ဇာတ်ဘူရိဒတ် (၆)
သွက်သောတုဇန်တံညးဂမၠိုၚ် သ္ဂောံဒှ်ဗဟုသုတ ဂၠိုၚ်မိၚ်ဂၠိုၚ်ညာတ်အာ ပ္ဍဲပရေၚ်ဗောဓိသတ်ပိုဲ နူဘဝကၠာကၠာတေံညိ လဝ်စိုတ်တုဲ ပြကိုဟ် ( ဇာတ်ဘူရိဒတ် )ဝွံ ကျာ်ဇၞော်အ္စာစွောံ (ဝေါဆရာတော်) စဳရေၚ်ခၞံဗဒှ်လဝ်ရောၚ်။
နိဒါန်
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
နွံကာလမွဲတ္ၚဲ ကျာ်တြဲပဒတဴ ပ္ဍဲဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ် ပဟိုတ်ကဵုဥပးတံညးဂမၠိုၚ် မဒ္ဂိုန်သဳဥပုဟ်ဂှ်ရ၊ သုတ်ဇာတ် ဘူရိဒတ် ကျာ်တြဲမတွံ နွံပ္ဍဲကာလမွဲတ္ၚဲ ဗွဲပိုဲဂွံမိၚ်လဝ် ပ္ဍဲကာလဂယး ဥပးတံအဓိဌာန် ဒ္ဂိုန်ကေတ်သဳဥပုဟ်တုဲ ပ္တုဲဒါန်တုဲ ပ္ဍဲပယာံသၟဝ်တ္ၚဲဂှ် ရပ်ကေတ်ပၞာၚ်သ္ဍဴ ပ္ကဴမြမောဝ်တုဲ တၞံနဂွံကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓဝ်ဂှ်ရ၊ ပြာပ်တိတ်အာဘဝေတဝန်တုဲ ပ္ဍဲဇြပ်သဘၚ်ဓဝ်ဂ္ဇံဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ကျာ်တြဲပြာပ်တိတ်ကၠုၚ်ပ္ဍဲဇြပ်သ္ဘၚ်ဓဝ်တုဲ ပ္ဍဲသၞာမပြဲ ညးမလးဂ္ညပ်လဝ်ဂှ် ကျာ်တြဲတန်ဒၟံၚ်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် ခၟဳဂမၠိုၚ် သၟိက်ဂၠာဲလဖှ်ဗှ် ဟီုဂလာန်ဓဝ်တုဲ သၟာန်တိုန်ဥပတံရ၊ “ယွံဥပးတံ တ္ၚဲဝွံ မၞးတံဒ္ဂိုန်သဳဥပုဟ်ရောၚ်သ္ဂးဟာ” “ယွံအဴ ပိုဲဍိက်ဒ္ဂိုန်သဳဥပုဟ် တုဲရအဴ” ဥပးတံဂး၊ ကျာ်တြဲမိၚ်ဂလာန်ဥပးတံတုဲ သာ်ဝွံဟီုတိုန်ရ၊ “ယွံမၞးဥပးတံ မၞးတံဂွံမိၚ်ဒၠောံဗ္တောန်ပိုဲကျာ်တုဲ မၞးတံဂွံဒ္ဂိုန်သဳဥပုဟ်ဂှ် ဒးရးသန်ရ၊ တၠပညာတမၠာတေံ ၜိုန်ဟဂွံမိၚ်ဒၠောံဗ္တောန်ညးကီုလေဝ် ထောံလဝ်ပိုန်ဟာန်ယဿပတ်တုဲ နအလဵုဇကု တိတ်ဒ္ဂိုန်ဥပုဟ်တုဲရဟသေၚ်ဟာ” ကျာ်တြဲဂးတုဲ ကျာ်ကၞပ်သ္ၚံဒၟံၚ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ခၟဳဂမၠိုၚ်အာတ်ပၚ်မှိၚ်ဇာတ်အတိက်တုဲ ကျာ်တြဲတွံကဵုရ။
( နိဒါန် တုဲဆဝွံရ) ။
၁။ ခဏ်နာဂရ
ဘိက္ခဝေ၊ ယွံခၟဳတံ။ အတဳတေ၊ ပ္ဍဲကာလအတိက်တေံ ဍုၚ်ဗာရာန္နသဳ သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တပ္ကၚ်ရၚ်ပတၠကောန်တြုံမွဲ ကောန်ဂှ် ဇိုန်ကဵုဥပရာဇာရ၊ ကြဴဝွံ ညာတ်ပိုန်ဟာန် ယဿပတ်ကောန်ဂှ်ဇၞော်အာတုဲ ကောန်အဲဝွံ ပၠံၚ်ဗတိုက်ကေတ်ကၟိန်ဍုၚ်ဒၞာဲအဲပၠန်ဟတီ သာ်ဝွံ သၟိၚ်မသၠေံသၚ်ကာက္တဵုဒှ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးကဵုကောန်ပၠန်ရ၊ “ယွံကောန် နူဍုၚ်ဝွံ မတိတ်အာတုဲ ယြဴပ္ဍဲဋ္ဌာန်မွဲမ္ဒးဂၞပ်ဂှ် မပဒတဴရ၊ ကာလအဲချိုတ်အာတုဲ မစဴပ္ကၚ်ရၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ရကောန်” သၟိၚ်ဂး၊ “အဲဍိက်ယဵုဒုၚ်လဝ်ရအဴ”ဂးတုဲ ကောန်သၟိၚ်ဂှ် တိတ်အာဂြိုပ်တုဲ ပ္ဍဲအကြာကြုၚ်ဇမ္မုနာကဵုမှာသၟိတ်ဂှ် ကနှံပန္နသာ်တုဲ ပလွေဟ်ဣသိ စသစ္ဆု လၟုဟ်လၟတ်တုဲ ဒၟံၚ်တဴရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် ပ္ဍဲသၟဝ်ဂတာမဟာသၟိတ်တေံဂှ် နာ်ဗြဴမွဲဂှ် တၠသ္ၚိဍေံပကၠေံကာဂစိုတ်တုဲ တၞဟ်နဂၠာဲသ္ၚဳတၠသ္ၚိတၟိဂှ် တိုန်ကၠုၚ်နူလွဳမာန်ဍုၚ်နာ်တေံတုဲ ပ္ဍဲလ္တူသြၚ်မှာသၟိတ်ဂှ် ဂၚေၚ်တဴရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ညာတ်လၟာဲဒၞာဲဇိုၚ်ကောန်သၟိၚ်ဂှ်တုဲ ဗက်ကၠုၚ်ဒၞာဲလၟာ်ဇိုၚ်ဂှ်တုဲ ကၠုၚ်ညာတ်ကေတ် ပန္နသာကောန်သၟိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲကာလဂှ် တၞဟ်နဂၠာဲသ္ၚဳသစ္ဆုလၟုဟ်လၟတ်ဂှ်ရ၊ ကောန်သၟိၚ်ဂှ်အာကၠေံဟွံမွဲ နာဲဗြဴဂှ်လုပ်အာပ္ဍဲပန္နသာဂှ်တုဲ ညာတ်ကတ်အပေါတ်ပရိက္ခရာကောန်သၟိၚ်ဂှ်တုဲ သာ်ဝွံချပ်တဴရ။
“ခမဳမဒၟံၚ်တဴမွဲဇကုဝွံဂှ် သဒ္ဓါနွံတုဲ ပခမဳဟာ ဟွံမွဲကဵုသဒ္ဓါတုဲ ပခမဳဟာ အဲစံၜတ်တဴညိ ဆာန်သဒ္ဓါပခမဳရ၊ ယဝ်သဒှ်ဂှ် သဏာဂ္ညိအဲမလးလဝ်ဂှ် ဟွံသ္တိတ်ရ၊ ယာံရဟွံမွဲကဵုသဒ္ဓါခမဳဂှ်သဏာဂ္ညိအဲမလးလဝ်ဂှ် သ္တိတ်တဴရ၊ ယာံသ္တိက်ပ္ဍဲသဏာ အဲလးလဝ်ဂ်ှ်တုဲ အဲဂိုၚ်ကေတ်ပတၠသ္ၚိအဲရ” နာ်ဗြဴဂ်ှ်ချပ်တုဲ နာ်ဗြဴဂှ်စှ်ေအာဍုၚ်နာ်တေံတုဲ ပ္ကဴဒိပ်မြမောဝ်ဒိပ်တံဂှ် ကေတ်နၚ်တုဲ သဏာပ္ကဴဂှ် ဒြာတ်ပရးလဝ်တုဲ မြမောဝ်ဒိပ်ဂှ် ဗရုဲစုတ်လဝ်တုဲ ဂ္ညိဂ္ညာတ်ပန္နသာဂှ်တုဲ စှ်ေအာဍုၚ်နာ်တေံရ။
ပ္ဍဲပယာံသဝ်တ္ၚဲဂှ် ကောန်သၟိၚ်ဂှ်စဴကၠုၚ်တုဲ လုပ်အာပ္ဍဲပန္နသာဂှ် ညာတ်ကေတ်ပွနာ်ဗြဴဂှ်တုဲ၊ “မူရဴညးမွဲ မကၠုၚ်လးလဝ်သဏာပ္ကဴဝွံသ္ဂးရော”ချပ်တုဲ စတဴသစ္ဆုလၟုဟ်လၟတ်တံဂှ်တုဲ “သြသဏာပ္ကဴ သီုမြမောဝ် ညးမကၠုၚ်လးလဝ်ဝွံ ဒးရးသန်သွံ” ချပ်တုဲ မပခမဳဂှ် နသဒ္ဒါဟွံသေၚ်ဟိုတ်ဒှ်ကဵုဒစိ ကောန်တြုံသၟိၚ်ဂှ် သ္တိက်တဴပ္ဍဲပ္ကဴသဏာဂှ်ရ၊ တ္ၚဲယးတုဲ သဏာပ္ကဴဂှ်လေဝ် ဟွံတွံထောံရ၊ လုပ်ဂြိုပ်အာဂၠာဲသစ္ဆုလၟုဟ်လၟတ်ပၠန်ရ၊ နာ်ဗြဴဂှ် ဍေံတိုန်ကၠုၚ်နူဍုၚ်နာ်တေံပၠန်တုဲ ဒဒှ်မသ္တိက်ပ္ဍဲသဏာပ္ကဴဂှ် ညာတ်ကေတ်အလေၚ်ကာရဂှ်တုဲ “ဣသိဝွံ သဒ္ဓါတုဲ မပခမဳ ဣသိဟွံသေၚ်၊ တၞဟ်နဂိုၚ်ကေတ် ပတၠသ္ၚိအဲဂွံဒၟံၚ်ရ”ချပ်တုဲ သဏာပ္ကဴတြေံဂှ်ဂိုၚ်တွံကၠေံတုဲ သဏာပ္ကဴတၟိဂှ် တြးစုတ်လဝ်တုဲ ဗရုဲစုတ်မြမောဝ်ဂ္ညိဂ္ညာတ်လဝ်ပန္နသာတုဲ နပ္ကဴဂ္ညိလဝ်ဋ္ဌာန်စၚ်ကြံဂှ်တုဲ စှ်ေအာဍုၚ်နာ်တေံပၠန်ရ။
ဣသိစဴကၠုၚ်တုဲ သ္တိက်သဏာဂှ်ပၠန်ရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲယးဂှ်တုဲ သာ်ဝွံ ချပ်ရ၊ “မူရဴညးမွဲ မကၠုၚ်လးလဝ်သၞာပ္ကဴမြမောဝ် မဂ္ညိလဝ်ပန္နသာဝွံသ္ဂးရော” ချပ်တုဲ ဟဂွံအာဂြိုပ်ရ၊ အောပ်ဗ္ဒဒၟံၚ်သ္ကဲပန္နသာဂှ်တုဲ ရံၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ နာ်ဗြဴဂှ် နပ္ကဴမြမောဝ်ဒိပ်မဂၠိုၚ်ဂှ်ကေတ်နၚ်တုဲ ကၠုၚ်စိုပ်ပ္ဍဲပန္နသာဂှ်ပၠန်ရ၊ ဒဒှ်နာ်ဂှ် ပတၠစရာဲရုပ်မဂေါဝ်လောန်ဂှ် ကောန်သၟိၚ်ညာတ်ဒးတုဲ စိုတ်မထၞေန်စပ်အာရ၊ တုဲ မဟွံကဵုညာတ်ဇကုအပ်ကၞပ်ဒၟံၚ်ရ၊ နာ်ဗြဴလုပ်အာပ္ဍဲပန္နသာဂှ်တုဲ လုပ်လးသၞာပ္ကဴဂှ်ရ။
ကာလဂှ် ကောန်သၟိၚ်ဗက်လုပ်အာတုဲ “ညးတၠအဲရော ကောန်သၟိၚ်သၟာန်တိုန်” “အဲဍိက်ဗြဴနာ်ရောၚ်အဴ” နာ်ဗြဴဂှ်ဂး။
“ဒေံဗြဴထောံကၠေံဍုၚ်နာ်တုဲ မူဟိုတ်ဂၚေၚ်ဒၟံၚ်ဋ္ဌာန်ဝွံရော” ကောန်သၟိၚ်ဂး။
“ယွံကောန်တၠ −−− အဲဍိက်တၠသ္ၚိစုတိအာတုဲ ဒၟံၚ်မွဲဇကုဂှ် စိုတ်ကၞုက်ကၞာဲဒၟံၚ်တုဲ သၟိက်ဂၠာဲသ္ၚဳတၠသ္ၚိတုဲ အဲဍိက်ဗြဴဂၚေၚ်တဴရောၚ်အဴ”နာ်ဗြဴဂး။
“ကောန်တၠမူရဴဋ္ဌာန်မွဲမဒၟံၚ်ရော” နာ်ဗြဴဂး။
“အဲကောန်သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ တၠဍုၚ်ဗာရာန္နသဳရ” ကောန်သၟိၚ်ဂး။
“ဘဒ္ဒေ၊ ယွံဒေံဗြဴ အဲတုန်လေဝ် တၞဟ်နသဒ္ဓါတုဲ တိတ်ပခမဳဟသေၚ်၊ သၟိၚ်မအဲဂးလံမတ်အဲဂွံပၠိုတ်ဂှ် တိတ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ကၠာရဂးတုဲ အဲတိတ်ပဒတဴ ပ္ဍဲဌာန်ဝွံရောၚ် ဒေံဗြဴလ္ပစံၚ်တူရ၊ အဲဒှ်တၠသ္ၚိမိရ၊ ပိုဲညးၜါဒၟံၚ်မွဲစွံရ” ကောန်သၟိၚ်ဂး။
“သာဓု၊ ဒးရးသန်ရ နာ်ဗြဴဂးတုဲ” ညးၜါသၟဟ်န်တဴဒၞာဲဂှ်ရ၊ နအနုဘဴနာ်ဗြဴဂှ်တုဲ သ္ၚိရတ်မပြဲပြဲ က္တဵုဗဒှ်ရ၊ ပလ္လၚ်ရတ်မပြဲပြဲ နာ်ဗြဴဂှ်ကေတ်နၚ်တုဲ လးပ္ညပ်လဝ်ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ သတ်ဆုလၟုဟ်လၟတ်ဂှ်လေဝ် ဟွံဒးအာဂၠာဲသ္ၚဳရ၊ ပုၚ်ဒိပ် ဍာ်ဒိပ် နာ်ဗြဴဂှ်က္တဵုဗဒှ်တုဲ ဂွံစတဴနတသိုက်ရ၊ နူဂှ်ဟဂတာပ်လံ နာ်ဗြဴဂှ် ဍိုက်ပေၚ်တဴဂၠံဂဝ်တုဲ က္တဵုဗဒှ်ကောန်တြုံမွဲရ၊ ဟိုတ်မဒှ်မၞိဟ်သ္ကဲသြၚ်မှာသၟိတ်ဂှ်ရ သာဂရဗြဟ္မဒတ္တ မကဵုယၟုရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ကောန်တြုံမတွာ်ဝေၚ်ဂှ် ကောန်ဗြဴမွဲက္တဵုဒှ်ပၠန်ရ၊ သၟတ်ဗြဴဂှ် ဟိုတ်မဒှ်မၞိဟ်ပ္ဍဲဇရေၚ်သြၚ်မှာသၟိတ်ဂှ်ရ သမုဒ္ဒ−မှာသၟိတ်၊ ဇာ−ပွမက္တဵုဒှ် မကဵုယၟုကောန်ဗြဴဂှ်ရ။
နွံပ္ဍဲကာလမွဲတ္ၚဲ လၟညးဍုၚ်ဗာရာန္နသဳမွဲ တိတ်အာဋ္ဌာန်ဂှ် ဍေံသၟာန်သၟုက်တီကေတ်ဒဒှ်ကောန်တြုံသၟိၚ်တုဲ ဍေံမံၚ်ဒၞာဲဂှ်ၜါပိတ္ၚဲတုဲ သာ်ဝွံဍေံဟီု “ယွံကောန်တြုံသၟိၚ် ဒဒှ်တၠအဲမဒၟံၚ်ဒၞာဲဝွံဂှ် အဲစဴနူဏံတုဲ အဲစဴလ္ၚောဝ်ပ္တီညးရအဴ”ဍေံဂး၊ ဍေံတိတ်အာနူဂြိုပ်တုဲ ဍေံစဴစိုပ်အာဍုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်ဗာရာန္နသဳ ပကၠေံကာဂစိုတ်ရ၊ အမာတ်တံစံၚ်ဒန်ကၠေံဇွသၟိၚ်တုဲ ပ္ဍဲပေၚ်ထပှ်တ္ၚဲဂှ် ကၠုၚ်ကောံမွဲဟာန်တုဲ သ္ဂးအိုတ်ရ။
“ယွံမၞးတံ ဍုၚ်ဟမွဲကဵုသၟိၚ်မ္ဂးဂှ် ဟွံဆာဲရ၊ ကောန်တြုံသၟိၚ်ဂှ် မူဒၞာဲမအာတဴရောၚ်ဂှ်လေဝ်ဟွံဂွံတီ ပိုဲဗလးကွဳမ္ၚဵုတုဲ ပိုဲဂိုၚ်ေကတ်သၟိၚ်ရဟာ” ရဴဝွံ ချပ်တဴအိုတ်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် လၟဂှ်လေဝ် ဍေံစဴအာစိုပ်ဍုၚ်ဗာရာန္နသဳရ၊ ပ္ဍဲပရိုၚ်ကောန်တြုံသၟိၚ်ဂှ် ဍေံဂရေၚ်ပ္တီအမာတ်တံရ၊ အမာတ်တံဂွံမိၚ်တုဲ ကဵုလာပ်သ္ကာကဵုအမာတ်ဂှ်တုဲ ပ္ညုၚ်တရဴကဵုလၟဂှ်တုဲ သီုဗဵုဂမၠိုၚ် ဇက်တိတ်အာစိုပ်ကောန်သၟိၚ်တုဲ အမာတ်တံလ္ၚောဝ်ပ္တီရ။
“ယွံကောန်တၠ −−− သၟိၚ်မတၠအဲ ပကၠေံကာဂစိုတ်တုဲရအဴ၊ တၠအဲ က္ညစဴကၠုၚ်ပ္ကၚ်ရၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ရအဴ” အမာတ်တံဂး၊ ကောန်သၟိၚ်တုန်လေဝ် ပြာပ်အာဇရေၚ်နာ်ဗြဴဂှ်တုဲ သၟာန်တိုန်နာ်ဗြဴရ။
“ယွံၝောံ −−− သၟိၚ်မအဲ ပကၠေံကာဂစိုတ်တုဲရ၊ အမာတ်တံတိတ်ဒုၚ်အဲ ကဵုစဴပ္ကရၚ်ဍုၚ်လၟုဟ်ဝွံရ၊ ညံၚ်ပိုဲစဴအာရ ဍုၚ်ဗာရာန္နသဳ စှ်ၜါယောဇနာ ရးပိကံယောဇနာ ပိုဲညးၜါစဴပ္ကၚ်ရၚ်ရ၊ ၝောံတုန်လေဝ် ကဵုဒှ်ဇၞော်ဗြဴမံၚ်မ စှ်တြဴလ္ၚီရၝောံ”။
“ယွံတၠသ္ၚိ −−− တၞဟ်နစဴအာဍုၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်ရအဴ၊ မူဟိုတ်ရော အဲမဒှ်ဇာတိနာ်ဝွံဂှ် မၞုံဂျိမသ္ကာတ်လောန်ရောၚ်၊ ယာံရထေဲပၞတ်ဒေါသက္တဵုဒှ်တုဲ ၚဳရံၚ်ဒးကမၠောန်တမိတ်တံဂှ်တုဲ မၞိဟ်တံဂှ် ဒှ်အာပ္တေၚ်ရဴအ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ တၞဟ်နစဴအာဍုၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်ရအဴ၊ ယွံတၠသ္ၚိ ဆတ္ၚဲယးဂတဂှ် အဲဍိက်အာတ်အခေါၚ်ရအဴ၊ အဲဍိက်ဂှ် နမမိက်ကဵုဟိုတ်ပြယာဲမွဲမွဲဂှ် ဂကောံတၠအဲဂှ် အဲဍိက်ဟဂွံအာရအဴ၊ ကောန်တၠသၠးအခေါၚ်ကဵုအဲဍိက်ဗြဴညိရအဴ။
ကောန်ၚာ်ၜါဝွံဂှ် ဍေံက္တဵုဒှ်ဟိုတ်နူတၠအဲရောၚ်၊ ဍေံဒှ်ဇာတိမၞိဟ်ရောၚ် တၠအဲကေတ်ဖျဴဏာရ၊ ယဝ်ရတၠအဲနွံဇြဟာန်ပ္ဍဲအဲရယဝ်သဒှ်ဂှ် ကောန်ၜါဝွံ တၠအဲမှတ်မြိမြန်မၚ်မွဲညိ၊ ကောန်ၜါဝွံ ကောန်ညးခၟိဟ်ရောၚ်၊ တၞောဝ်ဇာတိတန်ပ္ဍဲဍာ်ရောၚ်၊ တၠအဲကောတ်ဖျဴဏာသၟဝ်ၜါဝွံဂှ် ယာံရသ္ဒးဂမ္တဴတ္ၚဲ သ္ဒးပကာဂစိုတ်ရအဴ၊ တၠအဲကဵုညးကၠောန်ဂၠုၚ်ဍာ်သၟတ်မွဲတုဲ စုတ်ဗပေၚ်လဝ်ဍာ်တုဲ ပ္ဍဲဂၠုၚ်ဍာ်ဂှ် ဂွံဝေၚ်ဂြိုၚ်အာတုဲ မဂွံစိုပ်ဍုၚ်ရောၚ်အဴ၊ စိုပ်ဍုၚ်တုဲ ကၟာလစမွဲ တၠအဲက္တဵုဗဒှ်ဗပေၚ်လဝ်ဍာ်တုဲ ကဵုဂွံဝေၚ်ဂြိုၚ်တဴညိအဴ”။
သာ်ဝွံ ဂကန်ဖျန်ကဵုကောန်သၟိၚ်တုဲ ပဝတ်လ္ၚောဝ်ပဒက်သိုန်တုဲ မိန်ကေတ်ကောန်ၜါတုဲ ဆုၚ်က္ဍိုပ်ကောန်ၜါတုဲ ကောန်ၜါဂှ် ဇိုန်ကဵုကောန်သၟိၚ်တုဲ “ယွံတၠသ္ၚိ−လလံဝွံ ပိုဲညးၜါဟွံလီုစိုတ်ကဵုရၚ်သ္ကံမွဲဝါ ဆဗၞတ်မွဲတ္ၚဲကီု ဟွံသာဲအာနူရၚ်သ္ကံမွဲလှ်ေ ပ္ဍဲတ္ၚဲဝွံ ပိုဲညးၜါမ္ဒးသာဲအာကွေံရအဴ”ဂးတုဲ သီုကဵုဍာ်ရမတ်မပေၚ်တဴဂဍောၚ်မတ်ၜါဂှ်ဒှ်တုဲ သီုကဵုလၞီမဇၞော်ဂှ် လရိုအ်ဂတေဝ်ယာံတဴတုဲ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်ဂှ်ဟေၚ် ဗ္ဒန်အာတုဲ စဴအာဍုၚ်နာ်တေံရ။
ကောန်သၟိၚ်တုန်လေဝ် သီုကဵုလၞီလၞာ် သီုကဵုလဍာ်ရမတ်မပေၚ်ဒၟံၚ်ဂဍောၚ်မတ်ၜါဂှ်ဒှ်တုဲ ယာံတဴပ္ဍဲကာလဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် အမာတ်တံလ္ၚောဝ်အာတ်အခေါၚ်ကဵုတိတ်ဒုၚ်ပသေက်ရ၊ ကောန်သၟိၚ်လလံကၠေံလၞီစိုတ်တုဲ တိတ်ဒုၚ်ပသေက်အဘိသေခရ၊ တုဲ အမာတ်တံပ္တီကဵုပြာပ်စဴဍုၚ်ရ၊ တုဲ သၟိၚ်ကဵုညးစဳရေၚ်ဂၠုၚ်ဍာ်ရ၊ ဂၠုၚ်တုဲ တုဲစုတ်ဗပေၚ်ပ္ကဴမြမောဝ် သီုပ္ကဴတၞဟ်ဟ်သာ် ပ္ဍိုက်လ္တူကွဳ ပ္တန်လဝ်ကောန်သၟိၚ်ၜါတုဲ သီုဗဵုလဗးဇက်စဴစိုပ်ဍုၚ်ဗာရာန္နသဳရ၊ ဍုၚ်မဂ္ညိဂ္ညာတ်တဴ ဂ္ညိဂ္ညာတ်လၚ်္ကာရဂှ် သၟိၚ်လုပ်အာတုဲ ကေုာံသၟာလှ်ေစှ်တြဴလ္ၚီ တွဳဗွိုၚ်ကေတ် အမာတ်တံတုဲ ပ္ဍဲဂၠးပြာသာဒ် လ္တူဒေန်သၞာမပြဲပြဲဂှ် သၟိၚ်ဂွံတန်ဒၟံၚ်ရ။
လုကဴထပှ်တ္ၚဲဂှ် ကလိအောန်အာတုဲ သၟိၚ်ကဵုစဳရေၚ်ကၟာလစသွက်ကောန်ၜါဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲလစဂှ်ဟေၚ် ကောန်သၟိၚ်ၜါဝေၚ်တဴလၟိုန်ရ၊ ကြဴဝွံလံကာဖာတုဲ ဍာ်လစဂှ်အောန်အာ နွံကာလမွဲတ္ၚဲ ညးပၠောပ်ဍာ်ပ္ဍဲလစဂှ် ကၞုဟ်မွဲဗက်လုပ်ကၠုၚ်တုဲ ညးဒဝ်ကၠေံဍာ်ဂှ်တုဲ ကၞုဟ်ဂှ် သ္ဇက်ဂွံတိတ်ဟွံမွဲတုဲ ဗၠိုပ်စှ်ေမံၚ်ပ္ဍဲဂတာလစဂှ်ရ။
နွံကာလမွဲတ္ၚဲ ကောန်သၟိၚ်စှ်ေဝေၚ်ဍာ်လစဂှ် မကၞုဟ်မံက်တိုန် ကောန်သၟိၚ်ညာတ်ကၞုဟ်ဂှ် “ကလော်ပိၚ်သာတ်ရောၚ်”ဂးတုဲ ဖေက်တုဲ ဒြေပ်တိုန်ကၠုၚ်ရ။
“ယွံမအံက်အဲ − ကလော်မွဲ ပ္ဍဲလစဂှ် ဍေံဘဟေက်ပိုဲတုဲ ပိုဲဖေက် ပိုဲဒြေပ်တိုန်ကၠုၚ်ရောၚ်အဴ”ကောန်သၟိၚ်တံဂး။
သၟိၚ်မိၚ်တုဲ “ယွံမၞးတံ မူဂှ်မၞုံပ္ဍဲလစဂှ်ရော၊ မၞးတံစှ်ေကေတ်နၚ်ညိ” သၟိၚ်စကာသ္ကံသၟိၚ်တံဂှ်ရ၊ သ္ကံသၟိၚ်တံဂှ်ဖျေံဇာတုဲ ဂွံပ္တိုန်နၚ်မကၞုဟ်ဂှ်ရ၊ သၟိၚ်ညာတ်တုဲ စုတ်ဒဏ်ကဵုဍေံရသၟိၚ်ဂး၊ သ္ကံသၟိၚ်မွဲဂး၊ ဍေံဝွံ ဘဟေက်ကောန်သၟိၚ်နာဲပိုဲရောၚ်၊ စုတ်ပ္ဍဲထအဳတုဲ ထမုက်ကဵုရိ မာန်ဍေံရ၊ ညးလ္ၚဵုဂးစံၚ်စရ၊ ညးလ္ၚဵုဂးထောံစုတ်ပ္ဍဲလ္ၚပၟတ်ရ၊ ညးလ္ၚဵုဂးၜိုဟ်ထောံစရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် အမာတ်မွဲဟီုတိုန်ရ၊ “ယွံမၞးတံ ဍာ်ကြုၚ်ဇမ္မုနာဂှ် ဇွောဝ်ထဝ်လောန်၊ ထောံဖျေံပ္ဍဲကြုၚ်ဂှ်တုဲ ဒးလောဗတောဒၟံၚ်ရ”အမာတ်ဂှ်ဂး။
မကၞုဟ်မိၚ်တုဲ သာ်ဝွံမကၞုဟ်ဟီုရ၊ “ယွံမၞးတံ မူဒုဟ်နွံရော မၞးတံဂွံပ္တီုဘဲကဵုအဲသာ်ဝွံရော၊ ပၞောဝ်ဘဲဒဏ်သ္အာၚ် မၞးတံပ္ကီုကဵုအဲဂှ်ခိုဟ်ညိ၊ ပ္ဍဲဇၟောဝ်ကြုၚ်ဇမ္မုနာ မၞးတံထောံဏာအဲမ္ဂးဂှ် အဲဖေက်ဒမူဒမြဴစိုတ်အဲက္ဍၚ်သန်ရ၊ ဂလာန်ဂှ် မၞးတံလ္ပဟီုညိ” ကၞုဟ်ဂှ်ဂး။
သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ကဵုအာထောံဖျေံပ္ဍဲကြုၚ်ဇမ္မုနာဂှ်ရ၊ မကၞုဟ်ဒးလောဗ္တောဗ္တာက်စှ်ေအာတုဲ ဍာ်ဇွောဝ်ကြုၚ်မွဲ ဇွောဝ်လုပ်အာပ္ဍဲကြုၚ်နာ်တေံဂှ် မကၞုဟ်ဇွောဝ်လုပ်အာပ္ဍဲကြုၚ်နာ်တေံတုဲ ဗၠးလုပ်အာလစမဒှ် ပဝေၚ်ကောန်သၟိၚ်နာ်ဓတရဋ္ဌတေံပၠန်ရ။
ကောန်သၟိၚ်နာ်စှ်ေဟုံဍာ် ညာတ်ကၞုဟ်ဂှ်ရ။ ညးရပ်ဏာကၞုဟ်ဂှ်ဟီုသၟိၚ်နာ်ရ၊ ကာလညးရပ်ဏာဂှ် သာ်ဝွံ ကၞုဟ်ဂှ်ချပ်နဥပ္ပာဲမွဲဂှ် အဲဂွံဗၠးနူတဲသၟိၚ်ဗာရာန္နသဳတုဲရ၊ လၟုဟ်ဝွံ အဲကၞုဟ်လုပ်သ္ကေံတဲနာ်ပၠန်ဝွံဂှ် နူရဴနဥပ္ပာဲမွဲတုဲ အဲဂွံဗၠးညိပၠန်ရောဂးတုဲ သာ်ဝွံ ကၞုဟ်ဂှ် ဟီုကဵုဗၠာဲသၟိၚ်နာ်တံဂှ်ပၠန်ရ။
“ယွံမၞးတံ အဲကၞုဟ်မဂွံယၟု စူဠစိတ္တ မဒှ်ကလုတ်သၟိၚ်ဗာရာန္နသဳရောၚ်၊ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဗာရာန္နသဳဂှ် သၟိတ်ဂွံဇိုန်ကဵုသၟိၚ်နာ်ဓတရဋ္ဌတုဲ မစကာနၚ်ရောၚ်အဴ၊ ဇကုအဲမၞးတံဏာဗစိုပ်သၟိၚ်နာ်ညိ” ကလုတ်ကၞုဟ်ဂှ်ဂး။
ဗၠာဲသၟိၚ်တံဂှ်မိၚ်တုဲ ဏာဗစိုပ်သၟိၚ်နာ်တုဲ ဏာဗစိုပ်သၟိၚ်နာ်တုဲ ညံၚ်ကၞုဟ်မဟီုဂှ် ဗၠာဲသၟိၚ်နာ်တံဂှ် ဂရၚ်ပ္တီသၟိၚ်နာ်ရ၊ သၟိၚ်နာ်မိၚ်တုဲ သီုဟွံမိပ်စိုတ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ကဵုညးကေတ်နၚ် မကၞုဟ်ဂှ်ရ၊ သၟိၚ်နာ်ညာတ်မကၞုဟ်ဂှ်တုဲ သီုမဟွံမိပ်စိုတ်ဂှ်တုဲ သာ်ဝွံ သၟိၚ်နာ်ဂး “ကၞုဟ်မၞုံဇကုမယုတ်မာသာ်ဂှ် မဒှ်ကလုတ်ဂှ် ဟွံကြိုက်ညိသွံမၞးတံ” သၟိၚ်နာ်ဂး။
ဂလာန်သၟိၚ်နာ်ဂှ် မကၞုဟ်မိၚ်တုဲ သာ်ဝွံ ကၞုဟ်ဟီုတိုန်ရ၊ “ယွံတၠညး ကလုတ်မ္ဂးဂှ် ဗၞတ်ဇကုသၠုၚ်တာဒှ်တုဲ မဂွံပကလုတ်ရောၚ်ဟာ၊ ဇကုသၠုၚ်သဝ်ဇၞော်သွတ်ဂှ် ဟဒှ်ဗၞတ်ရအဴ၊ မအာစိုပ်ကၠုၚ်စိုပ် မပ္တုဲကဵုအရေဝ်တုဲဂှ် ဒှ်ကလုတ်မပြဲရအဴ၊ သၟိၚ်နာဲပိုဲဗာရာန္နသဳတေံဂှ် ကလုတ်ဣတေံဂၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲဂၠးတိဂှ်မၞိဟ်မဒှ်ကလုတ်ရ၊ ပ္ဍဲကအာသဂှ် ဂစေံတ္ၚေက်မဒှ်ကလုတ်ရ၊ ကလုတ်ပ္ဍဲဍာ်ဂှ် အဲဍိက်မဂွံယၟု စူဠစိတ္တ မဒှ်ကလုတ်မပြဲရအဴ၊ လၟုဟ်သၟိၚ်ဗာရာန္နသဳစကာနၚ်အဲဍိက်ရောၚ်အဴ သာ်ဝွံ သၟိၚ်နာဲပိုဲတေံဟီုကဵုအဲ အဲသၟိၚ်ဗာရာန္နသဳတုန်လေဝ် သၟိၚ်ပ္ဍဲဂတာဇမ္မုဒိပ်ဝွံဂှ် အဲဂွံဒက်မိတ်ဗဗွဲဓဝ်တုဲရ၊ ပ္ဍဲကာလလၟုဟ်ဝွံဂှ် ကေုာံသၟိၚ်နာ်ဓတရဋ္ဌဂှ် အဲသၟိက်ဂွံဒက်မိတ်ညိ၊ ကောန်ဗြဴအဲသမုဒ္ဒဇာဂှ် အဲသၟိက်ဂွံဇိုန်ကဵုသၟိၚ်နာ်ရဂးတုဲ စကာနၚ်အဲဍိက်ရောၚ်အဴ၊ တၠညးလ္ပလဇညိရ၊ ဗၠာဲတၠညးစကာကဵုတိုန်အာဖဴအဲတုဲ ဂွံကေတ်ဖျေံနၚ်ကောန်ဗြဴသၟိၚ်အဴ” ကၞုဟ်ဂှ်ဂး။
သၟိၚ်နာ်မိၚ် မိပ်စိုတ်စရိုတ်တုဲ နာ်ဗၠာဲပန်စကာဏာရ၊ “ယွံမၞးတံ မၞးတံတိုန်အာတုဲ ဂွံမိၚ်ဂလာန်သၟိၚ်တေံတုဲ မွဲတ္ၚဲမံၚ်တုဲ ကလေၚ်စှ်ေကၠုၚ်ရ” သၟိၚ်နာ်ဂး၊ ဗၠာဲသၟိၚ်ပန်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ကၞုဟ်ဂှ်တုဲ တိုန်ကၠုၚ်နူဍုၚ်နာ်ရ၊ တိုန်စိုပ်အကြာဇမ္မုနာကဵုဗာရာန္နသဳဂှ်တုဲ ညာတ်လှာဒကှ်ဇၞော်မွဲဂှ် မကၞုဟ်သၟိက်ဂွံဒဴတုဲ သာ်ဝွံမကၞုဟ်ဟီုတိုန်ရ။
“ယွံနာ်ဗၠာဲတံ အဲအာစိုပ်သၟိၚ်နာဲပိုဲတေံတုဲ ကောန်သၟိၚ်ကီု ကမၠောန်သၟိၚ်ကီု ညးညာတ်အဲတုဲ မကၠုၚ်နူဍာ်ဂှ် မူဂှ်မဂွံနၚ်ပရၚ်ပိုဲညိရောဂးတုဲ ဟမွဲမွဲသာ်ရ အဲသက်ကဵုဟမွဲရ၊ ယာံအဲဂးဂှ် ကမၠောန်သၟိၚ်တံဂှ် ဍေံဆောတ္ၜောဟ်အဲဒုၚ်ဟွံမာန်ရ၊ အဲစှ်ေအာပ္ဍဲလှာဒကှ်ဝွံတုဲ တၞံလိုၚ်တၞံသွာ သကိုန်အဲစှ်ေဗၠိုပ်ကေတ်ဂွံကေတ်ဏာညိခိုဟ်ရောၚ်မၞးတံ အဲစှ်ေအာလှာဒကှ်ဝွံတုဲ ယာံလံအာမၚ်အဲဟမာန်တုဲ မၞးတံအာကၠာရ၊ တုဲအဲဆံၚ်အာညာတ်မၞးတံပ္ဍဲသ္ၚိသၟိၚ်တေံရ” ကၞုဟ်ဂး။
နာ်ဗၠာဲတံဂှ်ပတှ်ေအာတုဲ ဗၠးကၠေံကၞုဟ်ဂှ်ရ၊ ကၞုဟ်ဂှ်စှ်ေဂၠုက် အောပ်ကၠေံပ္ဍဲလှာဒကှ်ဂှ်ရ၊ နာ်ဗၠာဲတံဂှ် ပမတ်လံအာတုဲ ညးပန်ဂှ် တိုန်အာကဵုသၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်ကဵုသဏာမံၚ်တုဲ သၟိၚ်သၟာန်တိုန်ရ။
“မူနူဌာန်မွဲ မၞးတံမကၠုၚ်ရော”သၟိၚ်ဂး၊ “ပိုဲဍိက်ကၠုၚ်နူသၟိၚ်နာ်ဓတရဋ္ဌတေံရအဴ”။
“မူဟိုတ်မကၠုၚ်ရော”သၟိၚ်သၟာန်၊ “ပိုဲဍိက်ဒှ်ကလုတ်ပရိုၚ် တၠညးမသက္ကုယဲဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ညိဟာအဴ” ဒဒှ်ရမၞးတံ“မူပၟိက်မၞုံဂှ် မၞးတံဟီုရ”။
“ယွံတၠညး ကောန်ဗြဴတၠညး သမုဒ္ဒဇာဂှ် ဇိုန်ကဵုကၠောန်ၜိုတ်တံဇိုၚ်သၟိၚ်နာဲပိုဲ ဣၚုဟ်ဂးတုဲ ပိုဲဍိက်ကၠုၚ်သၟာန်ရောၚ်အဴ” နာဲဗၠာံတံဂး။
သၟိၚ်မိၚ်တုဲသ္ဂးပၠန်ရ၊ “ယွံမၞးတံ ပိုဲဇာတိမၞိဟ်မပြဲဝွံဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံတိရစ္ဆာန်ဂှ် သကဵုဒှ်မိတ်သမ္ဗန္ဓဂှ် ဟွံထေက်ကြိုက်ဟေၚ်ရ၊ မွဲဟာန်တိရစ္ဆာန်ဂှ် မူပိုဲဒက်မိတ်သ္ပရော”သၟိၚ်ဂး။
နာ်ဗၠာဲတံဂှ် မိၚ်လဟီုသၟိၚ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ၊ “ပိုဲဇာတိမၞိဟ်မပြဲဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံ ဓတရဋ္ဌတိရစ္ဆာန်ဂှ် ဟွံထေက်တန်သွံမ္ဂးဂှ် မူပစကာကၞုဟ်စူဠစိတ္တ ကဵုစှ်ေပ္တီနာဲပိုဲရော။ ကောန်ဗြဴအဲသမုဒ္ဒဇာဂှ် အဲဇိုန်ကဵုရ မ္ဒးဂးဂှ်ရော၊ စကာကၞုဟ်ကဵုစှ်ေဟီုတုဲ လၟုဟ်ဟီုဖျုတ်ပမာနာဲပိုဲပၠန်ဟာ သမိၚ်မံၚ်ကၠာရ၊ ယွံမရာတ် ပိုဲနာ်ဝွံဂှ် ယာံထေဲပၞတ်တုဲ လမျီုတၠအဲကီု ဍုၚ်ရးတၠအဲကီု သ္ဒးလေၚ်အာရမရာတ်၊ သ္ဂောံတန်လံပၠန်ဂှ် ဟမွဲရမရာတ်၊ ပိုဲစှ်ေပ္တီနာဲပိုဲတုဲ သ္ဂောံတီတၠအဲရ” နာ်တံဂး။
တုဲသာ်ဝွံ သၟိၚ်ဟီုပၠန်ရ၊ “ယွံမၞးတံ ဍုၚ်နာ်မၞုံသၠဲမသုန်ကၠံယောဇနာ နာ်မၞးတံမဂွံပိုၚ်ဂှ် အဲတီဒၟံၚ်ရ၊ မၞုံအနုဘဴသာ်ဝွံ ကဵုဒှ်ကီုရ။ ဟိုတ်မဒှ်ဇာတိဇြုံနာ်ရောၚ်ဂှ်ရ ဟွံထေက်ကြိုက်ကဵုကောန်ဗြဴအဲရောၚ်၊ ကောန်တြုံသၟိၚ်ဝိဒေဟရးကဵု ကောန်ဗြဴအဲ သမုဒ္ဒဇာဂှ် ညးၜါမဂွံဒၟံၚ်မွဲစွံဂှ် မထေက်ကြိုက်ရောၚ်၊ မွဲဟာန်ကေုာဴ နာ်မစၚဴဂှ်ဟွံထေက်ကြိုက်ရ” သၟိၚ်ဂး။
နာ်ဗၠာဲပန်ဂှ်ဂး၊ “ပိုဲညးပန်ဝွံဂှ် နကျာမုဟ်ပိုဲ ယာံပိုဲဒသိုဟ်ပ္တိတ်ဂှ် သၟိၚ်ဝွံ သ္ဒးချိုတ်အာရ၊ သၟိၚ်နာဲပိုဲစကာနၚ်ကဵုပကလုတ်ရောၚ် ပိုဲဂစိုတ်ဍေံဂှ် ဟဂပ်ဝ်ရ၊ ပိုဲစှ်ေအာပ္တီသၟိၚ်နာဲပိုဲတုဲ သ္တီတၠအဲရ” သ္ဂးတုဲ နာဲဗၠာဲပန်ဂှ် စှ်ေအာဍုၚ်နာ်တေံရ။
စိုပ်ဍုၚ်နာ်တုဲ သၟိၚ်နာ်သၟာန်တိုန်ရ၊ “ ယွံမၞးတံ ဂွံကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဟာ” သၟိၚ်နာ်သၟာန်။
“ယွံတၠညး ညးကဵုကောန်ညးဂှ်လဝ်ကၠာရ၊ နဂလာန်သ္ကာတ်မြဟ် သ္ဂေဝ်ကတောဝ် ညးဟီုတ္ၜေဟ်လဗပ်ပ္ကီုတၠအဲဗွဲမလောန်သန်ရအဴ၊ ဗတ်ရအသံတၠညးနွံ ယာံညးဟွံကဵုကောန်ညးတုဲ ကဵုဂစိုတ်ကၠေံရမ္ဂးဂှ် ဒၞာဲဂှ် ပိုဲဂစိုတ်ကၠေံရအဴ” နာဲဗၠာတံဂး။
သၟိၚ်နာ်မိၚ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ၊ ယွံမၞးတံ နာ်မတဴဇိုၚ်သိန္နရာတ် မဒှ်ဗော်ဂၠးမိအဲတံဂှ် မၞးတံအာဟီုကဵုကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နာ်မသ္အာၚ်နူဂှ်ကီု မတဴပန်ဒိုဟ် ဒစာံဒိုဟ်တံဂှ်လေဝ် ကဵုကၠုၚ်အိုတ်ညိ” သာ်ဝွံ ဖ္အောဝ်ကဵုအာဟီုအိုတ်ရ၊ နာ်တံဂှ် ဗွဲပြဟ်ကၠုၚ်စိုပ်အိုတ်တုဲ သာ်ဝွံသၟာန်တိုန်ရ။
“ယွံတၠညး မူရဴကိစ္စမွဲ မကော်ပိုဲဍိက်ရောအဴ” “နာ်သီုဖ္အိုတ်ဝွံဂှ် တိုန်ဗိုၚ်ဍုၚ်ဗာရာန္နသဳညိ”သၟိၚ်ဂး။
“ဗိုၚ်ဍုၚ်ဗာရာန္နသဳတုဲ ပသာ်သကဵုပိုဲဍိက်သ္ပပၠန်ရောအဴ၊ နကျာမုဟ် တသိုဟ်ပ္တိတ်တုဲ သီုဍုၚ်ဂှ် ကဵုဒှ်အာဘသ္မဟာအဴ” နာ်ဂမၠိုၚ်သၟာန်၊ သၟိၚ်နာ်တုန်လေဝ် ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဘမုဒ္ဒဇာဂှ် ဟိုတ်မဒှ်ဒါန် အတိက်တမၠာ သံဝါသဂၠိုၚ်ဝါဂှ်ရ နူမမိၚ်ပရိုၚ်ကၞုဟ်မဟီုဂှ် ဗက်စိုတ်ထၞေန်စပ်အာတုဲ ဟမိက်ကဵုချိုတ်လေၚ်ရ လဝ်စိုတ်ဂးတုဲ “ယွံမၞးတံ လ္ပပရိုက်ညိ လ္ပကဵုချိုတ်လေၚ်ညိ” သၟိၚ်နာ်ဂး။
“ယွံမၞးတံ တိုန်စိုပ်ဍုၚ်ဗာရာန္နသဳ လုပ်အာပ္ဍဲဍုၚ်တုဲ ပ္ဍဲသ္ၚိညးတံဂှ်ကီု ပ္ဍဲကမၠိုၚ်ကၟာလစတံဂှ်ကီု ပ္ဍဲဂြောန် ပ္ဍဲနာၚ် ပ္ဍဲတရၚ် ပ္ဍဲဓမၚ်သ္ၚိတံဂှ် ဗွဲပ္ဍဲကီု ဗွဲမ္ၚးကို ပ္ဍဲတၞဴဆုကီု ပ္ဍဲတၞာၚ်ဆုတံဂှ်ကီု နဇကုမဇၞော်ဂှ် မၞးတံလၟိတ်ဗဒှ်တုဲ မၞးတံလၟာ်တၠာဲတၠာဲဂှ်ပတုဲ နကဵုမုဟ်ဂှ် ဖျောဟ်ဟ် မၞးတံဗရုရ၊ ညးပန်စွံဂှ် လ္ပကဵုညာတ်မၞးတံညိ၊ ညးဂှ်ညးပန်စွံဂှ်ရောၚ်မ္ဂးဂှ် ကောန်ၚာ်သၟတ်မွဲ ညးဗျုဇရာမွဲ ညးတန်ဂဗ္ဘမွဲ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်သမုဒ္ဒဇာမွဲ ညးပန်စွံဝွံ လ္ပကဵုညာတ်ဇကုမၞးတံညိ အဲမွဲဂှ် နကဵုသာ်ဇကုဗ္တာၚ် ကမုတဴဂှ် ပတုဲ အလုံဍုၚ်ဗာရာန္နသဳဂှ် ထပှ်ပွူ အဲပူလဝ်တုဲ နကဵုဒၞံက်မဇၞော်ဂှ် ပ္တံအလုံဍုၚ်ဂှ် အဲက္တဵုဗဒှ်ဒလု ကဵုဂၠုအာအိုတ်ရ၊ နကဵုမုဟ်အဲဂှ် ဖျောဟ်ဟ်ဂှ်ပတုဲ ဗဟေက်တဴညးဍုၚ်ဂမၠိုၚ်ရ”သၟိၚ်နာ်ဂး။
သာ်ဝွံဂှ် ဟီုဇီုတုဲ ပ္ဍဲကာလဗ္တံဂှ် နာ်ဂမၠိုၚ်တိုန်အာစိုပ်ဍုၚ်ဗာရာန္နသဳတုဲ က္တဵုဗဒှ်သာ်ဇကုတၞဟ်ဟ်သာ် လ္ၚဵုဒျိုၚ် လ္ၚဵုဗ္တာၚ် လ္ၚဵုကေတ်ဂှ်ဒှ်တုဲ လုပ်အာပ္ဍဲဍုၚ်တုဲ ပ္ဍဲသ္ၚိကီု မ္ၚးကီု ပ္ဍဲဂြောန် ပ္ဍဲနာၚ် ပ္ဍဲတရၚ်ကီု ပ္ဍဲကၟာလစကီု ပ္ဍဲတၞံဆု ပ္ဍဲတၞာၚ်ဆုတံဂှ် ဗဝ်ဗဝ် တၠာဲတၠာဲတဴဂှ်ဒှ်တုဲ နကဵုမုဟ်ဂှ် ကသိုဟ်ဒၟံၚ်ဖျောဟ်ဟ်အိုတ်ရ၊ သၟိၚ်နာ်ဓတရဋ္ဌမွဲဂှ် က္တဵုဗဒှ်ဇကုသာ်ဗုဗ္တာၚ်တုဲ ပူဗိုၚ်ကၠေံဍုၚ်ဗာရာန္နသဳထပှ်ပွူတုဲ တိုန်ယိုက်လဝ်ဒၞံက်မဇၞော်တုဲ သီုကဵုဂၞေဟ်တၚက်သ္ကာဒၟံၚ်ဂှ် ပတဴရ၊ နာ်ဗၠာဲထပှ်ဂှ် တိုန်အာပ္ဍဲသ္ၚိသၟိၚ်တုဲ ပ္ဍဲဇိုၚ်ဒေန်ပန်ဂှ် ပူဗိုၚ်ကၠေံတုဲ သီုကဵုဒၞံက်မဇၞော်ဂှ် ယိုက်လဝ်လ္တူက္ဍိုပ်သၟိၚ်တုဲ တၚက်လဝ်ဂၞေဟ် သ္ကာတဴရ။
သၟိၚ်နာ်ဓတရဋ္ဌဂှ် နကဵုဒၞံက်မဇၞော်ဂှ် ဂြောပ်ဗ္ဒန်ကၠေံဍုၚ်ဗာရာန္နသဳရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် တြုံမၞိဟ်တံဂမၠိၚ်ဂှ် လကိုတ်ၚုဟ်တုဲ ထောံပ္တိတ်ဇိုၚ်တဲတုဲ ဒှ်အာဇြုံနာ်ဖ္အိုတ် ပေၚ်အာအနုဒိုဟ်ရောၚ်သွံဂးတုဲ နရိုအ်ဂတေဝ်ယာံတဴအိုတ်ရ၊ ဗြဴတံညးဂမၠိုၚ် လကိုတ်ၚုဟ်မပံက်တရၚ်တုဲ ညာတ်ဇြုံနာ်ပေၚ်အလုံဂြောန်နာၚ် အလုံတၞံဆု ကၞာၚ်ဆု လၜက်တၠာဲတၠာဲတဴဂှ်ညာတ်တုဲ နရိုအ်ဂတေဝ်ယာံတဴအလုံဍုၚ်အိုတ်ရ၊ တ္ၚဲယးတုဲ နကျာမုဟ်နာ်တံညးဂမၠိုၚ် ပယီုတသိုဟ်ဂှ် ဗျာပ်အာအလုံသ္ၚိသၟိၚ်တုဲ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဖေက်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးအိုတ်ရ။
“ယွံသၟိၚ်နာ် မူဟိုတ်မဂွံပပရိုက်ဒဒိုက်ကဵုပိုဲဂလိုၚ်ဝွံရောၚ်အဴ” မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂး။
“ယွံမၞးတံ ကောန်ဗြဴသၟိၚ် သမုဒ္ဒဇာ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်မၞးတံဂှ် ကဵုနာဲပိုဲသၟိၚ်နာ်ရဂးတုဲ စကာဏာကလုတ် ကဵုအာဟီုတုဲ နာဲပိုဲနာ်ကဵုကၠုၚ်ဂှ် ဟကဵုပၠန် ဟီုတ္ၜေဟ်လဗပ်ပ္ကီုနာဲပိုဲပၠန် ယာံရဟွံဂွံကဵုကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဂှ်တုဲ အလုံဍုၚ်မၞးတံဝွံဂှ် မၞိဟ်ဒးချိုတ်လေၚ်အာအိုတ်ရမၞးတံ” နာ်ဂမၠိုၚ်ဂး။
“ဒှ်ရသာ်ဂှ် ညံၚ်နာဲပိုဲသ္ဂောံကဵုဂှ် ပိုဲအာလ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်နာဲပိုဲရအဴ” ရဴဝွံညးဂမၠိုၚ် နရိုအ်ဟီုတဴအိုတ်ရ။
ကာလဂှ် နာ်ဗၠာဲပန်ဂှ်ဂး “ကဵုရ−ကဵုရ”ဂးတုဲ၊ ပ္ဍဲလ္တူက္ဍိုပ်သၟိၚ်ဂှ် နကဵုခၟောမဇၞော်နိမိတ်ဗဒှ်လဝ်တုဲ တန်ဒၟံၚ်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် ညးဍုၚ်ဂမၠိုၚ်ကီု မံၚ်မ ဂၞကျာ်တံဂှ်ကီုဖေက်တုဲ လရိုအ်ဂတေဝ်တဴဂှ် သၟိၚ်မိၚ်တုဲ နာ်ဗၠာဲပန်ဂှ်တုန်လေဝ် စမြဗဟေက်တုဲ သၟိၚ်ဖေက်တုဲ ကောန်ဗြဴအဲ သမုဒ္ဒဇာဂှ် “အဲသကဵုရ−အဲသကဵုရ” ပိဝါ သၟိၚ်ပ္တိတ်ပါၚ်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်နာ်ဓတရဋ္ဌတုၚ်ဂှ် နူဍုၚ်ဗာရာန္နသဳဂှ် တရဴဗၞတ်မွဲဂါသဒှ် နိမိတ်ဗဒှ်ဍုၚ်မွဲ ညံၚ်ရဴဍုၚ်သွဝ်ကီုဒှ်တုဲ တၞံနသ္ကေတ်ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဂှ် လာပ်ဗဇဴမပြဲပြဲဂှ် ပလံၚ်နၚ်ကဵုသၟိၚ်ဍုၚ်ဗာရာန္နသဳရ၊ သၟိၚ်ဒုၚ်လဝ် တၟာဲဇမိန်တုဲ ရဴဝွံသၟိၚ်သ္ဂးရ။
“ယွံကောန်ဗြဴ တေတေံဍုၚ်မွဲ သီုကဵုမဂ္ညိဂ္ညာတ်တဴ အလၚ်္ကာရမပြဲပြဲဂှ် ဒဒှ်ဂၞကျာ်သၟိၚ်ဂှ် ကောန်ဗြဴအာတန်ဒၟံၚ်ရကောန် ဍုၚ်ဂှ်ဟွံသ္ၚောဲရ၊ ကာလစိုတ်ကလှ်လဖှ်တဴတုဲ ကၠုၚ်ဝေၚ်ဟွံသ္ၚောဲရ”ဂးတုဲ ဒလောံဗ္တောန်ကောန်တုဲ ဖလိုပ်ဖုံဂ္ညိဂ္ညာတ်တုဲ ပ္ဍဲယာန်မဗ္ဒန်ဂှ် ပတန်လဝ်စုတ်တဲအမာတ်တံတုဲ ပလံၚ်ဏာရ။
သၟိၚ်နာ်ပၠန်တုန် ဝေၚ်ဒုၚ်တၠုၚ်တုဲ သီုပူဇဴသ္ကာတၟာဲဇမိန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကဵုတုဲပၠောပ်ဏာဍုၚ် သီုအမာတ်တံရ၊ နဒြပ်မဂၠိုၚ်ဂှ် အမာတ်တံယိုက်ကေတ်တုဲ ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဍုၚ်ရ၊ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဂှ် ပ္တိုန်ဏာလ္တူပြာသာဒ်တုဲ ပ္ဍဲလ္တူသဏာဒိပ်ညးမဂ္ညိလဝ်ဂှ် သ္တိတ်တန်ဒၟံၚ်ရ၊ ကောန်ဗြဴနာ်တံဂှ် ပလွေဟ်စုတ်ဝုတ်ဇာမၞိဟ်တုဲ တွဳဗွိုၚ်တဴရ။
ကောန်ဗြဴသၟိၚ်သ္တိက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသဏာဒိပ်ဂှ်တုဲ ဒးကၟတ်ဒိပ်ဂှ်တုဲ လှိၚ်အာရ၊ သၟိၚ်နာ်ဓတရဋ္ဌမိန်ကေတ်ဂၞကျာ်တုဲ ဖျေံဏာဍုၚ်နာ်တေံရ၊ ဂၞကျာ်ကောန်ဗြဴသၟိၚ် လကိုတ်ၚုဟ်တုဲ ညာတ်ကေတ်သဏာဒိပ် သီုကဵုလၚ်္ကာရ ဂ္ညိဂ္ညာတ် ပြာသာဒ်ဒိပ်မပြဲ သီုကဵုလစဥဒျာန် မဂ္ညိဂ္ညာတ်တဴညံၚ်ရဴဍုၚ်သွဝ်လဝဳမာန်သၟိၚ်နာ်ဂှ်ညာတ်ကေတ်တုဲ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်သၟာန်တိုန်ကမၠောန်တံဂှ်ရ။
“ယွံမိတံ ဍုၚ်ဝွံ ဂ္ညိဂ္ညာတ်ရာၚ်ဆာဲလောန်ကဵုဗၞတ်ရောၚ်သွံ ဍုၚ်ပိုဲဟဒှ်သာ်ဝွံသွံ” ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဂး။
“ယွံမိတၠသ္ၚိ တၠသ္ၚိမိဝွံ ဇၞော်ကဵုပိုန်ကုသဵုသန်တုဲ ပိုန်ဟာန်မဖှ်သာ်ဝွံ မကလိဂွံရောၚ်အဴ”ကမၠောန်တံဂး ၊
ပတွဵုနူဂၞကျာ်စိုပ်ဍုၚ်နာ်တုဲ သာ်ဝွံ သၟိၚ်နာ်ဓတရဋ္ဌ ဖျေံအသံကဵုလန်မံၚ်ရ။
“ယွံမၞးတံညးဂမၠိုၚ် အလုံဍုၚ်နာ်မသုန်ကၠံယောဇာဝွံဂှ် ယြဴညးမွဲသာ်ဇကုမဒှ်နာ်ဂှ် ထ္ၜးဇကုကဵုကောန်ဗြဴသၟိၚ်သမုဒ္ဒဇာညာတ်ရ ယဝ်သဒှ်ဂှ် ကဵုဒးရာဇာဒဏ်ဘဲရ”။
သၟိၚ်နာ်ဖျေံအသံတုဲ ပတွဵုနူဂှ်တုဲ ဆဗၞတ်ညးမွဲကီု ဂံၚ်ဗဒှ်ပရုပ်ဇြုံနာ်ဂှ် ဟမွဲသက်က်ရ၊ ဂၞကျာ်သမုဒ္ဒဇာဒေဝဳတုန်လေဝ် သမ္တီဍုၚ်မၞိဟ်တုဲ မွဲဟာန်ကေုာံ သၟိၚ်ဓတရဋ္ဌဂှ် သံဝါသ သၟဟ်သၟန်တဴဟေၚ်ရ။
၂။ ခဏ်ဥပေါသထ
ဂၞကျာ်တုန်ဂှ် ပဟိုတ်ကဵုသၟိၚ်နာ်တုဲဂှ် ကောန်တြုံမွဲက္တဵုဒှ်ရ၊ ကောန်တြုံဂှ် မဂပ်ဝ်ဗဵုဒ္ၚောဝ်ရောၚ်မဒှ်ဂှ်ရ သုဒဿနမကဵုယၟုရ၊ ကြဴဝွံ ကောန်တြုံမွဲက္တဵုဒှ်ပၠန် ဒတ္တမကဵုယၟုရ၊ ကြဴဝွံ ဂွံကောန်တြုံမွဲပၠန် သုဘောဂမကဵုယၟုရ၊ ကြဴဝွံ ဂွံကောန်တြုံမွဲပၠန် အရိဋ္ဌ မကဵုယၟုရ၊ ကောန်တြုံပန်က္တဵုဒှ်ရ၊ ကောန်တြုံပန်ဂှ် ၜိုန်က္တဵုဒှ်ကီု ဒဒှ်လဝဳမာနဍုၚ်နာ်ဂှ် ဂၞကျာ်ဟွံတီဏီရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် ကောန်နာ်သၟတ်တံဟီုကဵုအရိဋ္ဌရ၊ “ယွံအရိဋ္ဌ မိတၠအဲတုန်လေဝ် ဒဒှ်ဍုၚ်နာ်ဝွံဂှ်ဟတီသွံ” နာ်သၟတ်တံဂှ်ဂး၊ အရိဋ္ဌချပ် အဲစံၜတ်မိအဲညိဂးတုဲ၊ ပဍဲကာလမမဴတှ်ဂှ် က္တဵုဒှ်ဗဒှ်ရုပ်နာ်တုဲ နတၞုၚ်ဗ္တမသ္ကေက်ဂှ်စှ်ေလယတ်စုတ်ဂတာဇိုၚ်ဂၞကျာ်ရ၊ ဂၞကျာ်ရံၚ်တိုန် ညာတ်စုတ်ရုပ်နာ်တုဲ ဖေက်လကိုတ်လရိုအ်တိုန် လဗိုတ်ဖျေဴပ္ဍဲတိရ၊ ဒးသၞေံတဲဂၞကျာ်ဂှ် မတ်အရိဋ္ဌသြသြေန်အာ ဆီတိတ်ထၞဟ်တဴရ။
သၟိၚ်မိၚ်ဗရုရမျာၚ်ဂၞကျာ် မလရိုအ်လကိုတ်ဂှ်ဒှ်တုဲ “ မူဒှ်ဂၞကျာ်လရိုအ်ရော” သၟိၚ်သၟာန်၊ “အရိဋ္ဌဗဒှ်ရုပ်နာ်တုဲ ဂၞကျာ်ညာတ်တုဲ ဖေက်လကိုတ်တုဲလရိုအ်ရောၚ်” ညးပ္တီသၟိၚ်ရ၊ ကောန်ဏံစးကၠေံအသံအဲရောၚ် ကဵုဂစိုတ်ထောံကၠေံရ”သၟိၚ်ဂး။
ဂၞကျာ်ယိုက်ဂွံကောန်တုဲ ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ “ယွံတၠညး မတ်ဍေံသြအာရ၊ လ္ပဂစိုတ်ဍေံညိရအဴ” ဂၞကျာ်ဂး၊ “ကဵုဍေံကလံတၠညးရအဴ” ဂၞကျာ်ဂး၊ ဂၞကျာ်အာတ်ပါၚ်အခေါၚ်တုဲ သၟိၚ်ကၞပ်အာရ၊ ပဟိုတ်ဂှ်တုဲ အရိဋ္ဌဂှ် ကာဏာရိဋ္ဌဂွံယၟုရ။
ပတွဵုနူဂှ်တုဲ ဂၞကျာ်ဂွံတီဒဒှ်ဍုၚ်နာ်ပၠန်ရ၊ ကောန်ပန်ဂှ် ဇၞော်ဂေါဝ်အာတုဲ ဍုၚ်နာ်ဂှ် ကၠံယောဇနာဂှ် သၟိၚ်ပပ္ကၚ်ရၚ်ရ၊ ပန်ကၠံယောဇနာဂှ် ဇိုန်ကဵုကောန်ပန်ရ၊ ကောန်မွဲမွဲဂွံပိုၚ်ကၠံယောဇနာရ၊ ကောန်တြုံမွဲမွဲဂှ် ကမၠောန်စှ် စှ်တြဴလ္ၚီ တွဳဗွိုၚ်ကေတ်တုဲ သီုကဵုပိုန်ဟာန် ယဿပတ်မဇၞော်ဂှ် ဂွံတန်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ကောန်ပိဂှ် မွဲဂိတုမွဲဝါ ကၠုၚ်သဳကၠဳသၟိၚ်မဇကုရ၊ ဗောဓိသတ်မွဲဂှ် လ္ပာ်ဂိတုမွဲဝါ ကၠုၚ်သဳကၠဳသၟိၚ်မဇကုရ၊ သၟာန်မွဲက္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဍုၚ်နာ်ဂှ် ဗောဓိသတ်မွဲ မဂွံသှ်ကၠေံသၟာန်ညးတံဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလသၟိၚ်ဗောဓိသတ် ပြာပ်အာသဳကၠဳသၟိၚ်ဝၚ်မွဲမ္ဂး ဝိရူပက္ခဂှ် ဗောဓိသတ် ပြာပ်အာကီုရ၊ သၟာန်မွဲမက္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဇရေၚ်ဝိရူပက္ခဂှ်လေဝ် ဗောဓိသတ်တုန်ဟေၚ် မသှ်ကဵုရ။
နွံပ္ဍဲကာလမွဲတ္ၚဲ သၟိၚ်ဝၚ်မွဲ မၞုံယၟု ဝိရူပက္ခဂှ် တွဳဗွိုၚ်ကေတ်နာ် မဒှ်ဗော်သွးဇကုဂှ်တုဲ တိုန်သဳကၠဳသၟိၚ်အိန်ရ၊ တွဳဗွိုၚ်ကေတ်သၟိၚ်အိန်တုဲ ဗောဓိသတ်မဂ္ဇံဒၟံၚ်ကရောံဒေဝတဴဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်ဂၞကျာ်ပန် သၟာန်သၟိၚ်အိန်ဂှ် သၟိၚ်အိန်သှ်ဟွံဒးတုဲ သၟိၚ်အိန်သၟာန်သၟိၚ်ဝၚ်ပန်ကီု၊ ဒေဝတဴသ္အာၚ်ကီု၊ သှ်ဟွံဒးမွဲတုဲ သၟိန်အိန်ဟီုကဵုဗောဓိသတ်သှ်ရ၊ ဗောဓိသတ်သှ်ကၠေံသၟာန်ဂၞကျာ်ပန်ဂှ် ဗၞတ်မွဲချိုန်ခဏကို ဒေဝတဴဂမၠိုၚ် မ္ဒးထိုၚ်သူ ကဵုသာဓုကာဒြီုဒြီုတုဲ သ္ပပူဇဴဗောဓိသတ်ဂၠိုၚ်သန်ရ။ တုဲသာ်ဝွံ သၟိၚ်အိန်ဂး။
“ကောန်အဲ ဒတ္တကုမ္မာဝွံ ၜိုန်သွတ်တဴကီုလေဝ် ပတၠပညာ ညံၚ်သတီုတိကီုသွံ”ဂးတုဲ ဘူရိဒတ်ဂှ် မတွံဂး သတီုတိကီု ဟိုတ်ဂှ်ရ ဘူရိဒတ္တ သၟိၚ်အိန်မကဵုယၟုဗောဓိသတ်ပၠန်ရောၚ်။
ပတွဵုနူဂှ်တုဲ ဗောဓိသတ်ပြာပ်တိုန် သဳကၠဳသၟိၚ်အိန်လၟိုန်ရ၊ ကာလမတိုန်သဳကၠဳသၟိၚ်အိန်ဂှ် ညာတ်ပြာသာဒ်ဝေဇယန္တဝ် သီုအဆေဝ်သွဝ် ပတၠစရာဲရုပ်မဂပ်ဝ်လှိၚ်စိုတ်ဂှ် ဒှ်တုဲ သာ်ဝွံ ချပ်ပ္ဍဲစိုတ်ရ၊ ပိုဲဒေဝတဴဝွံပြဲကွေံသွံ၊ ပိုဲက္တဵုဒှ်နာ်တိရစ္ဆာန်ဝွံ ယုတ်မာသန်ရ၊ အဲစှ်ေစိုပ်ဍုၚ်နာ်တုဲ အဲမၚ်သဳဥပုဟ်တုဲ အဲရာဒၞာကဵုကၠုၚ်က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်ဝွံရ ချပ်တုဲ ဗောဓိသတ် စှ်ေစိုပ်နာဲနာ်တုဲ မဒှ်မသၟိက်မၚ်သဳဥပုဟ် ပ္တီမိကဵုမၜါရ၊ “သာဓု ဒးရးရကောန်၊ မ္ၚးဍုၚ်လ္ပအာ ပ္ဍဲဍုၚ်နာ်ဝွံ ပ္ဍဲလဝဳမာန်မလ္ၚုညိဂှ် မၚ်သဳရကောန် တိတ်အာမ္ၚးတေံဂှ် ပရိုက်ဘဲဂၠိုၚ်သန်ကောန်” “ဂွံရမိ” ဂးတုဲ ပ္ဍဲလဝဳမာန်မလ္ၚုညိဂှ် ဗောဓိသတ်မၚ်သဳရ။
ပ္ဍဲဌာန်ဂှ် ကမၠောန်တံဂှ်သီုတွိၚ်တွိုက် မတ္ၜန်တ္ၜောဲမံၚ်ပၠန် ပ္ဍဲဌာန်ဝွံတုန်လေဝ် သဳလအဲဟွံစိုပ်ဓဝ် ဟွံပၠန်ဂတး ဌာန်မၞိဟ်တေံ အဲတိုန်မၚ်သဳဂှ် ခိုဟ်ရောၚ်ချပ်တုဲ ဟွံပ္တီမိမရ၊ ကော်နာ်သမ္ဘာဇကုတုဲ “ယွံၝောံ ပ္ဍဲဌာန်မၞိဟ်တေံဂှ် အဲတိုန်အာတုဲ ပ္ဍဲသြၚ်ကြုၚ်ဇမ္မုနာဂှ် ပ္ဍဲဇရေၚ်တၞံဇြဲသုံမွဲဂှ် ကဏအ်မွဲ နွံပ္ဍဲကဏအ်ဂှ် အဲကဝးဒၟံၚ်တုဲ အဲအဓိဌာန်ကေတ်သဳဥပုဟ်တုဲ အဲမၚ်သဳရ၊ အဲမၚ်သဳမွဲဗ္တံတုဲ တ္ၚဲယးတုဲ ၝောံမွဲ သီုဗြဴစှ် နတဲရပ်ကေတ်တွိၚ်တုဲ ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ်အဲတုဲ နပ္ကဴမြမောဝ်တံဂှ် ဖုံဗဗိုဟ်စုတ်အဲတုဲ လှ်ေဒယှ်ေတုဲ သီုအဲကလေၚ်စှ်ေကၠုၚ်ဍုၚ်နာ်ဝွံပၠန်ရ” သာ်ဝွံ ဂကန်ကဵုသမ္ဘာတုဲ ဗောဓိသတ်တိုန်အာဌာန်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲက္ဍိုပ်ကဏံဂှ် ကဝးဒၟံၚ်တုဲ အဲဝွံဂှ် ဖျုန်ဆီစၞာံလတေၚ်ဇုတ်အဲကဵုညး ဂိုၚ်ကေတ်ကီုရ၊ အဲဟွံပလီုသဳလအဲရ၊ အဓိဌာန်ကေတ်တုဲ တန်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသဳလရ။
အသြိုန်တိုန် တ္ၚဲယးတုဲ နာ်ဗြဴတံဂှ်တိုန်အာတုဲ လၟေၚ်မဟိုလဝ်ဂှ်ပ္တုဲတုဲ ကလေၚ်စှ်ေကၠုၚ်ဍုၚ်နာ်ဖအိုတ်ရ၊ နနဲသာ်ဝွံ လၟိုန်ကာလ ဒဂိုန်တဴဥပုဟ်ရောၚ်။
၃။ ခဏ်နဂရပဝေသန
ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာန္နသဳဂှ် လၟမွဲဂှ် ပဂကောံကဵုကောန်ဍေံမဂွံယၟု သောမဒတ္တဂှ်တုဲ ရပ်ကေတ်တ္ၚတိတ်ဂြိုပ် ထံၚ်ပးပါံဆဴ ဂွံဖျုန်ဒြာဲ ဂၠေၚ်ဖျဴစဴသွံစတုဲ မဂယိုၚ်လမျီုဇကုရ၊ နွံကာလမွဲတ္ၚဲ မမိက်ကဵုသတ်မွဲကီု ဟွံဂွံသက်က်တုဲ သာ်ဝွံ ဟီုကဵုကောန်ဂှ်ရ။
“ယွံသောမဒတ္တ ပိုဲစဴအာတဲသၟးလၟုဟ်ဝွံဂှ် ယာဲမထေဲပၠန်ရ။ မမိက်ကဵုဖျုန်ညိညဂွံတုဲ ပိုဲစဴရကောန်” ဂးတုဲ ဗွဲမတူရူကဵု ဗောဓိသတ် မမၚ်သဳဂှ် ညးၜါသုၚ်ဍာ်ရ၊ ကာလဂှ် ညာတ်လၟာ်ဇိုၚ်ဒြာဲရ။
“ယွံကောန် ဗှ်ေမွဲ အာမံၚ်ဒၟံၚ် မ္ဒးရးကၠာရ၊ အဲမွဲစှ်ေရံၚ် ဒြာဲသုၚ်ဍာ် မံၚ်ဒၞာံဏံရ”ဂးတုဲ တၚ်တ္ၚတုဲ အောပ်ဒၟံၚ်ရ။
ပ္ဍဲသၟဝ်တ္ၚဲဂှ် ညာတ်ဒြာဲဂှ်ရ၊ ဂၠေတ်ဖျုန်ကလေၚ် ဇရေၚ်ဇြံသုံ ဗောဓိသတ်မၚ်သဳဂျ် တ္ၚဲသဝ်ဂၠုအာ ပိုဲစဴဟွံဂတာပ် ပိုဲဒၟံၚ်ဒၞာဲဏံကၠာရဂးတုဲ ဖျုန်ဂှ် ကၞတ်လဝ်ပ္ဍဲကၞာၚ်ဆုတုဲ တိုန်ဒီုဒၟံၚ်လတူဆုရ၊ ပ္ဍဲဖလာၚ်ယးဂှ် လၟလကိုတ်ၚုဟ်တုဲ ကလၚ်ဒၟံၚ်ဗရုဒြာဲရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် နာ်ဗြဴတံဂှ် တိုန်ကၠုၚ်ဇရေၚ်ဗောဓိသတ်တဒ ပရုပ်မၞိဟ်တုဲ နိမိတ်ဗဒှ်သၞာဒိပ် သီုပ္ကဴမြမောဝ်ဒိပ် ပူဇဴဗောဓိသတ်တုဲ လ္ၚဵုတိၚ်တွိုၚ်ရ၊ လ္ၚဵုလှ်ေ လ္ၚဵုဒယှ်ေတဴအိုတ်ရ၊ ဗမၞးလၟုဂှ် ဍေံမိၚ်ဗရုဂှ်တုဲ “မူဗရုဝွံရော အဲသၟိက်ဂွံတီညိ” ဍေံဂးတုြ ဟွံပ္ၚုဟ်ကောန်ဂှ်ရ၊ ဆဇကုမွဲဟေၚ် စှ်ေနူဆုဂှ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ်နာ်ဗြဴတံဂှ်ရ၊ နာ်ဗြဴတံဂှ် ညာတ်ဗမၞးလၟဂှ်တုဲ သီုကဵုတွိၚ်ဍေံတံဂှ် ဗၠိုပ်စှ်ေအာပ္ဍဲတိတုဲ စဴအာဍုၚ်နာ်တေံရ၊ ဗောဓိသတ်မွဲဒၟံၚ်တဴရ။
ကာလဂှ် ဗမၞးလၟဂှ် သၟာန်တိုန်ရ၊ “သီုပ္ကဴမြမောဝ်ညးပပူဇဴ တ္ၜန်တ္ၜောယ်တဴဂှ် တၠအဲညးဂှ်ရော၊ ပ္ဍဲဌာန်ဂြိုပ်ဝွံ သီုဗြဴဝုတ်ကညာ သၟာလှ်ေ သီုတွိၚ်တွိုက် ဒယှ်ေလှ်ေတံဂှ် မတွဳဗွိုၚ်တဴ သီုကဵုဣဓိအနုဘဴဂှ် တၠအဲညးဂှ်ရော၊ ကလော်ဟာ ဟသေၚ်နာ်ဟာ၊ ဒေဝတဴတၠဣဓိဟာ ဟီုကဵုအဲဓဝ်ဝ်ညိ” ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ အဲသၟိၚ်အိန်ရောၚ် အဲသ္ဂးလေဝ် ညးပ္တေဟ်အာရ၊ အဲဟီုမုသာတုဲ သဳအဲလီုအာပၠန်ရ၊ အဲဟီုဓဝ်ဓဝ်ရချပ်တုဲ “ယွံဗမၞး မိအဲဇာတိမၞိဟ်ရ၊ မအဲသၟိၚ်နာ် ဓရဋ္ဌေရ၊ ကောအဲသုဒဿနရ၊ ယၟုအဲဘူရိဒတ္တ တၠပညာရ၊ ဍာ်နာ်မၞုံဗၞတ်မသုန်ကၠံယောဇနာဂှ် အဲမွဲပြကာတ်တဴရ” သာ်ဝွံ ဟီုကဵုဗမၞးတုဲ ဗောဓိသတ်ချပ်တဴပၠန်ရ။
“ဗမၞးလၟတံဝွံ ဍေံဒြိုဟ်စာဒဇန် ဇဟာသဳလောန် ဍေံအာဟီုစကဵုလၟာဲတုဲ လၞီသဳလအဲ ဒးဒှ်အာပၠန်ရသွံ၊ အဲကေတ်ဖျေံဏာဍေံ ပ္ဍဲဍုၚ်နာ်တေံတုဲ ပိုန်ဟာန်ယဿပတ်မဇၞော် အဲဇိုန်ကဵုဍေံတုဲ အဲသ္ဂောံသဳဥပုဟ် နတသိုက်ညိရောၚ်” ချပ်တုဲ သာ်ဝွံ ဟီုကဵုဗမၞးဂှ်ရ။
“ယွံဗမၞး ဌာန်ဒေသဍုၚ်နာ်တေံဂှ် ဂပ်ဝ်လှိၚ်စိုတ်ရောၚ်၊ ညံၚ်စှ်ေအာဖဴအဲတုဲ နပိုန်ဟာန်ယဿပတ်မဇၞော်ဂှ် အဲဇိုန်ကဵုတၠအဲရ” ဗောဓိသတ််ဂး။
“ဒှ်ရသာ်ဂှ် အဲအာကေတ်ကောန်အဲညိကၠာရ” ဗမၞးဂး၊ “အာကေတ်နၚ်ကောန်ရ”ဗောဓိသတ်ဂး။
“ယွံဗမၞး ဌာန်ပိုဲဍုၚ်နာ်တေံဂှ် မၞုံကဵုဍာ်မသ္ဇုၚ် မၞုံကဵုသြၚ်ကြုၚ်မမိပ် မဂပ်ဝ်လှိၚ်စိုတ် ပ္ဍဲဂြိုပ်မၞုံကဵုဂစေံမြာ်ကွဴမဂြဴလဒက်လအဝ်တဴ မဂပ်ဝ်လှိၚ်စိုတ်ရောၚ်” ဗောဓိသတ်ဂးတုဲ ဗမၞးအာကေတ်နၚ်ကောန်ရ၊ ဥပ္ပတိအိုဿီုဂှ် ဗမၞးဟီုကဵုကောန်ရ၊ ဗောဓိသတ် ဂွံညးၜါ မကဵုကောန်ဂှ်တုဲ ကေတ်ဏာပ္ဍဲသြၚ်ကြုၚ်ဇမ္မုနာဂှ်ရ။
ဟီုဇီုပၠောပ်ပၠးတုဲ နဣဓိဗောဓိသတ်ဂှ် သီုညးၜါဂှ် ကေတ်ဖျေံဏာဍုၚ်နာ်တေံရ၊ စိုပ်ဍုၚ်နာ်တေံတုဲ ဇိုန်ကဵုပိုန်ဟာန်ယဿပတ်ဒိပ်ရ၊ ဝုတ်ကညာပန်ကၠံ ဗောဓိသတ်ဇိုန်ကဵုရ၊ သိုညးၜါ မကဵုကောန်ဂှ် လ္တူပြသာဒ်လဝဳမာန် ယာန်သၞာဒိပ် ပုၚ်ဍာ်အဟာရဘောဇိုန်ဒိပ်ဂှ် ဂွံစသိုၚ်တဴရ၊ ဗောဓိသတ်တုန်လေဝ် ပ္ဍဲဒ္ဂေတ်သဳဥပုဟ်ဂှ် ဟဂွံဟိုတ်မာဲဒ္ဂေတ်တဴရ။
ပ္ဍဲ ပ္ဍဲလ္ပာ်ဂိတုဂှ် ပြာပ်အာသဳကၠဳမိမတုဲ ဂလာန်သဘဴဓဝ်ဂှ် ဟီုကဵုရ၊ နူဂှ်ကလေၚ်အာဇရေၚ်ဗမၞးလၟညးၜါမကဵုကောန်ဂှ်တုဲ ပရိုၚ်ဒဒိုက်တသိုက် သၟာန်သၟုက် ဟီုပၠောပ်ပၠးတဴတုဲ မွဲဟာန်ကောန်ဗမၞး သောမဒတ္တဂှ်တုန်လေဝ် ဟီုပၠာံဗဇးတုဲ ကလေၚ်စဴလဝဳဇကုရ။
ဗမၞးတုန်လေဝ် လုကဴမွဲသၞာံဂှ် တန်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲလဝဳမာန်ဍုၚ်နာ်ဂှ်တုဲ ဟိုတ်ကုသဵုမအောန်ဂှ်ရ၊ တသဝ်နရာတ်ဒၟံၚ်သၟိက်ဂွံတိုန်ဍုၚ်မၞိဟ်ရ၊ ဍုၚ်နာ်ဂှ် ညံၚ်နိကန္တရရက်ကီု ဒှ်ပ္ဍဲစိုတ်ပြာသာဒ်မပြဲဂှ် ညံၚ်ရဴသ္ၚိစာတ်ကီု ဗြဴနာ်မကျိုၚ်ကျဝ်တဴ ညံၚ်ရဴအဆေဝ်သွဝ်ဂှ် ညံၚ်ရဴကလော်ဗြဴကီု ဒှ်ပ္ဍဲစိုတ်တုဲ ပြာပ်အာသၟာန်သောမဒတ္တရ၊ “ယွံကောန်အဲသောမဒတ္တ ပ္ဍဲဍုၚ်နာ်ဝွံ စိုတ်မတန်ကြန်မံၚ်ညိဟာကောန်” “အဲမံၚ်မိပ်မံၚ်ရမအံက်” သောမဒတ္တဂး။
“မူဒှ်မအံက် မံၚ်ဟွံမာန်ရော” “အဲဗှ်သၞာယာဲမကီု ဗှ်သၞာကောဒေံၝဒေံအဲကီု အဲသၟိက်တိုန်ဍုၚ်မၞိဟ်ရကောန် ပိုဲသတိုန်ဍုၚ်မၞိဟ်ရကောန်” နမဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ဗမၞးဗုတ်စဝ်ကောန်ဂှ်တုဲ ဒှ်ရသာ်ဂှ် “အဲအာကီုရမအံက်” ကောန်ဂှ်ဂး။
ဗမၞးမိၚ်ပါၚ်ကောန်တုဲ ဒဒှ်မသၟိက်ဂွံတိုန်ဍုၚ်မၞိဟ်ဂှ် အာပ္တီဗောဓိသတ်ရ၊ ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲသ္ဂးရ။
“ယွံဗမၞး ပိုန်ဟာန်တသိုက်ဒိပ်မပြဲသာ်ဝွံ အဲဇိုန်ကဵုတုဲရ၊ မူပသၟိက်ဂွံတိုန်ဍုၚ်မၞိဟ်တေံပၠန်ရော၊ ပိုန်ဟာန်တသိုက်ဝွံဟွံပြဲဏီ ပိုန်ဟာန်တသိုက်အိန်ရောၚ်သၟိၚ်ဂွံမ္ဂးဂှ်လေဝ် ဒ္ဂိုန်သဳဥပုဟ်ညံၚ်အိန် ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်တေံကီုရ” ဗမၞးဗောဓိသတ်ဂး။
“ပိုန်သၟိၚ်အိန် ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်တေံဂှ် လောန်နူပိုန်ဟာန်တၠအဲဝွံပၠန်ရော”ဗမၞးဂး။
“ယွံဗမၞး ရာဗ္ဒာဲကဵုသိန္နရာတ်ဂှ် တုပ်သိန္နရာတ်မာန်ကီုဟာဗမၞး၊ ပိုန်သၟိၚ်အိန်ဂှ် ပိုန်လောန်နူပိုန်ပိုဲဝွံ ကၠံဆလ္ၚီဆရောၚ်” ဗောဓိသတ်ဂး။
“ယွံကောန်တၠ အဲစိုပ်ဍုၚ်မၞိဟ်တေံတုဲ အဲဂွံညာတ်ကေတ်တွဳဝါရ အဲညိတုဲ အဲတိတ်ပခမဳဣသိရအဴ၊ ပလံၚ်ပ္တိုန်အဲညိရအဴ”ဗမၞးဂး။
“ဒှ်ရသာ်ဂျ် မၞိက်ဝွံမွဲမဂှ် ဒှ်အနဂ္ဃရတ်ရောၚ် တၠအဲကေတ်ဏာရ၊ ကြဳဇှ်မၞိက်ဝွံဂှ် ဒၞာဲကေတ်ပုၚ်ဍာ်ထဝ်သြန် ယာတ်အုပ်တဴပၠးဂၠး ဂွံအိုတ်ရဗမၞး၊ မၞိက်ဝွံ ဗမၞးကေတ်ဏာရ၊ ကာလပခမဳဟွံမာန် ရာံကၠေံတုဲဂှ် ကြဳဇှ်မၞိက်ဝွံဂှ် ဂွံစနတသိုက်ရ”ဗောဓိသတ်ဂး ။
“အဲပခမဳဒဵုလ္အိတ်လမျီုရောၚ် အဲဟွံကေတ်ရ၊ ပလံပ္တိုန်အဲဍုၚ်မၞိဟ်တေံညိရ” ဗုတ်စဝ်တဴတုဲ ဗောဓိသတ်ကော်နာ်ဗၠာဲပန်တုဲ ကဵုပၠံၚ်ပ္တိုန်ဗမၞးၜါမကဵုကောန်ရ၊ နာ်ဗၠာဲပန်ပၠံၚ်ပ္တိုန်စိုပ်လ္တူသြကြုၚ်ဇမ္မုနာတုဲ ထ္ၜးကဵုဂၠံၚ်မစဴဍုၚ်ဗာရာန္နသဳတုဲ နာ်ဗၠာဲပန်ဂှ် ကလေၚ်စှ်ေအာဍုၚ်နာ်ရ။
ဗမၞးတုန်လေဝ် သာ်ဝွံ ဟီုကဵုကောန်ရ၊ “ယွံကောန်အဲသောမဒတ္တ ပ္ဍဲဌာန်ဝွံဂှ် မဒှ်ဒၟံၚ်ကၠိက်ဒြာဲရကောန်”ဂးတုဲ ညးၜါကွာ်စဴအာရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် အဆဵုဒးကၟာလစမွဲ “ယွံသောမဒတ္တ ပိုဲစှ်ေဟုံဍာ်ညိကၠာကောန်” ဗမၞးဂး၊ “ဂွံရ သောမဒတ္တ”ဂးတုဲ သီုညးၜါသှ်ဂိုၚ်ပ္တိတ်ကၠေံအပေါတ်ကယိုၚ်ဒိပ်တံဂှ် မပ္တံလစိန်လကံက် ကံက်တဲ ယာတ်လၜက် လက်ကြာပ်ဖေၚ်ဒိပ် ယာဒိပ်တံဂှ်တုဲ စွံလဝ်လ္တူသြၚ်ကၟာလစဂှ်တုဲ ညးၜါစှ်ေဟုံဍာ်ကၟာလစဂှ်ရ။
ပ္ဍဲခဏဂှ် အပေါတ်ကယိုၚ်ဒိပ်တံဂှ် ကၠေံဗ္ဒန်အာတဏီစှ်ေအာစိုပ်ဒဵုဍုၚ်နာ်တေံရ၊ ဂၠိက်ယာတ်ဇကုတြေံကၠာတေံဂှ် က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဇကုဂှ်ရ၊ ကံ တ္ၚ မြ ဗၞုဟ် ဇကုတြေံတံဂှ် ပြာကတ်က္တဵုဒှ်ဂွံကေတ်ရ၊ သောမဒတ္တညာတ်သာ်ဂှ်တုဲ တသောဟ်တဟး ဂတေဝ်ယာံတဴရ၊ သာ်ဝွံ ဗမၞးဟီုကဵုကောန်ရ။
“ယွံကောန် မလ္ပစံၚ်တူရ၊ ပိုဲပန်ကၠိက်ဒြာဲတုဲ ဂွံဖျုန်ကၠိက်ဒြာဲတုဲ ပိုဲပဂယိုၚ်လမျီုကောန်” ဗမၞးဟီုပၠာံဗဇးကောန်ဂှ်ရ၊ ညးၜါကွာ်စဴသ္ၚိဂှ် မိသောမဒတ္တမိၚ်ပရိုၚ်တွာ်ဒစးတိတ်ကၠုၚ် ဒုၚ်ဖျဴဏာစိုပ်သ္ၚိတုဲ ဖါပ်ဗ္စပုၚ်သွရ၊ ဗမၞးစပုၚ်တုဲ ဍောၚ်ၜိုတ်သတိတ်လှိၚ်အာရ၊ ဗြဴဂှ်သၟာန်သောမဒတ္တရ။
“ယွံကောန် လလံဏံ မူဒၞာဲမအာဒၟံၚ်ရောကောန်” “ယွံမိ သၟိၚ်နာ်ဘူရိဒတ်ကေတ်ဖျေံဏာပိုဲပ္ဍဲဍုၚ်နာ်တေံတုဲ မပိုဲမံၚ်ဟွံမာန် ဗုတ်စဝ်သၟိၚ်နာ်တုဲ ညးပလံၚ်ပ္တိုန်နၚ်ပိုဲရမိ” သောမဒတ္တဂး။
“မမိက်ကဵုဒြပ်ရတ် ဂွံနၚ်ညိဟာကောန်”မိသၟာန် ၊ “ဟွံမွဲရမိ သၟိၚ်နာ်ဘူရိဒတ် ဇိုန်ကဵုမၞိက် မဒှ်အနဂ္ဃရတ် ဒၞာဲပၟိက်အိုဿီုသၟိက်ဂွံဂှ် ကြဳဇှ်မၞိက်ဝွံတုဲ ဂွံအိုတ်ရဂးတုဲ ညးဇိုန်ကဵုရ၊ အဲတိုန်စိုပ်ဍုၚ်မၞိဟ်တေံတုဲ အဲတိတ်ပခမဳရောၚ်၊ အဲဟွံကေတ်မၞိက်ရဂးတုဲ ဟွံကေတ်ရောၚ်မိ” ကောန်ဂှ်ဂး။
ဗြဴဂှ်မိၚ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ၊ “လလံဏံ အဲမြိမြန်ဒၟံၚ်ကောန်ဂမၠိုၚ် အဏံဂှ် စှ်ေအာဍုၚ်နာ်တေံလလံဏံ ညးကဵုမၞိက်ရတ်အနဂ္ဃဟွံကေတ် အဲပခမဳရောၚ်ဂး” ဗြဴဂှ်ပၞတ်တုဲ ရပ်လေံတက်စးဗမၞးတုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ။
“ဟာဲဗမၞးဒမိက်သၟိၚ်နာ်ကဵုမၞိက်ဟွံကေတ် အဲပခမဳရောၚ်ဂးတုဲ မူပစဴကၠုၚ်သ္ၚိပၠန်ရော၊ ပခမဳရောၚ်ဂးဂှ် တိတ်အာကၠေံရ”ဗြဴဂှ်ဂး၊ “ယွံၝောံ − ၝောံလ္ပထေဲညိ အဲအာပၠန်နၚ်ဖျုန်ကၠိက်ဖျုန်ဒြာဲတုဲ အဲမြိမြန်ၝောံရ၊ ၝောံလ္ပဒွိၚ်ရ”ဗမၞးဂး။
ပတွဵုနူဂှ်တုဲ ညးၜါမကဵုကောန် တိတ်အာဂြိုပ်တုဲ ဂၠာဲပန်ပှ်ဖိုန်ကၠိက်ဖျုန်ဒြာဲတုဲ ပတဴဂယိုၚ်လမျီု ညံၚ်ကၠာတေံပၠန်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် သ္ပဝ်မွဲပဒတဴပ္ဍဲဂြိုပ်ကြိက် ပ္ဍဲသြၚ်မှာသၟိတ် လ္ပာ်သမၠုၚ်ကျာ နကဵုကျာသၞေၚ်သ္ပဝ်ဂှ် ပိုက်ပါဲကၠေံဍာ်ဂၚ်မှာသၟိတ်ဂှ်တုဲ ဗိုတ်ကေတ်က္ဍိုပ်နာ် ဂိုၚ်ပ္တိုန်နူဍာ်တုဲ သီုကဵုနာ်မတကဲတၠာဲတဴဂှ် ဗွဲဒိုဟ်ဟေမဝန်ဂှ် အာတဴရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗမၞးညးကသဳကရးမွဲ တိတ်ပခမဳဣသိ ပ္ဍဲလစှ်ေဟေမဝန်ဂှ် ခၞံပန္နသာတုဲ တန်ဒၟံၚ်ရ၊ ပ္ဍဲမုဟ်စၚ်ကြံဣသိဂှ် တၞံဇြဲသုံဇၞော်နွံမွဲတၞံ ပ္ဍဲသၟဝ်တၞံစၚ်ကြံဂှ် ဣသိခၞံလဝ်ဘာတုဲ ပဒတဴရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် သ္ပဝ်ဂိုၚ်ဏာနာ်ဂှ် ဒှ်လတူတၞံဇြဲဂှ်ရောၚ် ဗတနာ်ဂှ်တကဲတၠာဲအာ လီပူဂွံတၞံဇြဲဂှ်ပိုက်က္တဵုအိုဿီု ရိုဟ်တၞံလီအာပ္ဍဲဗ္တနာ်ဂှ်ရ၊ ဒဒှ်ဂှ်လေဝ် သ္ပဝ်ဂှ်လေဝ် ဟွံတီဏီ၊ အာစိုပ်တၞံကြိက်တုဲ နကဵုမုဟ်ခၟဴဂှ် ၜံက်လ္ပာ်ကၠေံဂၞဴနာ်ဂှ်တုဲ စကၠေံအယိၚ်နာ်ဂှ်တုဲ ဖကုနာ်ဂှ် ထောံကၠေံပ္ဍဲမှာသၟိတ်ဂှ်ရ။
ကာလဂှ် ဇကုနာ် သီုတၞံဇြဲသုံ မဒတုံစှ်ေဂှ် နကဵုဗရုမဇၞော်ဂှ်ဒှ်တဴရ၊ ကာလဂှ်သ္ပဝ်ဂှ်မၠာ်မွဲရံၚ်ဗွဲသၟဝ်ဂှ်တုဲ ညာတ်ကေတ်တၞံဇြဲသုံဂှ်ရ၊ မူနူတၞံဇြဲဝွံ မပိုက်တုဲကၠုၚ်ရောသ္ၚေဝ်မၠာ်မွဲ ဗ္စာရဏာရံၚ်အာတုဲ တၞံဇြဲသုံ ပ္ဍဲမုဟ်စၚ်ကြံဣသိ ရောၚ်သွံ တီတုဲ ပွဝွံသရာံပါပ်ဇၞော်သန်သွံ သရာံပါပ်ဝွံဒးအဲဟာ ဟွံဒးအဲဟာ အဲသၟာန်ဣသိတုဲ ဂွံတီရောၚ်ဂးတုဲ သၟိၚ်သ္ပဝ်ပလွေဟ်မၚ်ဗၠာဲမွဲတုဲ ပြာပ်အာစိုပ်ဣသိရ၊ ပဝတ်လ္ၚောဝ်ဣသိတုဲ ညံၚ်ရဴမဟတီကီု သၟာန်တိုန်ဣသိရ။
“ယွံကောန်တၠ တၞံဇြဲသုံဒၞာဲဏံမွဲဂှ် မူဒၞာဲမအာကၠေံရောအဴ” − “ယွံမၚ်ဗၠာဲ သ္ပဝ်မွဲဂိုၚ်နၚ်နာ် လကဲကၠုၚ်တုဲ နာ်ဂှ်ဖေက်ဂစိုတ် သၟိက်ဂွံဗၠး နူပါၚ်သ္ပဝ်ဂှ်တုဲ နဗတဂှ် ပၠီကေတ်တၞံဇြဲသုံဂှ်တုဲ တၞံဇြဲဂှ် လပိုက်က္တဵုအာသီုရိုဟ်ရ” ဣသိဂး။
“ယွံကောန်တၠ ဟိုတ်နူတၞံဇြဲဇနူတၠအဲမလပိုက်က္တဵုအာကၠေံဂှ် ဒုဟ်သရာံပါပ်ဂှ် ဒှ်ကဵုသ္ပဝ်ဂှ်ဟာ ဟွံဒှ်ဟာအဴ” ၊ သ္ပဝ်ဂှ် စေတနာသၟိက်ပဟသေၚ် သက်ကဵု စေတနာရောၚ်၊ သၟိၚ်သ္ပဝ်ဂှ် မသက်ကဵုဒုဟ်ရ၊ ဒုဟ်ဟွံမွဲရမၚ်ဗၠာဲ”ဣသိဂး၊ “ဒုဟ်သ္ပဝ်ကဵုနာ်ဂှ်ဟာ ဟွံဒှ်ဟာအဴ” “နာ်ဂှ်လေဝ် ဍေံသၟိက်ပလီုပဟသေၚ် ဂှ်လေဝ်ဟွံဒှ်ဒုဟ်ကီုရ၊ ဣသိဂး။
သၟိၚ်သ္ပဝ်သ္ဍိုက်မၠိုက်ဣသိတုဲ ရဴဝွံဟီုတိုန်ရ၊ “ယွံကောန်တၠ အဲဍိက်ဒှ်သၟိၚ်သ္ပဝ်ရအဴ၊ အဲဍိက်မိၚ်သွဟ်သၟာန်ကောန်တၠတုဲ မိပ်စိုတ်စရိုတ်ဗွဲမလောန်ရအဴ၊ အလမ္ဗာယမန်နွံပ္ဍဲအဲ အဲကဵုလဝ်တၠအဲရ၊ တၠအဲဒှ်အ္စာအဲရ၊ အနဂ္ဃမန်ဝွံဂှ် တၠအဲဂိုၚ်ကေတ်ရအဴ”သၟိၚ်သ္ပဝ်ဂး။
“မဟဂပ်ဝ်ကဵုအဲရ အဲဟွံကေတ်ရ”ဣသိဂး၊ ဇၞတ်မဟီုဂၠိုၚ်ကဵုဝါတုဲ ဣသိမဂိုၚ်လဝ်အလမ္ဗာယမန်ဂှ်ရ၊ မန်ဂှ်ကဵုတုဲ သီုဂဥုဲဂှ်လေဝ် သၟိၚ်သ္ပဝ်ဟီုကဵုရ။
ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာန္နသဳတေံဂှ် ဍေံဇက်စဂတှ်ညးဂၠိုၚ်တုဲ ဍေံလေဲဟွံမာန် ညးမိက်ကဵုဍေံဂၠိုၚ် ဒုၚ်ဟွံမာန်တုဲ “အဲမံၚ်အဏံဟွံမာန်ရ၊ အဲလုပ်အာဂြိုပ်တုဲ ချိုတ်အာပြဲသန်ရ”ဂးတုဲ ဍေံလုပ်အာဂြိုပ်ရ၊ ဇၞတ်ဍေံဂၚေၚ်အာစိုပ်ဣသိဂှ်ရ၊ ဍေံမံၚ်ဖဴဣသိဂှ်ရ၊ ဍေံကၠောန်ၜိုတ် ဝဳဝတ်ဣသိဂှ်ညာတ်တုဲ အလမ္ဗာယမန် သၟိၚ်သ္ပဝ်ကဵုလဝ်ဂှ် ဣသိကဵုဗမၞးရ၊ “အဲဟွံကေတ်ရ” ဗမၞးဂး။
“ယွံဗမၞး မန်ဒိပ်ဝွံ အနဂ္ဃမန်ရောၚ်၊ ဗမၞးဂိုၚ်လဝ်ဂွံဒၟံၚ်ရ၊ ဇၞတ်ဣသိဟီုဂၠိုၚ်ကဵုဝွတုဲ ဗမၞးဂိုၚ်ကတ်ကေတ်မန်ဂှ်ရ၊ သီုဂဥုဲဂှ်လေဝ် ဣသိဟီုကဵုရ”။
ဗမၞးဂွံမန်ဂှ်တုဲ မံၚ်ဖဴဣသိၜါပိတ္ၚဲတုဲ ဗမၞးလ္ၚောဝ်ဣသိတုဲ ဗမၞးအာကၠေံရ၊ နဗဗွဲလွေၚ်ဗမၞးအာစိုပ်သြၚ်ကြုၚ်ဇမ္မုနာဂှ်ရ၊ ဗမၞးဖ္ဍောဝ်မန်ဂှ်တုဲ ဗမၞးတွာ်အာရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗြဴနာ်ကမၠောန်ဘူရိဒတ်ဂှ် ဗၞတ်ညးလ္ၚီနာၚ် ဍေံဂိုၚ်ကေတ်မၞိက် အနဂ္ဃရတ်ဂှ်တုဲ ဍေံတိုန်ကၠုၚ်စိုပ်ပ္ဍဲဗွဝ်ဗ္တဳသြၚ်ကြုၚ်ဇမ္မုနာဂှ်တုဲ ဍေံဟုံဝေၚ်ဍာ်တုဲ ဍေံတိုန်ကၠုၚ်ဂ္ညိဂ္ညာတ်ကျိုၚ်ကျဝ်တုဲ ပ္ဍဲကာလဗ္တံဂှ် နလျးမၞိက်ဂှ် ဍေံပျးကေတ်တုဲ ဒဵုကဵုအရှိုန်မတိုန်ဂှ် ဍေံဂ္ဇံမံၚ်အိုတ်ရ။
ဗမၞးဂှ် ဍေံဖ္ဍောတ်ကၠုၚ်မန်ဂှ် ဍေံကၠုၚ်စိုပ်ဂှ်ရ၊ ဗြဴနာ်တံဂှ် မိၚ်ဗရုမန်ဂှ်တုဲ သ္ပဝ်ရောၚ်သဒှ်ဂးတုဲ ဖေက်လကိုတ် ထောံလဝ်မၞိက်ဂှ်တုဲ ဗၠိုပ်စှ်ေအာဍုၚ်နာ်တေံရ၊ ဗမၞးဂွံမၞိက်ဂှ်တုဲ မန်ဝွံ စိုပ်ဒတုဲကွေံသွံဂးတုဲ မိပ်စိုတ်တုဲစ္ဍးအာရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗမၞးလၟညးၜါမကဵုကောန်ဂှ် တၞဟ်နပန်စဒြာဲ ဂၚေၚ်အာပ္ဍဲဂြိုပ်ဂှ် ညာတ်မၞိက်ပ္ဍဲတဲဗမၞးဂှ်တုဲ ဟီုတိုန်ကဵုကောန်ရ၊ “ယွံကောန် မၞိက်ရတ်ဂှ် ဘူရိဒတ်ကဵုပိုဲဂှ်ရဟသေၚ်ဟာ”ကောန်၊ “ဒှ်ကွေံရမအံက်” “ဒှ်ရသာ်ဂှ် ပိုဲဟီုညံၚ်ဒးတုဲ ပိုဲဝဵုဒဵုဂွံဗမၞးရကောန်” ဗမၞးဂး။
“ယွံမအံက် ကၠာတေံ ကာဘူရိဒတ်ကဵုဂှ် ဟွံကေတ်ရ၊ လၟုဟ်ဝဵုဒဵုကေတ်ညးပၠန်ဟာ”ကောန်ဂှ်ဂး၊ သာ်ဂှ်ကဵုဒှ်ကီုရ၊ အဲသၟာန်ဗမၞးကၠာရဂးတုဲ သၟာန်တိုန်ဗမၞးဂှ်ရ၊ “ယွံဗမၞး မူဒၞာဲတၠအဲ မဂွံမၞိက်ဝွံသ္ဂးရော”၊ “ယွံတၠအဲ အဲတွာ်ကၠုၚ်နူဂယးပြဟ် ပ္ဍဲဗွဝ်ဗ္တဳဂှ် နာ်ဗြဴဗၞတ်လ္ၚီသဒှ် ဍေံညာတ်အဲတုဲ ဍေံဖေက်ဍေံထောံလဝ်မၞိက်တုဲ ဍေံဒြေပ်အာအိုတ်တုဲ အဲဂွံမၞိက်ဂှ်ရ” ဗမၞးဂှ်ဂး။
ဗမၞးလၟဂှ် သၟိက်ဝဵုကေတ်မၞိက်ဂှ်တုဲ မၞိက်ဂှ် ဟၟဲကဵုဂုန်ရောၚ် သၟိၚ်ဂးကဵုညးတုဲ ရဴဝွံဟီုတိုန်ရ၊ “ယွံတၠအဲ မၞိက်ဝွံဂှ်ရ ဒေပ်ရေၚ်လေပ် ဒေပ်ရေၚ်ဒးဂှ်ခိုဟ်ရ၊ ဒေပ်ရေၚ်ဟွံလေပ် ဒေပ်ရေၚ်ဟွံဒးတုဲဂှ် ဂုန်မၞိက်ဝွံ ဒှ်လေၚ်ရောၚ်၊ မၞိက်ဝွံကဵုကၠေံအဲရ၊ ထဝ်ကၠံနိက်အဲသကဵုရ” ဗမၞးလၟုဂှ်ဂး။
“မၞိက်ဝွံ နွံတဴကဵုလျးတၟးရောၚ်၊ မၞိက်ဝွံ ဍိုက်ပေၚ်တဴကဵုလက်သန်ရောၚ်၊ အဲဟွံကဵုတၠအဲ နမိက်ကဵုဝတ္ထုမွဲဂှ်လေဝ် အဲဟွံသွံကဵုညးရ” ဗမၞးတၠမၞိက်ဂှ်ဂး။
“ယွံတၠအဲ မူရဴညးမွဲ တၠအဲမအာပနိဿဲ မအာပသိပ်ဂၠိပ်တုဲ တၠအဲ ဂွံပတၠအစောံဒြဟတ်ညာန် ပဋိဘာန်တုဲ မဂွံကွတ်လ္ၚတ်မန်ပညာတုဲ မဂွံမၞိက်ဝွံတုန်ရော”၊ “ယွံတၠအဲ တ္ၚဲဟိုတ်အဲနွံကဵုလွဳတုဲ အဲကၠောန်ၜိုတ်ကဵုဣသိ ဗ္တံတ္ၚဲမဟဂွံလၞုဟ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ကွတ်မန်ဒိပ်မပြဲ မစ္ဍးကၠေံဂျိနာ်ဂှ် ဣသိဂွံလဝ်နူသၟိၚ်သ္ပဝ်တေံတုဲ ဣသိမပ္ကတ်ကဵုအဲတုဲ အဲမဂွံရောၚ်”ဗမၞးဂှ်ဂး။
ဗမၞးလၟဂှ်မိၚ်တုဲ သာ်ဝွံဍေံဟီုကဵုကောန်ဍေံသောမဒတ္တရ၊ “ယွံသောမဒတ္တ နာ်ဘူရိဒတ်ဂှ် အဲထ္ၜးကဵုဗမၞးအလမ္ဗယမန်တုဲ မၞိက်ဂှ် အဲဟီုကဵုဍေံကဵုအဲရကောန် ဒးညိဟာ”ဗမၞးလၟဂှ်ဂး။
“ယွံမအံက် ဇူသၞိၚ်ညးတဒြ ပွမဂြိုဟ်ကဵုညးဂှ် ဒှ်မဂြိုဟ်ကဵုမိတ်ရောၚ်သွံ၊ ပွဟွံဒး လ္ပပညိ၊ သၟိၚ်ဂွံမ္ဂးဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်သၟိၚ်နာ်ဘူရိဒတ်တုဲ ဟီုပ္တီညးတုဲ ဒြပ်မဂၠိုၚ် ညးဇိုန်ကဵုရ၊ ပွဂြိုဟ်ကဵုညးဂှ် လ္ပပညိ” ကောန်ဂှ်ဂး။
“ယွံသောမဒတ္တ မၞးဒှ်ကောန်ၚာ်တုဲ ဒ္ဂေတ်လိုက်မၞးဟွံတီတဴရောၚ် ကလိဂွံဒြပ်တုဲ ဒြပ်စိုပ်တဲတုဲ ခိုဟ်သန်ရ၊ မူဂှ် ဂၠာဲဟီုဒုဟ်သရာံပါပ် ပၠန်တုန်ရော” ဗမၞးဂး။
“ယွံမအံက် ယြဴညးမွဲပ္တုဲလဝ်သရာံပါပ်တုဲ ပ္ဍဲလိုက်ဝွံ ဒးကသဝ်ဒၟံၚ်ညံၚ်ရဴပြိုတ်ရ၊ စုတိစှ်ေစိန်ဂၠက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲနရက်တေံရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ လ္ပပ္တုဲသရာံပါပ်ညိ” ကောန်ဂှ်ဂး။
“ယွံသောမဒတ္တ မၞးမဒှ်ကောန်ၚာ်တုဲ မဟွံတီရောၚ်ကောန် ပဝေဏဳပိုဲဗမၞးဂှ် ဒးပ္တုဲသရာံပါပ်ညိညတုဲဂှ် စံၚ်ပၟတ်ယတ် ပပူဇဴ မှာဗြီုတုဲ ဒုဟ်အိုဿီုဂှ် ကၠေံလာဲလေၚ်အာရကောန် မူဒုဟ်မၞုံရော” ဗမၞးဂး။
“ယွံမအံက် ညံၚ်ဒ္ဂေတ်မအံက်ဂှ် အဲဟွံဒ္ဂေတ်ဗက်ရ၊ အဲဟွံအာဂကောံမအံက်ရ”ဂးတုဲ ပ္ဍဲဂတမဂှ်ရ၊ သ္ဍးအာကၠေံတုဲ လုပ်အာဂြိုပ်ဟေမဝန်တုဲ ပခမဳဣသိ က္တဵုဗဒှ်အဘိညာဏ် သမာပတ်တုဲ သီုကဵုဇျာန် မဟဂွံလီုဂှ် စုတိစိုပ်ဍုၚ်ဗြီုရ။
ဗမၞးလၟုဂှ်တုန်လေဝ် ရှာဲစ္ဍးအာနူသောမဒတ္တတုဲ အာဟီုပ္ညုၚ်ထ္ၜးကဵု ဗမၞးမလေပ်အလမ္ဗာယမန်ဂှ်တုဲ “ယွံတၠအဲ တေတေံနာ်ဇၞော်မွဲ သာ်ဇကုဗကေတ် ဂဵုတဴညံၚ်ရဴမၞိက်ဂှ် မသ္တိက်ကဝးဒၟံၚ်ပ္ဍဲက္ဍိုပ်တဏအ်ဂှ် တၠအဲဂိုၚ်ကေတ်ရ”ဂးတုဲ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်မဟဂွံသ္ၚောဲဂှ် တန်ဒၟံၚ်တုဲ တလံက်ထ္ၜးကဵုဗမၞးဂှ်ရ။
ကာလဂှ် ဗောဓိသတ်မၠာ်ရံၚ်မွဲ ညာတ်ဗမၞးဂှ်တုဲ “ဗမၞးလၟဏံဝွံ ဍေံပလီုသဳလအဲကွေံရ”ဂးတုဲ “နူကၠာတေံရ အဲကေတ်ဖျေံဏာကၠေံဒဵုဍုၚ်နာ်တေံတုဲ လဝဳမာန်ပြာသာဒ်မၞုံကဵုဒယိုၚ်အတှ်လ္ၚီ သီုကမၠောန်ဗြဴဝုတ်ကညာပန်ကၠံ ပိုၚ်ဒိပ်ဍာ်ဒိပ် ယာတ်ဒိပ် အပေါတ်ကယိုၚ်ဒိပ် ဇိုန်ကဵုဍေံတုဲ ဍေံမံၚ်ဟွံမာန် ဍေံတိုန်ဍုၚ်မၞိဟ်ဂးတုဲ မၞိက်ရတ်အနဂ္ဃၚုဟ် မၞိက်ကာမဒဒ မဇိုန်ကဵုပၟိက်စိုတ်အိုဿီုဂှ် အဲဇိုန်ကဵုဍေံဟွံကေတ် လၟုဟ်ဝွံ ဍေံကေတ်နၚ်လၟာဲတုဲ ဍေံကၠုၚ်ထ္ၜးစုတ်အဲပၠန်သွံ၊ ပ္ဍဲပူဂဵုမဂြိုဟ်ကဵုမိတ်သာ်ဝွံဂှ် ယာံရအဲထေဲပၞတ်ကဵုဍေံရ သဒှ်ဂှ် သဳလအဲလီုအာပၠန်ရ၊ ဗမၞး အလမ္ဗယမန်ဂှ်တုန်လေဝ် ယာံအဲပၞတ် အဲသ္ၚဳဍေံတုဲဂှ် ဇကုဍေံဒှ်အာ ဘသ္ဓရ၊ အဲဟွံထေဲပၞတ်ကဵုဍေံရ၊ အဲဟွံပလီုသဳလအဲရ” ဂးတုဲ ဗ္ၜေက်ကၠေံမတ်တုဲ က္ဍိုပ်ဒလုက်ပၠောပ်ကၠေံပ္ဍဲကဝးဂှ်တုဲ မသက္ကုကသဳဟေၚ်တန်ဒၟံၚ်ရ၊
ဗမၞးလၟဂှ်တုန် သာ်ဝွံဍေံဂးရ၊ “ယွံအလမ္ဗာယန နာ်ဝွံ တၠအဲကေတ်ရ၊ မၞိက်ဂှ် တၠအဲကဵုအဲရ”ဍေံဂး၊ ဂွံရဂးတုဲ မၞိက်ဂှ် အလမ္ဗာယနကဵုကၠေံဗမၞးလၟဂှ်ရ၊ မၞိက်ဂှ် စိုပ်တဲဗမၞးလၟဂှ်ဗက် ဒတုံစှ်ေအာပ္ဍဲတိတုဲ စိုပ်အာဍုၚ်နာ်တေံပၠန်ရ၊ ဗမၞးလၟုဂှ်တုန် နူကဵုမၞိက်ရတ်ဂှ်လေဝ်ကီု နမဒက်လဝ်မိတ်ပြဝါကဵုဘူရိဒတ်ဂှ်လေဝ်ကီု နူကောန်သ္ဍိုက်ဇကုဂှ်လေဝ်ကီု နူဂကောံပိစွံဂှ် မ္ဒးဟုတ်အာတုဲ အဲဝွံ ဟိုတ်ဟွံပတှ်ေဂလာန်ကောန်အဲတုဲ လဟုတ်ဒတုဲမြမောဝ် မ္ဒးဒှ်ကဵုအဲရောၚ်သွံ ဂးတုဲ ဂတေဝ်ယာံတုဲ ဗမၞးစဴအာသ္ၚိဇကုရ။
ဗမၞးအလမ္ဗာယမန်ဂှ်တုန်လေဝ် နကဵုဂဥုဲဒိပ်ဍေံဂှ် လဗှော်စုတ်ဇကုဍေံရ၊ လ္ၚဵုဍေံစရနမန်ဒိပ်ဂှ် ဍေံမန်တုဲ ဍေံတွာ်လုပ်အာကဵုဗောဓိသတ်ရ၊ ဍေံရပ်ကေတ်ဗ္တဗောဓိသတ်တုဲ ဍေံလပိုက်ရ၊ ဍေံရပ်ကေတ်က္ဍိုပ်ဗွဲမဗိုန်တုဲ ဍေံဂၜှ်ေပါၚ် ချံစုတ်ဂဥုဲရ၊ ပ္ဍဲပါၚ်ဂှ် ဍေံချဟ်စုတ်ဍာ်ပါၚ်ရ၊ သၟိၚ်နာ်တုန်လေဝ် မၞုံကဵုဇကုဇာတိမသ္အးရောၚ် ဖေက်သဳလလီုအာဂှ်တုဲ ဗ္ၜေက်ကၠေံမတ်ဟဂွံထေဲပၞတ်ရ။
ဗမၞးအလမ္ဗာယနဂှ် ဖကုဗောဓိသတ်ဂှ် ဍေံသ္တပ်လဝ်လက်ဇမၠိၚ်ဂှ်တုဲ ဍေံလိုန်ဖ္ဍိုက်ကၠေံနူဗ္တဒဵုကံရ၊ ပ္ဍံတံကံဂှ် ဍေံလိုန်ဖ္ဍိုက်ကၠေံရ၊ ပ္ဍဲဗ္တဗောဓိသတ်ဂှ် ဍေံၜုၚ်ဒလိုန်ညံၚ်ညးၜုၚ်ယာတ်ကီု ဍေံၜုၚ်ဒလိုန်ဖ္ဍူကၠေံရ၊ ဒဒိုက်မဖှ်သာ်ဝွံ ၜိုန်ဍေံပျဲတဴကီု ဗောဓိသတ်ဟွံဂွံထေဲပၞတ်ကဵုဍေံဟေၚ် အလုံဇကုဗောဓိသတ်ဂှ် ဍေံၜုၚ်ဒလိုန်ဖ္ဍိုန်ကၠေံတုဲ ဍေံစုတ်ပ္ဍဲတလာတုဲ ဍေံယိုက်ဏာပ္ဍဲကွာန်အနုဒိုဟ်ရ၊ စိုပ်ကွာန်တုဲ ဍေံကော်ဂရၚ်ပၟိၚ်ညးကွာန်တံဂှ်ရ။
“ယွံမၞးတံ ကၠုၚ်ဗဵုအဲပလှ်ေနာ်ရ” ဂးတုဲ၊ ညးကွာန်ဂမၠိုၚ်ကၠုၚ်ကောံမွဲဟာန်အိုတ်တုဲ “ဟာဲနာ်တိတ်ရ”ဍေံဂ၊ ကာလဂှ် သာ်ဝွံဗောဓိသတ်ချပ် ၊ “ဗမၞးဝွံဂှ် တ္ၚဲဝွံ ဍေံပလှ်ေဗဗဵုညးတုဲ ဍေံဂွံဒြပ်ဂၠိုၚ်တုဲ စိုတ်ဍေံမိပ်တုဲ ဍေံဗလးကၠေံအဲရ၊ ယြဴမိက်ကဵုပွမွဲမွဲဍေံကဵုသ္ပဂှ် အဲပဗက်ဖ္အိုတ်ရ”ဂးတုဲ တိတ်ကၠုၚ်နူတလာဂှ်ရ၊ “ဇၞော်ဇကု ပၠးဒၞံက်” ဍေံဂး ၊ ဗောဓိသတ်ဇကုပၠးဒၞံက်ရ၊ “သဝတ်ဇကု”ဍေံဂးလေဝ် သွက်ဇကုရ၊ “ပ္တိတ်ဒၞံက်ၜါ ဒၞံက်ပိ ဒၞံက်ပန် ဒၞံက်မသုန် ဒၞံက်တြဴ ဒၞံက်ထပှ် ဒၞံက်ဒစာံ ဒၞံက်ဒစိတ် ဒၞံက်စှ် ၜါစှော် ပိစှော် ပန်စှော် မသုန်စှော်”ဍေံဂးတုဲ ဗောဓိသတ်ပဗက်ဖအိုတ်ရ၊ “ယိုက်က္ဍိုပ် ဖျဝ်က္ဍိုပ် သာ်ဝွံ လမ်စံက် သာ်ဝွံ ဗကေတ် သာ်ဝွံ ဗ္တာၚ် ”ဆဍေံဟီုတုဲ ဗောဓိသတ်ဒးပဗက်ဖအိုတ်ရ။
မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ညာတ်တုဲ “သြမိတံဟိုဲ မူဂွံဆာန်ဍူဂမၠိုၚ်ဝွံရော”ဂးတုဲ၊ ပခိုၚ်နရိုၚ်စိုတ်ဟမာန်တုဲ ဍာ်ရမတ်ဒဇူဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ညးဆာန်ဍူသၟိၚ်နာ်ဂှ်တုဲ ဒြပ် ထဝ် သြန် လစိန် ဂွါ ယာတ်ဥပ်တဴပၠးဂၠးမဂၠိုၚ် ညးမကဵုရ၊ ပ္ဍဲကွာန်မွဲဂှ် ဗၞတ်လ္ၚီကသာပ်ကၠိဂွံတုဲ သာ်ဝွံဍေံချပ်“ဆကွာန်ဝွံမွဲဂှ် လ္ၚီအဲကၠိဂွံတုဲရ၊ အဲအာပလှ်ေပ္ဍဲဍုၚ်တုဲဂှ် ဒြပ်ဂၠိုၚ်အဲသ္ဂောံရ” ဍေံချပ်နဓဝ်လောဘတုဲ ဍေံဟွံဗလးတလာဂှ် ဍေံရပ်ကၠေံထဝ်တုဲ နကဵုသရေၚ် တသိုက်ဂှ် ဍေံတိုန်ဍိုက်ကေတ်တုဲ သဵုကဵုဘဝက်တၞက်မဂၠိုၚ်ဂှ် ဍေံပွဳဗွိုၚ်ကေတ်တုဲ ယြဴပ္ဍဲကွာန်ကီု ပ္ဍဲနိဂီုကီု ဍေံပလှ်ေအာဒဵုကဵုစိုပ်ဍုၚ်ဗာရာန္နသဳဟေၚ် ဍေံပလှ်ေအာရ။
ကုသၟိၚ်နာ်ဂှ် မပ္တံဗကသာဲဂှ် ဍေံဗ္တတဴရ၊ ပ္ဍဲတြၚ်ဍုၚ်မွဲမွဲဂှ် ထပှ်တ္ၚဲဍေံဝေၚ်တဴရ၊ တြၚ်ဍုၚ်ပန်ဒိုဟ်ဂှ် မွဲဂိတုဍေံပလှ်ေတဴရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲသဳဗပေၚ်ဂှ် အဲအာပလှ်ေပ္ဍဲသ္ၚိသၟိၚ်ရဍေံဂးတုဲ ဍေံအာပ္တီသၟိၚ်ရ။
သၟိၚ်ကဵုလန်မံၚ်ရ၊ “ဇန်တံကဵုကၠုၚ်ကောံပ္ဍဲမုက်ဝၚ်အဲဖအိုတ်”သၟိၚ်ဂး၊ ဗမၞးအလမ္ဗာယနဂှ် ဍေံဟဂွံဗလးဗောဓိသတ်ရ၊ ဗောဓသတ်သ္တိက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒေန်ကျာ်သြဳဂှ် ပ္ဍဲကာလဗ္တံဂှ်လ္ပံညာတ်တြုံမွဲ ဍေံရပ်နၚ်သၞာ်တုဲ ဍေံကလောဟ်ကၠေံတဲဂၞကျာ်တုဲ ဆီဇွောဝ်တဴဗွဲမလောန်ရ၊ လကိုတ်ၚုဟ်တုဲ ဖေက်တိုန်သ္ပောတ်ရံၚ်တဲ ခိုတ်ဒၟံၚ်တုဲ တီဒှ်အာသ္ပပ်လ္ပံရ၊ တုဲသာ်ဝွံ ဂၞကျာ်ချပ်ရ၊ “လ္ပံအဲဝွံ ယုတ်မာလောန်သန်ဟသေၚ် ဒးကောန် အဲပန်ဟာ ဟသေၚ်ဒးတၠသ္ၚိအဲဟာ ဟသေၚ်ဒးအဲဟာ ဟသေၚ်ဒးလဝဳမာန်ပိုဲဝွံဟာ၊ ကောန်အဲဘူရိဒတ်မွဲ တိုန်မၚ်သဳပ္ဍဲဋ္ဌာန်မၞိဟ်တေံဂှ် ဟသေၚ်ဒးဝပ်လၟာဲဟာ၊ ဟသေၚ်ဒးဝပ်သ္ပဝ်ဟာ၊ အဲပ္ဍဲကဵုလ္ပံဂှ် ဂၞကျာ်ချပ်စံၚ်တူတဴရ၊ ကောန်အဲဘူရိဒတ်ဂှ်လေဝ် လ္ပာ်ဂိတုတုဲ ကၠုၚ်စိုပ်အဲရောၚ်၊ လၟုဟ်ဝွံလေဝ် ဟွံကၠုၚ်စိုပ်အဲသွံ”ဂးတုဲ ဂၞကျာ်ဂ္ဇံဒၟံၚ်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် ပေၚ်မွဲဂိတုတုဲ ကောန်သုဒဿနဂှ် တွဳဗွိုၚ်ကေတ်ဗော်သွးဇကုတုဲ ပြာပ်ကၠုၚ်ရ၊ ပူရိသာတ်တံဂှ် စွံမ္ၚးတုဲ ဇကုမွဲဓဝ်လုပ်ကၠုၚ်ရ၊ ပဝတ်လ္ၚောဝ်မိတုဲ ဂ္ဇံဒၟံၚ်ရ၊ ဂၞကျာ်ဒွိၚ်စံၚ်တူဒၟံၚ်ကဵုဘူရိဒတ်တုဲ ကၞပ်ဒၟံၚ်ဟဂွံဟီုပၠန်ဂတးရ၊ ကာလဂှ် သုဒဿနချပ် “မိပိုဲဝွံ အဲကၠုၚ်စိုပ်ပယတ်တေံစိုတ်မိပ်တုဲ ဣတေံဟီုပၠန်ဂတးတဴ တ္ၚဲဝွံ ဣတေံကၞပ်ဒၟံၚ်မုက် ဟဂေါဝ် မူဟိုတ်သဒှ်ဂးရော”ချပ်တုဲ သၟာန်တိုန်ရ။
“ယွံမိ − ပယတ်တေံ ညးကၠုၚ်စိုပ်ဂှ် သီုမုက်ဂေါတ်ကတောဝ်လး မိဟီုပၠန်ဂတးကဵုအဲ တ္ၚဲဝွံ မုက်မိဟဂေါဝ် ညံၚ်ပ္ကဴဒကှ် ညးကတာတ်ကၠေံကဵုဂတာတဲကီုမဒှ် မူရဴဟိုတ်မွဲတုဲ မိမဒှ်ရောအဴ” ကောန်ဂှ်သၟာန်တုဲ ဂၞကျာ်ဟဂွံပၠန်ဂတးကၞပ်ဒၟံၚ်ရ၊ တုဲသာ်ဝါံ သုဒဿနချပ် “မိအဲဝွံ ထေံပၞတ်ကဵုအဲဟာ”ဂးတုဲ သၟာန်တိုန်မွဲဝါပၠန်ရ။
“ယွံမိ− အဲကၠုၚ်စိုပ် ပယတ်တေံဂှ် မုက်မိဂေါတ် မိသၟာန်သၟုက်ပၠန်ဂတးတဴ၊ တ္ၚဲဝွံ မုက်မိဟွံဂေါဝ် မူရဴဟိုတ်မွဲ မိမဒှ်ရောအဴ၊ မိဟီုကဵုအဲညိ”။
“တာတ၊ ယွံကောန် အဲလ္ပံညာတ် တြုံမွဲ မတ်ပကေတ်တဴ ဍေံကလောဟ်ကၠေံသပါတဲအဲကီု၊ သီုဆီမထၞဟ်တဴအဲညာတ်၊ ယွံကောန် ဒေံနာဲမွဲဘူရိဒတ်ဂှ် ဟွံကၠုၚ်စိုပ်အဲ အဲဟွံညာတ် ဟိုတ်ဂှ်တုဲ အဲယာံစံၚ်တူရောၚ်ကောန်၊ မအာရံၚ်ဘူရိဒတ်ပ္ဍဲသ္ၚိညးတေံညိကောန်”မိဂှ်ဂးတုြ သုဒဿန သီုဗော်သွးဇကုဂှ် အာရံၚ်ရ၊ ပ္ဍဲသ္ၚိဘူရိဒတ်ဂှ်လေဝ်ဟွံညာတ် အာရံၚ်ပ္ဍဲဒၞာဲမၚ်သဳ ပ္ဍဲတဏအ်ဂှ်လေဝ်ဟွံမွဲတုဲ ကၠုၚ်ဟိုကလေၚ်ပ္တီမိပၠန်ရ။
“ယွံမိ − ဘူရိဒတ်ဂှ် ပ္ဍဲသ္ၚိတေံလေဝ်ဟွံမွဲ ပ္ဍဲတဏအ်မၚ်သဳတေံလေဝ်ဟွံမွဲရမိ” သာ်ဝွံဂးတုဲ တိၚ်ၚ်ဂတီုသြိုဟ် ဂတေဝ်ယာံတဴကဵုကောန်ရ၊
“ကာလဂှ် သမ္ဘာဘူရိဒတ်ပြာပ်ကၠုၚ်တုဲ “ယွံမိ ကောန်မိဘူရိဒတ်ဂှ် မွဲဂိတုတြဟွံစိုပ်သ္ၚိ ချိုတ်လေဝ်ဟွံတီ ဂျိုၚ်လေဝ်ဟွံတီရအဴ” ခအှ်တံဂှ်ဂး ဂၞကျာ်ဇၞော်မိၚ်တုဲ သီုခအှ်ဂှ်ပြာပ်အာသ္ၚိဘူရိဒတ်တုဲ လုပ်အာပ္ဍဲကမံၚ်ဂတိက်ဗောဓိသတ်တုဲ သီုခအှ်ဂမၠိုၚ် ယာံတဴကဵုဗောဓိသတ်ရ။
ကမၠောန်ဗောဓိသတ် အိုတ်အလုံနန်ပြာသာဒ်တံဂှ် ညံၚ်တၞံဓိထာန် လပိုက်ဒးကျာဝေရံဘရာတ်တုဲ ရဴမဒေါံတၟဝ်နးတဴကီု ဗရုယွာံအလုံနန်ပြာသာဒ်ဗောဓိသတ်ဂှ် ညံၚ်အသံဂၞဴမှာသၟိတ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ဒေံဗောဓိသတ်ၜါ သုဘောဂကဵု ကာဏာရိဋ္ဌဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်သဳကၠဳမိဂှ် မိၚ်ဗရုယွာံပ္ဍဲပြာသာဒ်ဘူရိဒတ်ဂှ်တုဲ သီုညးၜါဒြေပ်ကၠုၚ်တုဲ တိုန်အာပြာသာဒ်ဘူရိဒတ်ရ၊ တုဲသာ်ဝွံ ဟီုပၠာံဗဇးမိရ။
“ယွံမိ−သတ္တံဂမၠိုၚ်ဝွံဂှ် စုတိကီု က္တဵုဒှ်ကီုမ္ဂးဂှ် သဘဴသတီအိုတ်လယိုဟ်အာဂှ်ဟွံမွဲရ၊ မိလ္ပယာံစံၚ်တူရ၊ ပိုဲညးပိအာဂၠာဲရမိ”၊ ညးပိဟီုသၠာံဗဇးမိတုဲ သာ်ဝွံ သုဒဿနချပ်“ပိုဲညးပိဝွံ လ္ပအာမွဲစွံညိ၊ ပိုဲညးပိဂှ် ပိစွံပိုဲသ္အာရ၊ ညးမွဲအာဂၠံၚ်ဒေဝတဴ ညးမွဲအာဂၠံၚ်ဟေမဝန် ညးမွဲအာဂၠံၚ်မၞိဟ်ရ၊ ကာဏာရိဋ္ဌဝွံဂှ် ယာံသ္အာဂၠံၚ်မၞိဟ်မ္ဂးဂှ် ညာတ်ဘူရိဒတ်ပ္ဍဲကွာန်ဂှ် ကွာန်ဂှ်လေၚ်ဗၠိုက်အာရ၊ ညာတ်ပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် ဍုၚ်ဂှ်လေၚ်ဗၠိုက်အာရ၊ အရိဋ္ဌဝွံ ကြံကသ္ကာတ်ဗြာတ်လောန် အာဂၠံၚ်ဍုၚ်မၞိဟ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်ရ”ချပ်တုဲ။
“ယွံအရိဋ္ဌ အမာလ္ပာ်ဍုၚ်ဒေဝတဴရ၊ ယာံမဆဵုဘူရိဒတ် မတွံဓဝ်ကဵုဒေဝတဴတံဂှ် မကော်ဖျဴနၚ်ညိကၠာရ”
“ယွံသုဘောဂ၊ မအာလ္ပာ်ဂြိုပ်ဟေမဝန်တေံတုဲ ပ္ဍမှာသၟိတ်မသုန်ဂှ်မအာဂၠာဲရံၚ်ညိ”။
“အဲမွဲဂှ် ပလွေဟ်ခမဳဣသိတုဲ အာလ္ပာ်ဍုၚ်မၞိဟ်ရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳညးယိုက်ဒိုက်သန်ရ”ဂးတုဲ ပလွေဟ်ခမဳဣသိတုဲ လ္ၚောဝ်ဇိုၚ်မိတုဲ တိတ်အာရ။
ပ္ဍဲကာလဒေံဒဒေံဗောဓိသတ်မွဲဂှ် သ္ဍိုက်မၠိုက်ဗောဓိသတ်သန် အဇမုခဳ ဂယၟု သၟတ်ဗြဴဂှ် ညာတ်သုဒဿန မအာဂှ် “ယွံကော အဲသ်သ္အာဂကောံကောကီုရအဴ”ဒေံဗြဴဂှ်ဂး။
“ယွံကော အဲပရုပ်ၚဴဍောတ်မွဲတုဲ ပ္ဍဲသော်ဝန်ဇာတာတၠအဲဂှ် အဲဂၠုက်အာရအဴ” “ဒှ်ရသာ်ဂှ် ညံၚ်သ္အာရ” ဂးတုဲ သၟတ်ဗြဴပရိုပ်ၚဴဍောတ်မွဲမတုဲ ဂၠုက်အာပ္ဍဲသော်ဝန်ဇာတာဣသိရ၊ သုဒဿနပြာပ်အာဋ္ဌာန်ဒၟံၚ်ဗောဓိသတ်မၚ်သဳဂှ်တုဲ မတ္ၜန်တ္ၜောဲတဴ ညာတ်ပဒေသဍေံမစုတ်ပ္ဍဲတလာဂှ်တုဲ “လၟာဲဂွံဏာတုဲ”ဂးတုဲ သီုကဵုဍာ်ရမတ်ဇွောဝ်တဴဂှ် ပၚောံလုပ်အာကွာန်တံဂှ် တံဂှ်တုဲ သၟာန်ညးကွာန်တံဂှ်ရ။
“ယွံမၞးတံ လၟာဲဂွံနၚ်ကၠုၚ်ပလှ်ေပ္ဍဲကွာန်ဝွံဟာ”ဣသိသၟာန်၊ “ယွံအဴ ညးကွာန်ဂး” “ဂွံပူဇဴသကာဟာ” “ဂွံဒြပ်ဗၞတ်လ္ၚီသ္ဒဟ်အဴ မံၚ်ဒၞာဲဝွံ ဂပ်လံတုဲ မလှ်ေအာဇၟာပ်ကွာန် ဒဵုစိုပ်ဍုၚ်ဗာရာန္နသဳရအဴ” ညးကွာန်တံဂှ်ဂး၊ သုဒဿနသၟာန်ဗက်အာ ဒဵုစိုပ်တရၚ်ဝၚ်သၟိၚ်ဗာရာန္နသဳရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗမၞးအလမ္ဗာယနဂှ် ဗၠိုပ်ဟုံကျိုၚ်ကျဝ်ဂ္ညိဂ္ညာတ်ဒးရးတုဲ ကဵုညးယိုၚ်ဏာတလာထဝ်ဂှ်ရ၊ အာစိုပ်တြၚ်ဝၚ်သၟိၚ်ရ၊ သၟိၚ်ကဵုညးကၠုၚ်ကောံအိုတ်တုဲ ပ္ဍဲသၞာသ္ၚိသၟိၚ်မပြဲဂှ် သမိၚ်ဂ္ဇံတန်ဒၟံၚ်တုဲ “ကဵုဗမၞးကၠုၚ်ဝေၚ်ရ”သၟိၚ်ဂး။
ဗမၞးအလမ္ဗာယနဂှ် ဍေံပ္တိုန်နၚ်တလာဂှ်တုဲ “ညံၚ်တိတ်ရ”ဍေံကော်နာ်ဂှ်ရ၊
၄။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကထာ
ဗောဓိသတ်စိုပ်ဍုၚ်နာ်တုဲ အိုတ်အလုံဍုၚ်နာ်ဂှ် ယာံကဵုဗောဓိသတ် ဗရုဂမြံ ညံၚ်အသံဂၞဴ မှာသၟိတ်ရ၊ ဗောဓိသတ်မ္ဒးကဝေန်ကဝးဒၟံၚ် ပ္ဍဲတလာဂှ် လုကဴမွဲဂိတု သီုဒးဒွဵုတွဵုတွာ်တံဂှ်တုဲ သ္တိက်ကၞပ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒေန်ကျာ်သြဳရ၊ နာ်ဂမၠိုၚ် ကၠုၚ်သၟာန်ပရိုၚ် ဗောဓိသတ်ဂှ် ဟတီဗၞတ်တွဵုရ၊ ကာဏာရိဋ္ဌာန်တုန် ပြာပ်အာဍုၚ်ဒေဝတဴ ဟညာတ်ဗောဓိသတ်တုဲ ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ၊ ဟိုတ်ညးကၠုၚ်ကဵုဗောဓိသတ်ဂၠိုၚ်လောန်အာတုဲ ကာဏာရိဋ္ဌမွဲ ကဵုမၚ်တရၚ် ပကဵုညးဂွံလုပ် သုဘောဂမွဲ ဂၠာဲအာအလုံဂြိုပ်ဟေမဝန် ပြာပ်ကၠုၚ်ကဵုကြုၚ်ဇမ္မုနာဂှ်ရ။
ကာလဂှ် ဗမၞးလၟုဂှ်ဍေံချပ်ရ၊ “ဘူရိဒတ်ဂှ် အဲမ္ဒးထ္ၜးကဵုလၟအလမ္ဗာယနဂှ် သရာံပါပ်အဲဂှ် အဲဂွံဖဳထောံကၠေံညိခိုဟ်ရော”ဍေံဂးတုဲ၊ ဍေံပြာပ်အာဇရေၚ်သြၚ်ကြုၚ်ဇမ္မုနာဂှ်တုဲ ပွမဂြိုဟ်ကဵုမိတ် ပွမသရာံပါပ်အဲမ္ဒးပပ္ဍဲဘူရိဒတ်ဂှ် အဲဖဳထောံကၠေံပ္ဍဲကြုၚ်ဝွံရဍေံဟီုတုဲ ဍေံစှ်ေပ္ဍဲကြုၚ်ဇမ္မုနာဂှ်ရ။
ကာလဂှ် သုဘောဂစိုပ်ဂှ် မိၚ်လဟီုဍေံတုဲ ဍေံဏံ ၜိုန်ကောအဲဗ္စဖပါပ် ကဵုကေတ်မၞိက်အနဂ္ဃတံဂှ်ကီုလေဝ် ကောအဲဂှ် ဍေံထ္ၜးကဵုလၟာဲပၠန် ဆလမျီုဍေံကဵုသှ်ေရဂးတုဲ နဂတဂှ် ပူပၠီဇိုၚ်ဍေံတုဲ တံၚ်ဗလိုက်တၞီဖျေံပ္ဍဲဍာ်ဂှ်ရ၊ ဍေံယီုဟွံမာန်တုဲ ဗၟံက်ပ္တိုန်ကၠေံက္ဍိုပ်ဍေံ ဍေံဂွံယီုညိတုဲ တံၚ်ဗလိုက်ဖျေံဏာပၠန် ဍေံယီုဟွံမာန်တုဲ ဗၟံက်ပ္တိုန်က္ဍိုပ်ဍေံညိပၠန် နနဲသာ်ဝွံဂၠိုၚ်ကဵုဝါဂှ် ဍေံဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ဇိုၚ်တဲတုဲ ဍေံဝွံ အဲဖျေံဏာဍုၚ်နာ်တုဲ အဲသၟာန်ပရိုၚ်ကောအဲရ၊ ယာံရ ဍေံဟီုကဵုဓဝ်ဂှ် သ္ဂောံလမျီုရ၊ ယာံရဟီုဟွံဓဝ်ဂှ် အဲသ္ဂုတ်ကၠေံလမျီုဍေံရဂးတုဲ ပတ်ကံဍေံတုဲ တ္ၜေဟ်လက်လဗဝ်ပ္ကိုတုဲ ကေတ်ဏာဗ္စိုပ်တရၚ်ပြာသာဒ်ဗောဓိသတ်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် သီုမပျဲပျာံ မဍောၚ်လၟိတ်တုဲ သုဘောဂ မကေတ်နၚ် ဗမၞးလၟဂှ် ကာဏရိဋ္ဌ မဂ္ဇံမံၚ်တြၚ်ဂှ် ညာတ်တုဲ ဒစးအာတုဲ သ္ဂးရ။
“ယွံသုဘောဂ၊ လ္ပပြိုက်ပျဲပျာံဗမၞးဂှ်ညိ၊ ဗမၞးမ္ဂးဂှ် ဒှ်ကောန်တၞောဝ်မှာဗြီုရောၚ် ဗြီု တုဲ မူပပြိုက်ပျဲပျာံ ဗော်အဲရောဂးတုဲ မှာဗြီုထေဲပၞတ်တုဲ အလုံဍုၚ်နာ် သီုဖအိုတ်ဝွံ ဒးလေၚ်ဗၠိုက်အာအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲလိုက်ဝွံဂှ် ဗမၞးမ္ဂးဂှ် ပြဲလောန်ရောၚ်၊ တၠအဲဟွံတီ အဲရောၚ်တီကာဏာရိဋ္ဌ”ဂး။
“ဗမၞးတံဂှ် ညးစံၚ်ပူဇဴယတ်ရောၚ်” “စံၚ်ပူဇဴယတ်မ္ဂးဂှ် မူဂှ်ရော” “မပ္တံကၠေၚ်သွဟ် ကၠေၚ်ဗွုတ်တံဂှ် ကေတ်တုဲ စံၚ်ပပူဇဴမှာဗြီုရ၊ ဣဂှ် ဒှ်ဒါန်ပူဇဴယတ်ရ၊ ဗမၞးတံ ဂွံစံၚ်ပပူဇဴယတ်မှာဗြီု တုဲဂှ် ၜးအတ္တဘဴတုဲ ဂွံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ဍုၚ်ဗြီုရ” အရိဋ္ဌဂး၊ နဂလာန်ဟီုထိုၚ်သးဒါန် ပၟတ်ယတ်ဗမၞးဂှ် ဗၞတ်စှ်ပန်ဂါထာဟေၚ် ကာဏာရိဋ္ဌ ဟီုကဵုသုဘောဂရ။
၅။ ဓမ္မကထာ
လဟီုကာဏာရိဋ္ဌ မစိုန်သကီုတဴကဵုမိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဂှ် နာ်ဂမၠိုၚ်ကၠုၚ်သၟာန် ပရိုၚ်ဗောဓိသတ်ဂှ် ဂွံမိၚ်ဟီုပ္တီ ဗောဓိသတ်ရ၊ ဗောဓိသတ် မသ္တိက်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒေန်ကျာ်သြဳဂှ်ဂွံမိၚ်တုဲ သာ်ဝွံ ဗောဓိသတ်ချပ်ရ၊ “ကာဏာရိဋ္ဌ မဟီုထိုၚ်သးကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ မကဵုညးဂိုၚ်ကေတ်ဂှ် ဂလာန်ကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဂှ် သကဵုထောံကၠေံတုဲ ကွေတ်သမ္မာပတိပတ်ဂှ် အဲသကဵုဂိုၚ်ကေတ်ညိ”ဂးတုဲ ဗောဓိသတ်က္တဵုနူသၞာကျာ်သြဳဂှ်တုဲ ဗၠိုပ်ဟုံဂ္ညိဂ္ညာတ်အလၚ်္ကာရဒးရးတုဲ လ္တူသၞာဓဝ်ဂှ် တိုန်ဂ္ဇံဒၟံၚ်တုဲ ပူရိသာတ်နာ်အိုဿီုဂှ် ကဵုကၠုက်ကောံမွဲဟာန်တုဲ ကဵုကော်နၚ်ကာဏာရိဋ္ဌတုဲ သာ်ဝွံ ဗောဓိသတ်သ္ဂးရ။
“ယွံအရိဋ္ဌ သဘဴမဟွံဒှ်စၟတ် ဒါန်ယတ်ပၟတ် ပူဇဴ ဒေဝတဴ မှာဗြီုဗမၞးတံ ပူဇဴဟီုထိုၚ်သးတဴဂှ် လဟီုမဒှ်စိုန်သကိုတဴကဵုဒိဋ္ဌိရောၚ်၊ လဟီုမဂှ် မၞုံသဘဴ မဟွံဒှ်တံမဟီုဂှ် အဲသၟာန်ဒၟံၚ်တဴရ၊ ဂလာန်မဟွံဒှ်စၟတ်ဂှ် ဍေံလုပ်ဗော် အုသလကမ္မပထစှ်ရောၚ်၊ ဍေံဒှ်ဗော်အကုသဵုရောၚ်၊ မလ္ပဟိုရ” သာ်ဝွံ ဗောဓိသတ်ဟီုတွံကဵုအရိဋ္ဌ ဟိုတ်ဝါဒကာဏာရိဋ္ဌဂှ် ပလီုကၠေံတုဲ ဝါဒဇကုဂှ် ပ္တန်လဝ်တုဲ ဂလာန်တွံဓဝ်ဂှ် တွံပၟိၚ်ကဵုနာ်တံညးဂမၠိုၚ်တုဲ နာ်ဂမၠိုၚ်ဂွံမိၚ်တွံဓဝ်ဗောဓိသတ်တုဲ သီုကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက် သောမနုဟ်ဂှ်ဒှ်တုဲ အိုဟ်တၟိုဟ်တဴစိုတ်စရိုတ်ဗွဲမလောန်သန်ဟေၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်တုန်လေဝ် ဗမၞးဂှ် ကဵုကေတ်ဏာစ္ဍးကၠေံရ၊ ဟွံကဵုမံၚ်ဇရောၚ်ပူရိသတ်ဇကုရ။
သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တ သာဂရမဒှ်တြ ဗောဓိသတ်ဂှ်တုန် လၟေၚ်တွဵုတ္ၚဲ ဗောဓိသတ်ဟီုဆိၚ်ဖါပ်လဝ်ကဵုဇကုဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တသာဂရ ဟကဵုဆောတ်အာတုဲ သီုကဵုအကေန်ဗဵုပၞာန် ပန်ကၞိပ်ဂှ် ပ္ကီုကေတ်တုဲ ပြာပ်တိတ်အာကဵုရသိမဇကုဂှ်ရ၊ ဗောဓိသတ်တုန် တၞဟ်နတိုန်ညာတ်တြနာဲဂှ်ကီု ဒဒှ်မသၟိက်တိုန်ညာတ် သၟိၚ်လဇုဂှ်လေဝ်ကီု၊ ကဵုတက်ဖံ လန်မံၚ် အလုံဍုၚ်နာ်ဂှ် တမ်ညဝ်တဴအိုတ်ရ၊ တုဲသီုကဵုစလးစရာဲ ကျာ်သြဳ မဇၞော်ဂှ်ဒှ်တုဲ နူကဵုတြၚ်ဇမ္မုနာဂှ် တိုန်ကၠုၚ်တုဲ ပြာပ်အာအဿမပိုတ် ဣသိလဇုဂှ်ရ၊ ဗွဲလက္ကရဴဂှ် ဒးကောဒေံတံဂှ်ရ၊ သီုမိမတံဂှ် သီုကလောဗော်သွးတံဂှ် ဇက်သကိုဟ် တသဵုတိုန် ပ္ၚောံအာအဿမာပိုတ်ဣသိရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်သာဂရဗြဟ္မဒတ္တ ညာတ်စလးစရာဲ ဗော်သွးတွဳဝါရ ဗောဓိသတ် မဇၞော်ကဵုဒြဟတ် မဇက်သ္ကောဟ်တသဵုကၠုၚ်ဂှ် သၟိၚ်တီတုဲ သၟန်တိုန်ဣသိသမိၚ်မဇကုရ။
“ယွံသမိၚ်မအဲ ဣသိမပြဲ တေံညးဇက်သ္အဳကၠုၚ်တေံဂၠိုၚ်သန် ဗွဲဂတဂှ် သီုကဵုတွိၚ်တွိုက်မကမွဲပြကာ ညးလ္ၚဵုတက်ဖံ ဗြုဂမြံလလောၚ်တဴ ညးလ္ၚဵုဗရုကၞုသၚ် ညးလ္ၚဵုတိုက်ဖံဖဏံၚ် သီုအယောၚ်အလာ မဂေါဝ်ဆာဲ သီုကဵုရုပ်သာ်မလောန် ညးတံဂှ်ရောအဴသၟိၚ်မ”။
“ယွံသၟိၚ်မ အဲရသိမပြဲ သၟိၚ်မွဲမကျိုၚ်ကၠုၚ်ဂှ် မၞုံမုက္ခဝါ မသ္ဇုၚ်ဂေါဝ် သီုကဵုမသၠိုက်လဝ်ၝောံကိုတ်ဗြကၞေၚ် ဗသေၚ်တၚ်စရှ် မၞုံမုက္ခဝါ မသ္ဇုၚ်ဂေါဝ် ညံၚ်အၚောဝ်ကောန်ဒေဝတဴ ညံၚ်ရဴလျးဇက်လလဳလျးခၠၚ်မဗစဳဒၟံၚ်တဴ ပလိတ်ဗမစဒၟံၚ်ကီုအဴ၊ ညးလ္ၚဵုရပ်သၞာ် ဂဒံၚ်တ္ၚဒြၚ်ကံ မၞုံမုက္ခဝါမဂေါဝ်သတိုက်သန် ညးလ္ၚဵုရပ်ပၞိက်ထဝ် ညးလ္ၚဵုရပ်ပၞိက်သြန် ညးလ္ၚဵုရပ်ပၞိက်ဍုတ်မြာ် ညးလ္ၚဵုရပ်ပၞိက်သၞထဝ်တုဲ ပိုက်သက်ဗျိၚ်ဒရိၚ်ကၠုၚ်ဂှ် ညးတံဂှ်ရောအဴ၊ ညးလ္ၚဵုဝက်သၞေက်ထဝ် ညးလ္ၚဵုဝက်သၞေက်မၞိက် ကုဏ္ဍလာံ ညးလ္ၚဵုကျိုၚ်ကျဝ်ပ္ၚောံကၠုၚ် နကဵုအပေါတ်ကယိုၚ်တၞဟ်ဟ် မတၟေၚ်သာ်ညးတံဂှ်ရော”။
“ယွံမအံက် ဗြဴတံလ္ၚဵုဂှ် ပတၠစရာဲရုပ် မတုပ်တဴညံၚ်ရဴအဆေဝ်သွဝ် ကျိုၚ်ကျဝ်ကေတ်အပေါတ်ယာတ်ဒိပ်တြာထဝ် ထက်သၞေက်ထဝ် စရှ်ပ္ကဴထဝ် သ္ဍိုက်ဒၞပ်ထဝ် ကျိုၚ်ကျဝ်ကေတ်ဂ္ညိရတ်ထပှ်ပြကာ ပတၠစရာဲရုပ် ညံၚ်ကောန်ဒေဝတဴသွဝ်ၜါကို သီုကဵုကမၠောန်ဗော်သွး ဘဝက်ကြဴကြဴ တွဳဗွိုၚ်ကညာ ညးလ္ၚီဂှ် ညးဗြဴတံဂှ်ရောအဴ”။
နလၟေၚ်သာ်ဝွံ သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တသာဂရဂှ် သၟာန်ရသိ သၟိၚ်မဇကုဂှ်ရ။
ဣသိတၠဣဓိ မဂွံအဘိညာန် မဂြၚ်တီက္တဵုဒဒှ် တွံညးအိုဿီုဂှ် ဟီုသှ်ကဵုသၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တသာဂရ တၠဍုၚ်ဗာရာန္နသဳ ကောန်ဇကုဂှ်ရ။
“ယွံကောန်ဂၠုညးဂှ်မဒှ်သၟိၚ်နာ် ထေရဋ္ဌ တၠကၟိန်ဍုၚ်မသုန်ကၠံယောဇနာ မပြာကတ်တိကဵု ဣဓိ မဒှ်တၠသ္ၚိကောန်ဗြဴအဲ သမုဒ္ဒဇာ ဒေံဗြဴမဂှ်ရ၊ ကောန်ဂှ်သၟိၚ်နာ် ဓတရဋ္ဌဂှ် သီုကဵုဗော်သွး ဗဵုလဗးတွဳဝါရ မဂၠိုၚ် မကျိုၚ်ကျဝ်ကၠုၚ် သီုကောန်တြုံ ကောန်ဗြဴ သီုကောန်အဲ ဂၞကျာ်သမုဒ္ဒဇာဒေဝဳ မဒှ်ကောန်ဗြဴအဲ မဒှ်ဒေံတၠအဲဂှ် သီုကဵုကမၠောန်လ္ၚီ သဳမြဳသ္အဳဂၠက်ဇက်သ္ကောဟ် တသဵုကၠုၚ်ဂှ် ရောၚ်ကောန်”ဣသိဂး။
ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တသာဂရ ဂွံတီ ဂွံညာတ်ဒေံဗြဴဇကု သမုဒ္ဒဇာဒေဝဳတုဲ အိုဟ်တၟိုဟ်မိပ်စိုတ်စရိုတ်ဗွဲမလောန်က္ဍၚ်သန်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်နာ်ဓတရဋ္ဌ သီုကောန်တြုံကောန်ဗြဴစိုပ်ကၠုၚ်တုဲ ပဝတ်လ္ၚောဝ်ရသိရ၊ ပရိုၚ်ဒဒိုက်တသိုက် ဟီုဇီုသၟာန်သၟုက်ပၠန်ဂတးတုဲ လ္ၚောဝ်ရသိတုဲ ဂ္ဇံတန်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ။
ဂၞကျာ်သမုဒ္ဒဇာ သီုကမၠောန်လ္ၚီဂှ် ကၠုၚ်စိုပ် ရသိမအံက်ဇကုတုဲ လ္ၚောဝ်ဖျေံက္ဍိုပ် ပၠောတ်ကၞိပ် တံဇိုၚ်ရသိ မကျာ်ဂန်ဇကုဂှ်တုဲ ဂတေဝ်ယာံတဴရ၊ ပရိုၚ် ဒဒိုက်တသိုက် အိုဿီုဂှ် ဟီုဇီုသၟာန်သၟုက်ပၠန်ဂတးတဴ သီုကဵုအိုဟ်တၟိုဟ်စိုတ်ဂှ်ဒှ်တုဲ သီုညးဖ္အိုတ်ဂှ် ဟီုဇီုဒရီုသၟာန်သၟုက်သံၚ်ဝါသ ဗွဲမလံကာဖါတုဲ သၟိၚ်နာ်ဓတရဋ္ဌ သိုကောန်တြုံကောန်ဗြဴ သီုဂၞကျာ်သမုဒ္ဒဇာ လ္ၚောဝ်ဇိုၚ်ရသိ လကံပူဇဴတုဲကလေၚ်စှ်ေအာဍုၚ်နာ်တေံရ၊ သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တသာဂရတုန် ပ္ဍဲဇရေၚ်ရသိ သၟိၚ်မဇကုဂှ် တရိုပ်ကဵုဒါန်ကဵုရသိ မံၚ်ၜါပိတ္ၚဲတုဲ ဇက်စဴအာဍုၚ်ဗာရာန္နသဳရ။
ဂၞကျာ် သမုဒ္ဒဇာဒေဝဳတုန် စုတိအာပ္ဍဲဍုၚ်နာ်တေံရ၊ ဗောဓိသတ်ပၠန်တုန် ဒဵုကဵုလ္အိတ်လအိတ်လမျီုဒဂိုန်သဳဥပုဟ် မၚ်မွဲဓဝ်သဳလတုဲ ပ္ဍဲလ္အိတ်အယုက်ဂှ် ၜးအတ္တဘဴတုဲ အာက္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်တေံရ၊ နလၟေၚ်ဓမ္မဒေသနာသာ်ဝွံ ကျာ်တြဲတွံပၟိၚ်ဇန် တြုံဗြဴခမဳတံညးဂမၠိုၚ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးပၠန်ရ၊ တၠပညာတမၠာတေံ ၜိုန်ဒှ်နာ် တိရစ္ဆာန်ကီု ဒ္ဂေတ်မၚ်မွဲသဳဥပုဟ်ရ၊ နုက်ဗပေၚ်ပါရမဳ ဒဒှ်ကျာ်တုဲရဟသေၚ်ဟာ ဂးတုဲ ကျာ်တြဲသၟဟ်ဇာတ်အတိက်တေံရ။
၆။ ခဏ်သၟဟ်ဇာတ်
ဘိက္ခဝေ၊ ယွံခမဳတံ ။ ။ မိကဵုမဗောဓိသတ်မတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်မိမလၟုဟ် ဂၞကျာ်သိရိမာယာ သၟိၚ်သိရိသုဒ္ဓေါဓနလၟုဟ်ဝွံရ၊ ဗမၞးလၟဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဝွံရ၊ သောမဒတ္တကောန်လၟဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်အနန်ရ၊ အဇမုခဳဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ဥပလဝန်ရ၊ သုဒဿနဂှ် ဒှ်သာရိပိုတ်ရ၊ သုဘောဂဂှ် ဒှ်မှာထေမုဂ္ဂလာန်ရ၊ ကာဏာရိဋ္ဌဂှ် ကၠုၚ်ဒှ် သုနက္ခတ္တရ၊ လၟာဲအလမ္ဗာယနဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်မှာထေဆန်ရ၊ ပူရိသာတ်မသၟိဟ်ဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ပူရိသာတ်ကျာ်တြဲပိုဲ လၟုဟ်ဝွံရမိဂ္ဂး ။ ။
(ဇာတ်ဘူရိဒတ် တုဲဆဝွံရ) ။
နိဿဲ −−− ပြကိုဟ်ဇာတ်စှ် ကျာ်ဇၞော်အဇွောံ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น