္ၚေက်သုဝမိၚ်တုဲ ပဝ်အာစိုပ်ဍုၚ်သၟိၚ်စူဠဏဳတုဲ ဍုန်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒြၚ်နန်ပြာသာဒ် ညာတ်သာရိကာဗြဴမဒၟံၚ်တဴပ္ဍဲခရိၚ်ထဝ်ဂှ်တုဲ ပြာပ်ညန်အာကဵုသာရိကာဗြဴရ၊ သာရိကာဗြဴညာတ်တုဲ သၟာန်တိုန်။
“ယွံကောတ္ၚေက်ထဝ် မူနူတၠအဲမကၠုၚ်ရော”သာရိကာဗြဴဂး၊ “ယွံမိသာရိကာဒေံဗြဴတၠခရိုၚ်ထဝ် အဲမကၠုၚ်နူကဵုဍုၚ်အရိတ္တပူရတေံရောၚ်မိ” “မူကိစ္စမွဲမွဲနွံတုဲ တၠအဲမကၠုၚ်ရော” “ကိစ္စအဲဂှ်သ္အာၚ်ဟွံမွဲရ၊ သမ္ဘာအဲသာရိကာဗြဴဂှ် အသီမဗိုက်ဂွံဏာကၠေံတုဲ အဲမ္ဒးယာံဒၟံၚ်သီုလၞီလၞာ်ဂှ်ရိုဟ်ဒဒှ်တ္ၚဲတုဲ နာဲအဲတၠဍုၚ်အရိတ္တပူရတေံသၟာန်အဲ မူဒှ်မယာံဒၟံၚ်ရော၊ အဲဍိက်မ္ဒးယာံဒၟံၚ်ကဵုသမ္ဘာအဲဍိက်သာရိကာဗြဴရောၚ်အဴ ညံၚ်သမ္ဘာအဲဂှ် အဲဂၠာဲဟွံဂွံရအဴ အဲဂး၊ နာဲပိုဲမိၚ်တုဲ မလ္ပယာံရ၊ တေံသာရိကာဗြဴမွဲ မဒှ်ပၟၚ်ပၟဲသၟိၚ်စူဠဏဳတေံဂှ် မအာတုဲ သၟာန်သၟုက်စံရံၚ်ရ၊ ယာံသာရိကာဗြဴဂှ် ဒးဂၞပ်ကဵုမတုဲ ပိုဲသ္အာအာတ်အခေါၚ်ကဵုညးတုဲ ပိုဲသ္ဒုၚ်နၚ်ကဵုရ၊ နာဲပိုဲအရိတ္တပူရဂးတုဲ အဲမ္ဒးကၠုၚ်စိုပ်ဒေံဗြဴမိတၠခရိုၚ်ထဝ်ရောၚ်” တ္ၚေက်သုဝဂး ။
“မူဟိုတ်ဒှ်တုဲ သမ္ဘာမဂွံချိုတ်အာဂှ်ရော” “ယွံဒေံဗြဴတၠခရိုၚ်ထဝ် အဲကဵုသမ္ဘာအဲ နွံကာလမွဲတ္ၚဲ တိတ်ဍုန်ဒၟံၚ်လတူဒြၚ်နန်ပြာသာဒ်ဂှ်တုဲ အသီမွဲဍေံပမဝ်စှ်ေကၠုၚ် ဗိုတ်ဂွံဏာအဲမွဲဂွံဗၠးဘဲဒဴဗၠးအာ သမ္ဘာအဲမွဲဍေံဂွံဏာ သြာ်စဂတမတ်အဲရ မိတၠခရိုၚ်ထဝ်” “ ဗြဴလၞုဟ်ထအုန် ဟွံပဝ်အာပြဟ် လဝ်ချိုတ်ဂွံရ”သာရိကာဗြဴဂး၊ “ယွံမိတၠခရိုၚ်ထဝ် သမ္ဘာအဲဂှ် ပြဟ်ပြေဟ်သာက္ဍာတ္ၚံဒၟံၚ်ကီုရ၊ ပဟိုတ်မဒှ်ဒၟံၚ်သီုဂဗ္ဘဂဝ်ဂၞဴတုဲ ဇကုသ္ဇိုၚ်သ္ဇိုန် ပဝ်တိုန်စှ်ေဟွံပြဟ်ရောၚ်၊ မိတၠခရိုၚ်ထဝ် ပဟိုတ်သမ္ဘာအဲဟွံမွဲတုဲ အဲမွဂှ် မ္ဒးဒှ်ဒၟံၚ်တြုံတၟာဲတုဲ အဲမ္ဒးကၠုၚ်စိုပ်မိတၠခရိုၚ်ထဝ်ရောၚ်၊ မိဒေံဗြဴတၠခရိုၚ်ထဝ်ပၠန် တုပ်စိုတ်ကဵုပိုဲညိကီုဟာဂှ် ဟီုစံကဵုပိုဲဂွံမိၚ်ညိ” “ယွံကောအဲသၟိၚ်တ္ၚေက်ထဝ် ညးမွဲဒှ်တ္ၚေက် ညးမွဲဒှ်သာရိကာ ကာလဂွံကောန်တုဲ ကောန်တ္ၚေက်ဂှ်လေဝ်ဖျုန်ဆီသာရိကာကၠောံအာတုဲ ဖေက်ဂွကဵုဂစေံတၞဟ်သ္အာၚ်ပၠန်လေဝ်ဟွံတီ” ။
“ယွံမိတၠခရိုၚ်ထဝ် တြုဒှ်မၞိဟ် ဗြဴဒှ်နာ်ဂှ်လေဝ် ညးမဒၟံၚ်မွဲစွံကီု ဗြဴဒှ်မၞိဟ် တြုံဒှ်နာ်ဂှ်လေဝ် ညးမဒၟံၚ်မွဲစွံကီု တြုံမၞိဟ် ဗြဴခနှောဝ်ဂှ်လေဝ် ညးမဒၟံၚ်မွဲစွံကီုရောၚ်ဟွံသေၚ်ဟာ၊ မိတၠခရိုၚ်ထဝ် ဟိုတ်ဒါန်မေတ္တာမၞုံတုဲ ပိုဲမ္ဒးကၠုၚ်စိုပ်မိတံရ၊ မိသံဟွံဆာန်ပိုဲဂှ် ပိုဲသ္အာကၠာရမိ” တ္ၚေက်သုဝဂး၊ သာရိကာဗြဴမိၚ်တုဲ ဖျုန်ဒြိုဟ်ဇတဝ်ဒၟံၚ်ရ၊ “ယွံကောပိုဲသၟိၚ်တ္ၚေက်ထဝ် ပြဟ်ပြေဟ်က္ဍၚ်သန်သွံ ဂၠုညိတ္ၚဲသဝ် ကွိၚ်ကွိုက်စံၚ်ဒြဝ်ယှ်ေလှ်ေ တၟိၚ်တၟံဒၟံၚ်ကဵုနာဲပိုဲသၟိၚ်စူဠဏဳဂှ် ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ညိကၠာရ မူဒှ်ရော” သာရိကာဗြဴဂး ။
တ္ၚေက်သုဝဂွံတီဒဒှ်သာရိကာဗြဴသ္ဍိုက်မၠိုက်တုဲ ဇေံလုပ်အာပ္ဍဲခရိုၚ်ထဝ်ဂှ်ရ၊ “ယွံကောသုဝ တၠမကၠုၚ်နူဋ္ဌာန်ဇမ္ၚောဲ ဍောၚ်ၜိုတ်တဴဗကသာဲကီု သီုဍာ်ထီုမြမောဝ် သုၚ်စရကော” သာရိကာဗြဴဂး၊ သီုကဵုညးၜါ သၟဟ်န်ရေၚ်ကာန်ဆာန်ကၟိန် ဖျိုန်ဇိုန် ဟုဲဟဟ်တုဲ သ္တိက်ဒီုတဴမွဲစွံရ၊ ဂၠုညိတုဲ တ္ၚေက်သုဝသၟာန်ဟီုတိုန်ရ၊ “ယွံမိတၠခရိုၚ်ထဝ် မိဆာန်အဲဟာ ဟွံဆာန်ဟာ” “နူပိုဲမဒက်မိတ်ဒၟံၚ်မွဲစွံတုဲ အဲသ္ဍိုက်ပ္ဍဲအဲလ္အိတ်ရ” “ဒှ်ရသာ်ဂှ် သၟာန်မွဲ အဲသၟာန်မိညိ မိဟီုကဵုအဲမာန်ညိဟာ” တုဲသာရိကာဗြဴဟီုတိုန်ရ၊ “ခါရဒှ်ဂလာန်မ္ၚဵုဂှ်အဲဟီုရ၊ ဟီုဒှ်မ္ၚဵုမ္ဂး လ္ပဟီုညိ” ။
“ယွံမိဒေံဗြဴတၠခရိုၚ်ထဝ် တေံသၟိၚ်ဝိဒေဟရးကဵုပဥ္စာလစန္ဒဳဂှ် ညးသၟိက်သၞက်ကရောဲကြကောတ်မ္ဂးဂှ် ညးမဟီုတဴပိုဲသ္ဂောံမိၚ် အတိုၚ်လမိၚ်ဂှ်ကွေရဟာလေဝ် မိတၠခရိုၚ်ထဝ်” သာရိကာဗြဴမိၚ်တုဲ ဟီုတိုန်ရ၊ “အဲလေဝ်ဟီုလဝ်ဂလာန် မဒှ်မ္ၚဵုဂှ်ဟီု ဟွံဒှ်မ္ၚဵုလ္ပဟီုညိအဲဂးလဝ္ရောၚ်ဟွံသေၚ်ဟာ” “ယွံဒေံဗြဴမိတၠခရိုၚ်ထဝ် ယဝ်ညးၜါတံတေံဂွံသၞက်ကရောဲရၚ်သ္ကံကွေံတုဲ ဨကရာတ်ၜါဝွံ ဒှ်သဗာန်ထဝ်တုဲ ဍုၚ်ရးလေဝ်ရာၚ်ဆာဲတဴ သတ္တံလေဝ်ဂွံတ္ၜိုဟ်စိုတ်စရိုတ် ဟွံပိုတ်ဒှ်မ္ၚဵုမပြဲရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ လၟုဟ်ဒဒှ်ဂလာန်မ္ၚဵုအဲမဟီုရောၚ်ဟွံသေၚ်ဟာလေဝ်မိတၠခရိုၚ်ထဝ်” “ယွံကောအဲသၟိၚ်တ္ၚေက်ထဝ် ညးသကဵစပဥ္စာလစန္ဒဳဂှ်ကွေံဟွံသေၚ် ညးလှန်နၚ်ဂွံတုဲ ညးသၟိက်ဂစိုတ်ထောံရောၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဟွံဒှ်မ္ၚဵုအဲမ္ဒးဂးကဵုတၠအဲရောၚ်”သာရိကာဗြဴဂး၊ “ဒှ်သာ်ဂှ်ရောၚ်ဟာ ဒှ်ရဂှ်တုဲ ဍေံဟွံဒှ်မ္ၚဵုကွေံရ” ဟိုတ်ပွအိုဿီုတံဂှ် တ္ၚေက်သုဝဂွံမိၚ်ကေတ်အိုတ်တုဲ တ္ၚဲယးဂတသာ်ဝွံ တ္ၚေက်သုဝသ္ဂးရ။
“ယွံမိခရိုၚ်ထဝ် နာဲအဲသၟိၚ်အရတ္တပူရတေံ စၟဳဒၟံၚ်အဲရ၊ ဒဒှ်ဟိုတ်ပိုဲညးၜါ မသၟဟ်န်တဴလၟုဟ်ဂှ် အဲစဴပတီနာဲအဲတုဲ ကဵုကၠုၚ်ဒုၚ်ကေတ်ဒေံဗြဴမိတၠခရိုၚ်ထဝ်ပၠန်ရ” “ယွံကောအဲသၟိၚ်သုဝတ္ၚေက်ထဝ် ယဝ်မိက်ဂွံအာဂှ် အာဂွံရ၊ ဆထပှ်တ္ၚဲဒှ်တုဲ တၠအဲကၠေၚ်ကၠုၚ်ဗိုန်န်ညိ ယာံဒှ်အာဒ္စာံတ္ၚဲတုဲ လမျီုအဲမ္ဒးအိုတ်အာစၟတ်ရ” တ္ၚေက်သုဝမိၚ်သာရိကာဗြဴမဟီုသာ်ဂှ်တုဲ ဗ္စာရဏာတဴရ၊ “ခါရအဲသ္အာတဴ ဇြဟာန်ဂှ်အဲဟွံဂွံကၠုၚ်စိုပ်တုဲ သာရိကာဗြဴဝွံ ဗှ်ဗၞုဟ်ဒၟံၚ်အဲ ဇြဟောံက္တဵုဒှ်တုဲ သ္ဒးချိုတ်ကွေံဟေၚ် ခါသြာဲသီုတဟေဲ ဟွံဒးဗှ်ဗၞုဟ်ရ၊ အဲကဵုဒါလမျီု ကုသာရိကာဗြဴဝွံညိ တ္ၚေက်ဗောဓိသတ်ချပ်ဗ္စာရဏာတုဲ ပဝ်တိုန်ညိတုဲ ဟီုကလေၚ်ကဵုသာရိကာဗြဴရ၊ “ဟာဲသာရိကာဗြဴ ဗှ်ေချိုတ်သ္ဇိုၚ်ဗှ်ေ မူပကေၚ်ကာရော” သာရိကာဗြဴမိၚ်တုဲ “ဗှ်ေဆာန်အဲဂှ်လေဝ် အဲဟွံဆာန်ဗှ်ေကီုရ၊ ဗှ်ေဟွံပကာလေဝ် အဲဟွံပကာကီုရ” “ ဟာဲသာရိကာဗြဴ” ရဴဝွံဂးတုဲ တ္ၚေက်သုဝ ပဝ်ကလေၚ်စဴဇရေၚ်မဟောဟ်သဓရ၊ လုပ်အာပ္ဍဲဋ္ဌာန်လမ္ၚုတုဲ အတိုၚ် အတိုၚ်ဟိုတ်ဖဵုက္တဵုဒှ်အိုဿီုတံဂှ် တ္ၚေက်သုဝဟီုလဴဗစကဵုမဟောဟ်သဓရ၊ ကာလဂှ် ဗောဓိသတ်ဂွံတီကေတ်ဟိုတ်ဖဵုစၞာဲဥပ္ပာဲအိုဿီုတံဂှ်ရ။
၄၀။ ခဏ်မဟောဟ်သဓ စဳရေၚ်ခၞံဗဒှ်ဥမၚ်
သၟိၚ်ဝိဒေဟရးပၠန်တုန် နူမဂွံပရိုၚ်ပဥ္စာလစန္ဒဳတုဲဂှ် က္တဵုဒှ်စံၚ်တူ တဴဟးတဴရိုဟ်တ္ၚဲရ၊ သၟိၚ်ကမျတဏှာ ပတှ်ေအ္စာသိုန်တုဲ ပ္တန်စိုတ်ဟွံတန် သၟိၚ်ကဵုစဳရေၚ်ဗဵုပၞာန်ပန်ကၞိပ်တုဲ ဇက်ကၠောံအာဍုၚ်သၟိၚ်စူဠဏဳ၊ ဣၚုဟ်ဂး မဟောဟ်သဓမိၚ်တုဲ ချပ်တဴပ္ဍဲစိုတ် “သၟိၚ်ဝွံ သ္ဒးအာစိုပ်လလေၚ်ကွေံရသွံ၊ ညးလေဝ်မပစသၞးကောန်ကုအဲတုန် အဲပၠန်သၟဟ်န် ညံၚ်မိမအရၚ်ကီုရ၊ ပိုန်ဟာန်အနန္တဇိုန်လဝ်ကဵုအဲ အဲသ္ဒးခၠေဝ်ရော်ဂုဏ်ညးရ၊ သၟိၚ်တွဴဗ္ၜးဒၟံၚ်ပ္ဍဲအရီုကာမတဏှာထနှေန်ရာဂတုဲရ အဲသ္ဒးဟံၚ်ပြာ်ပၠန်ရ”ဂးတုဲ၊ မဟောဟ်သဓပြာပ်တိုန်လ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်ရ။
“ယွံသၟိၚ်မ သၟိၚ်မကၠောံအာဍုၚ်သၟိၚ်စူဠဏဳတေံဂှ် အဲဍိက်သ္အာကၠာရ၊ အဲသ္အာစဳရေၚ်ဒၟံၚ်အဆၚ်နန်မၚ်္ဂလ ကာလမတုဲဒှ်အိုတ် လိက်အဲဍိက်ကၠုၚ်စိုပ်မ္ဂး ကာလဂှ် မအံက်က္ညအာရအဴ” “ ခိုဟ်ရကောန်”သၟိၚ်ဂးတုဲ “မူဂှ်မွဲမွဲ မသၟိက်ဂွံဏာကီုရောကောန်” “မၞိဟ်ကမၠတ်ဒမၠမတဴပ္ဍဲထံၚ် မစုတ်လဝ်ဇရှ်ေစာံဂိုၚ်တံဂှ် အဲဍိက်သ္ကေက်ဏာရအဴ” “ကေတ်ဏာရကောန်” တၠကွတ်လ္ၚတ်ပါန်မုတ် ပါန်ခဳ ဗဳသ္ကဝ် သၟာတဲ တၠပညာသၟာကလောန်တံဂှ် ဗောဓိသတ် ရုဲၜိုတ်ဏာဖအိုတ် လ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်တုဲ ဗောဓိသတ်စှ်ေအာရ၊ စိၚ် ချေဴ ဗဵုလဗးဗော်သွးမဂၠိုၚ် စဳရေၚ်ပြုပြေၚ်တုဲ ဗောဓိသတ်ဇက်အာ ကာလဂှ် သာ်ဝွံ ဗောဓိသတ်ချပ်ရ။
“ကေဝဋ်တုန် ပအလေက စၞာဲဥပ္ပာဲရောၚ် ဥပ္ပာဲကဵု ဥပ္ပာဲအိုတ်ပြိုၚ်ပ္ကာန်စံသ္ဂောံတီရ၊ ပဥ္စာလစန္ဒဳကောန်ဗြဴသၟိၚ်စူဠဏဳဂှ် ညံၚ်အဲသ္ဂောံဆက်ကွာ်သၟိၚ်နာဲအဲဂှ်အဲသ္ပရ”သာ်ဂှ်ချပ်က္တဵုဗဒှ်လဗိုန်လဝ်ပ္ဍဲစိုတ်တုဲ ဗောဓိသတ် သ္ဂာပ်ကေတ်ကံစိၚ်ဇၟူသလှိုက်ၝောံကိုတ် ဒလဝ်က္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်ကၞက်ဒဒန်သီုကမၠံသၠဇြဲထဝ်သွဝ်ဒၟံၚ်လ္တူကၞိပ်တုဲ ယာန်ဖံဇမၞးဗဂိုဟ်ခရာ သီုကွိုၚ်ကွိုက်မကမွဲပြကာ ဒံၚ်သၠာ်တဆိၚ်စဴမေလှ်ေဒယှ်ေတ္ၜန်တ္ၜောဲတဴရ၊ အသေအဟာန်ညးမအာတ ရပ်အလာံ သၠကၟဝ် စရှ်ပ္ကဴထဝ်ဝက်သၞေက်မၞိက် သ္ကေံသၞာ် ရပ်ဂဒံၚ် ကၟာဲကေတ်တ္ၚ သီုအခေၚ်ဗဵုပၞာန်ဇက်အာဒၟံၚ် ညံၚ်လအာ သၟိၚ်စက္ကဝဝ်ကီု ဗောဓိသတ်ဇက်အာရ၊ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်ဂၠံၚ်မအာဗၞတ်ခရာမွဲမွဲယောဇနာဂှ် ဗဒှ်လဝ်ကွာန်မွဲမွဲရ၊ ပ္ဍဲကွာန်မွဲမွဲဂှ် ဒှ်ညးကၠံကၠံသ္ၚိ အမာတ်မွဲမွဲကီု စွံလဝ်နူဍုၚ်မိတ္ထဵု ဒဵုစိုပ်သြၚ်ဂၚ် ခရာဗၞတ်ကၠံယောဇနာဂှ် ကွာန်ကၠံ က္တဵုဗဒှ်လဝ် စိုပ်သြၚ်ဂၚ်တုဲ ဗောဓိသတ်ကဵုအစာဝဍ္ဎကဳတံခၞံဂၠုၚ်လှဴဂဴ မသုန်ကၠံတုဲကၠောံအာစိုပ်သြၚ်လ္ပာ်တေံရ။
နူသြၚ်ဂၚ်ဂှ် ဗၞတ်ပိဗနတ်အခြာ သဒှ်ဒၞာဲဂှ်ခၞံဍုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲသြၚ်ဂၚ်တေံ သလဝ်တြၚ်ဥမှၚ်ဂိုဟ်ရ၊ ရဴဝွံဗောဓိသတ်ချပ်တုဲ ဇက်ပ္ကောံအာဍုၚ်သၟိၚ်စူဠဏဳတေံရ၊ ဗဵုဂမၠိုၚ်စွံလဝ်မ္ၚးဍုၚ်တုဲ ဗောဓိသတ်သီုအသေအဟာန် ကျိုၚ်ကျဝ်လဝ်ညံၚ်သၟိၚ်အိန်ဗၠာဲ နာဲညးတာဝတိံကီု ကာလဂှ် ညးဍုၚ်စူဠဏဳတိတ်ရံၚ် ဗဵုဗောဓိသတ် ပေၚ်က္ဍတ်ဒၟံၚ်ၜါလ္ပာ် သဗာန်ရ၊ ဗောဓိသတ် သီုတၟာဲဇမိန်လုပ်စိုပ်တၞိန်သၟိၚ်စူဠဏဳတုဲ ဒတဴဒၟံၚ်ရံၚဳဂၠိပ်ဗိုန်ဇၟံတုဲ တိုန်အာ လးသၞာပဝတ်တုဲ ဂ္ဇံဒၟံၚ်ရ၊ ကာလဂှ် သၟိၚ်စူဠဏဳသၟာန် “ယွံမဟောဟ်သဓ မစိုပ်တၞိန်တုဲ မူပဒတဴရံၚ်ဒၟံၚ်ဂှ်ရော” “ယွံမရာတ် တၞိန်သောပါန်မရာတ်ဝွံ ဍေံဟွံဒးကဵုစိုတ် အဲဍိက်တၠညးဂှ် ဒှ်ညးမပိုၚ်အလုံဂတာဇမ္မုဒိပ်ရောၚ် တၞိန်ဟွံခိုဟ်တုဲ တိုန်စှ်ေ တဆူတၠိုဟ်စှ်ေအာဇိုၚ်တဲဒှ်သရမ္ဂး ဒှ်ဂရိုဟ်ညးမရ၊ စရာဲဨကရာတ်ဟွံမွဲအဴ တၞိန်ဂှ်အာတ်အခေါၚ်ကဵုအဲဍိက်ကၠောန်ဂဟဵုပ္တိုန်တၟိညိအဴ” ဗောဓိသတ်ဂး။
သၟိၚ်စူဠဏဳဂွံမိၚ်ဗက် ကဵုအခေါၚ်ရ၊ တုဲဗောဓိသတ်ခၞံတၞိန်သောပါန်ရ၊ ဂတဵုတြေံဆမလးဒၞာဲဂှ် ဂိုၚ်ကၠေံတုဲ ဂတဵုတၟိလးစုတ်ဒၞာဲဂှ်တုဲ ဒၞာဲဝွံ တၠိုဟ်ပါၚ်ပၞော်ဥမၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ချပ်ပ္တဲလဝ်တုဲ တိုန်ဂ္ဇံသဳကၠဳဒၟံၚ်သၟိၚ်ရ၊ “ယွံမဟောဟ်သဓ ဆမမွဲကီု မကၠုၚ်စိုပ်ဇရေၚ်ပိုဲ သၟိၚ်ဝိဒေဟရး ဟွံစိုပ်ပိုဲသွံ” “ယွံတလညး အဲဍိက်မကၠုၚ်လၟုဟ်ဂှ် ဂွံကၠောန်နန်ပြာသာဒ် ဒၟံၚ်ဒၞာဲပိုဲတုဲ ဗွဲကြဴသၟိၚ်နာဲပိုဲမကၠုၚ်ဗိုန်ရအဴ ယွံတၠညး မူဒၞာဲဒေသ ဂွံခၞံနန်ပြာသာဒ်ခိုဟ်ရောအဴ” “ယွံမဟောဟ်သဓ ဒၞာဲမ္ဒးစိုတ်မဂှ် ရုဲစှ်ကေတ်ရ”သၟိၚ်ဂး။
“ယွံတၠညး ဒးသ္ၚိဋ္ဌာန်ညးတုဲ ညးကၠုၚ်ပ္တီတၠညးတုဲ တၠညးထေဲပၞတ်အာပၠန်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲတြၚ်မ္ၚးဝၚ်တၠညးဂှ် မၞိဟ်အဲဍိက်ကဵုဂွံမၚ်ညိ၊ တၠညးကဵုအခေါၚ်ညိဟာအဴ” “ဂွံရ” သၟိၚ်ဂးတုဲ ကာလဂှ် ဗောဓိသတ်စှ်ေစိုပ်ပၞက်ဇကုတုဲ သ္ၚိစလာကဒေဝဳမိသၟိၚ်ဂှ် ဗောဓိသတ်ကဵုရိုဟ်ပလီုကၠေံကၠာ “ဟာဲမသ္ကံမဟောဟ်သဓတံ အဲမိသၟိၚ်ရောၚ် ဟွံတီအိုတ်ဟာမၞးတံ” “ဂလိုၚ်ဗှ်ေမဂွံဒှ်မိသၟိၚ်ဂှ် မူသ္ပရော ဒၞာဲဏံသြိုၚ်သ္ၚိနာဲပိုဲ သၟိၚ်ဝိဒေဟရး ကၠုၚ်သၞက်ကြကတ်ကဵုပဥ္စာလစန္ဒဳရောၚ်မ္ဂးဂှ် ဗှ်ေဟွံတီညိဟာ” သ္ကံဗောဓိသတ်ဂး၊ မိသၟိၚ်မိၚ်တုဲ တိုန်အာကဵုသၟိၚ်စူဠဏဳရ၊ သ္ကံဗောဓိသတ်ပၟၚ်တြၚ်မ္ၚးဂှ် ဟကဵုတိုန်ပတ်ကံတုဲ ဒလူဏာဍေံရ၊ မိသၟိၚ်ဟွံဂွံတိုန်တုဲ တိုန်ဟွံဂွံတုဲ စှ်ေအာကဵုမဟောဟ်သဓရ၊ “ယွံမဟောဟ်သဓ ထဝ်မွဲလှက် အဲသကဵုမရ၊ သ္ၚိအဲဂှ် လ္ပကဵုရိုဟ်ပလီုကၠေံညိ” မိသၟိၚ်ဂး၊ ဗောဓိသတ်ဂွံထဝ်ဂှ်တုဲ ဒၞာဲဂှ်ဟွံကေတ်ရ။
တုဲ အာသ္ၚိဗမၞးကေဝဋ် ရိုဟ်ၜတ်ဂအာၚ်ပၠန်ရ၊ ကေဝဋ်တိုန်အာကဵုသၟိၚ် ဟွံဂွံလုပ်ဝၚ်ကလေၚ်တိတ်အာတုဲ ထဝ်မွဲလှက် သ္ဒးဏာကဵုမဟောဟ်သဓပၠန်ရ၊ ဂွံထဝ်ဂှ်ပၠန်တုဲ ပြာပ်အာဂအာၚ်သ္ၚိဒေံသၟိၚ်တုဲ သဟာဲသၟိၚ်တံ အာၜတ်ပၠန်ရ၊ နနဲသာ်ဝွံ ဆၚုဟ်ဂအာၚ်သ္ၚိသၟးဂှ် ပံၚ်ပ္ကောံတုဲ မဟောဟ်သဓကလိဂွံထဝ်မွဲကိုတ်ဟေၚ်၊ တုဲဗောဓိသတ်တိုန်အာကဵုသၟိၚ်စူဠဏဳရ၊ ကာလဂှ် သၟိၚ်စူလဏဳသၟာန် “ယွံမဟောဟ်သဓ ကလိဂွံဂအာၚ်သ္ၚိဒၟံၚ်နာဲမတံရဟာ” “ယွံတၠညး ဒၞာဲဂအာၚ်ဒးမသ္အးညိညိတံဂှ် ဒှ်အာဂအာၚ်သ္ၚိညး ပိုဲဍိက် ကၠုၚ်သၞက်ကြကတ်လၟုဟ်ဝွံဂှ် မဒှ်ကာမ္ၚဵုမပြဲရောၚ်၊ ဟွံကဵုဒှ်ပရိုက်ဒဒိုက်စိုတ်ညးရအဴ၊ မၚးဍုၚ်တေံ ဒၞာဲမ္ဒးရးဂှ် ပိုဲဍိက်တိတ်ကေတ်ရအဴ၊ အကြာဂၚ်ကဵုဍုၚ်ဂှ် ပိုဲဍိက်ခၞံသ္ၚိရအဴ” မဟောဟ်သဓဂး။
“မၞိဟ်ညးလေဝ် လ္ပကဵုတိတ်မ္ၚးဍုၚ်ညိအဴ၊ သြက်ဖဍံက်အာတုဲ ဒှ်သေက်ဇဵု မ္ဒးတက်ၜုၚ်ရၚ်သ္ကံပၠန်ရ၊ ဖေက်သၞက်ကြကတ်သလီုအာပၠန်အဴ” “ဂွံရ” ဂးတုဲ သၟိၚ်ကဵုလန်မံၚ်ရ၊ ဒၞာဲညးမတိတ်မ္ၚးဍုၚ်ဂှ် ဒန်လ္ၚီပရာပ်ကဵု “မရာတ် စိၚ်ချေံ ပိုဲဍိက်လေဝ်ဂၠိုၚ်သန် တ္ၚဲရဍာ်ကၠိကၠိုက်အာမ္ဂး ဍိက်သ္ကံမရာတ် ကရောတ်သ္အဝ်ကဵုပိုဲဍိက်ပၠန်ရအဴ” သၟိၚ်ကဵုလန်မံၚ်ပၠန်ရ၊ တုဲမဟောဟ်သဓက္တဵုတိတ်အာ ကာလဟောဟ်သဓခၞံဍုၚ်ဥပကာယဳရ၊ ခၞံသ္ၚိကၟိန် သၞက်ကြကတ် ခၞံဥမၚ်ရ၊ မၞိဟ်ပန်လ္ၚီ ကဵုကၠောန်ဂၠုၚ်လှဴဂဴ မၞိဟ်ပန်လှက် ကဵုသြိုၚ်နန် မၞိဟ်တြဴလှကပ်ကဵုကၠောန်ထ္ၜိုၚ်ကၟာၚ် မၞိဟ်ၜါကိုတ်တြဴလှက် ကဵုကၠောန်ဥမၚ်ရ၊ ပံၚ်မၞိဟ်သီုဖအိုတ်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ်ပိကိုတ်ကဵုတြဴလှက်ပန်လ္ၚီရ၊ ကၠောန်ဥမၚ်ဂှ်တုဲ တိတ်အာကဵုၜဳ ပၠောပ်လဝ်ဂၠုၚ်ထဝ်ရ၊ ဥမၚ်မွဲဂှ် စိုပ်ဒဵုတၞိန်သောပါန်နန် ဥမၚ်မွဲပၠန် တိတ်အာကဵုဂၞဴဗ္တဳ ဥမၚ်ဇၞော်ဂှ် ပ္တောံၜတ် ဟွံသၟဟ်ရထရ။
အ္စာပါန်ခဳတံ ကဵုချူလဝ် သိန္နရာတ်တ္ကံပန် အလိန္ဒ မသုန်တုန်သန္တပြဘန်ထပှ် သွဝ်တြဴဗြီုစှ်တြဴဘုံ ဂကောံရုပ်ရဴတုန်ဟီုရိုဟ်ရေၚ်ဟွံမာန်ရ၊ တြၚ်လ္ၚီဂှ် ကဵုပကဲလဝ်မွဲဒဝ်မွဲမ္ဂး သကဵုဒဝ်ကၟာတ်အာလ္ၚီ ယာံလ္ပံက်မွဲ ပံက်သီုလ္ၚီရ၊ ယာံဒဝ်ကၠေံတြၚ်တံဂှ်တုဲ ကၠက်တ္ၜေတ်အာဟွံညာတ်တ္ၚဲဗြဴရ၊ ပန်ဂိတု ကၠောန်ကာလဂှ် တုဲဒှ်အိုတ်သ္အးရ၊ တုဲကာလဂှ် ဗောဓိသတ်စကာဏာမၞိဟ် ကဵုစဴလ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်ဝိဒေဟရးရ၊ သၟိၚ်ဝိဒေဟရးဂွံမိၚ်ဗက် သီုအခေၚ်ဗဵုပၞာန် ဇက်ကၠုၚ်စိုပ်ဍုၚ်တၟိဂှ်တုဲ ဒုၚ်ပ္တိုန်နၚ်ပ္ဍဲနန်ရ၊ သၟိၚ်ဝိဒေဟရး ဟွံဟိုတ်မာဲဟွံစၚ်ခြၚ်ကဵုဗောဓိသတ်တုဲ ပြေၚ်လိက်ရာဇာသာန် ကဵုပၠောပ်ဏာကဵုသၟိၚ်စူဠဏဳရ၊ သၟိၚ်စူဠဏဳ သီုကေဝဋ်ဂွံမိၚ်တုဲ “ ဝါဝွံပိုဲမြဴကသပ် ပိုဲဂွံက္ဍိုက်ပေၚ်ရ”ဂးတုဲ မိပ်စိုတ် မှောဝ်ဇာတဴအိုတ်ရ၊ “ ဒိတ္ထဳနကျတ်ဟွံဒးဏီ ဒိုအ်ညိကၠာ” သၟိၚ်စူဠဏဳဂးတုဲ၊ သၟိၚ်စူဠဏဳ ကဵုတြးဏာလိက် ကုသၟိၚ်ကၠံမွဲ ကဵုကၠုၚ်ကောံအိုတ်တုဲ မိသၟိၚ်စလာကဒေဝဳမွဲ ဂၞကျာ်နန္ဒဒေဝဳမွဲ ပဥ္စာလစန္ဒဳမွဲ အိုဿီုညးပန်တံဂှ် သၟိၚ်စွံလဝ်ပ္ဍဲနန်တုဲ သီုသၟိၚ်ကၠံမွဲက္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ် ဗဵုပၞာန်ဒစာံ အခေါဘဏဳ ကေတ်ပကောံတုဲ တ္ၚဲပၠိုတ် ဇက်တိတ်ကၠုၚ်ရ။
တုဲဗောဓိသတ် ဂွံညာတ်ကေတ်ပၟတ်ပၞာၚ်သ္ဍဴ ပၟတ်တဲၜံၚ် ဂဵုလမးဒၟံၚ် ညံၚ်လျးတ္ၚဲကီု ဗောဓိသတ်ဂွံတီကေတ်ဒဒှ်ပၞာန်သတြုတုဲ စကာဏာညးဂမံၚ်တံလ္ၚီ ဗတောန်ဖျောန်တုဲ ကဵုလုပ်အာပ္ဍဲဥမၚ် ညးဂမံၚ်လ္ၚီတံဂှ် လ္ပံက်ကၠေံဂတဵုတုဲ တိုန်အာရ၊ တိုန်စိုပ်နန်တုဲ ပ္တီမိသၟိၚ်စူဠဏဳ သီုညးပန်ရ၊ “လၟုဟ်နာဲပိုဲ သၟိၚ်စူဠဏဳ ဂွံဇၞးကၠေံပၞာန် သၟိၚ်ဝိဒေဟရးတုဲရ၊ လုပ်ဒုၚ်ကေတ်နၚ်မိအဲ ဂၞကျာ်အဲ ကောန်အဲ ညးၜါညိ၊ ပိုဲသုၚ်ဍာ်ဇၞး ဝေၚ်သဘၚ်ဇၞော်ရဂးတုဲ လၟုဟ်ကဵုပိုဲဍိက်တံလုပ်ကၠုၚ်ဒုၚ်ရောၚ်အဴ” ညးဂမံၚ်လ္ၚီတံဂှ်ဂး၊ မိသၟိၚ်မိၚ်တုဲ မိပ်စိုတ်စရိုတ် “ဟိုဲခအှ်အဲ ဟိုဲစဴအဲၜါ မဂၠုဂွံဇၞးပၞာန်ရဂး ညံၚ်ပိုဲသ္အာရ”ဂးတုဲ သီုညးပန်က္ဍိုက်သရေၚ် ပၠောပ်ဏာပ္ဍဲကမၚ်တုဲ ကေတ်ဏာစွံပ္တန်လဝ် ဋ္ဌာန်ဒေန်ကျာ်သြဳ လ္တူခေါဇဴသၞာပ္ကဴဂှ်တုဲ သရာဲတံလ္ၚဵု ဍေံကလေၚ်တိုန်အာသ္ၚိသၟိၚ်အိုတ်တုဲ ပံက်ကလာ ဂၠေၚ်ယိုက်ကေတ် ဗာ ဇုက်ဂၞိၚ် စုတ်ထဝ်သြန်ဗဝ်သ္အဝ်တဴအိုတ်တုဲ ဍိက်ကုန်ကွတံဂှ် စန်ဒက်စုတ်လဝ်ကဵုလယာတုဲ ကွက်တရေၚ်လဝ် ပ္ဍဲမုက်တြၚ်နန်ရ။
ပုၚ်ကွာၚ် ဂြာတ်ဂစါဲဖဍာ်လဝ်တုဲ လုပ်အာဥမၚ် ဂဒဵုကၠေံက္တဵုပကဲဂှ်တုဲ ကလေၚ်တိတ်ကၠုၚ်အိုတ်ရ၊ ဒဒှ်မဂွံနၚ်ဨကရာတ်ဗြဴပန်ဂှ် ဗွဲမပြဟ်တုဲ လ္ၚောဝ်ပ္တီဗောဓိသတ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ဂွံမိၚ်တုဲ အိုဟ်တၟိုဟ်တဴစိုတ် လွဳပရာ အဲမပတၠပညာသီုလွဳပရာဂှ် လၟုဟ်ဝွံ ဂွံစိုပ်ဒတုဲကွေံရဂးတုဲ ဗောဓိသတ်ဍိက်ကဵုတၠ မိပ်စိုတ်ပူမှ် ဝေၚ်ဂြိုၚ်ကြဵုဇာတဴရ၊ ဒဒှ်မဂွံနၚ်ဂၞကျာ်တံဂှ်လေဝ် ဟွံဟီုကဵုညးမွဲဏီ သၟိၚ်ဝိဒေဟရး ဒမံၚ်တဴလတူပြာသာဒ် စၟဳညာတ်ဗဵုလဗး စှ်ဒစာံအခေါဘဏဳ ဇက်သ္အဳတွဳကၠုၚ် သီုမာဲသောတဲၜံၚ် ပၞာၚ်သ္ဍဴ ဂဵုလလမးဒၟံၚ် ညံၚ်ဗီုလျးတ္ၚဲဂှ်ဒှ်တုဲ သၟာန်တိုန်အ္စာသိုန်ရ၊ “ယွံအ္စာ ဗဵုပၞာန်ညး ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ကွေံသွံ ပၞာန်မိတ်ဟာ ပၞာန်သတြုဟာ ရံၚ်စံမွဲညိ” “ယွံတၠညး ပၞာန်မဟာမိတ်ရောၚ်အဴ” လံညိဂၠိုၚ်အာ သၟိၚ်ဖေက်က္ဍၚ်သန်တုဲ သၟာၚ်အ္စာပက္ကပၠန်ရ၊ “ယွံအစာ ပၞာန်ဝွံ မိတ်ဟာ သတြုဟာ ” “ပၞာန်မိတ်ရအဴ” အစာပုက္ကုသဂး “တၠညးလ္ပဖေက်ရ၊ သၟိၚ်စူဠဏဳဝွံ ကောန်ဗြဴမွဲတၟံ ပိုဲဝေၚ်သဘၚ်ကဵုဇၟံညိ၊ ပုၚ်ကွာၚ် စၞဖါပ်ဗ္စ ဗဵုလဗးညံၚ်ဖဲရောၚ်ဂးတုဲ စဳရေၚ်ကေတ်ဗဵု မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရောၚ်အဴ” အစာပုက္ကသဂး။
နူဂှ်ပၠန် ဇက်ထပ်သ္အဳတွဳကၠုၚ် ဂၠိုၚ်က္ဍၚ်သန် သၟိၚ်ဖေက်တုဲ သၟာန်တိုန်အ္စာကာမိန္ဒပၠန်ရ၊ အ္စာကာမိန္ဒဂး “တၠညးလ္ပဖေက် ပၞာန်မဟာမိတ်ရောၚ်အဴ” နူဂှ် ပၞာန်သမိၚ်စူဠဏဳထပ်ဂၠိုၚ်က္ဍၚ်အာတုန် သၟိၚ်ဖေက်တုဲ သၟာန်အ္စာဒေဝိန္ဒပၠန်ရ။ “ယွံမရာတ် လ္ပဖေက် ပၞာန်သတြုဟွံသေၚ် ပၞာန်မဟာမိတ်ရောၚ်အဴ၊ သၟိၚ်စူဠဏဳဝွံ ပဟိုတ်ကဵုကောန်ဗြဴတုဲ ပၞာန်စိၚ်၊ ပၞာန်ချေံ၊ ပၞာန်တိုက်၊ ပၞာန်ကွဳ၊ သီုဗဵုပၞာန်ပန်ကၞိပ် မတိတ်ကၠုၚ်ဝေၚ်သဘၚ်မ္ၚဵုဇၞော်ရောၚ်အဴ”အစာဒေဝိန္ဒဂး၊ ကြဴဝွံပၞာန်ဂမၠိုၚ် ထပ်တွဳဗိုၚ်ဟုပ်လုပ်တုဲ သၟိၚ်ဝိဒေဟရးဖေက်ပၞာန် ဓဇပ်ဇတဝ်လောန်တုဲ သၟာန်မဟောဟ်သဓရ၊ “ယွံမဟောဟ်သဓ ပၞာန်ဝွံ ပၞာန်မိတ်ဟာ သြုဟာကောန်” “ယွံမရာတ် ပၞာန်သတြုရ၊ ဍေံကၠုၚ်ဗိုၚ်ရပ်ဂစိုတ်ကၠေံမရာတ်ရအဴ” ရဴဝွံ မဟောဟ်သဓဂး၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်စူဠဏဳ ကော်ဟီုကဵုညးဂမၠိုၚ်ရ၊ “ဟိုဲသရာဲတံ မၚ်ကဵုဗိုန် ကောန်ဂဟပတိကဵု သၟိၚ်ဝိဒေဟရးဂှ် လ္ပကဵုဗၠး၊ ကေတ်ညံၚ်ဂွံ၊ ဂွံတုဲဖျုန်ဍေံဒဇီစ ဂြိုဟ်ကြုတ်ဍေံၜိုဟ်ကဵုမြေက်တုဲဓရီုစ ဂဍောၚ်မတ်ဍေံ ဂၠံက်ကွဵုပ္တိတ် သပါတဲသတုံဇွဳဂှ် တလိုဟ်ကၠေံလ္ပညှာတာ” သာ်ဝွံ သၟိၚ်စူဠဏဳ ကော်ဟီုကဵုသရာဲတံဂှ်ရ။
သၟိၚ်ဝိဒေဟရးမိၚ်တုဲ ဖေက်ဒဇပ်ဇတဝ် တသဝ်နရာတ်ဒၟံၚ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ဝါဝွံအဲမ္ဒးစိုပ်လလေၚ်တုဲရ၊ “ယွံမဟောဟ်သဓ သိက်ပိုဲသ္ဂောံဗၠးမာန်ညိရောကေောန်၊ ကောန်အဲချပ်မာန်ညိဟာ” “ယွံမရာတ် ဗဗိုၚ်ဝွံ ညံၚ်ဗီုအိန်တက္ခဳရောၚ် သ္ဂောံဗၠးဂှ်သ္ဇိုၚ်သန်ရမရာတ်၊ အ္စာပန်မၞုံကဵုပညာဂှ် တၠညးအာချပ်ရအဴ အဲဍိက်ဂှ် ဒှ်ကောန်ညးဇၟိက်ဗ္ၚ ကောန်ဂဟပတိရောၚ် ကောန်ညးဇၟိက်ဗ္ၚ သဒိုဟ်သဒီုရောၚ်အဴ၊ သိက်ပအဲချပ်မာန်ရော” “ယွံမရာတ် ကၠာတေံအဲမဟီုကဵုမရာတ် ညးမဒက်စၞာဲ ဥပ္ပာဲရောၚ် ကျာ်လ္ပပတှ်ေ လ္ပအာညိ၊ အဲမဟီုဆေဝ်တာ သီုပမာနဲကဲ ကျာ်ထေဲပၞတ်ကဵုအဲတုဲ မဟောဟ်သဓဝွံ ကောန်ညးသာ်ဗ္ၚးရောၚ် မူဂှ်ဍေံမတီအရေဝ်အခြာဂၠိၚ်ၚောဲရော ပတ်ကံ ဒဇက်ဖျေံဏာ ကျာ်မဟီုကဵုအဲ အဲဖေက်ဒညတုဲ မ္ဒးဗက်စိုတ်မရာတ်တုြ အဲမ္ဒးကၠုၚ်ကၠောန်က္တဵုဗဒှ်ဍုၚ်နန် ပြာသာဒ်ရောၚ်အဴ”။
“ဝွံဗွိုၚ်ပၞာန် ဗဵုစှ်ဒစာံအခေါဘဏဳ ဗိုၚ်လဝ်ထပ်ဒၟံၚ်ညံၚ်တၟံသိန္နရာတ်ဝွံဂှ် သိက်သ္ပအဲချပ်ဂွံဗလးကဵုလမျီုမရာတ်မာန်ဂှ်ရော၊ ဒဒှ်ရ ဂွံစိၚ်ဗ္တာၚ် ကလာၚ်ဗၠးအာမာန်ကီု ဗတ်ရသ္ဂောံက္ဍိက်ဗက်အာမ္ဂး မရာတ်ဂွံဗၠးအာမာန်ကီု ဗတ်ရကလိဂွံ ဟဝ်ကၠိုၚ် သ္ဂောံက္ဍိုက်ဗက်အာမ္ဂး မရာတ်သ္ဂောံဗၠးမာန်ကီု လၟုဟ်ပၞာန်သၟိၚ်စူဠဏဳဗိုၚ်လဝ်တွဳလဝ် ထပှ်ထပ်ညံၚ်ဗီုတၟံတိုၚ် တိုန်တၟံဝွံဂှ် ညးဂှ်မွဲ သ္ဂောံကၠုၚ်ကသဳကၠေံမာန်ဂှ်ရော” “ကာလအဲမဟီုဆေဝ်တာဂှ် မရာတ်ပထေဲထုတ် ဗိုၚ်လက်ဖါအဲဂလာန် အ္စာသိုန်ရောၚ်ခိုဟ်ဂး ဒးစိုတ်တုဲရ၊ လၟုဟ်ဝွံ အဲဒှ်မၞိဟ် သဒိုဟ်သဒီုရောၚ် အဲမချပ်ဟွံမာန်။ အာချပ်ကဵုအ္စာသိုန်ရ” တၠပညာမဟောဟ်သဓဂးတုဲ၊ သမိၚ်သၟာန်အ္စာသိုန်ပၠန်ရ။
“သိက်ညးဂွံချပ်ဒးညိရောအ္စာ” “ယွံတၠညး ကျာ်လေဝ် ရပ်ၜုန်ကြိတ်မွဲ အဲလေဝ် ရပ်ၜုန်ကြိတ်မွဲတုဲ အဲတ္ၚီုညး၊ ညးလ္ၚီုအဲ ဂုဏ်ကဵုချိုတ်ပ္ဍဲတဲညးဂှ် ချိုတ်မွဲစွံ မွဲပြာသာဒ်ဝွံဂှ် ပြဲရအဴ”အစာသိုန်ဂး၊ သၟိၚ်မိၚ်ဒးဂလာန်အ္စာသိုန်ပၠန်တုဲ ဖေက်သမုဒမြဴတဴ အလုံဇကု ဖေက်ဂမံက်က္ဍၚ်အာ မူမတုပ်ပမာပၠန်ရော၊ ညးမွဲဒတုံစှ်ေ ပ္ဍဲဗပါတ်တၟံသမၠုၚ်တုဲဂှ် ညံၚ်ညးမွဲ ထပ်ဇီုဆံၚ်ဖျေံကဵုတၟံဇၞော် မွဲဝါပၠန်ဂှ်ကီု ဒဒိုက်စိုတ်ဇၞော် က္တဵုဒှ်လောန်က္ဍၚ်အာပၠန်ရ၊ ( သမၠီုဆာန်ညး ညးဒးဒဒိုက်သမၠီုမၠေံညး ညးဂွံတသိုက်ရောၚ်) ဟိုတ်ဂှ်ရ လ္ပဟုဲကရောံ သမၠီု ကျာ်တြဲတၠဂုန်ဇၞော် ညးလိုက်ပိတံ မ္ဒးဂးလဝ်ကဵု ပ္ဍဲမဟာမၚ်္ဂသုတ် ပဋ္ဌမဂါထာတေံရောၚ်၊ တုဲသၟိၚ်သၟာန်အ္စာဒေဝိန္ဒပၠန်ရ၊ ကာလဂှ် အ္စာဒေဝိန္ဒ ဂးကဵုပၠန် “ယွံတၠညး ပူဂဵုမွဲ ပ္ဍဲကာလဗ္တံ ဂၠံဒမၠုဂှ် သၟိက်ဂွံပၟတ်မ္ဂး ပၟတ်ဟွံဗဂဵု ကလဵုလိၚ်ရောဗဂဵု ကလဵုလိၚ်ဂှ်ပျးကဵုမတ်ညးဒှ်ကီုဟာအဴ အဲဍိက်ဂှ် ညံၚ်ကလဵုလိၚ်ကီု မဟောဟ်သဓဂှ် တုပ်ညံၚ်နဲလျးဂိတုတ္ၚဲရောၚ်၊ ချပ်ကဵုမဟောဟ်သဓကောန်ဂၠုတၠညးညိရအဴ၊ မဟောဟ်သဓကၠုၚ်ဒၟံၚ်ပန်ဂိတုရ၊ ကသပ်တၠပညြ ကောန်ဂၠုနာဲသာဂှ် နွံတန်ဒှ်စၟတ်ရအဴ”။
“ယွံအစာအဲ ချပ်ကဵုမဟောဟ်သဓလေဝ် ဂလာန်တြေံတေံ မဟောဟ်သဓ မဟီုပ္တိတ်ပၠန် အဲဟွံဂံၚ်ချပ်ရ၊ အစာသိုန် အာချပ်ကဵုမဟောဟ်သဓ တၠပညာညိ”သၟိၚ်ဂး၊ အစာသိုန်ပြာပ်အာကဵုမဟောဟ်သဓတုဲ သ္ဂးရ၊ “ယွံတၠပညာ ပိုဲဝွံဂှ် ဒှ်ညံၚ်ညးမ္ဒးဗြံက္ၜၚ် ဒေါဝ်ဂၚ်မှာသၟိတ်တေံတုဲရ၊ မ−မဟောဟ်သဓတၠပညာ မတုပ်ပၟာ ဂၠုၚ်က္ၜၚ်မတွံဂး ဂၠုၚ်က္ၜၚ်ဇၞော်ဂှ် က္တဵုဗဒှ်ဇြဟာန်သၟိန် ဗစိုပ်သြၚ်ဟံၚ်စလောံဏာနၚ်ကဵုပိုဲညိရအဴ ဟံၚ်ဗစိုပ်သြၚ်ကဵုပိုဲညိရအဴ” အစာသိုန်ဂး၊ မဟောဟ်သဓမိၚ်တုဲ သ္ဂးရ၊ “ ယွံအစာသိုန် အစာတံရောၚ်မဒှ်တၠပညာတမၠာ အယုက်ဟိုတ်ဇၞော်ဂၠိုၚ် မလေဝ်တီနဲကဲ ဥပ္ပာဲစၞာဲရောၚ်ဟွံသေၚ်ဟာ အစာတံချပ်ကေတ်ရ၊ အဲဂှ် မဒှ်ကောန်ၚာ်သၟတ်ရောၚ် ကသပ်ဂၞန်က္ဍာ ပညာလေဝ်အောန်သန် အစာဗလးကဵုအစာတံ ဟွံမာန်” အစာသိုန်မိၚ်ဂလာန်ဂှ်တုဲ ကၞပ်အာရ၊ သၟိၚ်ဝိဒေဟရး ဟွံဂွံကသပ်တုဲ ဗဟေက်ဥတြာသ အလုံ ဂၠံဟဒယ ရဴမတူလာဲအာကီု မ္ဒးတသိုက်တဟးတဴ ရဴသြိုဟ်မ္ဒးဒကးအာၜါလွးကီုဂှ်ဒှ်တုဲ ယာံဒမာန်တဴ စရောန်စရောန်ရ၊ ဗောဓိသတ် မိၚ်ဒးလၞီလၞာ် ဗရုယွာံသၟိၚ်တုဲ ချပ်တဴရ၊ “သၟိၚ်ဝွံ ဗဟေက်လၞီလၞာ်က္တဵုဒှ်လောန်က္ဍၚ်အာတုဲရ၊ အဲယဝ်ဟွံဟီုပၠာံ ဗဇးကၠေံပၠန်မ္ဂး ဒြိုဟ်သ္ကဟ်သ္ဒးချိုတ်အာပၠန်ရ” ဂးတုဲ မဟောဟ်သဓဟီုတိုန်ရ။
“ယွံဘုမ္မိပါလ ကေဝဋ်သမၠီုဂှ် ဍေံကြီု ကြဵုဇာဒၟံၚ်အဲ တၠပညာ ညံၚ်သတီုတိသုန္ဓရဳရောၚ်၊ အဲနွံတဴ မရာတ်ဖေက်ဒၟံၚ်ဍေံသ္ဂးဟာ၊ ယွံတၠညး ဟိုတ်အဲမညာတ် ဥပ္ပာဲညးဒဵုဒဒှ် သာ်ဝွံတုဲရောၚ်၊ အဲမ္ဒးဟီုဆေဝ်တာဒနာကၠေံ မအံက်ရောၚ်၊ အဲမဟီုဆေဝ်တာဟွံမာန် သၟိၚ်မအဲ သ္ဒးပတှ်ေစိုတ် ဂလာန်သမၠီုပန်တုဲ သြသ္ဒးဒှ် လလေၚ်ဗုန်စၟတ်ရသွံ အဲဂးတုဲ အဲမ္ဒးကၠောံကၠုၚ် ကၠာရောၚ်အဴ၊ အဲတြုံတၠပညာ ကောန်မအံက် နွံတဴဏီမရာတ် လ္ပစံၚ်တူတဴညိရ” “အဲပြာ်ဗလးလမျီုမရာတ်ရ၊ ညံၚ်ပညာအဲနူတိဒဵုဘဝက် ယဝ်မရာတ် ဂၠာဲအာကီုဂှ် မရာတ်ဂၠာဲၚဳသ္ဂောံညာတ်မာန်ကီုဟာ၊ ယွံမရာတ် တၟိသိန္နရာတ် သိုတ်ဒျာခိုဟ်လောန်ဂှ် ပူဂဵုသမၠီု ကေတ်ဇုက်ဟတ်တုဲ တံၚ်ပၠောတ်ကၠေံမာန်ကီုဟာ အဲပတၠပညာညံၚ်တၟံသိန္နရာတ်ရ၊ ကေဝဋ်သမၠီု ပလီုပညာအဲမာန်ကီုဟာ”။
“ယွံတၠညး ပူဂဵုသမၠီုမသၜိုမ်ပညြ ဟွံချပ်ဗ္စာရဏာတုဲ နကဵုဒလောန်တောဝ်ဂှ် ဍေံဂၠဟ်က္တဵုဝေၚ်တိသုန္ဓရဳ တိသုန္ဓရဳ ဂၠဟ်ချဳမာန်ကီုဟာ၊ အဲမဟောဟ်သဓ ပတၠပညာ ညံၚ်သတီုတိသုန္ဓရဳကီုရောၚ်၊ ကေဝဋ်သမၠီု မသ္ဒီုပညာ ဂၠဟ်ကသဳကၠေံ ပညာအဲမာန်ကီုဟာအဴ၊ မရာတ်လ္ပဒွိၚ်စံၚ်တူရ၊ အဲပြာ်ဗလးလမျီုမရာတ် သီုလမျီုအစာပန်ကီုရ” “ယွံမအံက် ဗဝ်မှောဝ်မွဲဂှ် ဍေံမပတဴလွဳ ထောံလဝ်ခရိုၚ်ကမၠံၚ်မွဲ ပ္ဍဲဒေါဝ်ဂြိုပ်တုဲ စိၚ်ဇၟူတၠအစောံ ဂွံညာတ်ကေတ် ကမၠံၚ်ဗြဴတုဲဗက်ဟေၚ် ကြအ်ဗ္ၜးဘိၚ်ဘၚ်တဴ ဗက်စဴ ကြဴကြဴကမၠံၚ်ဗြဴတုဲ လုပ်အာပ္ဍဲစလိုၚ်မှောဝ် ဒၞက်ဒက်ဂြေန်စုတ် ကၟာန်ၚဇိုၚ်တဲတုဲ ဇၟူဗျောံထၜိုမ်ဒၟံၚ် စံၚ်တူဒွိၚ်တဟး သြိုဟ်ညံၚ်ဒးဒကးအာၜါလွးကီု”။
“မရာတ်တုပ်တဴရဴဇၟူ ကေဝဋ်တုပ်တဴရဴမှောဝ်၊ ပဥ္စာလစန္ဒဳ မတုပ်တဴရဴစမၠံၚ်ဗြဴ သၠဆုကၞာၚ်ပ္ကဴတုပ်တဴရဴကယိုၚ်ကယဝ်ကီုရ၊ ဗဝိုၚ်စူဠဏဳ တုပ်ပၟာညံၚ်စလိုၚ် အရီုတဏှာတုပ်ပၟာဇုက်ဒွက် ပးဒၞက် ကၟာၚ်တံဂှ်ရ၊ လၟုဟ်ဝွံ ဇၟူကျာ်ဂမျိုၚ်ပတှ်ေ မၠံၚ်ပဥ္စာလစန္ဒဳတုဲ ဒးကၠုၚ်ဒုၚ်ဗဝိုၚ်သၟိၚ်စူဠဏဳတုဲရ၊ မ္ဒးစံၚ်တူ ဒွိၚ်တဟးတဴ လၟုဟ်ဝွံ ဝေၚ်အာနူအဲမဟောဟ်သဓတုဲ ညးဂှ်မွဲသ္ဂောံကၠုၚ်ဗလးကဵုမာန်ဂှ်ရော၊ အဲဗလးကဵုမရာတ် လ္ပဒွိၚ်စံၚ်တူတဴညိရ”မဟောဟ်သဓဂး၊ ဗောဓိသတ် ဟီုပၠာံဗဇးကၠေံစိုတ်သၟိၚ်တုဲ သာ်ဝွံ အစာသိုန်သ္ဂးရ၊ “ယွံတၠပညာ မူဒၞာဲပိုဲသ္ဂောံအာညိရော” “ယွံအစာပံက်တြၚ်ဥမၚ်တုဲ ပိုဲသ္တိတ်အာရအစာ” အစာပန် မိၚ်ဗက်ၜးထဍံၚ်ဂိုၚ်အထုပ် မဟောဟ်သဓညာတ်တုဲ သၟာန်တိုန်ရ၊ “ယွံအစာၜးထဍံၚ် ဂိုၚ်အာထုပ်လၟုဟ်ဝွံဂှ် မူဒၞာဲမသ္အာဂှ်ရော” “ယွံတၠပညာ ဂၠောန်လုပ်ဥမၚ်လေဝ်”ဂး၊ “ယွံအစာဥမၚ်အဲဂှ် သ္ဒးဂၠောန်လုပ်ရောၚ်ဟာ၊ စိၚ်သီုလဟးထဝ် က္ဍိုက်စဝ်အာဂွံရောၚ်” တုဲစိုပ်ကာလဗ္တံဂှ် သၟိၚ်ကဵုအာဂတ၊ ကြဴဂှ် မဟောဟ်သဓဗက်အာ အစာပန် သီုဗဵုပၞာန်ဂမၠိုၚ် ဇက်ဗက်သ္အဳဗဂါ ဂၠောဲသ္ကံအာသီုပၞာၚ်သ္ဍဴ ဂဵုတၟးတဴ ညံၚ်ဗီုလျးဂိတုတ္ၚဲ အပ္ဍဲပ္ဍာန်ရုပ် ကဵုချူ ပ္ကာန်လဝ် သိန္နရာတ်တ္ကံပန် သွဝ်တြဴဗြီုစှ်တြဴဘုံ ရုပ်ရဴဟွံတီကဵုဗၞတ်တွဵု ဟီုထိုၚ်သးဟွံမာန် ဗဵုဒ္ၚောဝ်တဴဟွံတီဖဲ ဟွံတီဟဲစိုတ် သၟိၚ်ဝိဒေဟရးဗဵုအာ ဒ္ၚောဝ်အာ ညံၚ်ရဴကလောန်အိန်နာဲညး ဒေဝိန္ဒာကီု သၟိၚ်ဗဵုအာဟီုအာတုဲ ဝိုတ်အာဂၠံၚ်ဂစိုတ်။
ပ္ဍဲကာလသၟိၚ်မဗဵုအာစိုပ်ဒေန်သၞာပ္ကဴ ဂၞကျာ် နန္ဒဒေဝဳ ဂွံညာတ်စုတ် သၟိၚ်ဝိဒေဟရး ဂွံတီဒဒှ်ဟိုတ်ဖဵုတုဲ “ဟးဝါဝွံ ပိုဲသ္ဒးဒှ်ဂၠုဲညးရသွံ”ဂးတုဲ တက်သြိုဟ် ဂတောဝ်ယာံတဴရ၊ သၟိၚ်စူဠဏဳ မိၚ်ပါၚ် ဂၞကျာ် နန္ဒဒေဝဳ မဟာံဂှ် “တုပ်ညံၚ်ရမျာၚ် ဂၞကျာ်အဲကီုရောၚ်သွံ” ချပ်တဴ ပ္ဍဲစိုတ် ခါရဟီုပ္တိတ်ပါၚ်ပၠန်ဂှ် ဖေက်ဗဵုဂမၠိုၚ်လကိုတ်အိုတ်တုဲ သၟိၚ်ကၞပ်သ္ၚံကၠေံရ၊ အဏံပၠန် ဒြပ်ရတ်ထပှ်ပြကာ ဗောဓိသတ်ထပ်တဲစရိုဟ်ဍာ် ဇိုန်ကဵုသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်ကလိဂွံဂၞကျာ်တုဲသ္ဂးရ၊ “ယွံကောန်အဲမဟောဟ်သဓ အဲဂးဆလမျီုအဲ မဗလးရောၚ်အဴဂး လၟုဟ်သမ္ဘာသ္ဍိုက်အဲ မဇိုန်ကဵုအဲပၠန်ရောၚ်သွံ သြအသဝ်ကွေံသွံ ပညာမအလုံ ဂတာဇမ္မုဒိပ် က္တံပန်သကဵုလန်ဂၠာဲအာ ညံၚ်ပညာနာ ညးသ္ဂောံဂံၚ်ပ္တောံၜတ်ပြိုၚ်ပ္ကာန်ဟွံမွဲ ပ္ဍဲဌာန်လောကဝွံ သွံလေဝ်ကောန်” ရဴသာ်ဝွံ သၟိၚ်ဟီုထိုၚ်သးတဴမဟောဟ်သဓရ။
ကာလဂှ် အစာပန်ချပ် “မဟောဟ်သဓဝွံ ပညာသ္ကာညး ပ္တောံၜတ်ပြိုၚ်ပ္ကာန်ဟွံမာန်ကွေံသွံ ဒှ်အထောတ်တြုံမပြဲရောၚ်သွံ”ဂးတုဲ ထိုၚ်သးတဴ ပ္ဍဲစိုတ်ဇကုဇကု ဗွဲမလောန်အိုတ်ကီုရ၊ ဂွံညးပန်ဂှ်တုဲ ပလံၚ်ပ္တိတ်ဏာပါၚ်ဥမၚ် ဂွံဗၠးကၠောံအာသြၚ်ဂၚ် လ္ပာ်တေံတဒဲ မဟောဟ်သဓ ဂကန်ကဵုတၠညးရ၊ “ယွံဘုမ္မိပါလ ဘောဇိုန် မပြဲပြဲ ရိုဟ်တ္ၚဲလ္ပကဵုဂွံသ္ဂုတ် ပ္ဍဲညးပိတံဂှ်ညိ၊ ညးပိဝွံ ပ္ဍဲဌာန် မပြဲပြဲ ကဵုသ္တိက်တဴမွဲစွံညိ၊ လ္ပကဵုဒးဇွောဝ်လၚ်ကၠၚ်ဟဳညိအဴ” ရဴဝွံ ဂကန်ဖျုန်တဴကဵုသၟိၚ်ရ၊ ကာလဂှ် သၟိၚ်ဟီုကဵုမဟောဟ်သဓရ၊ “ယွံကောန် ညံၚ်သစဴအာညိရ၊ လ္ပဒုၚ်ဗွိုၚ်ညးညိရကောန်”ရဴဝွံသၟိၚ်ဂး၊ “မရာတ်စဴအာကၠာရ၊ ဗဵုလဗးအဲသေဟ်နွံတဴဂၠိုၚ်ဒၟံၚ်ဏီ မရာတ်လ္ပဒွိၚ်ကဵုအဲရ” မဟောဟ်သဓဂး၊ သၟိၚ်သီုဨကရာတ်ဗြဴပန် ဇက်စဴအာဍိုန်န်လျလျအဴစိုပ်နန်ထဝ် တိုန်အာလ္တူပြာသာဒ်မပြဲရ၊ သၟိၚ်ကဵုဂၞကျာ်ပဥ္စာလစန္ဒဳဂွံသိုက်လှိၚ်တဴ မွဲသၞာပ္ကဴရ၊ မဟောဟ်သဓ ကလေအ်လဝ်သြၚ်ဂၚ် လုပ်ဥမၚ်တုဲ တိုန်အာပြာသာဒ်ရ။
၄၁။ ခဏ်တဝ်စၞေဟ်ပၞာန်ဥမၚ်
တ္ၚဲယးတုဲ မဟောဟ်သဓ ဗလိုပ်ဟုံ ကျိုၚ်ကျဝ် ဗိုက်လ္တက်ဒၟံၚ် ကၟဝ်ၚုဟ်ထဝ်မွဲလှက် ဗြဴကမၠောန် ရုပ်ညံၚ်အဆေဝ်သွဝ် ရပ်ပၞိက်ထဝ် ပိုက်သွိၚ်ဒၟံၚ် ၜါလ္ပာ်သ္ကဲ သၟိၚ်စူဠဏဳ ညာတ်တုဲ ကော်ဟီုတဴရ၊ “ဟိုဲမဟောဟ်သဓ ဂေါတ်ဆာဲက္ဍၚ်သန်သွံ ပူဂဵုမွဲ ကလာဍေံမညန်ကဵုဂစိုတ်တုဲ ဍေံမဂေါဝ်ရောၚ် ဗှ်ေတုန် တ္ၚဲဝွံ ဗှ်ေဒးချိုတ်ဗိုန်ရဂးတုဲ ဗှ်ေဂေါဝ်ရောၚ်၊ ဖျုန်ဗှ်ေဒန်ဒဇီ စၞာံဗှ်ေသောဒၚ်စဲလဝ် သပါတဲသတုံဇွိ ဗှ်ေအဲထလိုဟ်ကၠေံရ” မိၚ်လဟီုသၟိၚ်စူဠဏဳဟီုကြီုကြတုဲ မဟောဟ်သဓလေဝ် ဟီုတိုန်ရ၊ “ယွံတၠနန် သၟိၚ်မပ္ကီုဒန်ကဵုအဲ အဏံအဲမွဲ ဒးဘဲကွေံရ၊ လတေံပ္ဍဲဍုၚ်မိတ္ထဵုတံ စလာကဒေဝဳ၊ နန္ဒဒေဳ၊ ပဥ္စာလစန္ဒဳ၊ ပဥ္စာလစန္ဒာ စက္ကဝဝ်ဗြဴပန် နာဲအဲဒက်ဂၠုဲကေတ်ဖျဴဏာတုဲရ၊ အဏံမရာတ်ပျဲပျာံအဲရ၊ ပ္ဍဲဍုၚ်မိတ္ထဵုတေံဨကရာတ်ဗြဴပန် နာဲအဲပျဲပျာံကီုရမရာတ်” “ယွံမရာတ် မူပမရာတ်မ္ဒးကြီုကြဒၟံၚ်ဏီရော၊ ဖျုန်ဒြိုဟ်မရာတ်ဂှ် အဲဂၠံက်ပ္တိတ်ကၠေံနၚ်တုဲရ၊ သပါတဲသတုံဇွိမရာတ်ကီုလေဝ် အဲတလိုဟ်ကၠေံတုဲရ၊ ဒဍောၚ်မတ်မရာတ်လေဝ် အဲဂၠံက်ကွဵုပ္တိတ်ကၠေံလဝ်တုဲရ။
“ယွံမရာတ် မူပမရာတ်သ္ဂာပ်ဒၟံၚ်စိၚ်ဇၟူဏီရော၊ မူပမရာတ်ဝက်ဒၟံၚ်သၞေက်မၞိက် စရှ်ဒၟံၚ်ပ္ကဴထဝ် ဒလဝ်ဒၟံၚ်ၝောံကိုတ် ကရဴသ္ၚဳဒၟံၚ်ဏီရော၊ အဏံမရာတ်ကြဵုဇာဒၟံၚ်ရ၊ ပ္ဍဲနန်ပြာသာဒ်တေံ ဨကရာတ်ဗြဴပန် နာဲအဲ ဒက်ဂၠုဲဖျဴဏာ ဍုၚ်မိတ္ထဵုတေံတုဲရ၊ ယဝ်မရာတ်ဟွံပတှ်ေ အဲကဵုညးမွဲစဴရံၚ်စံညိမရာတ်” သၟိၚ်စူဠဏဳဂွံမိၚ်တုဲ ချပ်တဴပ္ဍဲစိုတ်ရ၊ “ဗ္တံဝွံ အဲမိၚ်ဒၟံၚ် ညံၚ်ပါၚ်ဂၞကျာ်အဲကီုမဒှ် မဟောဟ်သဓဝွံ ဥပ္ပာဲဍေံလောန်သန် ဒၞာဲဒၞာဲဍေံမချပ်ဂှ် ဒှ်သၟဟ်ရထအိုတ်ရာၚ်၊ ညံၚ်အတိုၚ်လဟီုဂလာန် ဍေံဒှ်အာကွေံရော၊ ညးဟွံတီမွဲ”ဂးတုဲ ဒၞာဲမၞိဟ်မပြဟ်ချေံ မပြဟ်တံဂှ် ကဵုစဴရံၚ်ရ။
မၞိဟ်တံဂှ် ဂွံစဴညာတ်နန်ပြာသာဒ် လ္ၚုသုန်ဂြာံဒၟံၚ် ဍိက်ကုန်ကွတံဂှ် စုတ်ကဵုလျတုဲ ကွက်လဝ်ပ္ဍဲမုဟ်ရတ် သီုဂဍာ် ကၠံၚ်တမှဴဒၟံၚ်ရ၊ မၞိဟ်တံဂှ် ဂွံညာတ်တုဲ တိတ်ကလေၚ်ပ္တီ “ဒှ်ကွေံရအဴ ပ္ဍဲနန်ဟွံမွဲသ္အးရအဴ” သၟိၚ်စူဠဏဳမိၚ်တုဲ “သြအဲသ္ဒးလေၚ်ကွေံတုဲရ”ဂးတုဲ သ္ၚဳအာလ္တူက္ဍိုပ်စိၚ်ဂှ်ရ၊ “ယွံမဟောဟ်သဓ ကောန်သမ္ဘာအဲ မလဝ်ဗိုန်က္ဍၚ်သန်သွံ၊ သိက်ပမကေတ်နၚ်ဂွံဂှ်ရောကောန်” “ယွံမရာတ် အဲလေဝ်တၠပညာဒိပ်ရောၚ်အဴ”မဟောဟ်သဓဂး၊ “ယွံတၠပညာ ဂၞကျာ်နန္ဒဒေဝဳ ကျိုၚ်ကျဝ်တုဲ ရုပ်ညံၚ်ဒကောၚ်ဗၠဲလျးရုပ်ညံ၎်ဗၞဳတ္ၚဲကီု မုက္ခဝါညံၚ်ဒ္ၚောဝ်ထဝ်ကီု ကာလနာဲအဲ မဒက်ဂၠုဲကေတ်ဏာဂှ် ကွာ်အာဒှ်ကဵုဒှ်ဒးကဵုဒး ညံၚ်စက္ကဝဝ်ဗြဴကီု ကော်ဟီုဂကန်ဖျန်ကဵုတၠအဲ အဵုစူဠဏဳ ဟွံဆာန်မိညိဟာ နူကောနာဲသာဲမိဒးခြာဒၚ် ကောအဲဟွံဂွံသြိုဟ် မိကောန်ကၠုၚ်မဒးခြာဒး မိဒးကၠၚ်တုဲရကော ရဴဝွံဂးတုဲ သီုမုက်မချိုတ်သရိုဟ်အာဂှ် ညာတ်တုဲ မူဂလိုၚ်အဲဍိုန်ဍူဂၞကျာ်ရောမရာတ်” သၟိၚ်စူဠဏဳမိၚ်တုဲ ညံၚ်ဖျုန်ဒြိုဟ်တုလာဲအာကီုမဒှ်တုဲ အလုံဇကုဇတဝ်သမြပ်တဴရ၊ ကာလဂှ် သၟိၚ်စှ်ေကၠုၚ်နးစစိၚ်ပြာပ်လုပ်အာကဵုမဟောဟ်သဓရ၊ “ယွံကောန်အဲမဟောဟ်သဓ ကောန်သမ္ဘာမူအဲမူဒၞာဲ မစွံလဝ်လၟုဟ်ရောကောန်” လၟေၚ်အစဳရေၚ် မဂွံမိၚ်တုဲ သီုမစရိုဟ်ဍာ်ထပ်တဲတုဲ မကဵုသၟိၚ်ကေတ်ဖျဴဏာဂှ် မဟောဟ်သဓ ဟီုတွံစၞောန်ထ္ၜးကဵုဖအိုတ်ရ။
“ယွံမရာတ် ကောန်သမ္ဘာမရာတ်ဂှ် အဲဂကန်ဖျုန်လဝ်ဗိုန်ဒၟံၚ်တုဲရ၊ မရာတ်လ္ပဒွိၚ်ဒွာဲရ၊ မတ်အဲသၞုံ အဲဟွံချိုတ်ဂှ် မိမရာတ်ကီု ကေုာံကောန်သမ္ဘာမရာတ် သ္ဂောံစိုပ်မရာတ်ပၠန်ရအဴ”မဟောဟ်သဓဂး၊ သၟိၚ်စူဠဏဳမိၚ်တုဲ မိပ်စိုတ်စရိုတ်ဗွဲမလောန်တုဲ သၟာန်ပၠန်ရ၊ “ ယွံမဟောဟ်သဓ မသာ်မဂွံနၚ်မိအဲ ကောန်သမ္ဘာအဲ ကွေံဂှ်ရောကောန်” “အဲခၞံဥမၚ်ရောၚ်မရာတ် မရာတ်သၟိက်ဗဵုဥမၚ်အဲဟာ ညံၚ်လွဳမာန်သွဝ်ကီုရအဴ”မဟောဟ်သဓဂး၊ “အဲသၟိက်ဂွံဗဵုညိရကောန်” သၟိၚ်စူဠဏဳဂး၊ သၟိၚ်စူဠဏဳကီု သီုသၟိၚ်ကၠံမွဲ ဒရီုသ္ကံတုဲ မဟောဟ်သဓကော်ပၠောပ်ထ္ၜးကဵုဥမၚ်ရ၊ မဟောဟ်သဓအာဂတ သၟိၚ်စူဠဏဳအာကြဴတုဲ ဒးသၟိၚ်ကၠံမွဲ သီုဗဵုပၞာန်စှ်ဒစာအခေါဘဏဳတံဂှ် ဇက်ဂၠောဲလုပ်အာအိုတ်ရ၊ ညာတ်ရုပ်ခၞံလဝ် ညာတ်ကၟာပြာသာဒ်ထဝ် တိတ်အာလ္ပာ်ဂၚ်ဂှ်တုဲ ညာတ်ဂၠုၚ်ထဝ်လှဴဂဴ ပေၚ်တွဳဒၟံၚ်သ္အဳဗဂါတဴဂှ် သၟိၚ်စူဠဏဳကီု သီုသၟိၚ်ကၠံမွဲဂွံညာတ်အိုတ်တုဲ မူဂလိုၚ်တၠပညာ ဂွံစဳရောၚ်မာန်ရောဂးတုဲ ဟီုထရိုၚ်သးတဴအိုတ်ရ။
“ယွံမရာတ် ဆဏံကီုဟာ ညံၚ်အဲကေတ်ဏာကဵုဗဵု မဟာဥမၚ်ညိ” မဟောဟ်သဓဂးတုဲ မဟောဟ်သဓကဵုသၟိၚ်စူဠဏဳ တိတ်အာတြၚ်ဂၞဴဗ္တဳတေံရ၊ တုဲ မဟောဟ်သဓ လိုန်ပကဲတြၚ်ဂှ် သီုတြၚ်လ္ၚီ ဒဝ်ကၟာတ်အာဖအိုတ် သီုသၟိၚ်ကၠံမွဲ သီုဗဵုစှ်ဒစာံအခေါဘဏဳ ဂၠုၜေက်ဒၟံၚ် ဟွံဂွံညာတ်ပလိုတ်ဗၟံက်တုဲ “ပိုဲဒှ်လလေၚ်ကဵုမဟောဟ်သဓတုဲရ”ဂးတုဲ ယာံတဴကဵုရၚ်သ္ကံအိုတ်ရ၊ မဟောဟ်သဓ ဂွးကေတ်သၞာ် မတိုပ်လဝ်ပ္ဍဲဂၞဴဗ္တဳဂှ်တုဲ စှ်ဒစာံဟတ် သပါ်သံၚ်တိုန်အာတုဲ ရပ်ကံသၟိၚ်စူဠဏဳ လွိၚ်သၞာ်တုဲသ္ဂးရ၊ “ယွံမရာတ် လမျီုမရာတ်ကီု သီုလမျီုသၟိၚ်ကၠံမွဲဂှ် ဒှ်သ္ကေံတဲအဲဟာ ဟွံဒှ်ဟာမရာတ်” “ပိုဲဒှ်သ္ကေံတဲမကွေံရကောန်” “ကၟိၚန်ဍုၚ်မရာတ်ကီု အိုဿီုကၟိန်ဍုၚ်သၟိၚ်ကၠံမွဲတံဂှ် ဒှ်သ္ကေံတဲအဲဟာ ဟွံဒှ်ဟာ” “ဒှ်သ္ကေံတဲမကွေံရကောန်” “ဗတ်မရာတ်သ္ဂောံအဲကဵုသၟိၚ်ဝိဒေဟရး မ္ဂးဂှ် မသာ်မရာတ်သၟိက်ပရော ဟီုကဵုဓဝ်” “အဲဂစိုတ်မကွေံရကောန်” “ယွံမရာတ် လမျီုမရာတ်ကီု သီုလမျီုသၟိၚ်ကၠံမွဲကီု ကၟိန်ဍုၚ်မရာတ် သီုကၟိန်ဍုၚ်သၟံၚ်ကၠံမွဲကီု စိၚ် ဂၠုၚ် ဍုၚ်ခွါ ပိုန်ဟာန် အရပ်အရာ သီုဖအိုတ်တံဂှ် ဒှ်သ္ကေံတဲအဲ ဒှ်ဒြပ်အဲဖအိုတ်ရဂှ် ဝတ္ထုအိုဿီုတံဂှ် ဒှ်ဒြပ်အဲဖအိုတ်ရမရာတ် ဒှ်ဟာ ဟွံဒှ်ဟာမရာတ်” “ဒှ်ဒြပ်မရကောန်” “ဒြပ်တံဂှ် အဲဇိုန်ကဵုမရာတ်ရ” “ယွံမရာတ် ဂၞပ်စိုတ်မရာတ် သၟိၚ်ဂွံလမျီုအဲဂှ် အဲပၠန်တုန်လေဝ် သၟိၚ်ဂွံဒှ် ဒဒှ်ကျာ်ဂြၚ်ဓဝ် ပ္ကဝ်ပၞာန်မာ ဟံၚ်ပြာ် ဗလးသတ္တံရောၚ်၊ လမျီုအဲဂှ် အဲသကဵုဒါန်ကဵုမရာတ်ရ”ဂးတုဲ ဗ္ဒုၚ်ကဵုသၞာ်တယောဝ်ကအ် ကဵုသၟိၚ်စူဠဏဳရ။
ပ္ဍဲအရာတၚ်ဒၞာဲဝွံ ဂွံဂံၚ်သၠးလမျီုဂှ် ပါရမဳစှ် မက္ဍိုပ်ပေၚ်ကဵုဗောဓိသတ်ကွေံရ၊ “ယွံမဟောဟ်သဓ လမျီုအဲသကဵုအိုတ်အာကီုရ၊ အဲသကတ်လမျီုမမာန်ကီုဟာကောန်၊ ယာံအဲ မ္ဒးဂစိုတ်ကၠေံမတုဲဂှ် ကောန်သမ္ဘာအဲ ဒှ်မချိုတ်အိုတ်ကီုရကောန် ” သၟိၚ်စူဠဏဳကဵုမဟောဟ်သဓညးၜါ ဟီုဇီုပၠန်ဂတးကဵုရၚ်သ္ကံတုဲ မေဟာဟ်သဓ ပံက်ကၠေံတြၚ်ဥမၚ် ကာလဂှ် ယးတၟးခၠၚ်ဒၟံၚ်အိုတ်တုဲ ပ္ဍဲကာလဂှ် အိုဿီုသၟိၚ်ကၠံမွဲ ဟီုတိုန်ရ၊ “ယွံတၠပညာ တၠပညာကဵုဒါန်လမျီုကဵုပိုဲတုဲ ပိုဲမကလိလမျီုရောၚ် ဗတ်ရဟွံကဵုဒါန်ဇကုဂှ် ပိုဲသ္ဒးချိုတ်အိုတ်စၟတ်ရအဴ”။
“ယွံမၞးတံ အဲမကဵုဒါန်လမျီုကဵုမၞးတံဂှ် သီုလန်ဏံ ပေၚ်ကၠုၚ်ၜါဝါတုဲရ၊ မၞးတံဂွံညိကီုဟာ ကၠာတေံမွဲဝါ သၟိၚ်စူဠဏဳကၠောန်အရက်ဂျိ စုတ်ဗပေၚ်လဝ်ကဵုဇရဳဇၞော်တုဲ ဖျုန်ဂစိုတ်မၞးတံဂှ်လေဝ် မၞးတံဟွံတီညိ၊ အဲမဒၟံၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်မိတ္ထဵုတေံဂှ် အဲမဂွံတီဗိုန်စၟတ်တုဲ ကဵုညးဂၟံၚ်လ္ၚီ ကၠောံကၠုၚ်ၜုၚ်တက်ဗပါ်ထောံကၠေံ အရက်ဇရဳတံဂှ်တုဲ မၞးတံဂွံဗၠးကၠုၚ်လမျီုရောၚ်၊ ယွံမၞးတံ ဟွံပတေဟ်ဂလာန်ဂှ် သၟာန်ကေတ်ကေဝဋ်ရ” တုဲသၟာန်ကေဝဋ် “ဒှ်ကွေံ” ကေဝဋ်ဂး၊ ကာလဂှ် ညးဂမၠိုၚ်က္တဵုဒှ်သံဝေဂတုဲ သမ္ၚာတ်ဇကု မသုဒမြဴကတဴ တဴပ္ဍဲစိုတ်အိုတ် “အသဝ်သုစရိုတ်စိုတ်တၠပညာဝွံ အသဝ်ကွေံသွံ အလုံဂတာဇမ္မုဒိပ် တြုံသာ်ဝွံ ဂၠာဲဟွံဂွံရ”ဂးတုဲ သၟိၚ်ကၠံမွဲ ဟီုထိုၚ်သးတဴ ဗောဓိသတ်အိုတ်ရ။
တုဲသာ်ဝွံ မဟောဟ်သဓကီု “ယွံမရာတ် သဘဴသၟိၚ်တံမ္ဂးဂှ် ဂွံမၚ်ဓဝ်စှ်ပြကာတုဲမ္ဂး ချိုတ်ဂွံဗၠးနရက် ဂွံအာစိုပ် ဍုၚ်သွဝ်တေံရောၚ်မရာတ် ဓဝ်သၟိၚ်စှ်မ္ဂးဂှ် ဒါနံ၊ သဳလံ၊ ပရိစာဂံ၊ ကဵုပ္တုဲဒါန် ကဵုမၚ်မွဲသဳမသုန်ရောၚ်၊ သဳမသုန်မ္ဂးဂှ် ဟွံဂစိုတ်သတ် ဟွံကၠတ်ဒြပ်ညးမပ္တံ စိၚ်ဂၠုၚ် ဍုၚ်ခွါညးတံဂှ် ဟွံဂပ်ဝ်သကေတ် ဂွံမၚ်မွဲဓဝ်စှ်တုဲဂှ် သၟိၚ်အယုက်ဂၠိၚ် ဗိုန်တန်ကြန်ချိုတ်တုဲ ဂွံစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရောၚ်၊ “ဟိုတ်ဂှ်ရ သၟိၚ်ကၠံမွဲတံဂှ် ကၟိန်ဍုၚ် ညးဇိုန်ကဵုညးရ၊ လ္ပပွိုၚ်ဂလိုၚ်ဝိဇ္ဇာမရာတ်” ရဴဝွံ မဟောဟ်သဓဂး။
“ခိုဟ်ရ” သၟိၚ်စူဠဏဳဂးတုဲ ကော်သၟိၚ်ကၠံမွဲ ကၟိန်ဍုၚ်ညးဇိုန်ကဵုညးအိုတ်ရ၊ မဟောဟ်သဓဟီုဒၠောံဗ္တောန်သၟိၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ချပ်ကလေၚ်စဴဍုၚ်ဇကု သၟိၚ်စူဠဏဳသ္ပပူဇဴ မဟောဟ်သဓတုန် ကွာန်ဇမၞော်ဂှ် ဒ္စာံစှော်ကွာန် ဗြဴဝုတ်ကညာသမ္ဘာကၠံ သၟိၚ်ကၠံမွဲ ပပူဇဴ ၝောံကိုတ်ဗြကၞေၚ် လစိန်စရံက် ဗဵုဒှ်ဒ္စာံအခေါဘဏဳဂှ် သၟိၚ်ကလံ မဟောဟ်သဓထဝ်သြန် သီုလကံက်ဒြၚ်ဗံက်လၜက် ယာတ်ကၠေဟ် လက်ကြာပ် ဖေၚ်ထဝ် ယာတ်ဗဝ်ဒၟံၚ် ဗၞတ်သၠုၚ်တာရ၊ တုဲမဟောဟ်သဓ မရံကဵုဗဵုလဗးဇကုတံဂှ်ရ၊ တုဲသာ်ဝွံ သၟိၚ်စူဠဏဳမဟီု “ ယွံမဟောဟ်သဓ တ္ၚဲမတ်သၟိၚ်နာဲမ ဟွံမွဲမ္ဂး မကၠုၚ်ၚမံၚ်ဖဴအဲရကောန်” “ဂွံရ” မဟောဟ်သဓဂးတုဲ သီုအခေၚ်ဗဵုပၞာန် ဇက်တသဵုစဴကၠုၚ်ဍုၚ်မိတ္ထဵုအိုတ်ရ၊ မၞိဟ်ထပ်တသဵု သီုအခေၚ်ဗဵုပၞာန်စိၚ်၊ ချေံ ၊ တိုက်၊ ကွဳ ၊ ဂၠဴတွဳကာန် ဇက်ဂၠောဲတွဳပေၚ်သ္အဳသဗာန် ထဥဂမြံ ဖံမံၚ်ကြဵုဇာဖံစိန် ဖံဟဝ် ဖံထဝ်လတိုၚ် မန်ဒိုၚ်ဗြုသဓဵု ဖံအလုံဗဵု ကြဵုလလောၚ်တမ်ညဝ်တဴ ညံၚ်ရဴဍုၚ်သွဝ်မွဲဘုံကီုရ။
ဟိုတ်မဂွံပတၠလွဳ နကြဳဇှ်ပညာဒယှ်တှ်လလောၚ်ကမြဴအလုံဇမ္မုဒိပ် ရိုက်ဂရိတ် အရဲလုပ်အာစိုပ်ပ္ဍဲနန် သီုကဵုရတ်သြန်ထဝ် တိုန်ဗဝ်လဝ်လ္တူနန်ရ၊ သီုမဂၠေၚ်ယိုက် ဒလိၚ်တုန် ဇိုန်ကဵုသၟိၚ်ပၠန် ၊ သၟိၚ်ဝိဒေဟရးညာတ်ထဝ်ညာတ်သြန် ဟွံတီအနန္တဂှ် ဟီုထိုၚ်သးတဴဗောဓိသတ်ရ၊ “ယွံကောန်အဲမဟောဟ်သဓ ဇကုအဲသီုအစာပန် ညံၚ်ညးမဒလိၚ်ထောံလဝ် ပ္ဍဲသုသာန် ဒှ်မၞိဟ်ဂမ်စိုတ်တုဲရ၊ ကောန်အဲတၠပညာ ဇိုန်ကဵုလမျီုကုမတုဲ မအံက် မကလိဂွံလမျီုရောၚ်ကောန်၊ ဆဂှ်ဟွံသေၚ်တုန် မိသမ္ဘာသ္ဍိုက် အဲလေဝ်မဇိုန်ကွာဲကဵုအဲပၠန် လၟုဟ်ဝွံမွဲတန် ထတ်သြန်သီုမတ်မြ ဂၠေၚ်ယိုက်တိုက်က်ကွဳကွဳ ကၠုၚ်ဗဝ်သ္အဝ်ကဵုမပၠန်သွံကောန်” “ယွံမဟောဟ်သဓ ညံၚ်တိုန်ဂ္ဇံလ္တူထွာဲမကၠာရကောန်” သၟိၚ်ဝိဒေဟရး သီုအစာပန် ဟီုထိုၚ်သးတဴဗောဓိသတ် ဗွဲမလောန်သန်ဟေၚ် ကာလဂှ် မဟာဇန်ဂမၠိုၚ်ဂး၊ “မဟောဟ်သဓဝွံ စိုတ်ပြဲ ရုပ်ဂေါဝ်ပပညာလောန်နူညး ဒှ်အသဝ်တြုံကွေံရ” ရဴသာ်ဝွံ ညးဂမၠိုၚ် ဟီုထိုၚ်သးတဴဗောဓိသတ်အိုတ်ရ။
ဗောဓိသတ်တိုန်ပ္တီ သၟိၚ်ဝိဒေဟရး ကဵုစဳရေၚ်သွက်ဂွံကလံခါံသဳ ယာတ်ထၟိၚ် သၠိုၚ်ထဝ် သၠိုၚ်သြန် ပ္ကဴထဝ် ပ္ကဴသြန် အပေါတ်ပူဇဴ သ္ကာဂၠိုၚ်သန် ကလံဇိုန်ကဵုတုဲ စဳရေၚ်အခေၚ်ဗဵုပၞာန်ပန်ကၞိပ်တုဲ ကဵုပလံၚ်ဖျဴဗဴဇု ခါံသဳ သၟိၚ်ကီုသီုကောန်တြုံ သၟိၚ်ကဵုပလံၚ်ဖျဴဏာကဵုသၟိၚ်စူဠဏဳရ၊ ညးပိစိုပ်ကၠုၚ် ပဥ္စာလနဂဵုတုဲ ဝေၚ်ဒုၚ်တၠုၚ်တဴဖိဖိရ၊ သၟိၚ်စူဠဏဳဂွံညာတ်ဂၞကျာ်ကောန်ဗြဴတံတုဲ မိပ်စိုတ်စရိုတ် အဵုဇိုတ်မှံမှဴတဴရ။
မဟောသ်သဓ စဴစိုပ်ဍုၚ်မ္ဂး အလုံဍုၚ် ဒယှ်တှ်ကမြဴဒၟံၚ်ရ၊ တုဲသၟိၚ်ပ္ကန်လဝ် ဒဒှ်ဥပ္ပရာဇာ သၟိၚ်ဝိဒေဟရး ဒှ်သၟိၚ်ဗျု(သၟိၚ်ဗယု) မဟောဟ်သဓ ဂွံဒှ်သၟိၚ်ဗၠာဲရ၊ သ္ၚိရတ်ကၠတ်ဇၞာၚ်ဍိက်သ္ကံထဝ်သြန် သၟိၚ်မဇိုန်ကဵု ဟွံတီဗၞတ်တွဵုရ၊ ဒေန်ထဝ် သၞာထဝ် ကမၠောန်လ္ၚီဒဴဗညာ သေဏာပတိကၠုၚ်ဗိုၚ် သ္အဳဂၠက်ဒၟံၚ် ညံၚ်ရဴသၟိၚ်အိန် နာဲညးတၠသွဝ်ၜါဟိုတ်ကြဳဇှ်ဒါန်တမၠာ ပညာပါမဳ ကြံၚ်က္ဍုဟ်ဍိုက်ပေၚ်တုဲ အိုတ်ကသပ်ဇၟာပ်တၚ် တီအိုတ်လၚ်ဂတာ ကြဳဇှ် ဉာဏ်ပညာညံၚ်ဗီုမှာသၟိတ် ဒယှ်တှ် ကၠံၚ်လ္အိတ် အလုံဂတာဇမ္မုဒိပ် ဖေက်ဂၟံက်လ္အိတ်က္ဍၚ်သန် ညိဟွံဗၠၚ် ဇၟာပ်ပ်ဍုၚ် မ္ဒးပလံၚ်နၚ်တၟာဲဇမိန်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ဗဝ်သ္အဝ် ညံၚ်ဗဵုအိန်နာဲသွဝ် ဒယှ်ကၠံၚ်တမ်ညဝ် ညံၚ်သွဝ်တာဝတိံ ဟိုတ်နူပါရမဳ မဇၞော်ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ဇိုန်ကဵုဒဒှ်သၟိၚ်တုန် မိသၟိၚ် ဂၞကျာ်သၟိၚ် ကောန်တြုံသၟိၚ် ညးပိဂှ် စဴစိုပ်နန်တုဲ သၟိၚ်စူဠဏဳသၟာန်မိရ၊ “ယွံမိ မသာ်သၟိၚ်ဝိဒေဟရး မစွံလဝ်ရော” “အဲကဵုနန္ဒဒေဝဳ သီုစဴဍောတ်ဂှ် ပိုဲညးပိသ္တိတ်မွဲစွံရ၊ ညံၚ်ရဴမိကဵုမကီု ပလဝ်ပိုဲ စၞဖါပ်ဘောဇိုန်ဂှ် မွဲမွဲတ္ၚဲပိပိဝါ ရိုဟ်ဒဒှ်တ္ၚဲ ညးပလံၚ်ကဵုပိုဲမ၊ မဒှ်ကောန်ပိုဲလေဝ် မဟွံရှ်ေသှ်ေဂလိုၚ်ဂှ ညးမိၚ်ဂလာန်မဟောဟ်သဓတုဲ ညးဟွံဂံၚ်ထောံကၠေံဟာ” မိသၟိၚ်ဂး၊ သၟိၚ်စူဠဏဳမိၚ်တုဲ မိပ်စိုတ်စရိုတ်ဗွဲမလောန်သန်ရ။
၄၂။ ခဏ်သှ်ပုစ္ဆာကလော်ဍာ်
သၟိၚ်ဝိဒေဟရး ကေုာံဂၞကျာ်ပဥ္စာလစန္ဒဳ ပ္ဍဲမွဲဒေန်ကျာ်သြဳ သ္ဍိုက်မၠိုက် လီဗတဲဒၟံၚ်တုဲ ကလိဂွံကောန်တြုံမွဲ ရာဇာကုမ္မာဂးယၟုရ၊ အယုက်ပေၚ်ထပှ်သၞာံတုဲ သၟိၚ်ဝိဒေဟရးစဴအာဘဝပလိုတ်ရ၊ ကၟိန်ဍုၚ်မုတ္ထဵု ဗောဓိသတ် ဇိုန်ကဵုရာဇာကုမ္မာ ကောန်ဂၞကျာ် ပဥ္စာလစန္ဒဳဂှ်ရ၊ “ ယွံဂၞကျာ် အဲဟီုလဝ်ကဵုသၟိၚ်စူဠဏဳ မတ်သၟိၚ်ဝိဒေဟရးဟွံမွဲတုဲ အဲကၠောံဒၟံၚ်ဖဴတၠအဲရ၊ အဲဂးလဝ်တုဲ လၟုဟ်အဲသ္ဒးအာရဏောၚ်ဂၞကျာ်”ရဴဝွံ မဟောဟ်သဓဂး၊ ဂၞကျာ်မိၚ်တုဲသ္ဂးရ၊ “ယွံတၠပညာ တၠအဲလ္ပအာညိ ကောန်အဲလေဝ်သွတ်လောန်သန်ဏီ တၠပညာဒၠောံဗ္တောန်ကောန်ဍောတ်အဲညိကၠာရ”ဂးတုဲ ပါန်လဝ်ဗောဓိသတ်ရ၊ အလုံဍုၚ်မိတ္ထဵုဗိုၚ်ဟီုအာတ်အခေါၚ်ဗောဓိသတ်၊ ဗရုဂမြံညံၚ်အသံဂၞဴမှာသၟိတ်ကီု မဟောဟ်သဓ သီုဗော်သွး စိၚ် ချေံ ဗဵုလဗးဇကုမဂၠိုၚ်ဂှ် ဇက်ကၠောံအာဍုၚ်သၟိၚ်စူဠဏဳတေံရ။
ကာလဂှ် သၟိၚ်စူဠဏဳမိပ်စိုတ်စရိုတ်ဗွဲမလောန်သန်ဟေၚ် ကဵုဒၟံၚအရာသ္ၚိဌာန်တုဲ ဒၟံၚ်တဴရ၊ ခမဳဗြဴနွံမွဲဂှ် နွံကဵုသဳလပညာသန် စဴကဵုဒၟံၚ်ပိုန်ပ္ဍဲသ္ၚိသၟိၚ်စူဠဏဳရိုဟ်ဒဒှ်တ္ၚဲရ၊ ကဵုပိုန်တုဲ ကွာ်စှ်ေအာ ဆဵုဒးစုတ်မဟောဟ်သဓပ္ဍဲမုက်နန်ပြာသာဒ် ဂၞကျာ်နန္ဒဒဝဳ ပြဘာတ် ပၠးဂတာတဲ မဟောဟ်သဓ ညာတ်တုဲသ္ကေံတဲ ပြဘာတ်သပေါတ် က္ဍိုပ်မဟောဟ်သဓ သပေါတ်ဂၞဴ သၟာန်ညးသ္ကံနကာယဒွါတုဲ မဟောဟ်သဓတိုန်အာသ္ၚိသၟိၚ် ပြဘာတ်ဗြဴဂှ်လေဝ်စဴအာရ၊ ကာလဂှ် ဂၞကျာ်နန္ဒဒေဝဳညာတ်တုဲ ဣဿာရစိုတ်မက္တဵုဒှ် ကောန်ဗြဴအဲသြာဲအာ ဂုဏ်မဟောဟ်သဓဂှ် ဍာ်ရမတ်အဲဟွံသကှ်နူမတ်ဏီဂးတုဲ တိုန်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ “ယွံမရာတ် ကသပ်မဟောဟ်သဓဝွံ တၟေၚ်ဒၟံၚ်ညးၜါ ကေုာံပြဘာတ်ဗြဴချပ်တဴ ညးၜါမချပ်တဴဂှ် ပြဘာတ်ဗြဴပၠးဂတာတဲ မဟောဟ်သဓ သ္ကေံတဲဂှ် ဂစိုတ်ကၠေံသၟိၚ်စူဠဏဳတုဲ ပသၟိၚ်ရမိဂ္ဂးရောၚ်၊ မဟောဟ်သဓ သ္ကေံတဲဂှ် ချပ်ဂၞန်ညိကၠာမိဂ္ဂးရောၚ်၊ မဟောဟ်သဓ သပေါတ်ဂၞဴဂှ် ဒြိုဟ်ကြုတ် သၟိၚ်အဲ ကရေက်ကဵုသၞာ်ရသၟိက်ဂးတုဲ မသပေါတ်ဂၞဴရောၚ်၊ ညးၜါကသပ်ညဳသာတုဲဒၟံၚ်ရအဴ။
သၟိၚ်မိၚ်တုဲသ္ဂးရ၊ “အဲသၟာန်သၟုက်စံၜတ်တဴညိကၠာရ၊ ပါၚ်ညးၜါဟီုသၟးတုဲ ဒုဟ်ဟွံမွဲရ” သၟိၚ်ဂး၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲယးဂှ် ပြဘာတ်တိုန်ကဵုပိုန်တုဲ သၟိၚ်သၟာန်ရ၊ “ယွံပြဘာတ် မဟောဟ်သဓကၠုၚ်စိုပ်အဏံဂှ် ဂွံဆဵုဒးညးသ္ကံတုဲ ဂွံသၟာန်သၟုက်ဟီုဇီုအရေဝ်အခြာမွဲဝါညိကီုရဟာ” “ဂွံဆဵုဒးမွဲဝါ နကာယဒွါဂွံသၟာန်ဒးမွဲဝါရ၊ အဲပၠးတဲ မဟောဟ်သဓသ္ကေံတဲ အဲသပေါတ်က္ဍိုပ် မဟောဟ်သဓ သပေါတ်ဂၞဴရ” “သိက်သၟိၚ်ဂး ဟိုတ်ဒဒှ်ဂှ်ရော” သၟိၚ်သၟာန်တဴရ၊ “မဟောဟ်သဓစိုပ်ဏံဂှ် တွဵုတွေတ်ညိည ညးကဵုကီုညိရဟာ သၟိက်ဂးတုဲ အဲမပၠးတဲရောၚ်၊ ညးဟွံကဵုဏီရ၊ ဆမဂွံနၚ်ဂှ်ဂွံစရ၊ မဟောဟ်သဓ သၟိက်ဂးတုဲ မသ္ကေံတဲရောၚ်၊ ဒှ်ရသာ်ဂှ် ပကၠေံခမဳညံၚ်ပိုဲကီုရ၊ မူဒှ်ရော သၟိက်ဂးတုဲ အဲမသပေါတ်က္ဍိုပ်ရ၊ အဲနွံကဵုကောန်သမ္ဘာရောၚ်၊ သၟိက်ဂးတုဲ မဟောဟ်သဓ မသပေါတ်ဂၞဴရ” ပြဘာတ်ဂး။
ကြဴဝွံ မဟောဟ်သဓ တိုန်ကၠုၚ်တုဲ သၟိၚ်သၟာန် မဟောဟ်သဓပၠန်ရ၊ မဟောဟ်သဓလေဝ် ဟီုတုပ်ညံၚ်ပါၚ်ပြဘာတ်ဂှ်ကီုရ၊ သၟိၚ်သ္ဍိုက်မၠိုက်မဟောဟ်သဓတုဲ သၟိၚ်သၟာန်မဟောဟ်သဓပၠန်ရ၊ စိၚ်ဂၠုၚ်ဍုၚ်ခွါပိုန်ဟာန် က္ဍိုပ်သကိုပ် တိဗ္ၚကခံက် ကလာထဝ် ထးထဝ် လစိန်ဒြၚ်ဗံက်လကံက် မတ်မြဂၠိုၚ်သန်ဟေၚ် သၟိၚ်မဇိုန်ကဵုမဟောဟ်သဓရ၊ မဟောဟ်သဓကလိဂွံလာပ်သ္ကာဂၠိုၚ်လောန်အာတုဲ သၠေဟ်ပၟာက္တဵုဒှ်ပၠန်ရ၊ “တွဵုသၟိၚ်ဝွံ တွဵုသီုသ္ဍိုက်မၠိုက်ဟာ တွဵုဍုဟ်မၠေံဟာသိက်ပအဲ သ္ဂောံတီညိရော ပြဘာတ်ဗြဴဂှ် နွံကဵုပညာသ္ကာသန် ဟိုတ်ဂှ်ပြဘာတ်ဗြဴမွဲသ္ဂောံတီမာန်ရ”ဂးတုဲ ဥပ္ပတိညံၚ်သ္ဂောံတီမာန်ဂှ် မဟောဟ်သဓဟီုပ္တီပြဘာတ်ရ၊ “မဟောဟ်သဓလ္ပဒွိၚ်ရ”ဂးတုဲ ပြဘာတ်ဒက်ဂလာန်တုဲ သၟိၚ်သၟိၚ်စူဠဏဳရ၊ “ယွံတၠညး အဓိကဵုမွဲ ဍေံက္တဵုဒှ် ဗြဲဇၞော်ဗဂူဖျေံတုဲ သီုဍုၚ်တၞီအာအိုတ်တုဲ မရာတ်ဂွံဂၠုၚ်မွဲသွတ် သန်ဆဗၞတ်ညးထပှ်က္ဍိုက်ဂွံကီု ညးဂှ်မရာတ်ကဵုက္ဍိုပ်ဂၠုၚ်ဂှ်ရော”။
ယွံပြဘာတ် မိအဲ ဂၞကျာ်အဲ အစာကေဝေဝဋ် ဒေံအဲ သိက္ခိဏမန္တိမွဲ သဟာဲအဲဓနုသေခဇကု အဲမွဲ မဟောဟ်သဓမွဲ ဆညးဗၞတ်ဝွံ အဲကဵုက္ဍိုက်ရ”သၟိၚ်ဂး၊ ဂတနူဂှ် ပြဘာတ်မသၟာန်ပၠန်တုန် “ညးထပှ်အာမွဲဂၠုၚ်ဂှ် အာဆဵုဒးကလော်ဍာ်မွဲ ဇၞော်ကဵုဒြဟတ်လောန် ဍေံစရောၚ်ဍေံဂး ကာလဂှ် ညးဂှ်မရာတ်သကဵုကၠာရော” “မိအဲသကဵုစကၠာရ”သၟိၚ်ဂး၊ “ယွံမရာတ် မိမ္ဂးဂှ် မၞုံဂုဏ်ပ္ဍဲကောန်ဗွဲမလောန်ရောၚ်ဟွံသေၚ်ဟာ မူဟိုတ်မရာတ် မသ္ဒးကဵုစကၠေံကၠာဂှ်ရော” “မိအဲဂှ် မၞုံကဵုဂုဏ်ဂၠိုၚ်လောန်ကွေံရ၊ မိအဲတိတ်ကၠုၚ်ကဵု ပၟၚ်တရၚ်ပလဗၚ်ကဵုဇကုတုဲ အဲမ္ဒးဂွဒၟံၚ်ကဵုညးလၟိုန် ဒှ်ဒဒှ်ဟိုတ်သာ်ဂှ်တုဲ အဲမ္ဒးကဵုစကၠေံကၠာရောၚ်” ။
“ဒှ်ရသာ်ဂှ် ကဵုစကၠာဂွံကီုရ၊ ဂတနူဂှ်တုန် ညးဂှ်မကဵုစကၠာပၠန်ဂှ်ရော” “ဂၞကျာ်အဲစပၠန်ရ” “ဂၞကျာ်မရာတ်ဂှ် ဒှ်ကောန်ညးဍုၚ်ဂန္ဓရ၊ ဍုၚ်သာဂလနာဂဵုရောၚ် နူဍောတ်မွဲဒှ်ကောန်ၚာ်ဗက် ဗွဲဗလဲစိုတ်မရာတ်လောန် ၜိုန်မရာတ် ၜုၚ်တက်ယာံဇွောဝ်တဴ သီုဍာ်ရမတ်ဟွံသ္ဂုတ် ညးသၟာန်လေဝ် ဟွံဟီုဗစဒုဟ်မရာတ် ဇိုတ်ဍာ်ရမတ်တုဲ ကၞပ်ကၠေံရောၚ်၊ ဂုဏ်ဂၞကျာ်ဇၞော်လောန်သန်သွံ မူဟိုတ်မရာတ်မ္ဒးကဵုစကၠေံကၠာဂှ်ရော” “ဂုဏ်ဂှ်နွံကွေံရ၊ ဝတ္ထု ကယိုၚ်ကယဝ် ညိည အဲမကဵုကုကမၠောန်တံဂှ် ဍေံမပၠံၚ်ကေတ်ကလေံပိုၚ်ပိုၚ် ဍေံတံကၠုၚ်ပ္တီအဲတုဲ အဲမ္ဒးကတဴဒၟံၚ်စိုတ်လၟိုန် ဟိုတ်ဂှ်ရ အဲမ္ဒးကဵုကလော်စကၠေံကၠာပၠန်ရောၚ်” “ဒှ်ရသာ်ဂှ် ကဵုစဂွံကီုရ၊ ဂတနူဂှ် ညးဂှ်မသကဵုစပၠန်ရော” “ကေဝဋ်ဂှ် မရာတ်ဂွံပိုၚ်အလုံဂၠးဂတာဇမ္မုဒိပ် အိုတ်သၟိၚ်ကၠံမွဲ မဒှ်သၟဝ်တဲတုဲရ၊ ဂုဏ်ကေဝဋ်နွံတဴပ္ဍဲမရာတ်ရောၚ်၊ မူဟိုတ်မ္ဒးကဵုကလော်စကၠေံကၠာပၠန်ရော” “ဂုဏ်နွံကွေံရ၊ လောဘဍေံဂှ်ဂၠိုၚ်လောန်အာ ၜိုန်အဲဆေဝ်တာ ဟွံဟဲစိုတ်ကဵုမဟောဟ်သဓ ပပၞာန်ကဵုညးတုဲ သ္ဒးညးပၠန် ဟိုတ်ကျညးတုဲ ဒြပ်လေဝ်မ္ဒးဟုတ် ကြဳဇှ်ဇကုလေဝ်ဍိုန်အာ ဟိုတ်ဂှ်ရ အဲမ္ဒးကဵုစကၠေံကၠာပၠန်ရောၚ်” “ဒှ်ရသာ်ဂှ်ကဵုစဂွံကီုရ၊ ဂတနူဂှ် ညးဂှ်စကဵုစပၠန်ရော” “ဒေံအဲသိက္ခဏမန္တိ သကဵုစပၠန်ရ”။
“ဒေံမရာတ်ဂှ် ဗမၞးဆမ္ဘိစုတိအာ ဒေံတၠအဵုအာဒုၚ်ကေတ်နၚ်တၠအဲတုဲ တၠအဲဂွံဒှ်သၟိၚ်ဨကရာတ်ရောၚ်ဟွံသေၚ်ဟာ၊ ဂုဏ်ဒေံနွံဒၟံၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် မူဟိုတ်မ္ဒးဂိုၚ်ပ္တိတ်ကဵုစကၠေံကၠာပၠန်ရော” “ဒေံဂှ်နွံဂုဏ်ကွေံရ၊ ကာလကိစ္စမွဲမွဲဍေံက္တဵုဒှ်ဂှ် ကဵုအာကော်ဂွံချပ်ဂၞန်ညိညဂှ် ကော်ဟွံကၠုၚ် မာနသၠုၚ်စိုတ်ဝါတ် ဟိုတ်ဂှ်အဲမ္ဒးကဵုကလော်စကၠေံကၠာရောၚ်” “ဂတနူဂှ် ညးဂှ်မရာတ်သကဵုစပၠန်ရော” “သဟာဲအဲဓနုသေခ အဲသကဵုစပၠန်ရ” “ဓနုသေခကဵုတၠညးမ္ဂးဂှ် ဇၞော်သွတ်သၟဟ်ထံက်ပၚ်ရီုဗၚ်တဴ ညးၜါတ္ၚဲကီုဟွံကဵုခြာသြာဲမွဲလှ်ေသွံ မူဟိုတ်မ္ဒးကဵုကလော်စကၠာပၠန်ရော” “သဟာဲအဲဂှ် သ္ဍိုက်မၠိုက်သၟဟ်သၟန်တဴဂှ်ဒှ်ကွေံရ၊ ကာလဂၞကျာ်ကဵုအဲမဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒေန်စဵုလဝ်ဇနိက်ဂှ် ယောန်ကၠုၚ်တုဲ ပံက်ကၠေံဇနိက်ဂှ် အဲမ္ဒးဂွတဴခဏခဏ ဂဍုဟ်သာ်ဂှ် ဟွံဒးဗၞတ်ရောၚ် ဟိုတ်ဂှ် အဲမ္ဒးကဵုကလော်စကၠေံကၠာပၠန်ရောၚ်”။
“ညးမသုန်ဂှ် ကဵုစကၠေံတုဲရ၊ ကလော်ဂှ်ဍေံဟွံဒိုအ် မရာတ်ကဵုမဟောဟ်သဓ ဍေံသၟိက်စပၠန်တုန် ကာလဂှ် ညးဂှ်မရာတ်ကဵုစရော” “ယွံပြဘာတ် ဇကုအဲဒုၚ်စၞကလော်ဖဴညးမသုန်ဂှ်ရ၊ မဟောဟ်သဓမွဲ အဲဟွံကဵုကလော်စရ” “မူဂုဏ်မဟောဟ်သဓနွံတုဲ မရာတ်ဟွံကဵုကလော်စဂှ်ရော” ပြဘာတ်ဂး။
“ယွံပြဘာတ် မဟောဟ်သဓဂှ် ပဋိညာဏ်ပြဟ် ပြာ်ဒဒိုက်ညး ဒှ်ညးမတီအတိက် အနာဂတ် ပစ္စုပ္ပန်ရောၚ်တုဲ စိုတ်လေဝ်လှဲလး ဂြၚ်တီဂုဏ်ညး ဟွံဂွံလုပ်စဗော်သွး ညးစိုတ်ဓဝ်ပြဲ သ္ဍိုက်ဆာန်တၠ ကွတ်ကၠောန်ဇၟာပ် ပကီုလေဝ်အိုတ် ကွတ်စှ်ဒစာံသာ်လေဝ် လေပ်အိုတ်၊ ဟွံဒးကေတ်ဇရောၚ်အ္စာ မလေပ်အာနအလဵုဇကု ကွတ်တ္ၚ ပိစှော်ထပှ်သာ်ကီု ဗိုတ်ပိဗေဒၚ်ပန်ကီု ဂၞန်ကယှ် နိမိတ်ကၠံမွဲလ္ၚီ ပ္ညပ်တိတၟံ ပုတ်ဂၠတ်ဗုတ်သောန် ကလောန်သဗ္ဗတီအိုတ်အလုံကွတ်ဓမ္မသာတ် ရာဇာသာတ် ကွတ်သောန် ကွတ်ဒါတ်၊ ရေသူ၊ ဗဳသကဝ် ကၞာတ်နန်၊ က္ၜၚ်၊ ပြာသာ်၊ ကွတ်စိချေံ သ္ဇၚ် ဗၞုဟ်ကံတ္ၚ၊ မဗဂပ်ဖရာပ်၊ ပကဲ၊ နဲကၠ၊ နဲလ္ၚီ၊ ကွိၚ်ကွိုက်စံၚ်ဒြဝ် ချူကှ်ေကတ်ဂၞန် ပုံကၞက်အဂီု ဟွံဒးကေတ်ဇရေၚ်ညးမွဲ မလေပ်အာနအလဵုဇကု ဟွံဂးဇၞော်သွတ် ယုတ်ပြဲ ဂၠာဲလဖှ်ဆာန်ညး ဟွံဒေပ်စိုတ် ဗၞေံဗ္တက်ဟွံကၠတ်စ” ။
“သၟိၚ်ကၠံမွဲ သီုအဲမပၠောပ်ဥမၚ်ဂှ် ဒ်ှ်သ္ကေံတဲမဟောဟ်သဓရ၊ ဗတ်ရမဟောဟ်သဓကေတ်လမျီုမ္ဂး သဒးချိုတ်အာတုဲရဂှ်လေဝ် ဟွံဂစိုတ် သၟိၚ်မိတ္ထဵုပၠန်တုန် နူမတ်မၞုံကၟိန်ဍုၚ်ဇိုန်ကဵုမဟဟောဟ်သဓဂှ်လေဝ် မဟောဟ်သဓဟွံပဗၞတ် မတ်သၟိၚ်ဟွံမွဲတုဲ ဂၞကျာ် ကောန်အဲစဴအဲတံဂှ် ဇိုန်ကဵုကၟိန်ဍုၚ်ပၠန် ပလဝ် ကတ္တိကကဵုအဲ ယာံမတ်အဲနွံဟွံချိုတ်ဂှ် မတ်သၟိၚ်ပိုဲဟွံမွဲတုဲ အဲကၠောံကၠုၚ်မံၚ်ဖံမရာတ်ရဂးတုဲ ဟွံထောံတဝှ်ပါၚ်ကၠောံသာၚ်ကၠုၚ်ကွေံ အဲမချိုတ်အာ မဟောဟ်သဓမၞုံဂှ် ညးသၟိၚ်မွဲတၞဟ်သ္အာၚ် သ္ဂံၚ်ပြိုၚ်တဲပၠန်ဂှ် ဟၟဲရ” ။
“ဇန်တံတ္ၜိုဟ်စိုတ် ဂွံတသိုက်အိုတ်ဗိုန်ရ၊ မဟောဟ်သဓဝွံ တီဂုဏ်ရတ်ပိပြကာ လေပ်ဂဂဵုသာသနာ ခၟဳဗမၞး ညးဍုၚ်ရး ဂွံတ္ၜိုဟ်တဴစိုတ် လေပ်အိုတ်ပ္ဍဲပုံကၞက်ကီု သီုအဂီု မဟီုသဘဴဓဝ် တွံဓဝကဵုညး ညံၚ်သၟးအမြိုတ်ဇန်တံ ဂွံမိၚ်တဝှ်ဓဝ်မဟောဟ်သဓတုဲ ၜးအဿဘဴ ဂွံစဴစိုပ်ဍုၚ်သွဝ် ဂုဏ်မဟောဟ်သဓ အနန္တ ရိုဟ်ဟွံမာန် ဟီုတွံတီအိုတ် ဂၠိုၚ်ကဵုဘဝ က္တဵုဒှ်ပၠန်ကီု ဟီုတော်ဂိုတ်ဗှ်ဟွံမာန်ရ၊ လမျီုအဲၜိုန်ဂိုဟ် အဲဟွံဂွံရိုဟ်စ တိုၚ်ဒးချိုတ်မွဲတ္ၚဲကီုရ၊ လမျီုအဲ သ္ပပ္ကဴဇိုန်ကွာမဟောဟ်သဓတၠပညာရအဴ၊ ဇကုအဲ ကဵုကလော်စတုဲ မဟောဟ်သဓကဵုဗၠးရပြဘာတ်” ရဴဝွံသၟိၚ်ဂး၊ ပြဘာတ်ဗြဴဂွံမိၚ်ဂလာန်သၟိၚ်စူဠဏဳတုဲ ဒဒှ်သၟိၚ်ဟွံထေဲပၞတ်ဂှ် ကလေၚ်ဟီုတွံကဵုမဟောဟ်သဓရ၊ မဟောဟ်ဂွံမိၚ်ကေတ်တုဲ သလှ်ေပၟာဂှ်အိုတ်အာတုဲ သ္တိက်လှိၚ်ဒၟံၚ်သိုက်တဴရ၊ သၟိၚ်စူဠဏဳပသၟိၚ်ဗျု မဟောဟ်သဓပသၟိၚ်ဗၠာဲဇိုန်ကဵုသ္ၚိရတ် ကၠတ်ဇၞာၚ် ဒေန်ထဝ် ကၟဳထဝ် ကမၠောန်သ္အဳ ဂၠက် တွဳဗဝ်တဴ အမာတ်ဒဴဗညာ ဒးကၠုၚ်သဳကၠဳ ဍိက်တြုံ ဍိက်ဗြဴ ပေၚ်စေံသ္အဳဂၠက်တဴရ၊ နကြဳဇှ် ဒါနပါရမဳ နကြဳဇှ်ပညာ အလုံဇမ္မုဒိပ် ဒယှ်ပြာထာလလောၚ်အာ သီုဒိုဟ်ဒစာံဒိုဟ်စှ်ဟွံမွဲကဵုဒဒိုက် စသိုၚ်ဒၟဴၚ်ပိုန်တသိုက် မဂ္ညိဂ္ညာတ်တဴဗၞတ်တွဵုအယုက်ရ။
၄၃။ ခဏ်သၟဟ်ဇာတ်
နဲသာ်ဝွံ ကျာ်ဂမျိုၚ် တွံကဵုဇာတ် မဟောဟ်သဓတုဲ ကျာ်တြဲသၟဟ်ကၠေံဇာတ်အတိက်ပၠန်ရ၊ မိ−မဟောဟ်သုမန အတိက်တေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်မဟာသိရိမာယာလၟုဟ်ဝွံရ၊ သိရိဝဍ္ဎနသေဋ္ဌဳ မဒှ်မ−မတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်မကျာ်လၟုဟ် မဟိမုသိရိသုဒ္ဓေါဒနရ၊ သၟိၚ်ဝိဒေဟရးမတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ထေကာဠုဒါယဳလၟုဟ်ဝွံရ၊ ပဥ္စာလစန္ဒဳ မတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ဗြဴသုန္ဒရဳလၟုဟ်ဝွံရ၊ ရာဇာကမ္မာ မတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ရာဟုလ လၟုဟ်ဝွံရ၊ အနုကေဝဋ် မတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်မှာထေမုဂ္ဂလာန်လၟုဟ်ဝွံရ၊ တ္ၚေက်သုဝ မတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ထေအနန်လၟုဟ်ဝွံရ၊ သာရိကာဗြဴမတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ဂၞကျာ်မလ္လိကာ သမ္ဘာသၟိၚ်ပဿိုန်လၟုဟ်ဝွံရ၊ မိသၟိၚ်စူဠဏဳ စလာကဒေဝဳ မတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ခၟဳဗြဴ တုလနန္ဒလၟုဟ်ဝွံရ၊ သၟိၚ်စူဠဏဳ မတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်မဟာထေသာရိပိုတ်လၟုဟ်ဝွံရ၊ ဂၞကျာ်သၟိၚ်စူဠဏဳ နန္ဒဒေဝဳမတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ဂၞကျာ် မဟာပဇာပတိဂေါတမဳ လၟုဟ်ဝွံရ၊ အမရာမတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ဂၞကျာ် ဘိမ္မာယသောဓရာလၟုဟ်ဝွံရ၊ မဟောဟ်သဓ မပတၠပညာ နူအယုက်ထပှ်သၞာံ မဂွံသှ်ကၠေံသၟာန်ညးအိုဿီု မတုဲတေံဂှ် အဟံဨဝ သမ္မာ သမ္ဗုဒ္ဓေါ ကၠုၚ်ဒှ် အဲကျာ်တြဲ လၟုဟ်ဝွံရလေဝ်ခၟဳတံ။ ဇာတ် မဟောဟ်သဓ တုဲဆဝွံရ။ ။ ။
ပု − ဒိ − အာ
ပု − ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိညာဏ်။
ဒိ − ဒိဗ္ဗစက္ခုညာဏ်။
အာ − အာသွက္ခယညာဏ်။
နိဗ္ဗာန ပစ္စယော ဟောတု။ ။ ။
နိဿဲ −−− ပြကိုဟ်ဇာတ်စှ် ကျာ်ဇၞော်အဇွောံ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น